Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/528 E. 2019/45 K. 14.02.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/528
KARAR NO : 2019/45

DAVA : FSEK-Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/10/2017
KARAR TARİHİ : 14/02/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 04/03/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin İstanbul Metro amblemini çizen, tanınmış bir grafik tasarımcısı, ressam ve reklamcı olduğunu ve aynı zamanda grafik resim, illüstrasyon, desen ve karikatür çalışmaları da yapan çok yönlü bir sanatçı olduğunu, müvekkilinin mesleki deneyiminin ve çalışmalarının sonucu olarak yazdığı çok sayıda makaleden ikisi olan “….” ve “…” başlıklı makaleler olduğunu, müvekkilinin kendi internet sitesinde ve gazetede yer alan makaleleri için ne davalı şirket ile ne de bir başkası veya üçüncü kişi ile mali hakların devri konusunda herhangi bir sözleşme yapmadığını, müvekkilinin tesadüfen internette yaptığı gezinti sırasında her iki makalenin de davalı şirketin ticari amaçlı olarak kullandığı internet sitesinde izinsiz olarak kullanılmış olduğundan haberdar olduğunu, bu hususun Mahkememizin ….D.İş sayılı dosyası ile tespit edilmiş olduğunu, davalı yanın söz konusu makaleleri müvekkilinden habersiz olarak kullandığını ve ekonomik fayda sağladığını, davalı tarafından yayımlanan makalenin izinsiz olarak kullanıldığı gibi, eser sahibi olan müvekkilinin adının yayınlanmadığını, bu iki makalenin tek bir makale olarak tahrif edilmek suretiyle ve bazı cümleleri atılarak eser üzerinde izinsiz değişiklik yapıldığını ve bu durumun müvekkilinin FSEK’den doğan haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın, haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının FSEK 68/1 ve 70/1 maddeleri uyarınca haksız fiile uğradığını iddia ederek açmış olduğu tazminat davasının zamanaşımına uğradığını, Türk Borçlar Kanununun 72. maddesi uyarınca, davacının haksız fiile uğradığını iddia ettiği tarihin üzerinden 2 sene geçmiş olduğunu, bu nedenle öncelikle davanın zaman aşımı yönünden reddi gerektiğini, davacının davaya konu makalelerinin eser niteliğinde olmadığını, davacının yaptığı tanımlamaların, eş değer tanımlamalarının başka kişilerce de kullanılmış ve grafik tasarımı-sanatı hakkında bilgilendirmelerin çokça zikredildiğni, ayrıca bu yazılar eser niteliğinde kabul edilse dahi, davacıya ait eser olup olmadığınının davacının ispatla mükellef olduğunu, makalenin tamamen bilgilendirme amacı taşıdığını ve yalnızca davacıya ait fikirlerin sunulması anlamına gelmediğini ve müvekkilinin sitesinde yayınlanan yazıların müvekkilinin web sitesine aktarmadığını, daha önceden şirkette çalışan bir şahıs tarafından bu yazıların aktarıldığını, söz konusu yazının müvekkilinin bilgisi dışında yayınlandığını, ve davacıyı rahatsız etmemesi adına söz konusu yazının derhal kaldırıldığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Mahkememizin …. Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkiline ait …. ve…. adlı iki adet makalede davalı tarafından internete izinsiz olarak web sitelerinde müvekkilin isim belirtilmeksizin izinsiz olarak kulanıldığından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile FSEK 68 madde gereği 5.000,00 TL maddi, ayrıca 5.000,00 TL manevi tazminat talep ettiklerini, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesini talep ve beyan etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle, söz konusu iddia edilen hususların eser niteliği taşımadığını, herkesin kullanımına açık bir bilgilendirme olduğunu ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, yerinde olmayan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili 18/12/2018 tarihli dilekçesi ile, asıl ve birleşen davadaki 5.000,00’er TL olan taleplerini, 35.500,00 TL arttırarak, 40.500,00 TL olarak ıslah ettiği ve ıslah harcını tamamladığı anlaşılmıştır.
FSEK’in 2/1. Maddesi, herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımlarının ilim ve edebiyat eseri sayılabileceği, FSEK’in 11. Maddesi, yayımlanmış eser nüshalarında veya bir güzel sanat eserinin aslında, o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılacağı, FSEK’in 68. Maddesinde ise, izin alınmamış eser sahibinin sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya emsal veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın en çok üç kat fazlasını isteyebileceği belirtilmiştir.
FSEK’in 22. Maddesi ile, bir eserin aslını veya kopyalarını, herhangi bir şekil veya yöntemle, tamamen veya kısmen, doğrudan veya dolaylı, geçici veya sürekli olarak çoğaltma hakkı münhasıran eser sahibine aittir. Eserlerin aslından ikinci bir kopyasının çıkarılması ya da eserin işaret, ses ve görüntü nakil ve tekrarına yarayan, bilinen ya da ileride geliştirilecek olan her türlü araca kayıt edilmesi, her türlü ses ve müzik kayıtları ile mimarlık eserlerine ait plan, proje ve krokilerin uygulanmasının da çoğaltma sayılacağı hususu belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gerekenler de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 22/10/2018 tarihli raporda sonuç olarak, asıl ve birleşen dava konusu uyuşmazlıktaki davacı yana ait iki adet makalenin de FSEK 2/1. Maddesi anlamında ilim ve edebiyat eseri olduğu ve davacının davaya konu makaleler üzerinde FSEK 11. Madde çerçevesinde eser sahibi olduğu, davacının mali haklarından FSEK 22. Madde kapsamında mali haklarının ihlal edildiği, makalelerin somut uyuşmazlıktaki kullanım mecrası, makalenin özelliği de dikkate alındığında, kısa olan 10 Maddede …. isimli makalenin rayiç bedelinin 5.500,00 TL olabileceği, uzun olan …ve … makalesinin ise 8.000,00 TL olabileceği, bu çerçevede davacının her iki makale için toplam 13.500,00 TL talep hakkının bulunduğu, FSEK 68. Maddesi çerçevesinde bu bedelin 3 katı olan 40.500,00 TL’ye hükmedilebileceği ve asıl ve birleşen davada ise toplam olarak 81.000,00 TL.’ye hükmedilebileceği, her iki davada da FSEK 15. Maddesindeki manevi hakkın ihlal edildiği, davacının manevi tazminat talep hakkının olduğu, manevi tazminatın türü ve miktarını tayin hakkının ise Mahkemeye ait olduğu yolunda görüş belirttikleri anlaşılmıştır. Uyuşmazlığın niteliği ve haksız fiil tarihi ile dava tarihine göre davalı tarafın zaman aşımı itirazı red edilmiştir.
Dosyaya sunulan mevcut deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı topluca değerlendirildiğinde, asıl ve birleşen davaya konu davacı yana ait “….” ve “….” isimli makalelerin, grafik tasarım konusu temel baz alınarak yazılmış belli bir düzen, sistematik ve üslup içerisinde anlatıldığı, ve bu özellikleri ile FSEK 2/1. Maddesi anlamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, dosyada mübrez….Gazetesi’nin 26/02/2010 tarihli sayısı, davacı yan ait www…com isimli sitesinde davaya konu her iki makalenin yer alması ve söz konusu makalelere ilişkin sunumun yer aldığı youtube video kaydı ile birlikte dikkate alındığında, davacının gerek asıl, gerekse birleşen davaya konu her iki makalenin FSEK 11. Madde çerçevesinde karineten eser sahibi olduğu, ve davacının söz konusu makaleler üzerinde eser sahibi olduğu ve davaya konu her iki makalenin somut uyuşmazlıktaki kullanım mecrası ve makalenin özelliği dikkate alınarak 10 Maddede …. isimli makale için belirlenen 5.000,00 TL, … ve …isimli makale için ise belirlenen 8.000,00 TL olmak üzere toplam 13.500,00 TL rayiç bedelin makul olduğu anlaşılmakla, ve FSEK 68. Maddesi kapsamında eser sahibinin izni alınmadan davalı tarafından kullanılmış olması hususu da nazara alınarak, davacının asıl ve birleşen davasının kısmen kabulü ile, her iki dava için ayrı ayrı olmak üzere, bu miktarın üç katına tekabül eden 40.500,00 TL maddi tazminatın ve fiilin niteliği, yoğunluğu, işleniş şekli ve tarafların dosyaya yansıyan ekonomik durumları, paranın alım gücü, manevi tazminatın amacı ve dava ve haksız fiil tarihi gözetilerek takdiren 3.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl dava yönünden davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 40.500,00 TL maddi tazminatın haksız fiil tarihi olan 14.10.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, 3.000,00 TL manevi tazminatın 14.10.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 2.971,49 TL ilam harcından, 170,78 TL peşin harç ve 625,50 TL ıslah harcının mahsubu ile, 2.175,21 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 4.805,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan, 3.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan, 2.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan 170,78 TL peşin harç ve 625,50 TL ıslah harcının toplamı olan 796,28 TL harcın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 367,00 TL tebligat-tezkere ve 2.250,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.617,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 2.512,32 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN :
1-Birleşen mahkememizin…. Esas sayılı dosyasında davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 40.500,00 TL maddi tazminatın haksız fiil tarihi olan 12.11.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte 3.000,00 TL manevi tazminatın 12.11.2015 tarihinden itibaren işyelecek yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 2.971,49 TL ilam harcından, 170,78 TL peşin harç ve 625,50 TL ıslah harcının mahsubu ile, 2.175,21 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 4.805,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan, 3.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan, 2.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan 170,78 TL peşin harç ve 625,50 TL ıslah harcının toplamı olan 796,28 TL harcın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 103,00 TL tebligat-tezkere giderinin, davanın kabul-red oranına göre 98,88 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Talep halinde kararın taraf vekillerine tebliğine,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının davacıya iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.14/02/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır