Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/85 Esas
KARAR NO : 2018/199

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/04/2015
KARAR TARİHİ : 24/05/2018
KARAR YAZIM TARİHİ :11/06/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 1977 yılından beri fotoğraf sanatına hizmet veren gerek ülkemizde gerek yurtdışında tanınan bir profesyonel fotoğraf sanatçısı olduğunu, müvekkiline ait fotoğrafların kendi izni dahilinde http://www….com/ isimli internet sitesinde yayınlandığını, müvekkili tarafından çekilmiş fotoğraflar 5846 sayılı Fikri Sınai Haklar Kanunu kapsamında eser olarak nitelendiğini ve bu eserlere ilişkin yapılmş her türlü ihlal yine bu kanun kapsamında korunmakta olduğunu, diğer taraftan hak sahibi olarak müvekkillerinin maddi haklarınında ihlal edildiğini, davaya konu olayda eser sahibinin izni olmadan eser umuma iletilmiş olduğundan bu maddeye göre mali hak ihlali mevcut olduğunu, müvekkilinin sanatçı kimliği geçimini fotoğraf sanatı ile sağlaması ve söz konusu fotoğrafları yurt içi ve yurt dışında çok sayıda talep olması ve en önemlisi bu fotoğrafların çekildiği kutsal mekanlarda fotoğraf çekilmesinin özel izin şartına bağlı olması ve bu izin yalnız müvekkile ait olduğu durumunu da göz önünde bulundurarak eserin niteliğine uygun sözleşmesel rayice göre bedel talep edebilme şartlarının oluştuğunu bu nedenle açılmış olan davanın kabulü ile 8.000,00 TL manevi tazminat ve davalıların karının üç katından aşağı olmamak ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik 39.000,00 TL maddi tazminat miktarının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkiline ödenmesini, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi ile Trakya Üniversitesine müzekkere yazılmasını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı asil … cevap dilekçesinde ilgili sitenin kurucusu, yöneticisi veya editörü olarak bulunmadığını, kendisinin husumet ehliyeti olmadığından davanın kendi yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …, …. isimli yazı içindeki görseller ile hiçbir alakası olmadığını ww.tarihvemedeniyet.org isimli sitenin sahibi veya editörü olmadığını kendisine husumet yöneltilmesinin yerinde olmadığını yerinde olmayan davanın sıfat yokluğu nedeniyle reddini talep etmiştir.
Davalı …, uzun süredir yurt dışında bulunduğundan dolayı davayı yeni öğrendiğini …. isimli yazı ile hiçbir alakasının olmadığını, söz konusu ww.tarihvemedeniyet.org isimli sitenin yöneticisinin … olup kendisi ile uzun süredir irtibatının koptuğunu yerinde olmayan kendisine yöneltilen davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …, dava konusu yazının yer aldığı ww….org sitesinin 2009 yılında kendisi tarafından kurulduğunu, ilgili sitenin kar amacı gütmeyen ticari bir faaliyeti bulunmayan sosyal bir medya platformu olduğunu tarih alanında yüksek lisans ve doktora yapan yüksek öğretim öğrencilerine bilgi ve belge döküman sağlamak amacı ile yol gösterici bir site olduğunu, diğer davalıların site ile bir ilgilerinin bulunmadığını söz konusu fotoğrafların davacıya ayniyeti konusunda kesin bir bilgi bulunmadığını yerinde olmayan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyaya tarafın sunmuş olduğu tüm delil ve belgeler celp edilmiş dosya 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti yaptığı inceleme ve değerlendirmede dava konusu fotoğrafların 1,5,6,9,11,12 nolu fotoğrafların fotoğraf sanatı temel unsurlarının başarı ile uygulandığının doğru perspektif için uygun açı renk ve ışık için doğru çekim zamanının uygulandığını, söz konusu bu fotoğrafların FSEK kapsamında güzel sanat eseri olduğu 2,3,4,7,8,10,13 nolu fotoğrafların eser vasfında olmadığı FSEK 84 kapsamında alelade fotoğraf olduğu davaya konu fotoğrafların tarihvemedeniyet.org sitesinde yayınlandığı davalı … …ın fotoğrafların davacının tweeter hesabında yayınlanması nedeni ile kullanımının serbest olduğunu ve bu şekilde fotoğrafların haber amaçlı olarak kullanıldığının beyan ettiği söz konusu fotoğrafın FSEK 37 kapsamında haber sitesi olmadığı eser veya eser sahipleri ile ilgili olarak kamuya haber verme veya bilgi verme sırasında eserden sınırlı ölçüde yararlanılmasını sağlama hususunun uygun olmadığı fotoğrafların hak sahibinden izin alınmaksızın kullanıldığı FSEK 23 madde uyarınca yayma hakkının ihlali loduğu, raiç değerin eser kabul edilen 1,5,6,9,11,12 nolu fotoğraflar için 500,00 TL diğer eser vasfına haiz olmayan fotoğraflar için 200,00 TL olabileceği beyan edilmiş, rapora itiraz üzerine dosya tekrar bilirkişi heyetine gönderilmiş, bilirkişi heyeti kök rapordaki görüşlerinni değişmediğini eser sahipliğine ilişkin orjinal fotoğraflar ile negatiflerinin dosyaya ibraz edilmesi gerektiğini beyan etmiş davacı tarafından ibraz edilen belgeler ile dosya tekrar bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti bu fotoğrafların 3 ayrı makine ile çekildiği resim 1,2,3,4,8,11,12 ve 13 adlı 8 fotoğrafın davacının eser sahibi oluğu beyan edilmiş rapor mahkememizce uygun görülerek hükümde dayanak yapılmıştır.
Dosyaya ibraz edilen tüm kayıt ve belgeler deliller dikkate alındığında dava davacıya ait olduğu iddia edilen fotoğrafların ww,tarihvemedeniyet.org sitesinde izinsiz kullanıma ilişkin olup öncelikle dava konusu fotoğrafların eser niteliği ile ilgili değerlendirme yapılmıştır. FSEK kapsamında 1-B maddesinde ön görülen tanım dikkate alınığında, bir fikir veya sanat ürününün eser olarak nitelendirilebilmesi için iki unsura sahip olması gerekir, birincisi fikir ve sanat ürününün sahibinin hususiyetini taşıması, iki kanunda sayılan eser katogorilerinden birine dahil olması gerekir. FSEK de eser formatları olarak bilim ve edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat eserleri, sinema eserleri ve bağlı eser olarak kabul edilen işleme eserler olarak kabul edilmiştir. Şayet bu formatlardan birine dahil değil ise onu kanuna göre eser saymak ve korumak mümkün değildir.
Dava konusu fotoğraflar FSEK2/3 maddesine göre FSEK 4/B.5 de fotoğrafik eserler ve slaytlar estetik niteliğe sahip olmaları ve hususiyet taşımaları şartı ile güzel sanat eseri olarak kabul edilmiştir. Fotoğraflarda estetik nitelik konunun çıplak gözle görülebilenden başka türlü yansıtılması halinde fotoğrafçının fotoğrafı çekerken yaptığı hazırlık çalışmalarından ve fotoğraf üzerinde aksettirilmiş olduğu hususlarda görülür.
Dava konusu 1,5,6,9,11,12 nolu fotoğrafların sahibinin hususiyetini taşıyan fotoğraf ile ilgili tüm bilgilerin bir araya getirilip görüntülendiği fotoğraflar olup FSEK 4/5 anlamında güzel sanat eseri olarak eser niteliği bulunduğu 2,3,4,7,8,10,13 nolu fotoğrafların ise alelade fotoğraf olup FSEK 84 madde anlamında korunması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Söz konusu fotoğrafların eser sahipliği yönünden fikir ve sanat eserleri kanununun 11 ve 12, maddeleri eser sahipliğine ilişkin karineleri düzenlemiştir. 11. Maddeye göre yayınlanmış eser nüshalarında veya güzel bir sanat eserinin aslında o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanımlanmış müstear adını kullanan kimse, aksi sabit oluncaya kadar eserin sahibi sayılır. Umumi yerlerde radyo, televizyon aracılığı ile verilen konferans ve temsillerde mutat şekilde eser sahibi olarak tanıtılan kimse o eserin sahibi sayılır. FSEK 12. Maddesine göre yayınlanmış olan bir eserin sahibi 11. Maddeye göre belli olmadıkça yayınlayan oda belli değilse çoğaltan eser sahibine ait hak ve sanahiyetleri kendi namına kullanabilir.
Somut olayda eser sahipliği yönünden en son sunulan davacıya ait negatifler ve belgeler üzerinde yapılan inecleme neticesinde söz konusu sitede yayınlanan 1,2,3,4,8,11,12,13 nolu fotoğrafların orjinalliği görülmüş ve bu sekiz adet fotoğrafın eser sahipliği davacıya ait olduğu diğer fotoğraflar yönünden eser sahipliğinin ispat edilemediği kanaatine varılmıştır.
Söz konusu bu durum karşısında 1 ve 12 nolu fotoğrfların eser niteliğinde olup FSEK 68. Madde gereği raiç değer ile birlikte değerlendirildiğinde raiç değerin bir fotoğraf için 500,00 iki fotoğraf için 1.000,00 TL üç katı 3.000,00 TL olarak kabul edilmiş, normal fotoğra2flar için her bir fotoğraf için 250,00 TL 6 fotoğraflar için 1.500,00 TL toplam eser ve eser olmayan fotoğraflar için 4.500,00 TL tazminat olabileceği kabul edilmiştir.
Davalı tarafların husumet yönünden yapılan değerlendirilmesinde, davalılar … , …., … hakkında söz konusu internet sitesine ilişkin sormlu bir kişi olup olmadıkları belli olmadığı gibi eseri yayınlayan veya kullanan kişi olduklarıda ispat edilemediğinden bu davalılara yüklenicek bir sorumluluk olmadığından bu davalıların hakkında açılan davanın hukuki sorumlulukları bulunmadığından husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Diğer davalı … … söz konusu eserleri kendine ait sorumlu olduğu internet sitesinde kullandığı söz konusu bu kullanımın FSEK 37 anlamında bir kullanım olmayıp, haber verme serbestliği kapsamında bulunmadığından davacıya ait bir kısım eser olan fotoğrafların FSEK 23, madde kapsamında yayma hakkının ihlali olup diğer alelade fotoğraflar yönünden FSEK 84. Maddesi yönünden izinsiz kullanımın ihlal niteliğinde olduğundan davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 4.500,00 TL maddi 5.000,00 TL manevi teminatın bu davalı taraftan tahsili fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.

HÜKÜM:
1-Davalılar …, … , … yönünden kendilerinin husumet ve hukuki sorumlulukları ispat edilemediğinden yerinde olmayan davanın reddine,
2-Davalı … yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddi ile….” makalesindeki paylaşımın davacıya ait 1ve12 nolu eser niteliğindeki fotoğraflarla 2,3,4,8,11,13 nolu eser niteliğinde olmayan fotoğrafların izinsiz kolullanımı nedeniyle eser niteliğinde olan 2 fotoğraf için her biri için 500,00 TL raiç ikisi için 1.000,00 Tl üç katı 3.000,00TL normal fdotoğraflari çin 250.00 Tl den 1.500,00 Tl toplam 4.500,00 TL maddi tazminatın davalı … dan tahsili davacı tarafa ödenmesine,
3-Manevi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile 5.000,00 TL manevi tazminat davalı … ….dan tahsili davacı tarafa ödenmesine,
4-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
5-Davacı tarafından yatırılan 27,70 TL başvuru, 802,64 TL peşin harç, toplam 830,34 TL harçtan davanın kabul oranına isabet eden 648,94 TL’nin davalı … ….dan tahsiline, davacı tarafından fazla yatırılan 153,70 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iade edilmesine,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan kabul olunan maddi tazminat yönünden 3.145,00 TL , kabul olunan manevi tazminat yönünden 3.145,00 TL’ olmak üzere toplam 6.290,00 TL ücreti vekaletin davalı … …. tahsiline, davacı tarafa ödenmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 697,00 TL tebligat ve müzekkere gideri toplam 2.797,00 TL yargılama giderinin davanın kabul oranına isabet eden %20 si 560,00 TL nin davalı … …. tahsili davacı tarafa ödenmesine,
8-Artan avans giderinin taraflara iadesine,
Dair İlgili Hukuk Dairesinde kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 24/05/2018

Katip …

Hakim …