Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2012/255 E. 2018/169 K. 08.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2012/255 Esas
KARAR NO : 2018/169

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/08/2012
KARAR TARİHİ : 08/05/2018
KARAR YAZMA TARİHİ : 18.05.2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin mobilya sektöründe faaliyet gösteren öncü firmalardan biri olduğunu, bunu sağlayabilmek için faaliyet alanında araştırma ve geliştirmeye büyük bir kaynak harcadığını, müvekkil şirketçe yeni ve ayırt edici vasıflara sahip ürünler sunmakta olduğunu ve bu koltuk ve kanepelerin müvekkil şirketçe üretilen ”…”, ”…”, ”…” ve ”…” isimli ürünler kapsamında koltuk ve kanepeleri TPE nezdinde … tescil numarası ile ”…” isimli ürün kapsamındaki koltuk ve kanepeleri ise … tescil numarası ile tescil ettirdiğini, … tescil numarası ile tescil edilen çoklu ürün içerisindeki 1 nolu kanepe davalı şirketçe üretilen … ve … takım isimli ürünlerde aynen kullanıldığını, aynı şekilde tescil edilen ürün içerisindeki 2 nolu kanepe ile 5 nolu koltuk davalı şirketçe üretilen … isimli üründe aynen kullanıldığını ve yine aynı tescil numarası içerisinde 6 nolu tescilli koltuk davalı şirketçe üretilen … isimli üründe kullanıldığını belirtmiştir. Yine müvekkil şirket adına Türk Patent Enstitüsü nezdinde …. tescil numarası ile tescil edilen çoklu ürünler içerisindeki 3 nolu kanepe davalı şirketçe üretilen … isimli üründe aynen kullanıldığını bu nedenle davalının eyleminin 554 sayılı kanun hükmünde kararname kapsamında tecavüz olduğunun tespitine, tasarımdan doğan haklara yönelik tecavüzün önlenmesini, tecavüz teşkil eden ürünlere el konulmasına, davalı aleyhine verilecek mahkeme kararının masrafının davalıdan alınarak ilgililere ve kamuoyuna duyurulmasına, müvekkilin uğramış olduğu maddi zararlara karşılık 25,000.00 TL tutarındaki tazminatın davalıdan yasal faizi ile birlikte tahsiline ve fazlasının tespitine, müvekkilinin uğramış olduğu manevi zararlara karşılık 25.000,00 TL tazminatın davalıdan yasal faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde usule aykırı eksiklikler olduğunu ve dilekçenin reddine, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafın dava dilekçesinin Ek -2 nolu ekinde davacı şirket ve müvekkilimiz firmaya ait ürün kataloglarının yer aldığını belirtmiş olsa da söz konusu eklerin kendilerine tebliğ edilmediğini bu nedenle davacı tarafın dilekçesinin reddine karar verilmesi gerektiğini, dava konusu ürünlerin her ne kadar müvekkili şirketin eski sezon kataloglarında yer almış olsa da hiç bir zaman üretilip satışa sunmadığını bu yüzden davacı tarafın herhangi bir zararı olmadığını, dava konusu ürünler ile davacı adına kayıtlı tasarımlar benzer olmadığından davacının 554 sayılı KHK kapsamındaki taleplerinin kabul edilebilir olmadığını, davacının TPE nezdinde tescil edilen ürünleri ile müvekkili firmanın ürünlerinin benzer olmadığını bu nedenle eksiklikler içeren davacı tarafın dilekçesinin reddi ile davanın açılmamış sayılmasına, davacının haksız ve yasal dayanaktan yoksun davasının, ihtiyati tedbir dahil tüm taleplerinin reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin haksız olan davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davaya konu davacı tarafa ait tasarım kaydı celp edilmiş … nolu tasarımın 4.07.2011 tarihinden itibaren … sayılı tasarımın 26.11.2011 tarihinden itibaren geçerli olduğu sahibi adına geçerliliğini koruduğu celp edilen kayıtlardan anlaşılmış,
Davalı tarafa ait …. nolu tasarımın 05.07.2011 tarihinden itibaren 5 yıl müddetle geçerli olduğu geçerliliğini koruduğu celp edilen kayıtlardan anlaşılmıştır.
Dosya tüm delillerle birlikte bilirkişi heyetine tevdi edilmiş 3 kişilik bilirkişi heyeti mahkememize sunmuş olduğu ek raporda davacı tarafa ait 26.11.2011 tarihli …nolu (1,5,6) ve 04.07.2011 tescil tarihli … nolu tasarım belgesinde yer alan tasarımlar karşısında davalı tarafın mobella 2012 yılı ürün katoloğundaki 3. Sayfasındaki … kodlu …11. Sayfa … kodlu …, … …, 14. Sayfa … ,…, 15. Sayfa … … bilgilenmiş kullanıcı nezdinde davacı tarafa ait tasarımlara benzer olduğu beyan edilmiş, rapora itiraz üzerine dosya tekrar bilirkişiye gönderilmiş aynı bilirkişi heyeti yaptığı inceleme ve değerlendirmede davalı tarafın TPE nezdinde tescilli bulunan tasarımı dikkate alındığında söz konusu tasarımın davalı ürünleri kullanım kapsamında kaldığı beyan edilmiş rapor yeterli olmadığından tekrar bilirkişi heyetinden ayrıntılı ve denetlemeye uygun ek rapor alınmış, en son alınan ek raporda bilirkişi heyeti yaptığı inceleme ve değerlendirmede davalı eran metal mobilyanın katoloğun 18 ve19 sayfasında yer alan …. ve … kodlu tasarımın kendi tescilleri kapsamının dışında kaldığı diğer dava konusu olan tasarımları davalının kendi tasarımı kapsamında kalıp tecavüz teşkiy etmeyeceği beyan edilmiş maddi tazminat talebi yönünden mali bilirkişiden rapor alınmış, mali bilirkişinin mahkememize sunduğu raporda davacının lisans bedeline göre tazminat talep ettiği ürünlerin ortalama %15 lisans bedeli yönünde… için 2.971,58 TL ….için 1.080,00 TL …. için 1.222,50 TL …için 480,00 TL olduğu beyan edilmiş söz konusu ürünlerin satışlarının davalı defter ve kayıtlarında iptal vadedenin bu kadar olup yapılan itiraz yerinde görülmemiş dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporları yeterli görülüp hükümde dayanak yapılmıştır.
Dosyaya ibraz edilen tasarım kayıtları yapılan bilirkişi incelemesi sunulan tüm deliller dikkate alındığnıda dava tasarım hakkına yönelik tecavüz maddi manevi tazminata ilişkin olup ava endüstriyel tasarıma dayalı kayıt nedeniyle tecavüzün giderilmesi , maddi ve manevi tazminat istekli dava olup endüstriyel tasarıma tecavüz tescilli bir tasarımın sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynı veya belirgin bir şekilde benzerini üretmek ,piyasaya sunmak , satmak ,sözleşme akdi için icapta bulunmak ,kullanmak, ithal etmek bu amaçla depolamak, elinde bulundurmak ,lisans haklarını genişletmek, meskur fiillere iştirak etmek yardım ve bunlar teşvik etmek, fiilleri kolaylaştırmak , tecavüzün bilinmesine rağmen o malların nereden sağlandığını bildirilmesinden kaçınmak ve gasptır.
Somut olayda davalı tarafa ait tasarım tescil kayıtları dikkate alındığında davalı tarafın kullandığı …. ürünleri davalı tarafın kendi tescilli tasarım kapsamında olup dava tarihinde yürürlükte bulunan 554 sayılı KHK hükümleri dikkate alındığında hükümsüz sayılıncaya kadar davalının tescilli tasarımları kullanma hakkı olup kullanımlar kendi tasarım kapsamında olup bu kullanımlar yönünden yerinde olmayan talebin reddine,
Davalı tarafın … kodlu…ürününün davacıya ait … nolu tasarım kapsamında olup söz konusu kullanım bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzerlik ve iltibas yarattığnıdan bu kullanım yönünden talebin kabulü ile söz konusu kullanımın üretim, tanıtım ve satışının yapılmasının engellenmesine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
Kanun Hükmünde Kararnamenin 48 maddesinde sayılan fiilleri işleyen kusurlu kişiler tasarım hakkı sahibinin zararını tanzim etmek ile yükümlüdür. Tasarım hakkı sahibinin uğradığı zarar sadece fiili kaybın değerini değil, ayrıca tasarımdan doğan haklara tecavüzden dolayı yoksun kalınan kazancı da kapsar. Yoksun kalınan kazanç zarar gören tasarım hakkı sahibinin seçimine bağlı olarak aşağıdaki değerlendirme usullerinden birine göre hesap edilir.
a-tasarımdan doğan haklara tecavüz edenin rekabet olmasa idi, tasarım hakkı sahibinin tasarımın kullanması ile elde edeceği muhtemelen gelire göre ,
b-tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin tasarımı kullanmaktan elde ettiği kazanca göre
c-tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin , tasarımı bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre
Yoksun kalınan kazancın hesaplanmasında özellikle tasarımın ekonomik önemi, tasarımdan doğan haklara tecavüz edildiği andan itibaren geçerlilik süresi ve tecavüz sırasında tasarıma ilişkin lisansların sayısı ve çeşidi gibi etkenler gözönünde tutulur.
Somut olayda davalı taraf lisans bedeline göre talepte bulunmuş olup ihlal olan … ürününe ilişkin davalı tarafın satışının miktarı dikkate alındığında %15 lisans bedeli 1.222,50 TL nin davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine fazlaya ilişkin maddi tazminat taleplerinin reddine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.

Manevi tazminat yönünden tasarım hakkına yapılan tecavüzün niteliği ,tarafların dosyaya yansıyan sosyal ve ekonomik durumları, paranın alım gücü ve hakkaniyet gereği davacı tarafın talebi kısmen kabul kısmen reddi ile … ürünü için 5.000 TL manevi tazminatın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine , hükmün ilanına karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür

HÜKÜM:
1-Davacı tarafın davasının kısmen kabul, kısmen reddi ile davalı tarafa ait … ürünleri yönünden söz konusu ürünler davalıya ait tescilli tasarım kapsamında olup davalı tasarımları hükümsüz sayılıncaya kadar dava tarihinde yürürlükte bulunan 554 KHK. Gereği geçerli olup bu ürünler yönünden davalının kullanımı kendi tasarımı kapsamında olduğundan yerinde olmayan taleplerin reddine,
2-Davalı tarafın … kodlu … ürününün davacıya ait ….nolu taarıma yönelik kullanımının tasarım hakkına yönelik tecavüz olduğunun tespiti ve menine, söz konusu… ürününün üretiminin tanıtımının ve satışının yapılmasının engellenmesine,
3-Davacı tarafın maddi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile …. tasarım için belirlenen 1,222,50 TL lisans bedeline ilikşin maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiz ile davalıdan tahsili iledavacı tarafa ödenmesine,
4-Fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
5-Manevi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile …. ürünü için 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinen geçerli yasal faiz ile davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6- Fazlaya ilişkin talebin reddine,
7-Hükmün kesinleştikten sonra masrafı davalıdan alınmak suretiyle 5 büyük gazeteden birinde ilanına,
8-Davacı taraf tarafından yatırılan 21,15 TL başvuru, 742,50 TL peşin olmak üzere toplam 763,65 TL harçtan davanın kabul oranına isabet eden 447,00 TL harcın davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine fazla yatan 316.65 TL harcın karar kesinleştikten sonra talep halinde davacı tarafa iadesine,
9-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan tecavüzün tespiti yönünden 3.145,00 TL , maddi tazminat yönünden AÜT 1.222,50 TL manevi tazminat yönünden 3.145,00 TL Toplam 7.512,50 TL ücreti vekaletin davalı taraftan tahsili, davacı tarafa ödenmesine,
10-Davalı taraf kendisini vekil temsil ettirmiş olduğundan reddedilen tecavüzün tespiti meni yüzünden kısım için 3.145,00 TL reddedilen maddi tazminat için 3.145,00 TL reddedilen manevi tazminat için 3.145,00 TL toplam 9.435,00 TL ücreti vekaleti davacıdan tahsili ile davalı tarafa ödenmesine ,
11-Davacı tarafından yapılan 2.700,00 TL bilirkişi ücreti ile 300.00 TL müzekkere ve tebligat gideri olmak üzere toplam 3.000,00 TL’nin davanın kabul oranına isabet eden %20 ‘si 600,00 Tl nin yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
12-Davalı tarafından yapılan 50.00 TL tebligat ve müzekkere giderinin davanın red oranına isabet eden %80 ‘sini 40,00 TL nin davacıdan tahsili ile davalı tarafa ödenmesine,
13-Artan avans giderinin taraflara iadesine,
Dair kararın taraflara tebliğinden itibaren ilgili hukuk dairesinde 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/05/2018
Katip …

Hakim …