Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/340
KARAR NO : 2021/59

DAVA :Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Ref’i, Men’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 12/10/2016

– BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2017/120 ESAS SAYILI DOSYASI –
DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Ref’i, Men’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 19/07/2017
KARAR TARİHİ : 09/03/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/03/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin şirket kurucusu …. uzun yıllardır oyuncak sektöründe yer aldığını, 2000 yılından itibaren faaliyetlerini …. Oyuncak San. İç ve Dış Tic. Ltd.Şti. Olarka devam ettirdiğini, davalı tarafın da müvekkilinin şirketi gibi oyuncak sektöründe faaliyet gösterdiğini, Şanlıurfa’da fabrikası ve mağazası olup toptan ve perakende satışlar yaptığını, davalının müvekkilinin şirkete ait ürünleri taklit ettiğini, bu taklidin …. sayı ile tescilli endüstriyel tasarım olduğunu, taklit ürünler ile orjinal ürünlerin bütün olarak karşılaştırıldığında aynı olduğunu, yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşımadığını, davalı taklit ettiği ürünleri kendi adlarına tescil için başvurduğunu keza ….. başvuru numarası ile 3 adet tasarım tescili için başvuruda bulunduğunu, bu fiillerin müvekkilinin tescilli tasarım haklarına zarar verdiğini iddia ederek, davalının müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerin ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, ref’ini, giderilmesini, 3.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL itibar tazminatının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin dava konusu oyuncak dozer ürünü ile birlikte tasarladığı iki farklı ürününde tescili için ….. tescil numarası ile başvuruda bulunduğunu, müvekkilinin uzun süredir oyuncak sektöründe faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin söz konusu ürünün üretimi için yasal olan tüm başvuruları yaparak ürün için tescil başvurusunda bulunduğunu, ürün tescil başvurusunda bulunan müvekkilinin yasalara aykırı davranmadığını bu hali ile kötü tasarlanıp tasarlanmadığını bilip bilmeme gibi bir durumun söz konusu olmadığını, davacı tarafın müvekkilinin firmanın davaya konu ürünün taklit edildiğini ancak ürünler arasında benzerlikler olmadığını, ürünün tasarımlarında farklılıklar olduğunu müvekkilinin herhangi bir iltibasa sebebiyet vermediğini beyan ederek, müvekkili aleyhine açılan haksız davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen ….. Esas sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının müvekkilinin lisans haklarına sahip olduğu ….. sayı ile TPE nezdinde tescilli kamyon tasarımını taklit ettiğini ve ticari hayatında kullandığını, daha önce Bakırköy …. FSHHM’ nin … esas sayılı dosya içeriğindeki Bakırköy …. FSHHM’ nin ….. D.iş sayılı dosyasındaki bilirkişi raporunda dava konusu ürünlerin benzer olduğu yönünde tespit yapıldığını, davalının müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerinin ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, refine, önlenmesine, giderilmesine, müvekkilinin yoksun kaldığı kazancın tazminine şimdilik 1.000 TL yoksun kalınan kazancın, 5.000 TL itibar tazminatının davalıdan tanzimine, verilecek mahkeme kararının masrafı davalıdan alınmak sureti ile ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen ….. Esas sayılı dosyasında davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin dava konusu oyuncak kamyon ürünü ile birlikte tasarladığı iki farklı ürününde tescili için ….. tescil numarası ile başvuruda bulunduğunu, müvekkilinin ürünleri ile davacı tarafın ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı hatta orta zekalı bir kullanıcının dahi çok bariz bir şekilde ayırt edeceğini, iltibasın mevcut olmadığını, müvekkilinin davaya konu ürünleri satışının gerçekleştirmediğini, davaya konu edilen oyuncakların ve oyuncak kalıplarının müvekkilinin işyerinde bulunmadığını, davacının dava konusu üründen dolayı herhagni bir zararının veya itibar kaybının olmadığını, davacının haksız ve kötü niyetli olan taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili harcını yatırarak, asıl davadaki 3.000,00 TL ve birleşen davadaki 1.000,00 TL olan maddi tazminat talebini, 7.500,00’er TL olarak arttırmıştır. Ayrıca davacı vekili, 04/02/2021 tarihli dilekçesi ile, ıslahla başlangıçta faiz talebi bulunmuyorken, hüküm altına alınacak dava tarihinden itibaren faiz talebinde bulunmuştur. Davalı vekili süresinde bu talep yönünden zamanaşımı itirazında bulunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl ve birleşen dava, davacının tasarımdan doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, ref’i, önlenmesi, giderilmesi, maddi ve itibar tazminatı taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 15/03/2018 havale tarihli raporlarında sonuç olarak; davacı taraf adına tescilli ….. (2) numaralı tasarım ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı ürerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, davalı tarafa ait tespit edilen ürünün, kendisine ait iptal edllmiş ….. (2) numaralı tasarım tescili kapsamında olduğunu, dava dosyası kapsamında sunulan deliller ve heyetimizin uzmanlık alanları doğrultusunda iki ürün arasındaki kalite farkının değerlendirilmesi hususunda inceleme yapılamadığını, davalıya ait ticari defterlerin kapanış tastiklerinin dava dosyasına sunulmamasından dolayı delil niteliğinin olmadığını, sunulması halinde ise delil niteliği taşıyacağını, ancak mevcut veriler ışığında davalı tarafın yıllık kazancının davacının yoksun kalınan kazancı olarak kabulü halinde 2016 yılı için 33,266,99 TL , 2015 yılı için 30.644,15 TL , 2014 yılı için 39,431,80 TL olacağı bildirmişlerdir.
Davaya konu ürünlerin satışından elden edilen gelirin ne olabileceği konusunda değerlendirme yapılarak, ürünlerin piyasa koşullarına göre itibar kaybına yol açacak bir durumun söz konusu olup olmadığı ve taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazları da değerlendirilmek suretiyle önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 15/08/2018 havale tarihli ek raporlarında sonuç olarak, davalı tarafa ait tespit edilen ürünün, kendisine ait iptal edilmiş ….. (2) numaralı tasarım tescili kapsamında olduğunu, davacı taraf adına tescilli …. (2) numaralı tasarım ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, dava dosyası kapsamında tarafımıza sunulan deliller ve heyetimizin uzmanlık alanlan doğrultusunda yapılan değerlendirme sonucunda, iki ürün arasında, tasarlama biçimi, üretim yöntemi ve üretimde kullanılan malzeme türü benzerliği bakımından itibar kaybına yol açacak bir kalite farkı bulunmadığını, davacı taraf adına tescilli …. (2) numaralı tasarımın satışlarından kaynaklı olarak, davalı tarafa ait ticari veriler esas alındığında ortalama olarak; 2013 yılı Satış Karı: 14.837,67 TL X %25 = 3.709,41 TL 2014 yılı Satış Karı: 52.890,00 TL X %25 = 13.222,50 TL 2015 yılı satış karı: 45.788,91 TL X %25 = 11.447,22 TL 2016 yılı satış karı : 44.362,71 TL X %25 = 11.090,67 TL Yıllar itibariyle yukarıdaki gibi yoksun kalınan kazancın hesaplanacağı belirtmişlerdir.
Mahkememizin ….. D.İş dosyasında yapılan tespite göre, davacı adına tescilli tasarımlara tecavüz ve haksız rekabet teşkil edecek şekilde, davalının üretim ve satışta bulunup bulunmadığı, davalının satışa sunduğu ürünlerin davalı adına tescilli tasarımlarla aynı olup olmadığı, tasarım hakkına tecavüz veya haksız rekabet söz konusu ise haksız kalınan kazanca göre tazminat miktarının hesaplanabilmesi için, Birleşen Mahkememizin ….. Esas sayılı dosyası yönünden ve taraf vekillerinin rapora itirazları da söz konusu olduğundan, yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 13/03/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı tarafın ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğu, Davalı tarafın 2014 yılında üretiminin bulunmadığını, 2015 ve 2016 yılında kendi içinde üretime başladığını, ancak dava konusu tasarıma ait ne kadar üretim yapıldığı ne kadara satışa sunulduğu ve ne kadar kazanç elde edildiğinin tespit edilemediğini, mali tablolarında görünen kazancın tamamının dava konusu tasarıma ait ürün satışlarından elde edildiğinin söylenemeyeceğini, Sayın Mahkeme tarafından davacı tarafın tasarımlarına tecavüz olduğu yönünde karar verilmesi halinde davacı tarafın maddi tazminat talebinin Borçlar Kanununun 50 ve 51.maddelerine göre belirlenmesi hususununu Mahkemenin takdirinde olduğunu, …. (2) ve ….. (2) nolu tescile ait tasarımların benzer olduğu, ….. (2) no ile tescilli tasarım ile davalının satışa sunduğu ürünün aynı olduğu belirtmişlerdir.
Taraf vekillerinin rapora itirazları nedeniyle ikinci bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişiler hazırlamış oldukları 06/08/2019 ek raporlarında sonuç olarak, …. (2) ve ….. (2) no’lu tescile ait tasarımların açıklandığı üzere tasarımların karıştırılacak ölçüde benzer olduğunu, mali yönden, kök raporda yapılan tespit ve değerlendirmelerimizi değiştirecek yeni bir belge ve veri sunulmadığını, davalı tarafın işyeri adresinin sunulan belge ve evraklar dışında inceleme yapma imkanımızın bulunmadığını, Sayın Mahkeme tarafından davacı tarafın maddi tazminat talebinin Borçlar Kanunu’nun 50 ve 51 maddelerine göre belirlenmesi hususunun Mahkemenin takdirde olduğu belirtmişlerdir.
Taraf vekillerinin rapora itirazları nedeniyle aynı heyetten ikinci ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 11/09/2020 tarihli ek raporda bu kez, mali yönden, kök rapor ve ek raporda yapılan tespit ve değerlendirmelerimizi değiştirecek yeni bir belge ve veri sunulmadığını, dava konusu …. (2), ….. (2) tescil nolu tasarımlar ile birleşen ….. esas sayılı dosya kapsamındaki …… tescil nolu tasarımlara ait ürünlerden, ne kadar kazanç elde edildiğinin tespit edilemediğini, davalı tarafın işyeri adresinin Şanlıurfa’da olduğunu, dava dosyasına sunulan belge ve evraklar dışında inceleme yapma imkanımızın bulunmadığını, Sayın Mahkeme tarafından, davacı tarafın tasarımlarına tecavüz olduğu yönünde karar verilmesi halinde, davacı taralın maddi tazminat talebindi. Borçlar Kanununun 50, ve 51. Maddelerine göre belirlenmesi hususunun Sayın Mahkemenizin takdirimle olduğunu, davacı tarafa ait olduğu belirtilen ….. nolu tescile dair davalının tasarım hakkına tecavüz veya haksız rekabeti olup olmadığı inceleme talebine karşılık gelecek bir tasarım tesciline değişik iş ve esas dosyada rastlanılamadığını, davalıya ait ….. nolu tescili 3 numaralı kamyon tasarımı da TPE veritabanında ek raporun hazırlandığı tarihte iptal edilmiş olarak göründüğünden ikinci ek raporda talep edilen inceleme yapılamayacağı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; davalının, asıl dosya yönünden davacı adına tescilli …. (2) nolu tasarım, yine birleşen dosya yönünden, ….. tescil nolu tasarımların ayırt edilemeyecek kadar benzerlerini TPMK nezdinde tescil girişiminde bulunduğu, davacı tarafın itirazları üzerine bu tasarım tescil başvurularının iptal edildiği, davalının bunun yanında her iki tasarım koruma kapsamında olan aynı ürünleri üçüncü kişilere ürettirip piyasaya sunduğu, bu eyleminin her iki dosya yönünden davacının tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiği gibi, haksız rekabete sebep verdiği anlaşılmakla, davacının her iki dosya yönünden tecavüz ve haksız rekabete ilişkin davasının kabulü gerekmiştir. Bilirkişi raporlarında belirtildiği üzere, davalı tarafın ticari defterleri temin edilip, ürünlerden kaç adetini üretip piyasaya sürdüğü tam olarak tespiti mümkün olmadığından, tasarımların niteliği, günün ekonomik koşulları gözetilerek TBK 50 ve 51 maddeleri uyarınca her bir dosya ve tasarım yönünden davacı yararına 7.500,00 TL maddi tazminat takdir edilmiştir. Yine, bilirkişi raporunda bir değerlendirme yapılamamış ise de, davalının dışarıda fason olarak yaptırdığı üretimin davacı üretimine nazaran daha kalitesiz olup, davacı yararına itibar tazminatı koşullarının oluştuğu sonuç ve kanaatine varılarak, günün ekonomik koşullarına göre davacı yararına her bir dosya yönünden 5.000,00’er TL itibar tazminatı takdir edilmiştir. Davacı, başlangıçta dava dilekçesinde faiz talebinde bulunmamış, sonradan ıslahla faiz talebinde bulunmuş ise de, davalı vekili süresinde bu talep yönünden zaman aşımı def’ini ileri sürdüğünden, ıslah tarihi itibariyle SMK’nın atfı nedeniyle TBK hükümleri gereği 2 yıllık zaman aşımı süresi dolduğundan, faize ilişkin talep zaman aşımı yönünden reddedilmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN:
1-Davacının davasının KABULÜ ile; davalının davacı adına tescilli …. (2) tescil nolu tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine,
Toplam 7.500,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yine 5.000,00 TL itibar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ıslah ile olan faiz işletilmesi talebinin zaman aşımı nedeniyle reddine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınarak hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan bir gazete ile ilanına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 853,88 TL ilam harcından, 136,62 peşin ve 94,00 TL ıslah harcının mahsubu ile, 623,26 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 165,82 TL dava ilk masrafı, 420,20 TL tebligat-tezkere, 94,00 TL ıslah harcı gideri ve 3.700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.380, 02 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak alınarak davacıya verilmesine,
B-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN ….. ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN:
1-Davacının davasının kabulüne, davalının davacı adına tescilli ….. tescil nolu tasarımdan tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine,
Toplam 7.500,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yine 5.000,00 TL itibar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ıslah ile olan faiz işletilmesi talebinin zaman aşımı nedeniyle reddine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınarak hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan bir gazete ile ilanına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 853,88 TL ilam harcından, 102,47 peşin ve 94,00 TL ıslah harcının mahsubu ile, 657,41 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 133,87 TL dava ilk masrafı, 141,60 TL tebligat-tezkere ve 94,00 TL ıslah harcı gideri olmak üzere toplam 369,47 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak alınarak davacıya verilmesine,
C-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
D-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.09/03/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır