Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/19
KARAR NO : 2018/310

KARŞI DAVA : Faydalı Modelin Hükümsüzlüğü, Sicilden Terkini
DAVA TARİHİ : 03/02/2017
KARŞI DAVA TARİHİ : 13/03/2017
KARAR TARİHİ : 23/10/2018
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/11/2018

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili tarafından “…” başlıklı buluşun ortaya çıkarıldığını ve TR….sayı ile faydalı model belgesi alınarak müvekkili adına tescil edildiğini, aynı buluşun görsel açıdan da koruma altına alınması için TPMK nezdinde ….sayı ile ….A.Ş adına tasarım olarak tescil ettirildiğini, söz konusu buluşa konu malzemenin borular, boru ek parçaları gibi basılan kalıplarda conta yuvası gibi boşlukların daha kolay bir şekilde açılmasını ve kalıp gövdesi üzerinde daha fazla ürün gözü yerleştirilmesini sağlayan kalıp aparatı (kalıp maçası) ile ilgili olduğunu, davalılardan ….Holdin A.Ş’nin Kalıphane Şefi …. isimli kişinin müvekkili ile Haziran 2015 tarihinde iletişime geçtiğini ve davaya konu edilen ürünlerden sipariş etmek istediğini bildirdiğini, ayrıca karşı tarafın ürünleri görmek istediğini bildirerek çalışanlarını müvekkili fabrikasına gönderdiğini ve müvekkiline ait ürünleri ve kalıpları incelediklerini, ancak sonrasında davalı taraf ürün satın almaktan vazgeçtiğini bildirdiğini, müvekkili işyerine gelen davalı çalışanlarının Mühendis ve kalıpçı olduğunun öğrenildiğini, aradan bir süre geçtikten sonra davalının müvekkilinni izni olmaksızın, faydalı model ve tasarım tescilini ihlal eder nitelikte ürünler üreterek, iç ve dış piyasaya sunulduğunu öğrendiğini, karşı tarafın kötü niyetli bir şekilde fiyat teklifi isteyerek ve müvekkili işyerine gelerek ürünleri incelediğini ve sonrasında da taklit ettiğini, bu durumun tespiti açısından Bakırköy … FSHHM’nin …. D.İş sayılı dosyası ile davalı işyerinde tespit yapıldığını, ancak tespit dosyasında alınan raporda sadece müvekkiline ait …. sayılı çoklu tasarımlardan 3 numaralı tasarım ile aynı özelliğin olduğu ürün tespit edildiği bildirilmiş ise de, bilirkişi raporuna taraflarınca itiraz edildiğini yapılan inceleme ve değerlendirmenin usul ve yasaya aykırı olduğunu ve karşı yanların fiillerinin müvekkilinin tasarım ve faydalı model belgesinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini ve müvekkilini maddi ve manevi zararlara uğrattığını iddia ederek, faydalı model ve tasarıma tecavüzün tespitini, men ve ref’ini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, 10.000,00 TL maddi tazminatın, dava tarihinden itibaren işlyecek en yüksek reeskont faizi ile ve 30.000,00 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsilini ve hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA ; Davalılar vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, müvekkilleri tarafından üretilen ürünlerin, davacının tasarım ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturmadığını, dava konusu tasarımın SMK’nın 56/2. Maddesine aykırı olduğunu, davacının bu maddeye aykırı olarak tasarımı tescil ettirdiğini ve aynı zamanda tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmadığını, haksız rekabetten söz edilebilmesi için müvekkili ürünleri ile davaya gerekçe olarak gösterilen ürünler arasında benzerlik bulunması gerektiğini, ancak ne davaının gerekçe olarak gösterdiği tasarım tescil belgesi, ne de faydalı model belgesi ile müvekkili ürünleri arasında benzerlik bulunmadığını iddia ederek, asıl davanın reddini, davacı-k.davalı adına TPMK nezdinde….sayı ile tescilli endüstriyel tasarım tescil belgesi ile …. sayı ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkini talep ve karşı dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERİLMESİ VE GEREKÇE
Asıl dava, davacı-k.davalı adına tescilli tasarım ve faydalı model belgelerine, davalı-k.davacı yan fiillerinin tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti, men ve ref’i ile, 10.000,00 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi tazminat talepli, karşı davanın ise, davacı-k.davalı adına TPMK nezdinde …. sayı ile tescilli endüstriyel tasarım tescil belgesi ile …. sayı ile tescilli faydalı model belgesinin, yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmamasından bahisle hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, TR …. sayılı faydalı model belgesinin, 25/01/ tarihinden itibaren 10 yıl süre ile, …. sayılı tasarım tescil belgesinin, ilk defa 19/01/2012 tarihinde tescil edildiği ve 19/01/2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5 yıl müddetle yenilendiği ve davacı adına tescilli olduğu tespit edilmiştir.
Dosyaya celbedilen ve dosyamız davacısı tarafından, yine dosyamız davalıları aleyhinde açılan İstanbul … FSHHM’nin …. D.İş sayılı tespit talepli dosyada alınan bilirkişi raporu incelendiğinde sonuç olarak, TR…. sayılı “… buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamından farklı teknik özelliklerde olduğu, TR ….sayılı tasarım tescilinin “….”ne ait 1.1 ve 1.2 nolu görsellerden farklı özelliklerde olduğu, TR … sayılı tasarım tescilinin “…”ne tasarım tescilinin 2.1 ve 2.2 nolu görsellerden farklı özelliklerde olduğu ve TR ….sayılı tasarım tescilinin “…”ne ait 3.1 ve 3.2 sayılı görseller ile aynı özelliklerde olduğu yolunda görüş belirtildiği anlaşılmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken delillerde toplandıktan sonra, asıl ve karşı davadaki iddia ve savunmalar doğrultusunda rapor düzenlenmek üzere dosya konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi olunmuş ve bilirkişiler hazırlamış oldukları raporda sonuç olarak, asıl dava yönünden yapılan incelemede, davacı-k.davalı tarafa ait 19/01/2012 başvuru tarihli… numaralı tasarımlar ile davalı-k.davacı tarafa ait tasarım arasında bilgilenmiş kullanıca üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebeple farklı olarak algılandıkları, davalı-k.davalı tarafa ait değişik iş dosyasına konu kalıp maçalarının, davacı-k.davalıya ait TR …. sayılı “….” buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamında kalmadıkları, karşı dava yönünden yaplan incelemede ise, davacı/karşı davalıya ait TR ….numaralı faydalı model belgesinin istemleri (1-5) başvuru tarihi itibariyle yeni olmadığının ispatlanamadığı, hükümsüzlüğü talep edilen davacı-k.davalı tarafa ait 19/01/2012 başvuru tarihli …. numaralı tasarım tesciline konu parçalar, boru, boru bağlantı parçaları için kullanılan bir maçanın parçaları olup, bu parçaların normal kullanım sırasında görülmesinin teknik olarak mümkün olmadığı yolunda görüş belirtildiği anlaşılmıştır.
Taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazları üzerine aynı heyetten ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişilerce hazırlanan 28/05/2018 tarihli ek raporda sonuç olarak, davacı-k.davalı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde, değişik iş dosyasında alınan raporda 3 numaralı tasarımın benzer olduğu yönünde görüş belirtilmesi nedeniyle, değişik iş dosyası ile bu dosyadan alınan raporlar arasında çelişkilerin giderilmesini ve itiraz ettikkleri hususların değerlendirilmesi için ek rapor alınmasını talep ettiğini, bu itiraz üzerine yapılan inceleme neticesinde de, davacı-k.davalı tarafa ait 19/01/2012 başvuru tarihli …. numaralı tasarımlar ile davalı-k.davacı tarafa ait tasarım arasında bilgilenmiş kullanıca üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebeple farklı olarak algılandıkları, karşı dava yönünden yapılan itiraz üzerine yapılan inceleme neticesinde de, bilirkişilerce kök rapordaki görüş ile aynı görüş belirttikleri tespit edilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen faydalı model belgeleri ,yaptırılan bilirkişi incelemesi, tüm deliller dikkate alındığında dava faydalı modele yönelik tecavüzün tespiti men’i , maddi ve manevi tazminata ilişkin olup dava tarihinde yürürlükte bulunan 551 sayılı KHK. Hükümlerine göre patent sahibine tanınan koruma ,faydalı model belgesi sahibine de aynen tanınır. Patentten doğan haklara tecavüz fiilleri, faydalı model belgesine de uygulanır. Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirdiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde tecavüz yolu ile üretilen ürünleri satmak dağıtmak veya başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya ticari amaç ile elde bulundurmak veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak tecavüze yol açan eylemlerdendir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve oluşan kanaate göre faydalı modele ilişkin kayıtlar, yaptırılan bilirkişi incelemesi, değişik iş dosya tespit raporu ve tüm deliller dikkate alındığınndan asıl dava yönünden dava faydalı modeli yönelik tecavüzün tespiti men’i, maddi manevi tazminata ilişkin olup, birleştirilen dava yönünden ise, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ilişkin olup öncelikle faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü yönünden değerlendirme yapılmış olup, mülga 551 sayılı KHK hükümleri dikkate alındığında faydalı modelin yeniliğinin herhangi bir ölçüde olması veya nitelikli olması veya belli bir ölçünün üzerine çıkması yani bir basamağın bulunması şartı aranmamıştır. Patentin aksine yeniliğin tekniğin bilinen durumu aşması gerekmez . Bir faydalı modele konu olan buluşun yeni sayılabilmesi için faydalı model başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce Türkiye’de veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya başka bir yol ile açıklanmış veya yöresel ve ülke çapında kullanılmış olmamalıdır. Model konusu buluş teknik alana ait olmalı ” teknik , ekonomik ve sosyal ilerlemenin ” gerçekleşmesini sağlayacak nitelik taşımalıdır. Herkesin ulaşabileceği şekilde yazı ile açıklanmış veya başka bir yol ile yapılmış ise ,buluş yeni sayılmaz .faydalı modele konu olan buluş başvuru tarihinden önce kullanılmış ise yenilik ortadan kalkar. Faydalı modele konu buluş patent hakkında KHK .nın 154 ve 156 madde anlamında yeni değil ise ,belgenin hükümsüzlüğüne karar verilir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan endüstriyel Tasarım hukuku açısından hükümsüzlük Mülga 554 Sayılı KHK’nin 43. Maddesinde düzenlenmiş olup sebeplerden birinin varlığı halinde tasarımın tescili ile adına Tescil yapılan kişinin ad veya hesabına oluşan hakları kaybı ve bu bağlamda TPE nezdinde tutulan sicilden kaydın silinmesidir. Hükümsüzlük sebepleri;
A) Tasarımın yeni ve ayırt edici nitelikte olmaması,
B) Teknik fonksiyonun tasarım şekillendirmesi,
C) Tasarımın kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olması,
D) Tasarımın gerçek hak sahibinin başkası olması,
E) aynı veya benzer başka bir tasarımın sonradan kamuya açıklanmakla birlikte başvuru tarihinin hükümsüzlüğe konu tasarımdan daha önce olması olarak sayılmıştır.
Bir tasarımın yeni olduğunun kabulü için tasarımın aynısının başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın hiçbir yerinde kamuya sunulmamış olması gerekir . Küçük ayrıntılar ile farklılık gösteren tasarımlar aynı kabul edilir.
Asıl dava yönünden Somut olayda davalı tarafın davacının faydalı modeline yönelik bir üretim yaptığı, bunu ticaret alanına koyduğu, ispat edilemediği gibi davalı tarafın kullanımı kendi faydalı model kapsamında kalıp davacı tarafın faydalı modelinden farklı bir kullanım olduğundan ve SMK’ya göre bileşik ürünler bakımından sadece görülebilir kısımlar korunacak; görülemeyen kısımlar koruma dışında kaldığı gözetilerek (SMK 56/2) asıl davada tüm talepler yönünden yerinde olmayan davanın reddine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Karşı dava yönünden ise davacı/karşı davalıya ait TR ….numaralı faydalı model belgesinin istemleri (1-5) başvuru tarihi itibariyle yeni olmadığının ispatlanamadığı, hükümsüzlüğü talep edilen davacı-k.davalı tarafa ait 19/01/2012 başvuru tarihli …. numaralı tasarım tesciline konu parçalar, boru, boru bağlantı parçaları için kullanılan bir maçanın parçaları olup, bu parçaların normal kullanım sırasında görülmesinin teknik olarak mümkün olmadığı tespiti dikkate alınmış davacı/karşı davalıya ait TR…. numaralı faydalı model belgesinin istemleri (1-5) başvuru tarihi itibariyle yeni olmadığının ispatlanamadığı yukarıda izah edilen gerekçelerle karşı davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 683,10 TL peşin harçtan, 35,90 TL ilam harcının mahsubu ile, 647,20 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacı-k.davalıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davacı-k.davalıdan alınarak, davalı-k.davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davacı-k.davalıdan alınarak, davalı-k.davacıya verilmesine,
5-Davacı-karşı davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN :
1-Karşı davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 35,90 TL ilam harcından, 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 4,50 TL bakiye karar harcının, davalı-k.davacıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davalı-k.davacıdan alınarak, davacı-k.davalıya verilmesine,
4-Davalı-k.davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince, taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine
6-Gider Avansından kalan miktarın 6100 sayılı yasanın 333 maddesine göre, karar kesinleşince taraflara iadesine,

İlgili Hukuk Dairesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda verilen karar, açıkça okunup anlatıldı.23/10/2018

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır