Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/625 E. 2019/361 K. 24.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/625 Esas
KARAR NO : 2019/361

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Tasarımın İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 26/12/2017
KARAR TARİHİ : 24/10/2019
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Tasarımın İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Müvekkilinin ….. Mimarlık’ın TPMK nezdinde 23.11.2017 tarih ve ….. nol utasarım tescil başvurusunun sahibi olduğunu davalı …’nin müvekkili ….. Mimarlık’tan stand tasarımı konusunda destek istediğini, müvekkili şirketin hazırladığı tasarımı ve fiyat teklifini davalı belediye ile paylaştığını, davalı …’nin tasarımı ve fiyat teklifini aldıktan sonra müvekkili ile irtibatı kestiğini, davalı …’nin 15.11.2017 ve 18.11.2017 tarihlerinde ….. Antalya fuarında müvekkili şirketin tescil başvuruuna konu stant tasarımını izinsiz, hukuka aykırı ve kötü niyetli olarak kullandığını, 15/11/2017-18/11/2017 tarihleri arasında Antalya’da gerçekleşitrilen, “…..-ANTALYA Fuarı’nda müvekkili ….. mimarlık’tan izin alınmaksızın ve KÖtü niyetli olarak kullandığını ve bu suretle de müvekkili ….. Mimarlık’a ait tasarım hakkını ihlalettiğinin tespitine, davalı ….’nin bundan böyle müvekkili ….. Mimarlık’a ait stant tasarımını hiçbir suretle kullanmamasına, tecavüzün önlenmesine, bu ihlal nedeniyle SMK md. 159 (1) (ç) ve SMK mad. 151(2) (c) (Lisans Bedeli Olarak) ye istinaden; ve ayrıca HMK 107’ya kapsamında “belirsiz alacak davası” vadeli avans kredileri için öngördüğü (ticari) faiz oranı üzerinden hesaplanacak ticari faizi ile birlikte davalı ….’den tahsiline, bu ihlal nedeniyl; kamu hizmeti sunan kurum niteliği de dikkate alınarak, SMK md. 146 (1) (ç)’ye istinaden 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı belediyeden tahsiline, nihai mahkeme kararının 5 büyük gazeteden birinde masrafı davalı belediyeden alınmak suretiyle yayınlanmasına, karar verilmesini ve bu suretle de yargılama masraflarınnı (yasal vekalet ücreti de dahil olmak üzere) davalı …. üzerine bırakılmasını vekaleten talep etmiştir.
CEVAP: Davanın yetkisiz mahkemede açılmış olduğunu, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağı hususunda itirazları olduğunu, müvekkili belediyenin fuar öncesi birkaç tasarım firmasıyla iletişime gectiğini,bu firmalardan daha önce kullanılan stantlara benzer tasarımlar oluşturmalarını istediğini, bu itibarla 2013 yılında kullandıkları stant resimlerini tasarımcı firmaya mail ile gönderdiklerini, tasarımcı firmanın, müvekkilinin 2013 yılında kullandığı stant örneğinde çok az değişiklik yaparak müvekkiline gönderdiğini, bu tasarımın yeni ve ayırt edici olmadığını, müvekkilinin 15/11/2017 ve 18/11/2017 tarihlerinde ….. Antalya fuarında kullandığı stantta davacı ….. Mimarlık’ın tasarımından onlarca fark olan yepyeni tasarım meydana getirilip kullanıldığını, davacı tarafın manevi tazminat talep etmesinin kabul edilemez olduğunu, bu nedenlerle öncelikle dava yetkisiz mahkemede açıldığı için yetkisizlik kararı verilmesine, mahkeme yetkili olduğu kanaatinde ise davacının alacak talebi tam ve kesin olduğundan davanın usulden reddine, yine mahkeme aksi kanaatte ise esasa dair izah ettiğmiz noktalardan dolayı mesnetsiz ve haksız davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafatahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yargılama sırasında deliller toplanmış; Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davaya konu tasarım tescil belgeleri ve ilgili evrakları celp edilmiştir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller ve taraf iddiaları ışığındadosya davacı tasarım hakkına tecavüzünün bulunup bulunmadığı, talep olunan tazminatın varlığı ve miktarı hususunda ve davacı yanın yoksun kalınan kazancına ilişkin dosyaya sunulan emsal lisans sözleşmeleri ve davacı taraf ticari defter ve kayıtlarının incelenmek suretiyle rapor tanzim etmek üzere bir tasarım uzmanı, bir sökter bilirkişi ve bir hesap bilirkişisine tevdi olunmuş, bilirkişiler düzenlemiş oldukları 14.03.2019 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında özetle; davacı tarafa ait 2017/07840 numaralı tasarımın 23.11.2017 tarihinde tescil edildiğini, davacı tarafa ait 2017/07840 numaralı tasarım ile Davalı …’nin 15.11.2017 ve 18.11.2017 tarihlerinde ….. Antalya fuarında kullandığı stand arasında bilgilenmiş kullancı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, davacının tasarlamış olduğu stant ile Davalı …. fuar öncesi 2013 yılında kullandıkları stanttın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar ve ayırt edici yanlar bulunduğunu, Davacının tasarladığı standın koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarına sahip olduğunu, davacı tarafın ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğunu, emsal lisans sözleşmeleri ve ekinde yer alan fiyat teklifleri doğrultusunda, davacı tarafın maddi tazminat talebine ilişkin yapılan hesaplamalarda, davacı tarafın, davalı …. ye gönderdiği fiyat teklifi üzerinden yapılan hesaplamaya göre 10.740,00 TL’si mutemel kazanç kaybı olduğu, davalı ….’nin dava dışı şirketle yaptığı sözleşme karşılığında ödediği bedel üzerinden yapılan hesaplamaya göre ise 4.550,00 TL’si muhtemel kazanç kaybı olduğu, hangi tutarın dikkate alınacağına yönelik takdirin sayın mahkemeye ait olduğu” hususlarını tespit etmişlerdir.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile, önceki tarihlerde hükmedilmiş emsal ilamlara ve bu ilamlara esas teşkil eden bilirkişi raporlarına istinaden, tasarım (çizim) bedellerinin sübjektif olduğu, tasarımcıları açısından farklı bedeller teşkil edebileceğini, bu kapsamda da taraflar arasında e-mailler ile gönderilen fiyat tekliflerinin stant tasarım (çizim) bedeline- maddi tazminata esas alınması gerektiği ve bu kapsamda, sektör uygulamaları ve ekte sunulan mahkeme tarafından verilmiş olan emsal ilamlara istinaden maddi tazminat olarak; müvekkili davacının 30.05.2017 tarihli e-maili ve ekinde yer alan fiyat teklifi ile teklif etmiş olduğu proje bedeli olan 53.700,00 TL’nin %20’si=10.400,00 TL olarak hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile, bilirkişi raporunun bilimsel verilerden uzak eksik ve hatalı tanzim edildiğini, bilirkişilerce tanzim edilen rapor detaylı olarak tanzim edilmediği gibi bilirkişilerce esaslı hususlarda açıklamada dahi bulunulmadığını, bilirkişiler dava konusu tasarımda benzerliği dahi olmayan yönleri benzer olarak kabul etmiş, bunun yanı sıra farklı olan kısımlara ise hiç değinilmediğini, dava konusu tasarımın müvekkili idare tarafından kullanılan stand tasarımını hiçbir benzerliğinin bulunmadığını iddia ederek bilirkişi raporunu kabul etmediklerini beyanla taraflarına karşı açılan hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini, bu talebinin kabul edilmediği takdirde itirazları doğrultusunda bilirkişilerden ek rapor aldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 01.07.2019 tarihli dilekçesi ile başta belirsiz alacak davası şeklinde açmış olduğu 1.000,00 TL maddi tazminat talebini 10.740,00 TL’ye ıslah ettiğini görülmüştür.
Dava, tasarım hakkına dayanan tecavüzün tespiti, önlenmesi ve tazminat taleplerine ilişkindir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller, taraf beyanları ve alınan bilirkişi raporu ışığında; davacı firma ile davalı …. stant tasarımı konusunda görüşmeler yaptığı, davacının, davalının talebi üzerine tasarımı hazırlayarak sunduğu, bu hazırlanan tasarımın davalı iddiaları aksine önceki yıllarda hazırlanan tasarımlardan farklı ve bu itibarla yeni ve ayırd edici özelliklere haiz olduğu, davalı …. davacı ile anlaşma yapmaksızın, onay ve bilgisi dışında, katıldığı fuarda söz konusu tasarım ile benzer olarak algılanan dolayısı ile iltibas ve tecavüz oluşturan stant tasarımını kullandığı kanaatine varılmıştır.
Hernekadar davacı, davalıya sunduğu fiyat teklifi üzerinden tazminat hesabı yapılmasını talep etmişse de, bu teklifin piyasa koşullarının üzerinde olduğu, davalı …. dava dışı firma ile yapmış olduğu anlaşmaya göre baz alınacak fiyatın ise piyasa koşullarına göre düşük kalacağı, bu itibarla tazminatın TBK 50-51 maddelerine göre belirlenmesi gerektiği anlaşıldığından somut olayın özellikleri, tecavüzün boyutu, zararın derecesi ve olayların olağan akışına göre 6 bin TL maddi tazminata ve 3 bin TL manevi tazminata taktir edilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
-Davalının davacıya ait tasarıma tecavüzünün tespitine, tecavüzün önlenmesine, davalının davacıya ait …. tescil başvuru numaralı tasarımları kullanmasının önlenmesine,
-Türk Borçlar Kanunu 50. ve 51.maddeleri nazara alınarak 6.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-3.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-Masrafı davalıdan karşıılanmak üzere hüküm özetinin ülke çapında yayın yapan üç büyük gazeteden birinde ilanına,
Alınması gereken 614,79 TL karar ve ilam harcından peşin alınan, 102,47 TL peşin harç ve 167,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 345,32 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen maddi tazminat talebi üzerinden hesaplanan 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat talebi üzerinden hesaplanan 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen maddi tazminat talebi yönünden hesaplanan 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 31,40 TL başvuru harcı, 102,47 TL peşin harç ve 167,00 TL ıslah harcı, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti ve 268,40 TL tebligat/posta masrafı olmak üzere toplam 2.669,27 yargılama giderinin kabul/red oranına göre 1.526,27 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/10/2019

Katip …

Hakim …