Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/230 E. 2019/210 K. 13.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/230
KARAR NO : 2019/210

DAVA : Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 07/10/2015
KARAR TARİHİ : 13/06/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/06/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin TPE nezdinde tescilli …… nolu çoklu endüstriyel tasarımlarına (çapa makinası, motorlu çapa makinası ve el traktörü) konu ürünlerin taklit edilmek suretiyle birebir aynılarının/ ayırt edilemeyecek kadar benzerlerinin davalı tarafça imal, ithal, satış ve pazarlamasının yapıldığını ileri sürerek, tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, tecavüz mahsulü ürünlere ve üretim vasıtalarına el konulmasına, toplatılmasına, imhasına, 554 sayılı KHK’nin 52/2-b maddesi kapsamında 5.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline ve hükmün ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, İstanbul …… FSHHM’nin ….. Esas – …… Karar sayılı dosyasında, davacının …….nolu tasarımının (…… numaralı tasarımlarının hükümsüzlüğüne karar verildiğini ve kesinleştiğini, diğer tasarımların hükümsüzlüğü istemli açtıkları davaların bekletici mesele yapılması gerektiğini, davacı tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olmadığını, müvekkilinin TPE nezdinde …… sayı ile tescilli faydalı model belgesinin bulunduğunu, müvekkili tasarımlarının davacı tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil etmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Bakırköy FSHHM’nin birleşen ……. E. sayılı dava dosyasında davacı vekili dilekçesinde özetle; davalı adına TPE nezdinde tescilli bulunan ….. nolu “…….” adlı çoklu ETTB’nin (…. nolu tasarımları ile ….. sayılı “……” adlı çoklu ETTB’nin (…… nolu tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik kriterine haiz olmaması nedeniyle hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, hükmün ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
Bakırköy FSHHM’nin birleşen ……. E. sayılı dava dosyasında davacı vekili dilekçesinde özetle; davalı adına TPE nezdinde tescilli bulunan ….. sayılı “…….” adlı çoklu ETTB’nin (…) nolu tasarımının yenilik ve ayırt edicilik niteliğini taşımaması nedeniyle hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Mahkememizin……. Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı adına TPMK nezdinde ….. sayılı “…….” adlı çoklu tasarım tescil belgesi içerisinde yer alan ….. numaralı endüstriyel tasarım ve …. “….” başlıklı çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesinde yer alan ……. nolu tasarımın, yeni ve ayırt edici özelliklerini taşımadığını iddia ederek, bu tasarımların hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davalarda davalı vekili cevap dilekçelerinde özetle; davacının hukuki menfaatinin bulunmadığını, davanın kötü niyetle açıldığını, müvekkili tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik vasfına haiz olduğunu savunarak, birleşen davaların reddini istemiştir.
Bakırköy …….. FSHHM’nin 24/03/2014 tarih,……Esas ve …….Karar sayılı kararı ile, “Bakırköy FSHHM’nin ……. Esas sayılı birleşen dava yönünden davanın kısmen kabulüne, davalı adına TPE nezdinde tescilli bulunan …… nolu çoklu ETTB (el traktörü adlı)’nin (……) nolu tasarımları ile…… nolu çoklu ETTB (…… adlı)’nin (…..) nolu tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik kriterini taşımaması nedeniyle hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, ilan isteminin reddine, Bakırköy FSHHM’nin …… Esas sayılı birleşen dava yönünden davanın kabulüne, davalı adına TPE nezdinde tescilli bulunan ….. nolu çoklu ETTB (…..adlı)’nin (…..) nolu tasarımının yenilik ve ayırt edicilik kriterini taşımaması nedeniyle hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, asıl davanın reddine” dair verilen karar, davacı birleşen davalar nedeniyle davalı vekilinin temyizi üzerine, Yargıtay …… Hukuk Dairesi’nin 22/10/2014 tarih…. Esas ve ,…. Karar sayılı ilamı ile, “Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre asıl davada davacı- birleşen davalarda davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında sair temyiz itirazları yerine değildir. Ancak, asıl davada davacı, davalı tarafça üretilen ürünlerin, ….., …. tescil numaralı tasarımlarına tecavüz oluşturduğunu ileri sürmüştür. Birleşen ….. esas sayılı davada davacı-asıl davada davalı, dava konusu çoklu tasarımlardan …… sayılı tasarımın hükümsüzlüğünü talep etmediğine, ayrıca İstanbul ….. Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …… E/K sayılı kararı ile işbu asıl davada davacının dayanağı olan çoklu tasarımlardan …… sayılı tasarımın hükümsüzlüğüne de karar verilmediğine ve mahkemece anılan tasarımlara yönelik bir hüküm tesis edilmediğine göre, asıl davada davalı eyleminin davacı adına tescilli bulunan ….1 ve …… nolu tasarımlara tecavüz oluşturup oluşturmadığı hususunda bir inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın asıl davanın yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi doğru olmamış bu nedenle asıl davaya ilişkin verilen kararın asıl davada davacı-birleşen davalarda davalı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir” gerekçesi ile bozularak, Bakırköy……. FSHHM’nin kapatılması nedeniyle dosya Mahkememize iade olunmakla, Mahkememizce bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Bozma ilamı doğrultusunda dosyada ek rapor ve iki ayrı yeni bilirkişi heyetlerinden rapor alınmıştır. HMK’nın 282 maddesi uyarınca Hakim, bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirir. Her ne kadar bilirkişiler …… tarafından düzenlenen rapor ile bilirkişiler …… tarafından düzenlenen raporlarda, dava konusu …… ve …….nolu tasarımların yeni ve ayırt edici nitelikte olduğu bildirilmiş ise de, bu raporlara itibar edilmeyerek, Prof.Dr. ……., Prof.Dr. ……. ve Y.Mühendis …… tarafından düzenlenen rapor ve ek raporlar, dosya kapsamı ile uyumlu ve teknik yönden yeterli görüldüğünden itibar edilmiştir. Bu heyet tarafından düzenlenen ayrıntılı raporlarda belirtildiği üzere ve raporda gösterilen görsellerden anlaşılacağı üzere, dava konusu tasarımların dava tarihinde yürürlükte bulunan 554 Sayılı KHK anlamındaki korunabilecek görsel yapı veya ögelerin, bu makinelerin çalışabilmesi için kaçınılmaz olarak bir araya gelen işlevsel bileşenlerinden olduğu, yani bu unsurların aynı KHK’nın “Teknik fonksiyonunun gerçekleştirilmesinde, tasarımcıya, tasarıma ilişkin özellik ve unsurlarda hiçbir seçenek özgürlüğü bırkmayan tasarımlar” (Madde 10) şeklinde yer verdiği ve koruma kapsamı dışında bıraktığı tasarımlardan olduğu, bu tasarımların kaçınılmaz olarak ön, yan ve diğer görünüşler olarak daha önce kamuya sunulan diğer firmaların tasarımları ile görsel yönden birçok benzerlik gösterdiği anlaşılmıştır. Tartışılan tasarımların aslında çalışma prensiplerinden kaynaklanan zorunlu işlevsel benzerliklere sahip olduğu ve bu halleriyle yenilik ve ayırt edicilik unsurları taşımadıkları gibi, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattıkları genel izlenimde belirgin bir farklılık göstermedikleri sonucuna varılmıştır. Ayrıca yukarıda değinilen dosyalarda dava konusu edilen çoklu tasarımların birleşen dosyada dava konusu edilen …. ve ……nolu tasarımlar dışındaki tüm tasarımların aynı gerekçe ile hükümsüz kılınması da göz önüne alındığında, birleşen …… Esas sayılı dosyada dava konusu edilen bu tasarımların yeni ve ayırt edicilik nitelikleri bulunmadığı anlaşılmakkla, birleşen….. Esas sayılı dosyadaki davanın kabulü ile, dava konusu ……. ve ……nolu tasarımların hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
Asıl dava yönünden ise, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğurduğundan ve davacı tarafın yeni ve ayırt edici nitelikler taşıyan bir ürünü bulunmadığı gibi, TTK yönünden de aynı ürünleri pazarlayan birçok firma bulunması, dava konusu ürünlerin niteliği gereği dış görünüşünü oluşturan tasarımdan ziyade, ürünün teknik işlevi ve dayanıklılığı ile kullanılan malzemenin kalitesine göre nihai tüketiciler tarafından tercih edilmesi karşısında, davalının TTK anlamında haksız rekabetinin de söz konusu olmadığı anlaşılmakla, asıl davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen Bakırköy FSHHM nin ……. esas sayılı dosyası ve birleşen Bakırköy FSHHM’nin …….. Esas sayılı dosyaları yönünden daha önce verilen karar kesinleştiğinden, bu davalar yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-Birleşen Bakırköy FSHHM nin…… esas sayılı dosyası ve birleşen Bakırköy FSHHM’nin …… Esas sayılı dosyaları yönünden daha önce verilen karar kesinleştiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
B-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl dosyada davacının davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince, 148,50 TL peşin harçtan, 44,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 104,10 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 550,20 TL tebligat gideri ile 4.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.050,20 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
C-BİRLEŞEN BAKIRKÖY (KAPATILAN) ……. FSHHM’NİN …… E. SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Birleşen Bakırköy …… FSHHM ……. Esas sayılı dosyası yönünden davacının davasının kabulüne, davalı adına tescilli bulunan …… tescil nolu çoklu endüstriyel tasarımın …….nolu tasarımı ile …… tescil nolu çoklu endüstriyel tasarımın …… nolu tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 44,40 TL ilam harcından, 27,70 TL peşin harcın mahsubu ile, 16,70 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 55,40 TL dava ilk masrafı ve 22,00 TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 77,40 TL.’nin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
E-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine verilen karar, karşı kararın tebliğinden itibaren 15 gün süre içerisinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.13/06/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır