Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/569 Esas
KARAR NO : 2019/427

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 10/11/2017
KARAR TARİHİ : 06/12/2019
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde 19/01/2017 tarih ve …… no ile 1.sırasında tescilli sehpa başlıklı tasarımın maliki olduğunu, davalıların müvekkili şirketin izin ve icazetini almaksızın müvekkili adına kayıtlı ürünlerin birebir aynılarının ithal edip ve/veya her türlü ticaretini yapıp piyasada çeşitli firmalara dağıtarak sipariş için teklifte bulunan ve siparişler alan, piyasaya süren ve her türlü tanıtım vasıtalarında kullanarak müvekkilinin tasarım haklarına tecavüz ettiğini, davalı yanın iş bu haksız ve hukuka aykırı eylemlerinin tespit edilmesi üzerine Bakırköy ….. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ….. değişik iş sayılı dosyası ile davalı yanın müvekkili tasarımının aynısını üreterek taklidini yaptığının tespit edildiğini, bu dosyanın işlemleri devam ederken davalılardan …… Elektrik şirketinin ürettiği ürünleri davalılardan …..Home-…… isimli şirketin mağazasında ve https://www…..com/…../ ve https://www……com/…./ internet adreslerinde satıldığının öğrenildiğini, bu mağazaya Beykoz ….. Noterliği’nin 22/09/2017 tarih ve …. no ile ihtarname keşide edildiğini, ihtarnameye rağmen müvekkilinin tasarımının aynısının satılmaya devam edildiğini, bunun üzerine …. değişik iş sayılı dosyası ile tedbire muhalefet davası ikame edildiğini, Türk Ticaret Kanunu’na göre tacir olarak kabul edilen davalı şirketin basiretli bir iş adamı gibi davranma yükümlülüğü olduğunu, davalı yanın müvekkili şirketin büyük emek ve zaman harcayarak tanıttığı tasarımın birebir aynısını ve/veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin davalı şirket tarafından taklit ve tecavüz edilmek suretiyle üretilerek piyasaya sunulmuş olup bu yolla yaratılan haksız rekabetin müvekkili şirkete büyük zarar verdiğini, bu nedenle şimdilik 5.000,00 TL manevi, 5.000,00 TL maddi olmak üzere 10.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek merkez bankası krediler avans faizi ile hükmedilmesine karar verilmesini, davalıların müvekkilinin tasarım haklarına tecavüz olmak üzere haksız rekabet teşkil eden işbu eylemlerinin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini ve haksız tecavüzün giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 28/03/2018 tarihli dilekçe ile tasarım hakkına tecavüz halinde, tazminat miktarının hesaplanma yöntemlerinin 6769 sayılı SMK’nın 151/2.maddesinde belirtildiğini, davalılardan talep edilen tazminat tutarının SMK 151/2-a maddesinin “davalı yanların haksız rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelire” göre hesaplanmasını talep etmiştir.
CEVAP : Davalı …… tecavüz oluşturan fiilin öğrenilmesinden itibaren 1 yıllık süre içerisinde dava açmasının gerektiğini, davacının dava süresini kaçırdığından davanın usulden reddinin gerektiğini, dava konusu tasarımların uzun süredir piyasada yer almakta olup davacının sonraki zamanlarda bu tasarımların patentini alarak kötüye kullandığını, müvekkilinin ürettiği sehpa ile yeni bir tasarım yaratmış olup davacı tarafından patenti alınan tasarımın aynı olduğundan bahsetmenin mümkün olmadığını, davacının iddialarını kabul etmemekle birlikte müvekkilinin bu ürünü sipariş üzerine üretmiş olup davacının tasarımından haberdar olduktan sonra herhangi bir şekilde üretmeye devam ettiğini, şartları oluşmayan davacının maddi ve manevi tazminat talebinin reddi gerektiğini talep, mesnetsiz olarak açılan davanın reddini, masraf ve ücreti vekaletin davacıya tahmilini talep etmiştir.
Davalılar … ve …şirketine usulüne uygun tebligat yapılmış, davaya cevap vermedikleri görülmekle davanın reddini istedikleri kabul edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacı adına …… sayılı tasarım tescil dosya sureti celp olunmuştur.
Dosya davalı ve davacı defter kayıtları üzerinde 19/01/2017 tarihinden dava tarihine kadar söz konusu ürünlerin davacı tarafından satılmış olsa idi ne kadar gelir elde edeceği, söz konusu kullanımların davacı tasarım kapsamında kalıp kalmadığı hususunda rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 10/09/2018 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında özetle; “davacı tarafa ait 19/01/2017 başvuru tarihli …… numaralı tasarım tesciline konu ürün ile davalı tarafa ait ürün arasında; bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları sonucuna varıldığı, davacı tarafa ait …… numaralı tasarım tesciline konu ürünün 19/01/2017 başvuru tarihinden önce kamuya sunulduğu, bu sebep ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davalı ve davacı firmanın resmi defter ve kayıtlarının uygun usule ve TTK’ya uygun olarak tutulduğu, davalı firmanın resmi kayıtlarında davaya konu ürünün satışına ilişkin kayıtlara rastlanmadığı, davacı firmanın ürünleri ortalama 30,22 TL’den satışını gerçekleştirdiği, davalılardan …… Elektrikli Ev Aletleri İml. San. Tic. Ltd. Şti sözlü beyanlarından yola çıkarak 15 adet ürün üzerinden yapılan hesaplamada davacının elde edebileceği gelir miktarının 453,20 TL olarak hesaplandığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 12/10/2018 tarihli dilekçe ile, bilirkişilerin kendisine verilmeyen yetkilerde inceleme ve tespitlerde bulunduğunu, davanın tasarım hakkına tecavüz davası olduğunu, davada hükümsüzlük talebinin bulunmadığını, davalı tarafların defter ve kayıtlarına güvenilemeyeceğinden ve satış kayıtlarının belirsiz olduğundan bahisle seçimlik haklarını SMK 151/2-a maddesine göre hesaplanmasını talep ettiklerine rağmen bilirkişilerin davalı …… Şirketi’nin tek bir faturasını inceleyerek bir tazminat miktarı belirlediğini, söz konusu tazminat hesabının davalı tarafların kazancına göre değil müvekkilinin elde edebileceği muhtemel gelire göre hesaplanmasının gerektiğini, davanın taraflarının tacir olup ticari defter tutma zorunluluklarının olduğunu, defter kaydının bulunmaması veya kodunun belirlenememesi durumunda sözlü beyanla rapor oluşturulmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle yeni heyetten yeni bir rapor alınmasını, mahkeme aksi kanaatte ise bilirkişilerden ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Bilirkişilerin 24/01/2019 tarihli ek raporlarında özetle; davacı tarafın talepleri doğrultusunda tasarım konusunda yapılan incelemede heyetlerince kök rapordaki görüşünün değişmediği, davalı firmalarda yerinde yapılan incelemelerde defter kayıtlarında ve incelenen 2017 yılına ait tüm alış ve satış faturalarında davaya konu ürünlerin satışı ile ilgili herhangi bir resmi kayda ulaşılamadığını, davalı yanların davaya konu ürünleri kayıt dışı satışının mali bilirkişi tarafından tespitinin mümkün olmadığı, tazminat konusundaki kök rapordaki mali görüşlerinde değişiklik bulunmadığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 03/10/2019 tarihli celsede davalıların defter ibrazında sıkıntı olduğu için maddi tazminat miktarının kesin bir şekilde belirlenemediğini, bu nedenle TBK 50-51 gereğince mahkemece maddi tazminat miktarına takdir edilmesini talep etmiştir.
Dava, davalıların davacıya ait tescilli tasarıma tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti ile maddi ve manevi tazminat talebine yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Somut olayda davacının tescilli tasarımı ile davalı …… Elektrikli Ev Aletleri İml. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin kullanımlarının ortalama tüketici nezdinde benzer olarak algılandıkları, davacıya ait tasarımın yenilik unsurunun bulunmaması hükümsüzlük talebi bulunmadığından nazara alınamayacağı ve tecavüzün varlığının kabulü gerektiği anlaşılmıştır. Davalı hakkında maddi ve manevi tazminat takdir edilirken ticari defterler üzerinden yapılan incelemede tazminat miktarı belirlenemediğinden TBK 50 ve 51.md’leri gereği davalının kusurunun derecesi, tecavüzün boyutu ve davacının uğradığı zarar birlikte değerlendirilerek davacının talebinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Diğer davalı olarak gösterilen ….. Yapı Hırdavat Malzemelerive Gıda Ticaret yönünden ise söz konusu davalının tüzel kişiliği haiz olmadığı anlaşıldığından hakkında açılan davanın reddi gerekmiştir.
Açıklanan gereçeklerle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davalılar …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve ……(…..Home) yönünden açılan davanın KISMEN KABULÜ ile;
-Davalıların davacıya ait …… tescil numaralı tasarıma tecavüzlerinin ve haksız rekabetlerinin tespitlerine, durdurulmasına, önlenmesine, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu kapsamda davalı …’ya ait …..Home instagram sayfasında bilirkişi raporu ile tespit edilen tecavüze konu ürün görselinin kaldırılmasına, mümkün olmaması halinde sayfaya erişimin engellenmesine, diğer davalı …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin adreslerinde …. D.İş sayılı dosyası üzerinde tespiti yapılan ürünlere, münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla üretim kalıplarına ve tanıtım evraklarına el konularak karar kesinleştiğinde imhasına,
-TBK 50 ve 51. Maddeleri nazara alınarak her bir davalıdan 2.000,00’şer maddi, 1.000,00’er TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak, davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davalı …. Yapı Hırdavat Malzemeleri ve Gıda Ticareti hakkında açılan davanın söz konusu davalının tüzel kişiliğe haiz olmadığı anlaşıldığından usulden reddine,
3-Alınması gereken 409,86 TL karar ve ilam harcından 31,40 TL peşin harç ve 171,00 TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 207,46 TL’nin davalılar …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve ……(…..Home)’dan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen maddi tazminat miktarı yönünden 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalılar …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve ……(…..Home)’dan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat miktarı yönünden 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalılar …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve ……(…..Home)’dan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen maddi tazminat miktarı yönünden 3.000,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalı …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne verilmesine,
7-Davalı …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen maddi tazminat miktarı yönünden 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalı …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL peşin harç, 31,40 TL başvurma harcı, 171,00 TL tamamlama harcı, 2.550,00 TL bilirkişi ücreti ve 428,40 TL posta/tebligat ücreti olmak üzere toplam 3.212,20 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre hesaplanan 1.927,32 TL’sinin davalılar …… Elektirikli Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve ……(…..Home)’dan alınarak davacıya verilmesine,
9-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.06/12/2019

Katip …

Hakim …