Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/558 E. 2020/107 K. 30.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/558
KARAR NO : 2020/107

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Men’i, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 31/10/2017
– BİRLEŞEN İSTANBUL 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ’NİN
2017/765 ESAS SAYILI DOSYASI –

DAVA : Tasarımın Hükümsüzlüğü, Sicilden Terkin
DAVA TARİHİ : 08/12/2017

– BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2017/559 ESAS SAYILI DOSYASI –
DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Men’i, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 02/11/2017
KARAR TARİHİ : 30/06/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/07/2020
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin stand tasarımı işi ile iştigal ettiğini ve TPMK nezdinde 27/12/2012 başvuru tarihli …… sayılı çoklu endüstriyel tasarım belgesinin sahibi olduğunu, hal böyleyken anılan tasarımların birebir aynılarının davalı tarafından üretilip satıldığının öğrenildiğini, davalının internet sitesinde anılan tasarımları kendisine aitmiş gibi gösterdiğini, huzurdaki dava açılmadan evvel Büyükçekmece ….. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …… D.İş sayılı dosyası üzerinden delil tespiti yaptırıldığını, davalı adresinde yapılan tespitte, davacının tescilli stand görsellerine benzer/aynı birçok ürün standının bulunduğunun tespit edildiğini, bu durumun hem tasarım hakkına tecavüz hem de haksız rekabet eylemi olduğunu iddia ederek, davalı yan fiillerinin müvekkilinin fikri mülkiyet haklarına tecavüz oluşturduğundan ve haksız rekabet teşkil ettiğinden tecavüzün men’ini, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik 4.000,00 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini ve hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin müvekkilinin TPMK nezdinde tescilli ……. sayı ile alınmış faydalı model belgesinin sahibi olduğunu, söz konusu belgeyi Büyükçekmece …… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …… D. İş sayılı dosyasına da bildirildiğini, anılan dosyadan alınan bilirkişi raporunda, faydalı modelin halka mal olduğunun tespit edildiğini, ayrıca henüz süresi dolamamış olan ……. başvuru numaralı faydalı modelin de kendi adlarına tescilli olduğunu, daha önceden kendi açtıkları Bakırköy Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… E. …… K. sayılı davası neticesi huzurdaki davanın davacısının markasının hükümsüz kılındığını, bu sebeple davacının kötü niyet besleyerek huzurdaki davayı ikame ettiğini, davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin asılsız olduğunu, ayrıca İstanbul ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. E. sayılı dosyasında davacının ……. sayılı tasarımının hükümsüzlüğü talepli dava açıldığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen İstanbul …… FSHHM’nin….. Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin ……. nolu faydalı model belgesi aldığını, davalı şirketin …… nolu tasarım tescil belgesi aldığını, davalı şirketin haklarında kendi tasarım tesciline dayanarak Bakırköy …… FSHHM’nin ….. esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve tazminat talep ettiklerini, müvekkili şirketin ürünleri için almış olduğu faydalı model tescil tarihinin 2005 yılı olup, davalı tarafın tasarım tescil tarihinin 2012 olduğunu, müvekkilinin faydalı model kullanım hakkı süresi henüz dolmadan tasarım tescil belgesine başvurduklarını ve aldıklarını, davalı yanın aldığı tasarımların müvekkili şirketin ürünlerinin ve tasarımlarının taklidi olup benzeri ürünler olduğunu, davalı şirketin bu şekilde tasarım tescil belgesi alarak bu ürünlerin ürettiğini, müvekkili şirketin açılan tespit davası ile öğrendiğini, kendilerinin almış olduğu faydalı modelin 2005 yılında alınmış olduğundan ve kullanım hakkının henüz dolmadan davalı taraf tasarım tescil belgesi aldığından davalı tarafın tasarım tescilinin de düşürülmesine talep ettiklerini belirterek, …… başvuru ve tescil nolu endüstriyel tasarımın müvekkiline ait ….. başvuru nolu faydalı modele benzer olduğunun tespitine ve ……. başvuru ve tescil nolu endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine ve hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen İstanbul ……. FSHHM’nin ….. Esas sayılı dosyasında davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacı yanın …… nolu faydalı model tesciline sahip olduğunu, Büyükçekmece ……. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yapılan tespitte sunulan rapora davacı yanın itiraz etmediğini, davacı tarafın mahkeme nezdinde müvekkilinin davacıyı taklit ettiği şeklinde bir intiba yaratmak sureti ile marka hakkına tecavüzü bastırmak niyetinde olduğunu, davanın açıldığı tarihte koruma altında olmayan tescili dolayısı ile zarar gördüğünden bahisle bu davayı ikame etmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Mahkememizin ……. Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkiline ait ….. sayılı stant tasarıma yönelik davalı tarafın kullanımda bulunduğunu, müvekkilinin tasarım hakkına sahip olduğu ve açıkça benzerlik gösteren ürünlerin davalı şirket işyeri ve fabrikalarından toplatılmasını, haksız rekabet teşkil etmesi nedeniyle tecavüzün tespiti, meni, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 4.000,00 TL maddi, 30.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini ve hükmün tirajı en yüksek 3 gazeteden biri ile yayınlatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin kullanımına ilişkin hangi tasarım olduğuna ilişkin herhangi bir belirleme yapılmadığını, davacı tasarımlarına yönelik İstanbul…… FSHHM’nin …… Esas sayılı dosyasında hükümsüzlük davası açıldığını, müvekkilinin söz konusu ürünlerinin Mahkemenizin ……. Esas sayılı dosyasında davalı olan ……. Şirketinden temin ettiğini, o dosyayla bu dosya arasında sonuç itibariyle bağlantı olduğunu savunarak, öncelikle bu dosyaların birleştirilmesini ve yerinde olmayan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl ve birleşen Mahkememizin …… Esas sayılı dosyasında dava konusu uyuşmazlığın, tasarıma tecavüzün men’i, maddi-manevi tazminat, birleşen İstanbul …… FSHHM’nin …… Esas sayılı dosyasındaki dava konusu uyuşmazlığın, bu dosya davalısı ……. Ambalaj San.Tic.Ltd.Şti adına …… tescil nolu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğü taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 77 maddesi ile, tasarımın 55. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56. ve 57. maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58. maddenin dördüncü fıkrası ve 64. maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse, hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilebileceği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. bendinde ise, 64. maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi halinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınacağı ve kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şart olacağı hususları belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 29/07/2019 tarihli raporda sonuç olarak, asıl dosya davacısı adına ……. sayı ile TPMK nezdinde tescilli çoklu tasarım belgesinin 27.12.2012 tarihinden itibaren tescilli olmasına karşın, …… sayılı faydalı model belgesinin daha önceki bir tarih olan 05.07.2005 tarihinde tescil edildiği, mevcut tasarımlara ek, onlarda bir değişiklik, onlardan bir sapma niteliği taşımadığı, SMK md. 56/4-b “Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir” hükmü karşısında aynı kabul edilmesi gerektiği, bu sebeple dava konusu tasarımların yeni olmadığı, dava konusu tasarım tescilinde yer alan görseller ile önceki tarihli Faydalı Model Belgesinde yer alan görseller ile yapılan karşılaştırılmasında bilgilenmiş kullanıcıda yarattığı bütünlük algısı açısından ayırt edilemeyecek kadar benzerliğin bulunduğu, açıklanan sebeplerle Sınai Mülkiyet Kanunu md. 55 vd. uyarınca taşıması gereken yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşımadığından hükümsüzlük koşullarının oluştuğu belirtilmiştir.
Raporlar arasındaki çelişkiyi gidermek ve özellikle dava konusu ….. tescil nolu tasarım çoklu tasarım tescil belgesi 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 numaralardan oluştuğundan, çoklu endüstriyel tasarımı oluşturan 6 adet tasarımın tamamının ayrı ayrı değerlendirilip, gerek dosyadaki deliller ve özellikle heyete bilişim uzmanı dahil edildiğinden, internet üzerinden resen yapılacak araştırmaya göre dava konusu tasarımların tescil başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliklerinin olup olmadığı yönünde bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 22/01/2020 tarihli ek raporda sonuç olarak, dava dosyasında geçen ürün görselleri ile İstanbul Anadolu …… FSHHM’nin ….. Esas sayılı dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporunda bahsi geçen görseller üzerinde yapılan incelemelerde, http://…….com ve http://………com isimli internet sitelerinde söz konusu ürün görsellerine ilişkin 2011 yılı arşiv kayıtlarının mevcut olduğunun gözlendiği, ayrıca google arama motoru üzerinden resen yapılan araştırmalarda 2012 yılından önce kamuya sunulmuş tasarım örneklerine rastlandığının tespit edildiği, İstanbul Anadolu ….. FSHHM’nin ….. Esas sayılı dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporunu hazırlayan bilirkişi heyetinin ….. sayılı faydalı model belgesini inceleyememiş olması sebebi ile anılan rapor ile heyetlerindeki kök rapor arasında çelişki oluştuğu kanaatine ulaşıldığı, yapılan değerlendirmeler sonucu kök raporda yer verilen görüşlerimizde değişikliğe sebep olacak bir veri ile karşılaşılmadığı, ….. sayı ile tescilli çoklu tasarım belgesinin 27.12.2012 tarihinden itibaren tescilli olmasına karşın TR ….. sayılı faydalı model belgesinin daha önceki bir tarih olan 05.07.2005 tarihinde tescil edildiği, mevcut tasarımlara ek, onlarda bir değişiklik, onlardan bir sapma niteliği taşımadığı, SMK md. 56/4-b maddesinde belirtilne “Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aym kabul edilir” hükmü karşısında aynı kabul edilmesi gerektiği, bu sebeple dava konusu tasarımların yeni olmadığı, dava konusu tasarım tescilinde yer alan görseller ile önceki tarihli faydalı model belgesinde yer alan görseller ile yapılan karşılaştırılmasında bilgilenmiş kullanıcıda yarattığı bütünlük algısı açısından ayırt edilemeyecek kadar benzerliğin bulunduğu ve açıklanan sebeplerle Sınai Mülkiyet Kanunu’nun md. 55 vd. uyarınca taşıması gereken yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşımadığından hükümsüzlük koşullarının oluştuğu belirtilmiştir.
Buna göre davacı- birleşen dosyada davalı ……. Reklam Organizasyon Sanayi ve Ticaret Şirketi adına tescilli ……. tescil nolu çoklu endüstriyel tasarımın tamamının tescil başvuru tarihinden önce kamuya sunulduğu , yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşımadığı anlaşılmakla Mahkememizin bu dosyası ile birleşen İstanbul ……. FSHHM’nin ……. Esas sayılı dosyasında davacı ……. Ambalaj San.ve Tic.Ltd.Şti’nin davasının kabulüne, davalı adına olan ……. tescil nolu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine karar verilmek gerekmiştir.
Asıl dosyada birleşen mahkememizin …… esas sayılı dosyası yönünden ise davacının dayandığı tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmiş olmakla, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından tasarım tecavüzünden ve haksız rekabetten bahsedilemeyeceğinden asıl dosyada birleşen …… esas sayılı dosya yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-BİRLEŞEN İSTANBUL. ….. FSHHM’NİN …… ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Mahkememizin bu dosyası ile birleşen İstanbul …… FSHHM’nin …… Esas sayılı dosyasında davacı ……. Ambalaj San.ve Tic.Ltd.Şti’nin davasının kabulüne, davalı adına olan ……. tescil nolu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 54,40 TL ilam harcından, 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 23,00 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 62,80 TL dava ilk masrafı ve 159,81 TL tebligat-tezkere masrafı olmak üzere toplam 222,61 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

B-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl dosyada davacı …… Film ve Prodüksiyon Reklam Org.San.ve Ltd.Şti’nin davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 580,64 TL harçtan, 54,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 526,24 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 2.100,00 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

C-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN ……. ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 580,64 TL harçtan, 54,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 526,24 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
E-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.30/06/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır