Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/816 E. 2022/937 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/816 Esas
KARAR NO : 2022/937 Karar

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/09/2022
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin …. Tekstil- … şahıs işletmesi ile … Mevki Alıcı …. …. Apt. No:13/1 Esenyurt/İstanbul adresinde konfeksiyon işi ile iştigal etmek üzere 06/01/2011 tarihinde faaliyete başladığını, müvekkili …’in … Mah. … Cad. A Blok No:12/3 Büyükçekmece/İstanbul adresinde tekstil faaliyetinde bulunmak üzere …. Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketini tek ortaklı olarak 18/05/2017 tarihinde kurduğunu ve … Tekstil-… şahıs işletmesinin faaliyetine 30/09/2017 tarihinde son verdiğini, müvekkilinin … Tekstil- … şahıs işletmesine ait Türk Ticaret Kanunu uyarınca tutulması gereken yasal defterlerini ve belgelerini … Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş. adresine taşıdığını, … Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin de Büyükçekmece İstanbul adresinden Avcılar İstanbul adresine 10/05/2022 tarihinde taşındığını, müvekkilinin … Tekstil- … şahıs işletmesine ait yasal defter ve belgelerini hem … Tekstil- … şahıs işletmesinin hem de … Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin mali müşavirlik hizmetlerini veren SMMM …’nın bürosuna 29/08/2022 tarihinde götürmek istediğinde aşağıda gösterilen yasal defterler ile 01/01/2014 – 31/12/2017 tarihleri arası alış ve satış faturaları ile yine aynı tarihler arasındaki döneme ait diğer belgelerin … Tekstil San ve Tic. A.Ş. ön muhasebe biriminde olmadığının görüldüğünü, yapılan araştırma sonucunda … Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin adres değişikliği sırasında … Tekstil- … şahıs işletmesine ait defter ve belgelerin sehven … Tekstil San. Ve Tic. A.Ş.’nin hurda kağıtları ile birlikte Büyükçekmece İstanbul adresinden taşınırken atıldığının tespit edildiğini, taşınmaya ilişkin müvekkilinin iradesi ve bilgisi dışında gerçekleşen şahıs işletmesine ait defter ve belgelerin zayi olmasına ilişkin 29/08/2022 tarihinde … Tekstil San. Ve Tic. A.Ş. çalışanları ile birlikte tutanak düzenlediğini, bu nedenlerle müvekkilinin … Tekstil- … şahıs işletmesine ait 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları yevmiye, envanter ve Defter-i Kebir defterleri ile 01/01/2014 – 31/12/2017 tarihleri arası alış ve satış faturaları ile yine aynı tarihler arasındaki döneme ait diğer belgelerin zayi olduğuna dair belgenin verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; TTK’nun 82. maddesi atfı gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Beylikdüzü, Halkalı ve Esenyurt Vergi Dairesi Müdürlüklerine müzekkere yazılarak; davacı şirketin vergi uyuşmazlığı olup olmadığının araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazılar dosyaya kazandırılmış, incelenmesinde vergi uyuşmazlığına rastlanılmadığının bildirildiği görülmüştür.
Büyükçekmece Vergi Dairesi Müdürlüğüne müzekkere yazılarak; davacı şirketin vergi uyuşmazlığı olup olmadığının araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazı ve ekleri dosyaya kazandırılmış, incelenmesinde ödevlinin 13/12/2016 tarihinde Beylikdüzü Vergi Dairesi Müdürlüğünden nakil gelerek faaliyetine başladığı ve 30/09/2017 tarihinde diğer terk mükellefi olduğu, mükellef adına 2016/12 dönem 12/08/2020 tarih …. sayılı Vergi İnceleme Raporu tanzim edildiği, kayıtlara intikal eden dava kaydının bulunmadığının bildirildiği görülmüştür.
Esenyurt Sosyal Güvenlik Merkezine müzekkere yazılarak; davacı şirketin SGK prim borcu olup olmadığının araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazı dosyaya kazandırılmış, incelenmesinde davacı adına kayıtlı iş yerine ait 19/09/2022 tarihi itibariyle 452.798,85-TL borcun bulunduğu ve 6183/48. Madde tescil taksitlendirme kapsamında olup ödenmeyen 3 adet taksitin bulunduğu, ödenmeyen taksit tutarı toplamının 35.178,60-TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Davacı vekili tarafından bildirilen tanıklar mahkememizce bizzat dinlenilmiştir.
Mahkememizce dinlenen davacı tanığı … beyanında, “Ben, … Tekstil iş yerinde muhasebe elemanı olarak çalışıyorum. Yaklaşık 3 ay önce kadar iş yerimizi taşıdık. Taşınma esnasında şirketlere ait muhasebe evraklarını siyah poşetlere koymuştuk. Bir kısım da atılacak kağıtlar vardı. Bu kağıtlar arasında davacıya ait ticari belgelerin de atıldığını düşünüyoruz. Biz bu durumu taşınmadan 1 ay sonra fark ettik. Muhasebeden evrak istenince durum fark edilmiş. Biz, araştırdık belgeleri bulamadık. Dediğim gibi diğer atık kağıtlar ile birlikte atıldığını düşünüyoruz. Benim olaya ilişkin bilgim ve görgüm bukadardır. Tanıklık ücreti talebim yoktur ” demiştir.
Mahkememizce dinlenen davacı tanığı … beyanında, “Ben … Tekstil iş yerinde getir götür işlerine bakıyorum. Yaklaşık 5 yıldır bu iş yerinde çalışmaktayım. Bir kaç ay önce iş yeri farklı bir yere taşındı. Biz bu taşınma esnasında defter ve belgeleri ayırmıştık. Taşındıktan bir süre sonra bazı ticari defter ve belgelerin olmadığını fark ettik. Taşıma esnasında taşımacıların mı aldığını ya da yanlışlıklı atılıp atılmadığını bilmiyorum. Ancak biz defterleri bulamadık. Benim olaya ilişkin bilgim ve görgüm bu kadardır. Tanıklık ücreti talebim yoktur” demiştir.
TTK’nun 82/7 maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan yasa maddesinde zayi belgesi verilmesini gerektiren afet halleri sınırlı şekilde sayılmamış ise de zayi belgesi verilebilmesi için maddede belirtilenler gibi hallerden birinin olayda mevcut olması ve defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir.
Somut olay, yukarıda anlatılan tespit, tanık anlatımları ve yasal düzenlemeler çerçevesinde değerlendirildiğinde, … Tekstil- … şahıs işletmesine ait 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları yevmiye, envanter ve Defter-i Kebir defterleri ile 01/01/2014 – 31/12/2017 tarihleri arası alış ve satış faturaları ile yine aynı tarihler arasındaki döneme ait diğer belgelerin taşınma esnasında atıldığından bahisle zayi olduğu iddia edilmiş ise de; zayi belgesi istenebilmesi için, yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık olayının gerçekleşmesi nedeniyle defter ve belgelerin zıyaa uğraması gerektiği, somut olayda 6102 sayılı TTK’nun 82/7.maddesindeki koşulların gerçekleşmediği, kaldı ki davacı tacir olup tacir olmanın hüküm ve sonuçları kapsamında basiretli davranma yükümlülüğü altında olduğu, bu hali ile davaya konu edilen yasal defter ve belgelerin kasaya alınması, özenle korunması ve saklanmasının asıl olduğu, davacının bu yönden gerekli özeni de göstermediği, basiretli bir tacir gibi davranmadığı gibi yasal defter ve belgelerin taşınırken atıldığına ilişkin iddianın da TTK 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesini gerektirir hallerden olmadığı anlaşılmakla; davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın REDDİNE,
Harç peşin alındığından bakiye harç tayinine yer olmadığına,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra DAVACIYA İADESİNE,
HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince davacının talebi halinde gerekçeli kararın TEBLİĞİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸