Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/577 Esas
KARAR NO : 2020/77

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/11/2017
KARAR TARİHİ : 11/03/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkili şirketin 20.000 m2 kapalı alana sahip üretim kompleksinde ev aletleri alanında mal ve hizmet üretimi gerçekleştirdiğini, müvekkile ait …. markasının tanınmış marka olarak 1995 yılında yapılan marka başvurusu kabul edildiğini, ev tipi su arıtma sektöründe pazar lideri olduğunu, müvekkili şirketin üretimin yaptığı … Su Arıtma cihazı tasarımı TPE tarafından …. numara ile tescil edildiğini, cihaz tasarımının dünya çapında bir çok ödül aldığını. Müvekkili şirketin Türkiye çapındaki bu bilinirliğinin farkına varan davalı şirketin müvvekili tarafından üretimi yapılan su artıma cihazlarının tasarımını birebir taklit ederek hltps://…com/tr/ ve http://…com internet sitesinde satışa sunmaya başladığını, bu durumun davalı şirketin internet sitesinde taklit tasarımlı cihazları satışa sunmasıyla ortaya çıktığını, davalı şirketin bu suretle müvekkil şirketin marka kalitesinin zarar görmesine, maddi zarar uğramasına sebebiyet verdiğini. davalı şirketin, müvekkil şirketin tasarımını tescil ettiğini su artıma cihazının birebir taklidini üreterek satışa sunduğunu, kötü niyetli olan bu girişim müvekkili şirketin tasarım haklarına yönelen açık bir ihlal niteliğinde olduğunu, tasarım hakkına tecavüzün durdurulması davalı şirketin ellerinde bulunan taklil ürünlerin toplatılmasını talep etme mecburiyetinin hasıl olduğunu belirterek davalarının kabulü ile davalı şirketin tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet fiillerinin önlenmesine ve durdurulmasına karar verilmesini, müvekkili şirketin zararının tazmini için şimdilik 10.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalı şirketten alınarak davacıya verilmesini, davalı şirketin ellerindeki taklit su arıtma cihazlarının ve bunları üretiminde kullanılan araç ve makinelerin toplatılmasını ve bu cihaz, araç ve makineler üzerinde müvekkili şirket lehine mülkiyet hakkı tanınmasına karar verilmesini, davalı hakkında verilecek mahkeme kararının ilgililere tebliğini ve kamuoyuna ilan yoluyla duyurulmasına, tüm yargılama masraflarının ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA : Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, dava içeriğini oluşturan “…” isimli ürünün patenti hususunda yenilik ve ayırt edicilik hususlarını karşılayıp karşılamadığı konusunda çekişme olduğunu, dünyadan benzer ürünlerin görsellerini dilekçe eklerinde sunacaklarını, google’a “kasalı 8 lt tanklı su arıtma” yazılıp tarama yapıldığında 2016 olan endüstriyel tasarım tescilinin yapıldığı yılın çok öncesinde benzer ürünlerin olduğunu görmeninde bireysel olarak mümkün olduğunu, davaya konu olmuş ürünler davalı şirket tarafından imal ediliyor oluşu davacı yanın kaynağını bilmedikleri savlardan biri olduğu ve gerçeği yansıtmadığını, ürünlerin başka bir firmadan satın alındığını bununla ilgili de faturaların sunulacağını, tasarımların içeriğinde bariz farklılıklar bulunduğunu, endüstriyel tescilin haksız olduğuna ilişkin düşüncelerine mesnet oluşturan bir takım görselleri koyduklarını, davalarının bu tasarımın hukuken tekrar incelenmesi ve bu haksız davadan doğan menfi ve müspet zararlarının karşılanmasını, davacı adına olan tasarımın yeni ve ayırt edici olmaması sebebiyle hükümsüzlüğüne, açıklanan nedenlerle haksız davada endüstriyel tasarıma ilişkin davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP : Davacı vekili karşı davaya cevap dilekçesi ile, davalının karşı davasını kabul etmediklerini, davalı müvekkili şirketin tasarım tescilinin haksız olduğunu ileri sürüyorsa bunu somut delillerle ispat etmesi gerektiğini, tamamen soyut ve mesnetsiz ifadeler içeren davalının karşı davasının da reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Yargılama sırasında deliller toplanmış; Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacıya ait markaların sicil kayıtları celp olunmuştur.
Dosya dava konusu … tasarıma yönelik dosyaya ibraz edilen belgeler, bilirkişi heyetinin kendi mesleki bilgi ve görgüsüyle yapacağı inceleme, internet kayıtları üzerinde söz konusu tasarımların daha önce kamuya sunulup sunulmadığı konusundaki inceleme ve değerlendirmeye davalıya ait tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfı olup olmadığı, ayrıca davalı kullanımlarının davacı tasarımları kapsamında kalıp kalmadığı hususlarında rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 25/01/2020 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında özetle; “dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi, yapılan tespitler ve yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucu karşı davada; davacı/karşı davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen …. numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 25/05/2016 tarihi itibari ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarına sahip olduğu, esas davada; davacı/karşı davalıya ait …. (…) numaralı tasarım ile davalı/karşı davacıya ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, maddi tazminat tutarının takdiri mahkemeye ait olmak üzere 26.037,93 TL olarak hesaplandığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Dosya davalı/karşı davacı vekilinin itirazlarını tek tek karşılar ve özellikle ürün görüntüsünün ve görselinin teknik zorunluluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, seçenek özgürlüğü bulunup bulunmadığı hususlarını değerlendirir ek rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş ve bilirkişiler 23/08/2019 tarihli raporlarında kök raporda vardıkları sonucu değiştirecek bir husus olmadığını rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 29/04/2019 tarihli dilekçesi ile maddi tazminat talebine ilişkin davasını bilirkişi raporunda tespit edilen 26.037,93 TL olarak ıslah etmiş ve harcını ikmal ettiği görülmüştür.
Ana dava; davalının davacı tasarımına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespiti, karşı dava; davacı tasarımının yeni ve ayırt edici olmaması sebebiyle hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Ana dava yönünden; 6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Dosyanın tevdi edildiği bilirkişi raporunda, davacıya ait …. tescil numaralı tasarım ile davalının ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izleminde belirgin farklılıklar bulunmadığı ve bu sebeple benzer olarak algılandıkları belirtilmiş olup mahkemece de rapora aynen iştirak edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, mevcut delil durumu, alınan bilirkişi raporu ve yukarıda değinilen yasal düzenlemeler topluca değerlendirildiğinde; davacıya ait …. numaralı tasarım ile davalı ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izleminde belirgin farklılıklar bulunmadığı ve bu sebeple benzer olarak algılandıkları, böylelikle davalı eylemlerinin davacının tasarımdan doğan haklarına tecavüzde bulunduğu gibi, aynı zamanda TTK’nın 54 ve devamı maddeleri uyarınca haksız rekabet de teşkil ettiği anlaşılmakla, davalının davacı adına … sayı ile tescilli tasarımdan doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin durdurulmasına ve önlenmesine, tecavüz oluşturan ürünlerin ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla cihaz ve makinelerin toplatılarak el konulmasına, el konulan cihaz ve makinalar üzerinde davacı lehine mülkiyet hakkı tanınmasına, bilirkişi raporuna göre istenebilecek maddi tazminat tutarının 29.037,93 TL olduğu, davalının bu eyleminin aynı zamanda davacının tasarımdan kaynaklanan manevi haklarını da ihal ettiği anlaşılmakla, ihlalin niteliği, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacına göre 5.000,00 TL manevi tazminat uygun olduğundan asıl davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Karşı davada yönünden ise, davacıya ait …. tescil numaralı tasarımın, başvuru tarihi olan 25/05/2016 tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, karşı davacı vekilinin rapora itirazları nedeniyle alınan ek raporda da, bilirkişilerin kök rapordaki görüşlerini yineledikleri anlaşılmıştır.
Buna göre, davacı adına tescilli tasarımın tescil edildikleri tarih itibariyle yeni ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunduğu, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla, karşı davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
ASIL DAVA
1-ASIL DAVADA;
-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile davalının, davacıya ait …. tescil numaralı tasarımdan doğan haklarına tecavüz ettiği ve haksız rekabette bulunduğu anlaşıldığından bu tecavüzün ve haksız rekabetin durdurulmasına ve önlenmesine,
-Tecavüz oluşturan ürünlerin ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla cihaz ve makinelerin toplatılarak el konulmasına, el konulan cihaz ve makinalar üzerinde davacı lehine mülkiyet hakkı tanınmasına,
-29.037,93 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-Hüküm özetinin masrafı davalıdan karşılanmak suretiyle Türkiye çapında yayın yapan tirajı en yüksek 3 günlük gazeteden birinde ilanına,
-Alınması gereken 2.325,13 TL harçtan peşin yatırılan 31,40 TL peşin harç ve 273,89 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 2.019,84 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen maddi tazminat miktarı üzerinden 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat miktarı üzerinden 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen manevi tazminat miktarı üzerinden 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
-Davacı tarafından bu dava nedeniyle 31,40 TL peşin harç, 31,40 TL başvurma harcı, 273,89 TL ıslah harcı, 1.125,00 TL bilirkişi ücreti ve 214,60 TL tebligat/posta masrafı olmak üzere toplam 1.676,29 TL yargılama giderinin kabul red oranına göre hesaplanan 1.461,59 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
KARŞI DAVA
2-Karşı davanın REDDİNE,
-Harçlar peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.11/03/2020

Katip …

Hakim …