Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/119 E. 2018/390 K. 06.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/119
KARAR NO : 2018/390

DAVA : Tasarıma Tecavüz Nedeniyle Maddi,
Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/07/2017
KARAR TARİHİ : 06/12/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Asıl dosyada davacı birleşen dosyada davalı vekili dava ve cevap dilekçesinde özetle ;davaya konu edilen tasarımların bir kız ve bir erkek figürden oluşan genel olarak aşk ve sevgi çağrıştıran bu amaçla etrafında kırmızı kalp figürlerinin bir şekilde yer aldığı farklı konseptlerde ama romantizmin hep hedef alındı tanımlamalar içeren kompozisyonlar içerdiğini, söz konusu tasarımların taşıdığı ve yansıtmak istediği genel algı aşk /sevgi olduğu için çizgi figürler arasında kullanılan tek hakim rengın kırmızı olduğunu, müvekkiline ait … tasarıma yönelik davalılar tarafından satışa sunulan ürünler üzerinde tasarımın kullanımının tecavüz ve haksız rekabet olduğunun tespiti ve menine, 5.000,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini, birleşen dosyadaki davanın reddini, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Asıl dosyada davalı birleşen dosyada davacı taraf dava ve cevap dilekçesinde özetle ; müvekkilinin yılladır züccaciye ve ev araç, gereç ,dekor ürünleri alanında faaliyet gösterdiğini, müvekkiline ait tescilli tasarım ve marka hakkının davalı tarafından ihlal edildiğini, müvekkilinin maddi zararına sebebiyet vermekle birlikte bu durumun müvekkilinin uzun yıllar içinde kendi çevresinde tanınmışlık kazandırdığı markasının ve ticari itibarının sarlımsanı sebep olduğunu, fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik davalılar tarafından ümvekkilinin sınai mülkiyet hakkına tecavüz nedeniyle 5.000,00 TL maddi, 50.000 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 55.000,00 TL nin davalılardan tahsiline, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen dosya Davacı taraf dava dilekçesinde özetle ; müvekkilinin yılladır züccaciye ve ev araç, gereç ,dekor ürünleri alanında faaliyet gösterdiğini, müvekkiline ait tescilli tasarım ve marka hakkının davalı tarafından ihlal edildiğini, müvekkilinin maddi zararına sebebiyet vermekle birlikte bu durumun müvekkilinin uzun yıllar içinde kendi çevresinde tanınmışlık kazandırdığı markasının ve ticari itibarının sarlımsanı sebep olduğunu, fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik davalılar tarafından ümvekkilinin sınai mülkiyet hakkına tecavüz nedeniyle 5.000,00 TL maddi, 50.000 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 55.000,00 TL nin davalılardan tahsiline, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde ; söz konusu ürünlerin diğer advalı … firmasından sözleşme karşılığı satın alınmış olup husumet itirazında bulunduklarını ve yerinde olmayan davanın reddini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Mahkememizin …. esas sayılı dosyasının inclenmesinde; taraflar arasındaki tasarımın hükümsüzlüğü davası olup davalar arasında bağlantı olduğundan dava dosyasının mahkememizin … esas sayılı doyası ile HMK 166 madde gereği birleşitirilmesine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Birleşen dosyada davalı … cevap dilekçesinde, söz konusu ürünlerin diğer advalı … firmasından sözleşme karşılığı satın alınmış olup husumet itirazında bulunduklarını ve yerinde olmayan davanın reddini talep ettiklerini beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, davalı adına tescilli … ve …. sayılı çoklu tasarım tesil belgelerinin tüm sınıflar yönünden hükümsüzlüğü ve sicilden terkini, birleşen dava ise, tasarıma tecavüz nedeniyle 5.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi olmak üzere 55.000,00 TL tazminatın davalılardan tahsili taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, … sayılı tasarım tescil belgesinin 14/03/2014 tarihinden, …. sayılı tasarım tescil belgesinin 19/12/2016 tarihinden itibaren 5’er yıl süre ile davalı adına tescilli olduğu tespit edilmiştir.
Dosya rapor düzenlemek üzere 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilmiş bilirkişi heyeti mahkememize sunduğu raporda ; davacının dava konusu tasarımlara yönelik hükümsüzlüğe dayanak olarak gösterdiği görsellerin http://vektorelcizim.net/ ve https://www….com/ isimli web siteler üzerinde ve ayrıca diğer sitelerdeki kullanımlarına yönelik yapılan web arşiv üzerinde ve ayrıca diğer sitelerdeki kullanımlarına yönelik yapılan web arşiv incelemerinde ve açık web kaynak sonuçlarında ; söz konusu görsellerin 2009 (13.01.2009) 2012 ve devam eden yıllada farklı web sitelerde yayınlandığına ilşikin bugulara rastlanmadığı, dava konusu olan çizgisel olarak stilize edilmiş karakterler, aşk/sevgi konsepti algı ve konseptin dava konusu ile aynı olduğu , dava konusu tasarımların yukarıdaki sitelerden verilen yayın tarihleri itibarile yenilik niteliği taşımadığı yönünde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır. Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan delillere göre;
Dosyaya ibraz edilen tasarım kaydı, taraf delilleri, dikkate alındığında ;dava tasarıma yönelik tecavüzün tespiti ve meni, talebine yönelik inceleme olup asıl dava yönünden tasarım hükümsüzlüğü açısından SMK 55. Maddesi tasarımı tarif etmiş olup tasarım ürünün tümü veya bir parçasının yada üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerden kaynaklanan görünümdür.
Yasanın 56. Maddesi tasarımın yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartı ile bu kanunla sağlanan haklar kapsamında korunacağını düzenlemiştir. Bir tasarımın aynısı tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce tescilli tasarım için tasarım kamuya ilk sunulan tarihden önce, dünyanın her hangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarla farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim, tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce tescilsiz tasarım için kamuya ilk sunulduğu tarihden önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklı ise bu tasarım ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.
Bir tasarımın 6769 sayılı SMK hükümlerine göre tescil edilerek koruma kapsamına alınabilmesi için yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşıması gerekmektedir. Yeni ve ayırt edici tasarımlar belge verilerek korunur.
Bir tasarımın yeni olarak kabul edilebilmesi için aynısının, başvurunun Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapıldığı tarihten veya başka ülkede yapılmış bir başvuruya dayalı olarak rüçhan hakkı kullanılmış ise rüçhan tarihinden yani başka ülkeye yapılan başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması gerekmektedir. Ayrıca koruma talep edilen bir tasarım, başvuru tarihinden önce on iki ay içerisinde kamuya sunulursa yenilik vasfına sahiptir. Ancak 12 aydan fazla bir süre önce kamuya sunduğu tespit edilmesi halinde bu kullanım yenilik kriterini ortadan kaldırmaktadır.Yenilik kavramını sadece Türkiye’ de değil dünyada yenilik anlamında anlaşılması gerekmektedir.
 
Tasarımın ayırt edici olması, korunma talep edilen tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile benzer olduğu iddia edilen ve kıyaslanan herhangi bir başka tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasındaki belirgin bir farklılığın var olması anlamındadır.
Birleşen dosya yönünden Alınan rapor kapsamında dosyaya sunulan delillere göre söz konusu tasarımların başvuru tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı yolunda yönündeki teknik inceleme sonucu sundukları görüşleri tüm dosya kapsamı sunulan delillerle birlikte değerlendirilmiş olup 6769 sayılı SMK uyarınca “yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartı ile bu kanunla sağlanan haklar kapsamında korunacağı ilkesi dikkate alınarak söz konusu tasarımlar için davalı tarafın kullanımı nedeniyle tecavüzünün tespiti men ve ref’i talepli iş bu davanın anılan gerekçelerle reddine karar vermek gerekmiştir.
Asıl dosyada, davacı-davalı adına TPMK kayıtlarında … nolu ve …. nolu ile kayıtlı tasarımların tescilinin yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmaması sebebi ile hükümsüzlüğüne ve kayıtlardan terkinine ilişkindir. Dava konusu tasarıma ilişkin TPMK tescil evrakları getirtilerek incelenmiş taraf delilleri toplanarak bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Tüm dosya kapsamı deliller ve dosya kapsamı ile uyumlu görülen bilirkişi raporuna göre dava konusu tasarımın başvuru tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici niteliklere sahip olmadığı, tescilden çok önce gerek yurt içinde gerekse yurt dışında bir çok firma tarafından üretilip satışa sunulduğu anlaşılmıştır. SMK 77 maddesinde belirtilen hallerde tasarımın hükümsüz sayılmasına mahkeme tarafından karar verilir. Aynı kanunun 78 maddesi uyarınca tasarımın hükümsüzlüğü, ikinci fıkrada sayılan haller dışında menfaati olanlar tarafından istenebilir. Olayımızda dava konusu tasarımların kanunda 56. Maddesinde belirtilen şartları taşımadığı ve davacının aynı sektörde faaliyet göstermesi sebebi ile hükümsüzlük talebinde bulunmada menfaati bulunduğu anlaşılmakla Asıl dosyada davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Gerekçelerle ;
ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl dava yönünden davanın kabulü ile, davalı adına TPMK’da tescilli … nolu ve … nolu tasarımların hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 35,90 TL ilam harcından, 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 4,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 67,40 TL dava ilk masrafı, 308,30 TL tebligat-tezkere ve 2.400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.775,70 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN :
1-Birleşen dosya yönünden davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 939,27 TL peşin harçtan, 35,90 TL ilam harcının mahsubu ile, 903,37 TL fazla harcın, talebi halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan, 3.145,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı … tarafından safredilen 16,00 TL giderin, davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
7-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
8-Gider Avansından kalan miktarın 6100 Sayılı yasanın 333 maddesine göre karar kesinleşince taraflara iadesine,

İlgili Hukuk Dairesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar, açıkça okunup anlatıldı.06/12/2018

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır