Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/966 Esas
KARAR NO : 2022/947

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 27/10/2022
KARAR TARİHİ : 28/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; öncelikle ihtiyati haciz taleplerinin kabulü ile telafisi güç ve imkansız zararların doğmasını önlemek amacıyla mahkemenin takdir ettiği sayıda ve ölçüde varsa şirket adına kayıtlı araçlara, varsa şirket adına kayıtlı taşınmazlara tensip ile birlikte ihtiyati haciz konulmasını, davanın kabulü ile şirketin mali defterleri ve bilançoları olmak üzere tüm ticari defterlerinin açılarak ivedi şekilde mali defterleri ve bilançoları olmak üzere tüm ticari defterlerinin açılarak ivedi şekilde ibraz edilmesini, şirketin faaliyeti esnasında varsa üretimi yapılıp satılan ürünlerden elde edilen satış karlarının taraflarınca paylaşılmasını, ileride muvazaaya dayalı tapu iptal ve tescil davası açmalarına teşkil edebilecek şirkete ait varsa taşınır yada taşınmaz malların devredip devredilmediğini, devredildiyse hangi bedelden hangi tarihte kime devredildiğini, şirketin tasfiyesi de dahil olmak üzere şirketin kurulduğu günden bugüne dek şirkete yönelik alınmış olunan tüm genel kurul nezdinde gündeme taşınmış ve karara bağlanmış yönetimsel yahut ticari tüm kararların, şirketin gerçekleştirmiş olduğu ticari tüm iş ve işlemlerin taraflarınca paylaşılmasını, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Dava; TTK.nun 437.maddesine dayalı olarak davacıya bilgi alma ve inceleme hakkı tanınması istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, TTK.nun 437.maddesine dayalı olarak davacıya bilgi alma ve inceleme hakkı tanınması şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın niteliğine göre HMK’nun 14/2 maddesi gereğince işbu davaya bakmaya mahkememiz kesin yetkili olup, dava 6102 sayılı TTK’nun 1521.maddesi gereğince basit yargılama usulünce incelenip sonuçlandırılmıştır.
Davalı şirketin sicil kaydını faal olarak devam ettiği, şirketin muamele merkez adresi itibariyle mahkememizin kesin yetkili olduğu anlaşılmıştır.
TTK.nun 614.maddesinde; “Her ortak, müdürlerden, şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konularda inceleme yapabilir. (2) Ortağın, elde ettiği bilgileri şirketin zararına olacak şekilde kullanması tehlikesi varsa, müdürler, bilgi alınmasını ve incelemeyi gerekli ölçüde engelleyebilir; bu konuda ortağın başvurusu üzerine genel kurul karar verir.(3) Genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse, ortağın istemi üzerine mahkeme bu hususta karar verir. Mahkeme kararı kesindir.”düzenlemesi yer almaktadır.
Bilgi ve inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fırka anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz şeklindedir.
TTK md. 614/3’ de düzenlenen hükme göre eğer genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse, ortağın bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmak istemesi talebi halinde mahkemeye başvuruda bulunabilme imkanı mevcuttur. Bilgi alma hakkı, ortağa tanınan dava hakkı ile güçlendirilmiştir. Ortak, bilgi alma talebini haksız olarak kısmen veya tamamen reddeden yahut talebi yetersiz olarak karşılayan ortaklar kurulunun kararma karşı, mahkemeye başvurarak talep ettiği bilgileri mahkeme yoluyla elde etme hakkına sahiptir. Ortağın mahkemeye başvurabilmesi için öncelikle şirket içi yolları tüketmesi gerekmektedir. Şöyle ki müdürlerin bilgi alma talebini reddetmesi halinde ortak genel kurula başvurmalı başvurmalı, genel kurul da bilgi almayı ve incelemeyi engellerse dava açmalıdır. Somut davada ise davalı sadece noter aracılığıyla bilgi verilmesi ve kayıtların incelenmesi amacıyla ihtarname gönderdiği anlaşılmıştır.
TTK m.614/III hükmüne genel kurul, ortağın söz konusu haklarını haksız yere engellerse, ortak mahkemeye başvurabilir. Davacı sıfatı, bilgi alma ve inceleme hakkı müdürler tarafından kabul edilmeyen ortağa aittir. Onun dışında diğer ortaklar bu hususta dava açamazlar.Kanuna göre genel kurula başvurmak, mahkemede dava açılmasının ön koşulu olup iş bu davada bu koşul yerine getirilmediği anlaşılmış olup iki ortaklı şirket olsa dahi genel kurul yapma engeli olduğu düşünülse dahi davacı bunu TTK 410.madde uyarınca çağrıya izin davasıyla da yerine getirebileceğinden genel kurula başvuru şartı kanundan kaynaklı olup bu şart resen her aşamada inceleneceğinden davanın HMK 114/2.maddesi dikkate alınarak HMK 115.maddesi uyarınca özel dava şartı yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 614.maddenin 2.fıkrası gereğince özel dava şartı yokluğundan HMK 115.madde uyarınca USÛLDEN REDDİNE,

2)Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın karar ve ilam harcına mahsubuna, başkaca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3)Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına
4)Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya İADESİNE,
5)HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince davacının talebi halinde gerekçeli kararın taraflara TEBLİĞİNE,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ila 360’ncı madde hükümleri uyarınca, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda tensiben oy birliğiyle karar verildi.28/10/2022

Başkan …
¸e-imzalıdı
Üye …
¸e-imzalıdı
Üye …
¸e-imzalıdı
Katip …
¸e-imzalıdı