Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/233 E. 2020/126 K. 08.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/233 Esas
KARAR NO : 2020/126

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 12/07/2013
KARAR TARİHİ : 08/07/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili Bakırköy (Kapatılan) 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyasına tevzi olunan dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin faaliyet çerçevesinde itibarlı ve saygın bir şirket olduğunu, TPE nezdinde tescilli ……. nolu tasarım (…… Pompa), ……. nolu tasarım (……Pompa), ……. nolu tasarım (……. Süzgeci) ve ……nolu faydalı model (……. pompalar için yüksek mukavemetli termoplastik çark) belgesinin bulunduğunu, davalı şirketin müvekkili şirketin izni olmaksızın, müvekkili şirketin ……. ve ……. nolu endüstriyel tasarım tescil belgelerine ve diğer tescilli belgelerine konu ürünlerin düşük kaliteli taklit olanlarını üretmekte ve pazarlamalarını yapmakta olduğunu, işbu eylemlerin müvekkili şirketin 554 ve 551 sayılı KHK’lardan doğan haklarına tecavüz ve aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiğini, davalı şirketin bu eylemleri sebebiyle müvekkili şirketin büyük ölçüde maddi zarara ve manevi kayba maruz kaldığını, itibarının da zedelendiğini, bunların tazminini isteme ve sair talep ve dava haklarını saklı tuttuklarını, tasarım ve faydalı modelden doğan haklara tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, men’ine, ürünlere ve bunların imalinde kullanılan üretim vasıtalarına el konulmasına, imhasına, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesi ile, müvekkili ürünlerinin bir kısmını kendi tescilli tasarımı kapsamında ürettiğini, bir kısmını da değişik firmalardan temin ederek sattığını, davacının ve müvekkilinin motorları …… ‘ten satın aldığını, kullanılan ham maddelerin ve şekillerin farklı olduğunu, davacı şirketin, serbest piyasa şartlarına göre rekabet etmek yerine, dava açarak veya müvekkili şirketi müşterilere kötüleyerek ticaret yapmaya çalıştığını, yaptığı menfi propaganda sebebiyle müvekkili şirketin ticari itibarının zedelendiğini, davacı şirketin müvekkili şirketi karalamak için müşterilere gönderdiği maillerden sonuç alamayınca işbu davayı açtığını, amacının dava süresince ihtiyati tedbir kararı alarak müvekkili şirketin ticaretini engellemek olduğunu, davacı tasarımının özgün olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı vekili 20/03/2014 tarihli dilekçesi ile davaya karşı cevaplarının ıslahını içerir dilekçesinde; müvekkili firmanın uzun yıllardan beri havuz malzemeleri imalatı ve satışı yaptığını, bu malzemelerin bir kısmını kendi ürettiğini ve bir kısmını da alıp sattığını, dava dilekçesinde müvekkili şirketin, davacının buluşu olduğunu iddia ettiği “ön filtreli ….. pompası” ile “….. pompasının” taklit edilerek ve düşük kaliteli malzeme ile üretiminin yapılarak pazarlandığı iddialarını kabul etmediklerini, davacının müvekkilinin imalatı olan pompalara karşı dava açma hakkının olmadığını, dava dosyasına ibraz etmiş oldukları TPE tarafından 11/10/2013 tarihinde düzenlenen …… tescil numaralı tasarım tescil belgesi ile müvekkilinin imal ettiği pompaların tasarımı tescil edildiğini, müvekkilinin imalatı pompalar tescilli olduğundan davacının bu pompalar için dava açma hakkının olmadığını, davacının süzgeçle ilgili dava açma hakkının olmadığını, davacının dilekçesinden de anlaşılacağı üzere davacı süzgeçlerle ilgili tasarım belgesi için 30/12/2010 tarihinde başvuru yaptığını, bu tasarımın yeni bir tasarım olmayıp davacıya özgü bir tasarım olmadığını, müvekkilinin imalatı ile davacının imali pompaların birbirlerine benzemediğini, arada çok büyük farklar bulunduğunu, iki pompa arasında iltibas teşkil edecek hiçbir benzerliğin olmadığını, müvekkili şirketi karalamak adına müşterilere yollanan asılsız iddialar içeren maillere ilişkin maddi ve manevi tazminat talep ve karşı cevap sunma hakları sunma hakları saklı kalmak kaydıyla ıslah talepleri doğrultusunda davaya cevap dilekçelerinin kabulü ile davacının haksız ve mesnetsiz olarak açmış oldukları huzurdaki davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Yargılama sırasında deliller toplanmış; davacı ve davalıya ait sicil kayıtları Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan celp olunmuş, davalı şirketin ticaret sicil kayıtları İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden celp olunmuştur.
Dosyanın bilirkişi heyetine tevdii ile tarafların iddia, savunması, toplanan deliller birlikte değerlendirilerek, davacının tescilli tasarımları ve faydalı modeli ile davalı ürünü karşılaştırılarak aynı, benzer ve farklı yönlerinin belirlenmesi, tecavüz ve haksız rekabet hususunun incelenmesi yönünden rapor tanzimi istenilmiş, bilirkişiler 27/01/2014 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “davacı Tüm Plastik’e ait ….. numaralı …… belgelerinde bulunan tasarımlar ile davalı şirketin ürünlerinin birbirleriyle iltibas yaratacak düzeyde benzer oldukları, bu sebeple davalı şirketin eyleminin davacı şirketin tescilli …… ‘lerinden doğan haklara tecavüz teşkil ettiği ve davacı şirkete ait ……tescil nolu “….. pompalar için yüksek mukavemetli termoplastik çark” buluş başlıklı FM belgesinde bağımsız istem 1’de yer alan tüm ana unsurların ve bağımlı istemlerdeki (2, 3) tüm unsurların davalı şirkete ait çarklar üzerinde tamamıyla var olmadığı, dolayısıyla davalı ……. Grup’un eyleminin davacı ……. Plastik adına tescilli FM belgesinden doğan haklara tecavüz teşkil etmediği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı itirazları değerlendirilerek davalı ürününün kendi adına tescilli …… nolu…… kapsamında kalıp kalmadığı hususunda rapor tanzim etmek üzere bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler 24/06/2014 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli ek raporlarında özetle; “davalı ……. Grup’un kullanımının, kendisi adına tescilli, 28/01/2013 koruma tarihli …… numaralı Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi kapsamında kaldığı, bunun tescilli (hukuken) var olan bir hakkın fiilen kullanımı olarak kabul edileceği” hususlarını tespit ve rapor etmiştir.
Yargılama sonunda Bakırköy (Kapatılan) …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 15/09/2014 tarih, ……. esas, ….. karar sayılı kararıyla toplanan deliller ve alınan raporlar doğrultusunda davacıya ait …… belgelerinde koruma altına alınan tasarımlar ile davalı şirketin ürünlerinin birbiriyle iltibas yaratacak düzeyde benzer oldukları, davacı şirketin ……tescil nolu “….. pompalar için yüksek mukavemetli termoplastik çark” buluş başlıklı faydalı model belgesinde bağımsız İstem 1’de yer alan tüm ana unsurları ve bağımlı istemlerdeki (2,3) tüm unsurların davalı şirkete ait çarklar üzerinde tamamıyla var olmadığı tespit edilmiştir. Ancak davalı kullanımının, kendi adına tescilli 28.01.2013 koruma tarihli (dava tarihinden önce) …… tescil nolu ……. kapsamında kaldığı, hukuken var olan bir hakkın kullanımı olarak kabul edileceği, tescilli bir sınai mülkiyet hakkı iptal/hükümsüz kılınmadıkça kullanımı yasal olduğundan, dolayısıyla başkasının tasarım ve faydalı model hakkına tecavüz, haksız rekabet teşkil etmeyeceğinden, ispatlanamayan davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
Taraf vekillerinin temyizi üzerine dosya Yargıtay’a gönderilmiş, Yargıtay …… Hukuk Dairesi’nin 29/06/2015 tarih, …… esas, …… karar sayılı ilamıyla, davanın, davacıya ait tasarım ve faydalı modelden doğan haklara tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, men’ine karar verilmesi istemine ilişkin olduğu, yargılama aşamasında davalı kullanımının davalı tarafından 20/03/2014 tarihli ıslah dilekçesi ile mahkemeye sunulan adına tescilli 28/01/2013 koruma tarihli …… Endüstriyel Tasarım Belgesi kapsamında kaldığının bilirkişi raporu ile tespit edildiği, davacı vekilinin temyiz dilekçesinde davadan sonra İstanbul ….. Anadolu FSHHM’nin …… esas sayılı dosyası ile davalı adına tescilli …… Endüstriyel Tasarım Belgesinin hükümsüzlüğü davası açtıklarını beyan ettikleri, bu itibarla mahkemece davalıya ait dava konusu …… Endüstriyel Tasarım Belgesi hakkında bir başka mahkemede açılmış bulunan hükümsüzlük davasının sonucu beklenerek işbu davanın sonuçlandırılması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin doğru görülmediği, bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin sair ve davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına şeklinde karar verildiği görülmüş ve Kapatılan …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… esas sırasına kaydının yapıldığı görülmüştür.
Mahkememizin 27/09/2017 tarihli tutanağı ile HSYK ……. Dairesi’nin 20/09/2017 tarihli kararıyla Bakırköy ……. FSHHM’nin 25/09/2017 tarihi itibariyle faaliyetinin durdurulmasına karar verilmiş ve dosya mahkememizin ……. esasına kaydının yapılmıştır.
Bozma sonrası yapılan yargılamada; İstanbul Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… esas sayılı dosyasının kesinleşme şerhli karar örneği celp olunmuş, tetkikinde; davacının ….. ve Lakine Kalıp Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, davalının …… Havuz Arıtma İnşaat Taahit İthalat, İhracat Pazarlama San ve Tic. Ltd. Şti olduğu, davanın davalıya ait …… sayı ile tescilli endüstriyel tasarım tescil belgesinin ve içerdiği (01) ve (2) nolu tasarımların hükümsüzlüğü talebine ilişkin olduğu, yargılama sonunda davalıya ait …… nolu çoklu tasarımın 1 nolu tasarımının hükümsüzlüğüne, 2 nolu tasarıma ilişkin talebin reddine karar verildiği ve hükmün 27/06/2019 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Mahkememizce daha önce rapor alınmış bilirkişi heyetinden; dosyanın geldiği aşama ve dosyaya sunulan kesinleşmiş kısmi hükümsüzlük karar örneği ışığında davaya konu taleplerin yeniden değerlendirilerek özellikle davaya konu edilen endüstriyel tasarımın kısmi hükümsüzlük halinde incelenerek 1 nolu tasarımın hükümsüzlüğünün kesinleşmesinin karşısında bu konuda bir ayrım yapılmak suretiyle tasarımın incelenerek ek rapor tanzimi istenilmiş, bilirkişiler 09/03/2020 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli ek raporlarında; “davacı tarafa ait ……. ve ……. numaralı tasarım tescilleri ile davalı tarafa ait kesinleşen mahkeme kararı ile hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmiş olan ……- numaralı tasarım tescili ve ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yaratılan genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Dava, 554 sayılı KHK’nin 17, 48/1-a, 49.maddeleri, 551 sayılı KHK’nin 136 ve devamı maddeleri, 6102 sayılı TTK’nun 54 ve devamı maddeleri uyarınca endüstriyel tasarım, faydalı model hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, men’i, ilan talebine yöneliktir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Her ne kadar mahkememizce daha önce 15/09/2014 tarih …… sayılı karar ile tescile dayalı kullanımın tecavüz teşkil etmeyeceğinden bahisle red kararı verilmişse de; davalıya ait …… nolu tasarımın 22.12.2015 tarihinde hükümsüzlüğüne karar verildiği, hükümsüzlük kararı ile birlikte bu tescilin hiç doğmamış kabul edilmesi gerektiği ve bu nedenle hükümsüzlüğüne karar verilen tasarım kapsamında yapılan üretimlerin davacı yana ait tescilli endüstriyel tasarımlar ile benzer olmaları karşısında tecavüz teşkil edeceği; tescili devam eden ve hükümsüzlük talebi red edilen ……. nolu endüstriyel tasarım kapsamındaki üretimlerin tescile dayanması karşısında tecavüz oluşturmayacağı anlaşıldığından, davacının davasının; davalının ….. tescil numaralı hükümsüzlük kararı verilen endüstriyel tasarım kapsamındaki tüm üretim ve pazarlama faaliyetlerinin tecavüz oluşturduğu gerekçesiyle kısmen kabulüne, davalının ……. tescil numaralı tasarım kapsamındaki üretimlerinin ise tecavüz teşkil etmediğinden kısmen reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Ayrıntısı yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalının hükümsüzlüğüne karar verilen ……. nolu endüstriyel tasarım kapsamında yapmış olduğu üretim ve pazarlama fiilleri ile davacıya ait ……. ve ……. numaralı endüstriyel tasarımlarından doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet ettiğinin tespitine, bu tecavüz ve haksız rekabetin önlenmesine, menine ; bu kapsamda mahkememizce yukarıda tecavüz oluşturduğu tespit olunan ürünler ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşuluyla kalıp ve makinelere el konularak hüküm kesinleştiğinde imhasına, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine,
2-Hükmün masrafı davalıdan alınarak ülke çapında yayın yapan traji en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına,
3-Alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 24,30 TL harçtan 30,10 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 24,30 TL peşin harç, 24,30 TL başvurma harcı, 2.700,00 TL bilirkişi ücreti, 305,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 3.053,60 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre hesaplanan 1.526,80 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan 65,40 TL posta masrafı, 600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 665,40 TL yargılama giderinin red/kabul oranına göre hesaplanan 332,70 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatırana iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/07/2020
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır