Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/589 E. 2019/278 K. 17.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
BAKIRKÖY
1. FİKRİ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
“TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/589
KARAR NO : 2019/278

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men ve Ref’i,
Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 30/11/2017
KARAR TARİHİ : 17/07/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 17/07/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin “…İlkbahar Yaz 2017” kataloğunun 54, 55 ve 74. Sayfasında, mağazalarında ve online satış sitesinde yer verilen iki adet elbise modelinin aynısının, …üzerinden satış yapmakta olan butikler tarafından piyasaya sunulduğunu, bu kapsamda söz konusu elbiselerin toptancı olarak piyasaya sunanın davalı olduğu ve ürünler üzerinde de davalının “…” etiketinin bulunduğu hususunun tespit edildiğini ve bu durumun müvekkilinin tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ederek, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin Tespitini, durdurulmasını, sonuçlarının ortadan kaldırılmasını, 5.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın, 09/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacı yanın ihtarnamesinde belirttiği elbisenin, müvekkilinin kataloglarında yeralan elbise ile birebir aynı olmadığını, ancak herhangi bir çekişmeye yer vermemek adına müvekkilinin internet sitesi/…hesabından söz konusu elbiseyi kaldırdığını ve satışını durdurduğunu, sözkonusu elbisenin yurtdışından esinlendiğini ve elbiseye ilişkin sipariş gelmesi halinde elbisenin terziye diktirileceği düşünüldüğünü, müvekkili butiğinin küçük bir butik olması sebebi ile sözkonusu elbiseye ilişkin ellerinde herhangi bir stoğun da bulunmadığını ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tescilsiz tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin Tespitini, durdurulmasını, sonuçlarının ortadan kaldırılması, maddi-manevi tazminat ve verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 24/07/2018 tarihli raporda sonuç olarak, …adlı …hesabı üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, dava konusu ürünlerin kullanımına örnek teşkil edebilecek nitelikte olan ürün görsellerinin 24.06.2017, 04.07.2017, 24.07.2017 ve 07.09.2017 tarihlerinde söz konusu hesap üzerinde (hesabın gönderiler kısmında) paylaşıldığı, dosyada bahsi geçen … isimli …hesabı ile davalıya ait …. .com/…/ adlı …hesabı üzerinde yapılan incelemeler neticesinde, gönderiler ve etiketlenenler bölümünde geçen ürün görselleri arasında dava konusu ürünlerin kullanımına örnek teşkil edebilecek nitelikte herhangi bir ürün görselinin yer almadığı, davalıya ait… com isimli web adresinin mevcut hali ile web arşiv kayıtları üzerinde yapılan incelemeler neticesinde, mevcut durumu üzerinden ve sınırlı olarak gösterime sunulan arşivlenmiş birtakım ürün görselleri içerisinden yapılan sorgulamalarda, dava konusu ürünlerin kullanımına örnek teşkil edebilecek nitelikte herhangi bir ürün görseline rastlanılmadığı, her iki modelin de davacının kendi ortalama algıdaki tüketici kitlesince iltibasa ve aldatmaya yol açacak şekilde bilinen tasarım görsellerinin taklit yolu ile üretilmesi ile piyasaya sunulduğu ve bu eylemin 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun 81. maddesinde belirtilen hükümlere göre, tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller kapsamında olduğu, bu nedenle bu dava konusu ürünlerin tasarım taklidi yapılmış ürünler oldukları, firmanın ürün satışlarına ait muhasebe hesaplarında ayn kodlar ile tutmadığı, davaya konu ürünlerin satışı ile ilgili hesaplara resmi defterler üzerinden ulaşılamayacağı, resmi defterlerde firmanın yıl içerisinde sattığı tüm ürünleri 600.00 muhasebe kodu altında muhtelif satışlar olarak işlediği, davaya konu ürün satışlarının ancak yerinde inceleme yetkisi verilerek fatura irsaliye vs. üzerinde yapılacak inceleme neticesinde eğer ayrıştırıcı ürün isimleri yada ürün bilgileri kullanılmış ise mümkün olabileceği bildirilmiştir.
HMK’nın 218 maddesi uyarınca, mali müşavir bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilerek maddi tazminat hesaplaması yapılabilmesi için aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve 18/01/2019 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, koleksiyon hazırlığı dışında normal imalatın kesim işleminde, normal olarak her katta 5 beden bulunduğunu, ancak işbu modellerin (S-M-L) olmak üzere 3 beden, tek renk (baskılı) ve her bedenden en az 25 adet olarak çalışıldığı göze alındığında; bir model için en az 75 adet olarak üretime girilebildiğini, yani 2 model için toplam 150 adet üretim yapılmış olabileceği değerlendirildiği, davalı … … firmasının yerleşik bir muhasebe sisteminin bulunmadığı, incelenen ürün faturalarının ürünleri temel satış kalemleri olan elbise, bluz, gömlek, pantolon gibi isimler ile fatura düzenlendiği, stok ve barkod kayıtlı satışların bulunmadığı, davaya konu ürünler muhasebe sisteminde ve faturalar üzerinden ayrıştırılamadığından dolayı tazminat hesabının tekstil mühendisi bilirkişi görüşlerine göre yapılması uygun görülmüş ve yapılan hesaplama sonucunda davalı firmanın elde edebileceği gelir 5.250,00 TL olarak hesaplandığı, davalı firmanın ekonomik değerlendirmesinde firmanın küçük işletmeler sınıfında yer aldığı ve toplam 2017 yıllık satışının 6.038.912,46 TL olduğu belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Dosya kapsamı, deliller, bilirkişi raporları ve yukarıda değinilen yasal düzenleme birlikte değerlendirildiğinde, davacı tarafça ilk defa “…İlkbahar Yaz 2017” kataloğunda yer verilip piyasaya sunulan elbise tasarımının aynısının davalı tarafça herhangi bir hakkı olmadan bilirkişi raporunda belirtildiği üzere aynısını üretilip piyasaya sunulduğu, bu durumun davacının tescilsiz tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiği gibi, haksız rekabete de sebep olduğu anlaşılmakla, davacının davasının kısmen kabulü ile davalının davacıya ait bilirkişiler … tarafından düzenlenen raporda görsellerine yer verilen tescilsiz elbise tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, sonuçlarının giderilmesine, tecavüze sebebiyet veren davalı ürünlerine el konularak imhasına karar vermek gerekmiştir. Bilirkişi raporuna göre istenebilecek maddi tazminat tutarının 5.250,00 TL olup, davacının talebinin 5.000,00 TL olması gözetilerek, taleple bağlılık kuralı gereği, davacının maddi tazminat talebinin kabulü ile 5.000,00 TL maddi tazminatın tahsiline karar vermek gerekmiştir. Yine davalının eylemi davacının tasarımdan kaynaklanan manevi haklarını da ihlal ettiğinden, ihlalin niteliği ve miktarı, davalının ekonomik durumu ile manevi tazminatın amacı gözetilerek, davacı yararına 10.000,00 TL manevi tazminat taktir edilmiştir. Bu itibarla davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalının davacıya ait bilirkişiler … tarafından düzenlenen raporda görsellerine yer verilen tescilsiz elbise tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, sonuçlarının giderilmesine, tecavüze sebebiyet veren davalı ürünlerine el konularak imhasına,
Toplam 5.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın ihtar tarihi olan 09.07.2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalı tarafça karşılanarak hüküm özetinin Türkiye genelinde yayınlanan tirajı en yüksek 2 gazetenin birinde ilanına,
Fazlaya dair manevi tazminat talebinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 1.024,65 TL ilam harcından, 426,94 TL peşin harcın mahsubu ile, 597,71 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

6-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvuru ve 426,71 TL peşin olmak üzere toplam 458,11 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 287,00 TL tebligat-tezkere ve 2.250,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.537,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 2.219,88 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.17/07/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır