Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/158 E. 2018/172 K. 10.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/158 Esas
KARAR NO : 2018/172

DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 22/02/2012
KARAR TARİHİ : 10/05/2018
KARAR YAZMA TARİHİ : 25/05/2018
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkillerinin murisi …’le … arasında 27.02.1986 tarihinde telif hakkı sözleşmesi imzalandığını Kur’ anı-Kerim, Hatm-i Şerif, Yasin, Tebareke, Amme surelerinin video kaseti ve ses bandı doldurulması konusunda anlaşıldığını, davalılardan … ile yapılan sözleşmede olmayan icraya konu eserleri FSEK 79 maddeye aykırı olarak bandrol alındığını, CD ortamına kaydının yapılarak çoğaltıldığını ve dağıtıldığını, fiyat kataloglarına yazılarak umuma arz edildiğini, davalılardan 50.000 TL maddi tazminat ile tespit edilecek bedelin üç katına kadar fazlası tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili, 500.00,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, tazminatların noter ihtarının tebliğ tarihinden başlamak üzere ne yüksek banka reeskont faiziyle tahsilini, sözleşme dışı üretilen CD’ ler ile değiştirilerek üretilen ses kasetlerinin satıştan men edilerek tecavüzün önlenmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı taraf vekili usulüne uygun harcını yatırdığı ıslah dilekçesinde, manevi tazminat talebini ıslah ederek 50.000,00 TL olarak düzeltilmesini ve davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı… vekili cevap dilekçesinde özetle, sözleşmeye aykırı herhangi bir çoğaltım olmadığını, sözleşmenin 3.maddesinde eserlerin her türlü neşir, satış ve dağıtm hakkı davalı firmaya ait olduğunu, kaset, cd, vcd, sabit disk, harici disk gibi digital ortamlar seslerin taşınmasına ve çoğaltılmasına hizmet etitğini, taşıyıcıda bulunan ürünün korunduğunu, taşıyan materyalin değil, bu nedenle iddiaların yersiz olduğunu, Kültür Bakanlığının video cd eser işletme belgelerinde yönetmenin ismini ve muvafakatını aradığını bu nedenle CD’ ler üzerine bandrolün yönetmen adına alındığını, davacının aynı hukuki sebebe, aynı sözleşmeye, aynı ihlal iddialarına dayalı daha önceki tarihli İstanbul FSHHM’ nde dava açtıkların öncelikle davanın derdestlik nedeniyle reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ve … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davasını davalı … ile imzaladığı sözleşmeye dayandığını müvekkilinin sözleşmenin tarafı olmadığını davanın husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini,…nun davaya konu eserler üzerinde fonogram yapımcısı ve hak sahibi olduğunu, FSEK tarafından korunan farklı eser türleri olup, video çekimi de sinema eseri olarak adlandırıldığını eser işletme belgesinde de eser sahibi olarak yönetmen adı kaydedildiğini, iki farklı eser türü olması nedeniyle iki eser için ayrı bandrollerin alındığını, davacıların manevi tazminat talep etme haklarının olmadığını haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraflar her ne kadar derdestlik itirazında ve zamanaşımı itirazında bulunmuşsalar da davaya konu İstanbul FSHHM de devam eden dava ödenmeyen kasetlerin satışından dolayı elde edilen hakka ilişkin olup, bu davada satışa sunulan cd ve VCD lere yönelik izinsiz kullanım nedeniyle tazminat talep edilmiş olup, dava konuları ve tarihleri farklı olduğundan yerinde olmayan derdestlik itirazının reddine, B.K hükümleri dikkate alındığında zamanaşımı 10 yıl olduğundan yerinde olmayan zamanaşımı itirazının reddine karar verilmiş, davanın esası hakkında yargılama yapılıp hüküm kurulmuştur.
Davaya konu olaya ilişkin Bakırköy … FSHCM ‘nin … Esas,… Karar sayılı dosyası celp edilmiş, dosyanın incelenmesinde; sanıklar hakkında 5846 sayılı FSEK71/1 maddesi uyarınca cezalandırılmaları için kamu davası açıldığı, dava neticesinde sanıkların üzerilerine atılı fiilin kanunda suç olarak tanımlanmadığı bu nedenle bu davada davalı olan şirket yetkilileri hakkında beraat kararı verildiği celp edilen kayıttan anlaşılmıştır.
Ceza dosyası içinde sunulan bilirkişi raporunda, bilirkişi … yaptığı inceleme ve değerlendirmede insan elinden çıkmayan insan mahsulü ya da mamulü olmayan dolayısıyla FSEK’ e göre eser olarak görülmesi mümkün olmayan Kuran-ı Kerimin tıpkı bir musiki eseri gibi belirli makamlar çerçevesinde uzman ilahiyatçılar tarafından kıraat edilmesi halinde bu okuma gerçekleştirenlere FSEK 80/a kapsamında haklar bahşedildiği, ses kaseti için alınmış bandrollerinin CD ler üzerinde kullanılmasının bandrol yükümlülüğünü ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırılık teşkil etmeyeceği beyan edilmiş, rapor mahkememizce delil olarak değerlendirilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen delillerin incelenmesinde, daval…’ nun 27 Şubat 1986 tarihinde davacılar murisi …’ le sözleşme imzaladığı sözleşmeye göre …’ e Hatm-i Şerif, Yasin, Tebareke ve Amme video bant satışlarından %4, ses kaseti Hatm-i Şerif, Yasin, Tebareke ve Amme satışlarından %5 telif ücreti ödeneceği sözleşmenin süresinin belli olmadığı sunulan sözleşmeden anlaşılmıştır.
Yine davacı tarafların sözleşme imzalayan…’ in murisi oldukları ibraz olunan kayıttan anlaşılmıştır.
Dosyaya celp edilen tüm delillerle birlikte dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti yaptığı inceleme ve değerlendirmede davaya konu üzerinde yapılan inceleme neticesinde, davacılar murisi … ile davalı… arasında 1986 yılında yapılan sözleşmenin FSEK 48/3 göre batıl olduğu, …’ in eserinden doğan mali haklara yönelik eylemi gerçekleştiren davalıların mütecavüz olduğu, söz konusu …’ in icracı sanatçı mali haklarından yararlanabileceği, eser sahibinin FSEK 16 madde gereği izni olmadıkça eserde eser sahibinin adından kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamaz, davalı …nun eser sahibinin izni olmaksızın eserin taşıyıcı vasfını değiştirerek günümüz teknolojisinde artık kaset kayıtlarının kullanılmaması sebebiyle CD video gibi güncel veri taşıyıcılarını taşıması menfaatler dengesi açısından her ikisinin menfaatine olduğu, eserin bozulması ve zarara uğrama tehlikesinin olmadığı, eser sahibinin manevi hakları açısından da bir tehlike arz etmediği, ….un bu taşıyıcı değiştirme eyleminin tecavüz teşkil etmeyeceği, davalıların sözleşme batıl kabul edilmediği takdirde %5 oranında telif ücreti ödemesi gerektiği, derdestlik ve zamanaşımı itirazlarının yerinde olmadığı beyan edilmiş, rapora itiraz üzerinde yeniden dosya bilirkişi heyetine ek rapor olarak gönderilmiş, bilirkişi heyeti ek raporunda; davalı şirketin 2001 ve 2004 yılları arasında 712.666 adet VCD ürettiği, bu değer üzerinden yapılan inceleme ve değerlendirmeye göre hesaplanacak en yüksek %5 gelirin 29.533,59 TL bunun 3 katının 88.600,77 TL olabileceği beyan edilmiş, rapor hukuki değerlendirmeler dışında mali yönden dikkate alınmış ancak hukuki değerlendirmeler yönünden taraflar arasındaki sözleşmenin batıl olduğu beyan edilmişse de, davaya konu dava konusu yapılan bandrolsüz olarak piyasaya sürüldüğü iddia edilen VCD lerin 2001, 2002, 2003, 2004 yıllarında piyasaya sunulduğu dikkate alındığında davacı tarafların sözleşmenin feshini 2006 yılında gerçekleştirdikleri, söz konusu dönem için halihazırda sözleşmenin devam ediyor olması dikkate alındığında, sözleşmenin batıl olarak kabul edilmediğinden bilirkişi raporunun bu kısmına iştirak edilmemiştir.
Dosyaya ibraz edilen tüm delil ve belgeler, taraf beyanları ve deliller dikkate alındığında davacı tarafın iddiası davalı tarafların işbirliği yaparak davacıların murisine ait eseri izinsiz olarak çoğalttıklarından dolayı maddi manevi tazminata ilişkin uyuşmazlık olup, dosyaya ibraz edilen belge dikkate alındığında davacıların murisinin 27.02.1986 yılında davalı… sözleşmesi olup, FSEK 81 maddesinde getirilen bandrol yükümlülüğü korsanlığı önlemek amaçlıdır. Bu bakımdan yasal olarak çoğaltılan nüshaların ne tür veri taşıyıcısına kaydedildiğinin önemi yoktur. Dolayısıyla ses kaseti için alınmış bandrollerin CD’ ler üzerinde kullanılması herhangi bir aykırılık teşkil etmeyecektir. …davacıların murisi arasında imzalanan sözleşmede video ve ses kaseti yoluyla …ya hakkın bırakıldığı, CD şeklinde piyasaya sürülmenin kararlaştırılmadığı, CD şeklindeki sürümlerin aradan geçen zaman ve teknolojinin ilerlemesi dikkate alındığında verilen hak kapsamında olup, taraflar arasındaki sözleşmeye bir aykırılık teşkil etmeyeceği anlaşılmış, davalı tarafların birlikte hareket ederek İstanbul Vergi dairesi Başkanlığı’ na bağlı vergi denetlenmelerince yapılan incelemede 2001 ve 2004 yıllarına ait toplam 712.666 adet VCD üretildiği, bu üretimden kaynaklanan toplam 29.533,59 TL’ nin davalı taraflarca sözleşme kapsamında davacı taraflara ödenmediği, davalıların kullanımının o tarihe kadar geçerli olan sözleşme dikkate alındığında yasal bir kullanım olup, telif bedelinin ödendiğine ilişkin davalılarca sunulan herhangi bir belge olmadığından söz konusu davalı taraflarca davacıların murisine ait satışı yapılan CD ve VCD lerin telif bedeli 29.533,59 TL’ nin davalı taraflardan tahsili, davacı taraflara ödenmesine, söz konusu FSEK 68 kapsamında izinsiz bir kullanım söz konusu olmadığından ve manevi hakların ihlali söz konusu olmadığından 3 katı tazminat talebi ve manevi tazminat talebine yönelik yerinde olmayan taleplerin reddine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
HÜKÜM:
1-Davacı tarafın davasının kısmen kabul kısmen reddi ile taraflar arasında davacı tarafın murislerinin düzelediği telif sözleşmesi dikkate alındığında davalı taraf eylemlerinin izin dışında olmayıp ancak telif bedelinin ödendiğine ilişkin herhangi bir belge sunulmadığından davalı taraflarca piyasaya sunulan cd vcd ler üzerinde 29.533,59 TL telif bedelinin davalı taraflardan müştereken ve müteselsilen tahsili 28.06.2006 tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faizle davacı tarafların miras payları oranında kendilerine ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Manevi tazminat talebi şartları oluşmadğıından reddine,
4-Diğer talepler yerinde olmadığından reddine,
5-Davacı tarafından yatırılan 21,15 TL başvuru, 21,15 TL peşin harç, 1.686,60 TL ıslah harcı, 659,21 TL tamamlama harcı toplam 2.366,96 TL harçtan davanın kabul oranına isabet eden 2.004,00 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacı tarafa ödenmesine, fazla yatan 362,96 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan kabul olunan kısım yönünden 3.543,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili, davacı tarafa ödenmesine,
7-Davalı taraflar kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan red olunan maddi tazminat talebi yönünden 6.847,00 TL, red olunan manevi tazminat yönünden 3.145,00 TL olmak üzere toplam 9.992,00 TL ücreti vekaletin davacı taraftan tahsili, davalı taraflara ödenmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 705,75 TL tebligat ve müzekkere gideri toplam 2.205,75 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına isabet eden % 33′ ü 727,00 TL’ nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacı tarafa ödenmesine,
9-Artan avans giderinin taraflara iadesine,
Dair İlgili Hukuk Dairesinde kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 10/05/2018

Katip …

Hakim …