Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/235 E. 2018/314 K. 25.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/235
KARAR NO : 2018/314

DAVA : Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i,
Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/09/2015
KARAR TARİHİ : 25/10/2018
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/11/2018

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin ambalaj sektöründe faaliyet gösterdiğini, firmanın yaptığı ambalaj tasarımlarının sektörde ilgi gördüğünü, müvekilinin modellerine endüstriyel tasarım tescili aldığını, 2013/02913 tescil numaralı ambalaj seperatörü bulunduğuğnu, davalı şirketin www….com.tr adlı internet sitesinde müvekkili modellerinin taklidinin satışının yapıldığını, Mahkememizin …D.İş sayılı dosyası kapsamında ilgili internet sitesinde tespit yapılarak tecavüzün tespit edildiğini, davalı faaliyetlerinin müvekkilinin tasarım hakkını ihlal etiğini ve haksız rekabet oluşturduğunu ayrıca müvekkilini maddi ve manevi zararlara uğrattığını iddia ederek, davalının müvekkiline ait tasarımların birebir aynısını taklit etmek sureti ile ticari emtia şeklinde piyasaya arz şeklinde sabit olan tecavüz fiillerinin durdurulmasını, iltibas yaratan taklitli ürünlerin satışının önlenmesini, toplatılmasını, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin men’ini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, 1.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini ve hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin internet sitesinde yer alan dava konusu ürünleri davacı şirket ve bayilerinden satın aldığını, bu nedenle müvekkili eylemlerinin davacının tasarım hakkına tecavüz yahut haksız rekabet teşkil etmesinin mümkün olmadığını, ayrıca davacı tarafa ait ürünlerin yenilik ve ayırt edicilik vasfına haiz olmadıklarını, bu nedenle ortada korunmaya değer bir hukuki menfaat da bulunmadığını, hükümsüzlük davası açma haklarını saklı tuttuklarını ve davacı taleplerinin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davalı faaliyetlerinin, davacının tasarım haklarını ihlal etmesi nedeniyle, tecavüz fiillerinin durdurulması, tecavüz ve haksız rekabetin men’i ve 1.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili taleplidir.
Türk Patent Enstitüsü Endüstriyel Tasarımlar Dairesi Başkanlığı’ndan gelen kayıtlardan, 2013/02813 numara ile kayıtlı “….” isimli tasarım tescil belgesinin, 10/04/2013 tarihinden itibaren 5 yıl süre ile davacı adına tescilli olduğu tespit edilmiştir.
Dosya içerisine alınan Mahkememizin …. D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu incelendiğinde, davalı tarafın satışlarını gerçekleştirdiği ve …. merdiven ve ….kodları ile isimlendirilen ürünlerin, sahip oldukları tüm detaylar ve genel yapıların benzer şekilde kullanıldığı ve bu nedenle ürünler arasında genel izlenimde farklılık bulunmadığından benzer olarak algılandıkları, bu benzerlik sonucunda, ürünlerin tüketici nezdinde karıştırılma ihtimaline sebep olacak nitelikte olduğu ve 556 Sayılı KHK’nın 9. Maddesi anmalında iltibasa sebebiyet vermekte olduğu yolunda görüş belirtildiği anlaşılmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosya, konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi olunmuş ve bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 08/12/2016 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı adına kayıtlı www….com.tr isimli internet sitesinde satışa sunulan ürünlerin, davacının TPMK nezdinde …. sayı ile tescilli tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiği, satışa sunulan bu ürünlerin tespit edilen kısmının davacı şirketten alındığı ve bu ürünlerin davacının tasarım tescil belgesinden doğan haklarını ihlal etmediği, ürün alınan diğer firmaların davacının bayisi olup olmadığı hususunun taraflarınca tespit edilemediği, davalı şirketin 2015 yılı faaliyet kar tutarının satışların maliyeti tutarına oranının 11.465,17/834.256,09 = 0,014 olarak hesap edildiği, davalı şirketin davaya konu ürünleri 2.175,10 TL.’ye satın almış olduğu ve işbu ürünlerden 115,20 TL’lik kısmını davacı şirketten satın aldığı, davalı şirketin davacı şirket dışında satın aldığı 2.059,90 TL (2.175,10-115,20=2.059,90 TL.)’lik davaya konu üründen 28,84 TL (2.059,90 x 0.014 = 28,84 TL) faaliyet karı elde etmiş olabileceği yolunda görüş belirtildiği tespit edilmiştir.
03.09.2018 tarihli 2. EK Bilirkişi raporundaki “davalının ….” firmasından satın aldığı mallar yönünden mallar yönünden tecavüzün oluşmadığı davalının … Ltd. Şirketi ile ….’dan aldığı mallar yönünden tecavüzün varlığı ve satış bedeli 7,63 TL olarak tespit edilmiştir.
Dosyaya celp edilen tasarım kayıtları, delil tespiti, tespit raporu ve bilirkişi incelemeleri dikkate alındığında dava tasarım hakkına yönelik tecavüzün tespiti meni, maddi manevi tazminata ilişkin olup öncelikle dava konusu tecavüz yönünden değerlendirme yapılmış dava tarihinde yürürlükte bulunan Mülga 554 sayılı KHK hükümleri dikkate alındığında endüstriyel tasarıma tecavüz tescilli bir tasarımın sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynı veya belirgin bir şekilde benzerini üretmek ,piyasaya sunmak , satmak ,sözleşme akdi için icapta bulunmak ,kullanmak, ithal etmek bu amaçla depolamak, elinde bulundurmak ,lisans haklarını genişletmek, meskur fiillere iştirak etmek yardım ve bunlar teşvik etmek, fiilleri kolaylaştırmak , tecavüzün bilinmesine rağmen o malların nereden sağlandığını bildirilmesinden kaçınmak ve gasptır.
Somut olayda davacı taraf adına tescilli …. nolu tasarım dikkate alındığında davalı tarafından satışa sunduğu ürününün bilgilenmiş kullanıcı nezdinde öne çıkmayan küçük farklar dışında aynı olduğu davacı tarafa ait tasarımın ticari amaçla davalı tarafından satışa sunulduğundan tasarım hakkına yönelik tecavüzün tespiti ve menine, karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Kanun Hükmünde Kararnamenin 48 maddesinde sayılan fiilleri işleyen kusurlu kişiler tasarım hakkı sahibinin zararını tanzim etmek ile yükümlüdür. Tasarım hakkı sahibinin uğradığı zarar sadece fiili kaybın değerini değil, ayrıca tasarımdan doğan haklara tecavüzden dolayı yoksun kalınan kazancı da kapsar. Yoksun kalınan kazanç zarar gören tasarım hakkı sahibinin seçimine bağlı olarak aşağıdaki değerlendirme usullerinden birine göre hesap edilir.
a-tasarımdan doğan haklara tecavüz edenin rekabet olmasa idi, tasarım hakkı sahibinin tasarımın kullanması ile elde edeceği muhtemelen gelire göre ,
b-tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin tasarımı kullanmaktan elde ettiği kazanca göre
c-tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin , tasarımı bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre
Yoksun kalınan kazancın hesaplanmasında özellikle tasarımın ekonomik önemi, tasarımdan doğan haklara tecavüz edildiği andan itibaren geçerlilik süresi ve tecavüz sırasında tasarıma ilişkin lisansların sayısı ve çeşidi gibi etkenler gözönünde tutulur.
Somut olayda mevcut kayıt ve belge ve defterlere göre, davacı tarafın talep ettiği 554 sayılı KHK.nın 53/2-a maddesine dayalı olup yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde, davalı tarafın ürünlerin satışının davacı tarafından yapılması halinde 7,63 TL karı olabileceği kabul edilmiş olduğundan davalının “davalının…” firmasından satın aldığı mallar yönünden mallar yönünden tecavüzün oluşmadığı dikkate alınarak fazlaya yönelik taleplerin reddine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Manevi tazminat yönünden tasarım hakkına yapılan tecavüzün niteliği ,tarafların dosyaya yansıyan sosyal ve ekonomik durumları, paranın alım gücü ve hakkaniyet gereği davacı tarafın talebi uygun görülerek 10.000 TL manevi tazminatın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine , hükmün ilanına karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davanın kısmen kabül, kısmen reddi ile,
2-Davalının davacının tasarımına satış yolu ile tecavüz ettiğinin tespiti ile haksız rekabetin ve tasarıma tecavüzün men’ine,
3-Davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile, 7,63 TL olarak hesaplanan maddi tazminat bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, takdiren 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
5-Kararın kesinleştikten sona masrafı davalıtan alınarak 5 büyük gazeteden birinde ilanına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereince hesaplanan, 683,62 TL ilam harcından, 27,70 TL peşin harcın mahsubu ile, 655,92 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan, 1.200,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davanın kısmen reddi sebebiyle, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan, 1.200,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 59,50 TL dava ilk masrafı, 432,00 TL tebligat-tezkere ve 2.100,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.591,50 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 1.554,90 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
12-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
13-Gider Avansından kalan miktarın 6100 Sayılı yasanın 333 maddesine göre karar kesinleşince davacıya iadesine,

İlgili Hukuk Dairesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar, açıkça okunup anlatıldı.25/10/2018

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır