Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/292 E. 2018/65 K. 01.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/292 Esas
KARAR NO : 2018/65

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Tasarımın İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 03/05/2016
KARAR TARİHİ : 01/03/2018
KARAR YAZMA TARİHİ : 26/03/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Tasarımın İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait TPE’ de … tescil nolu endüstriyel tasarımının davalı tarafından üretilerek piyasaya sunulduğunu, Bakırköy …. FSHHM’ nin …D.iş sayılı dosyasından yapılan tespitte tecavüz olduğunun anlaşıldığı, endüstriyel tasarıma tecavüzün tespitini, önlenmesini, 5.000 TL maddi, 5.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı taraf usulüne uygun harcı yatırmak suretiyle dava değerini maddi tazminat yönünden 28.263,35 TL olarak ıslah ettiğini bu miktar maddi tazminatın ödenmesini talep etmiş, usulune uygun dava değerinin arttırılması dikkate alınarak maddi tazminat değeri bu miktar üzerinden değerlendirilmiştir.
Davalı taraf vekili cevap dilekçesinde özetle, dava konusu tespiti yapılan ayakkabı tabanlarının müvekkili ile … arasındaki sözleşme gereğince üretildiğini, tasarım hakkına tecavüzde bulunulduğuna ilişkin müvekkilinin bilgisinin bulunmadığını, davacının dayanağı olan tasarımı ile müvekkilinin üretimini yaptığı tasarım birbirinden farklı olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyaya celp edilen mahkememizin … D.iş sayılı dosyasının incelenmesinde; yapılan delil tespiti ve rapor doğrultusunda …nolu tasarıma yönelik davalı tarafın kullanımının iltibas oluşturacak şekilde benzer tasarım olduğu beyan edilmiş, dosya delil olarak dikkate alınmıştır.
Dosyaya celp edilen kayda göre davaya konu tasarımın… sayıyla 08.01.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere beş yıl müddetle tescil edildiği, sahibi adına geçerliliğini koruduğu celp edilen kayıttan anlaşılmıştır.
Dosya tüm delillerle birlikte bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti yaptığı inceleme ve değerlendirmesinde; yapılan karşılaştırmada ürün morfolojisinin benzer olduğu bu bağlamda karşılaştırılan ürünlerin genel yapı, biçim dili, form olarak benzediği, ürün tasarımlarının kenar yan görünümleri genel dizayn yapıları benzer olduğu, ürün tasarımlarında üstten ve yanlardan kesit görünümleri gözardı edilemeyecek derecede benzer olduğu, davalı kullanımının tescilli … nolu tasarımı kapsar şekilde olduğu, söz konusu tasarımın davalı tarafından 8.550 çift taban üzerinde kullanıldığı, 51.458,34 TL gelir elde edildiği, 28.263,35 TL kazanç elde edilmiş olduğu beyan edilmiş, rapora itiraz üzerine ek rapor alınmış, bilirkişi ek raporda; bu sefer 6.988,56 TL net kar elde edilebileceğini beyan etmiş, mali yönden bilirkişi raporundan satış miktarı tespit edilmiş olup, davalı tarafın 51.458,314 TL satıştan gelir elde ettiği, mahkememizce yapılan değerlendirmeye göre %25 kar elde edildiği kabul edilerek 12.864 TL maddi tazminat belirlenmiş, bilirkişi heyetinin maddi tazminat belirlenmesi dışındaki hususlara yönelik itiraz yerinde görülmemiş, rapor mahkememizce uygun görülerek hükümde dayanak yapılmıştır.
Dosyaya celp edilen d.iş dosyası, tasarım kayıtları, bilirkişi raporu ve tüm deliller dikkate alındığında, dava tasarım hakkına yönelik tecavüzün tespiti, meni, maddi-manevi tazminata ilişkin olup, dava endüstriyel tasarıma dayalı kayıt nedeniyle tecavüzün giderilmesi, maddi ve manevi tazminat istekli dava olup endüstriyel tasarıma tecavüz tescilli bir tasarımın sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynı veya belirgin bir şekilde benzerini üretmek ,piyasaya sunmak , satmak ,sözleşme akdi için icapta bulunmak ,kullanmak, ithal etmek bu amaçla depolamak, elinde bulundurmak ,lisans haklarını genişletmek, meskur fiillere iştirak etmek yardım ve bunlar teşvik etmek, fiilleri kolaylaştırmak , tecavüzün bilinmesine rağmen o malların nereden sağlandığını bildirilmesinden kaçınmak ve gasptır.
Somut olayda, yapılan delil tespiti, sunulan bilirkişi raporu dikkate alındığında, davalı tarafın davacıya ait …nolu ayakkabı tabanı tasarımına yönelik kullanımının seçenek özgürlüğü olmasına rağmen bilgilenmiş genel tüketici algısında benzer olduğundan tasarım hakkına yönelik tecavüzün tespiti ve menine, söz konusu üretim kalıpları ve el konulan ürünlerin imhasına karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Kanun Hükmünde Kararnamenin 48 maddesinde sayılan fiilleri işleyen kusurlu kişiler tasarım hakkı sahibinin zararını tanzim etmek ile yükümlüdür. Tasarım hakkı sahibinin uğradığı zarar sadece fiili kaybın değerini değil, ayrıca tasarımdan doğan haklara tecavüzden dolayı yoksun kalınan kazancı da kapsar. Yoksun kalınan kazanç zarar gören tasarım hakkı sahibinin seçimine bağlı olarak aşağıdaki değerlendirme usullerinden birine göre hesap edilir.
a-tasarımdan doğan haklara tecavüz edenin rekabet olmasa idi, tasarım hakkı sahibinin tasarımın kullanması ile elde edeceği muhtemelen gelire göre ,
b-tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin tasarımı kullanmaktan elde ettiği kazanca göre
c-tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin , tasarımı bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre
Yoksun kalınan kazancın hesaplanmasında özellikle tasarımın ekonomik önemi, tasarımdan doğan haklara tecavüz edildiği andan itibaren geçerlilik süresi ve tecavüz sırasında tasarıma ilişkin lisansların sayısı ve çeşidi gibi etkenler gözönünde tutulur.
Somut olayda mevcut kayıt ve belge ve defterlere göre, davacı tarafın talep ettiği 554 sayılı …nın 53/2-b maddesi olup, davalı tarafın 8550 çift taban üzerinde kullanımdan dolayı 51.458,314 TL hasılat elde etmiş olup, ilk raporda mali bilirkişi 28.263,35 ikinci raporda 6.898,56 TL maddi tazminat olabileceği beyan edilmişse de, sunulan bilirkişi raporunun maliyete ilişkin kısımları yeterli ve denetlemeye uygun olmadığından ortalama kar marjı %25 kabul edilerek 12.864 TL maddi tazminatın davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Manevi tazminat yönünden tasarım hakkına yapılan tecavüzün niteliği ,tarafların dosyaya yansıyan sosyal ve ekonomik durumları, paranın alım gücü ve hakkaniyet gereği davacı tarafın talebi uygun görülerek 5.000 TL manevi tazminatın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine , hükmün ilanına karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür
HÜKÜM:
1-Davacıya ait … nolu ayakkabı tabanı tasarımının davalı tarafından fason olarak üretilen ürünlerde kullanımının tasarım hakkına yönelik tecaüz olduğunun tespiti ve menine,
2-El konulan ürünlerin ve ürün kalıplarının masrafı davalıdan alınmak suretiyle imhasına,
3-Maddi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile davalı tarafın 8.550 çift taban üzerinde kullanımının 51.458,314 TL nin %25 12.864 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faizle davalı taraftan tahsili, davacı tarafa ödenmesine,
4-5.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizle davalı taraftan tahsili, davacı tarafa ödenmesine,
5-Hüküm kesinleştikten sonra masrafı davalıdan alınmak suretiyle 5 büyük gazeteden birinde ilanına,
6-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvuru, 170,78 TL peşin harç, 397,28 ıslah harcı toplam 597,26 TL nin davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine, 623,02 TL karar harcının davalıdan tahsili hazineye irad kaydına,
7-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan tecavüzün tespiti meni yönünden 3.145,00 TL, kabul edilen maddi tazminat yönünden 3.145,00 TL, kabul edilen manevi tazminat yönünden 3.145,00 TL olmak üzere toplam 9.435,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili, davacı tarafa ödenmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan reddedilen maddi tazminat yönünden 3.145,00 TL ücreti vekaletin davacı taraftan tahsili, davalı tarafa ödenmesine,
9-Davacı tarafından yapılan 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 346,80 TL tebligat ve müzekkere gideri, D.iş dosyasında yapılan (450 bilirkişi ücreti, 29,25 tebligat, 75 TL araç ücreti, 206,30 TL keşif harcı) 750,65 TL olmak üzere toplam 3.207,35 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına isabet eden %85′ i 2.725 TL’ nin davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine,
10-Davalı tarafından yapılan 500,00 TL bilirkişi ücreti, 5,80 TL müzekkere gideri olmak üzere toplam 505,80 TL yargılama giderinden davanın red oranına isabet eden %15′ i 76 TL’ nin davacıdan tahsi.i, davalıya ödenmesine,
11-Artan avans giderinin taraflara iadesine,
Dair İlgili Hukuk Dairesinde kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 01/03/2018

Katip …

Hakim …