Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/592 Esas
KARAR NO : 2023/309 Karar

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 24/06/2022
KARAR TARİHİ : 28/03/2023
GER. KARAR TARİHİ : 13/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan dosya incelemesi neticesinde;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin tüm ticari kayıtlarının bulunduğu … Mah. … Cad. No:.. Kat:2’de bulunan bilgisayarlar ve servera 14.09.2021 tarihinde erişim sağlanamadığını, akabinde bilgisayara dışarıdan müdahale ile ekte mevcut bilgisayarlar ve serverın hacklendiğine ilişkin dosya konulduğunu, dosyanın açılmasını müteakip müvekkiller derhal server sağlayıcısı olan … Ltd. Şti ile iletişime geçilmiş olup; server yetkilileri müvekkili bilgisayarları ve server kapsamında çalışma yaparak; şüphelinin serverdaki ihali server sağlayıcısı tarafından bertaraf edildiğini ve müvekkilinin ticari faaliyetine devam ettiğini, müvekkilinin ticari faaliyetine devam etmekte iken 23.06.2022 tarihinde yapmış olduğu araştırmada 2020 Kasım, 2020 Aralık, 2021 Ocak, 2021 Şubat, 2021 Mart, 2021 Nisan, 2021 Mayıs E-Defter kayıtlarının müvekkili bilgisayarları ve serverlarında yer almadığının tespit ettiklerini ve bu tespitini müteakip bilgisayarlar ve server güvenliğinden sorumlu … Ltd. Şti’nin 23.06.2022 tarihinde müvekkili kayıtlarının bulunduğu bilgisayarlar ve serverda yapmış olduğu araştırma sonucu 14.09.2021 tarihindeki server ve bilgisayarlara ilişkin hack saldırısı sonucu müvekkilinin 2020 Kasım, 2020 Aralık, 2021 Ocak, 2021 Şubat, 2021 Mart, 2021 Nisan, 2021 Mayıs E-Defter kayıtlarının ortadan kalktığını ve 23.06.2022 tarihinde ilgili firma tarafından verilen her türlü çabaya rağmen ilgili kayıtların yerine getirilemediği 23.06.2022 tarihinde tespit edildiğini, davaya konu belgeler evrak fiziksel bir evrak olmayıp elektronik bir evrak olduğu ve zayi olduğu bilgisi teknik bilirkişiler tarafından tespit edilebilir olduğundan ve müvekkili davaya konu e-defter kayıtlarını zayi olmadan önce Gelir İdaresi Başkanlığı’na usulune uygun ve süresinde sunulduğunu, ilgili belgelere ilişkin hack saldırısı tarihinden sonra herhangi bir kullanım alanı olmadığından, dava konusu belgelerin eksik olduğu hususunu, müvekkilinin 23.06.2022 tarihinde yapmış olduğu haricen araştırma ve sonrasında aynı gün server sağlayıcısı … Ltd. Şti’nin tespit tutanağı ile tespit edildiğini, sayın Mahkemeniz’ce re’sen gözetilecek nedenlerden ötürü,2020 Kasım, 2020 Aralık, 2021 Ocak, 2021 Şubat, 2021 Mart, 2021 Nisan, 2021 Mayıs E-Defter kayıtlarının zayi olduğuna dair tarafına zayi belgesi verilmesi ile gereğini talep ve dava etmiştir.
Bilirkişiler Mali Müşavir …. ile Bilgisayar Mühendisi …. tarafından sunulan raporda;”1. Davacı tarafın 2020 Kasım, 2020 Aralık, 2021 Ocak, 2021 Şubat, 2021 Mart, 2021 Nisan,
2021 Mayıs E-Defter kayıtlarının zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesine karar
verilmesini talep ettiği,
Davacı …. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.’ne ait ticari defterler için yapılan
incelemede,
6102 Sayılı TTK.m.64 ve VUK.182 gereğince mecburi olan 2020-2021 yılı ticari defterlerinin
yevmiye ve Kebir defterinin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 1 Sıra no.lu elektronik defter tebliği
gereğince elektronik ortamda e-defter olarak tutulduğu,
2020 Kasım, 2020 Aralık, 2021 Ocak, 2021 Şubat, 2021 Mart, 2021 Nisan, 2021 Mayıs
ayları e-defter beratlarının yasal süresi içinde alındığı,
2020 envanter defterinin Bakırköy …. Noterliği 20.12.2019 tarihinde …. yevmiye
maddesi ile kanuni süresinde açılış tasdikinin yapıldığı,
2021 envanter defterinin Bakırköy ….. Noterliği 16.12.2020 tarihinde …. yevmiye
maddesi ile kanuni süresinde açılış tasdikinin yapıldığı,
2. Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Marmara Kurumlar Vergi
Dairesi Müdürlüğü … Tarihli Yazısında
“Dairemiz …. Vergi Kimlik Numaralı Mükellefi ….
SANAYİ VE TİC.LTD. ŞTİ.. Hakkında;
İstanbul … Vergi Mahkemesinin E: … sayılı dosyasında 06/2015 dönemi için
düzenlenen vergi ziyai cezalı katma değer vergisi tarhiyatı ve yine aynı dönem için yapılan
özel usulsüzlük cezası tarhiyatına dava açılmış olup dava danıştay nezdinde derdesttir.
İstanbul … Vergi Mahkemesinin E: …. sayılı dosyasında 11/2017 dönemi için
düzenlenen vergi ziyai cezalı katma değer vergisi tarhiyatı ve yine aynı dönem için yapılan
özel usulsüzlük cezası tarhiyatına dava açılmış olup dava mükellef lehine sonuçlanmıştır.
İstanbul …. Vergi Mahkemesinin E: …sayılı dosyasında 09/2016 ve 10/2016
dönemleri için düzenlenen vergi ziyai cezalı katma değer vergisi tarhiyatları ve 10/2016
dönemi için yapılan özel usulsüzlük cezası tarhiyatına dava açılmış olup dava yerel
mahkemede derdesttir.” diye beyan edilmiştir.
. Başakşehir Sosyal Güvenlik Merkezinin Yolladığı …. Tarihli Yazısı
“Merkezimizde …. sicil numaralı dosyada işlem gören
… Mah. … Cd. Dış Kapı No:…. İç Kapı No:1 AVCILAR/İSTANBUL adresinde
kayıtlı
….SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ünvanlı işyerinin
Kurumumuza bulunan sosyal güvenlik prim borcunu gösteren belgeler yazımız ekinde
gönderilmiştir.” diye beyan edilmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Marmara Kurumlar Vergi
Dairesi Müdürlüğü’nün 16.11.2022 Tarihli Yazısında
“İlgi tarih sayılı yazınızda Davacı, …. SANAYİ VE TİCARET
LİMİTED ŞİRKETİ ile arasında mahkemenizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davası
nedeniyle; Kayıtlarınızın tetkiki ile, aşağıda ilgili bilgileri yazılı davacı şirketin elektronik
defterlerinin yedeklemesi için gereken alt yapıyı kurup kurmadığı ve Entegratör
kuruluşlarında bir yedekleme hizmeti alıp almadığı hususlarında mahkemenize bilgi verilmesi
talep edilmiştir. Dairemiz …. vergi kimlik numaralı mükellefi …. Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin tarh dosyası EVDO ve bilgisayar
kayıtlarının tetkikinde talep edilen bilgi ve belgelere ait herhangi bir kayda
rastlanılmamıştır.” Diye beyan edilmiştir.
Tacirin zayi belgesi alabilmesi için yerine getirmesi gereken koşullar olduğu, Tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde ilgili yer yetkili
mahkemesinde dava açması gerektiği,
Dosya muhteviyatına sunulan ….. LTD. ŞTİ.’nin
tutanağına göre davacı tarafın 23.06.2022 tarihinde ticari defterlerin zayi olduğunun
öğrenildiği, davacı tarafın ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesine,
kendisine zayi belgesi verilmesi istemiyle 24.06.2022 tarihinde dava açtığı,
davacı tarafın beyanına göre iş bu olayın öğrenilme tarihi ile dava tarihine kadar geçen
sürenin 15 günden az olduğu, davacı tarafından kendisine zayi belge verilmesi için
zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde dava açıldığı,
tacirin TTK’nın 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin
korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan
da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının gerektiği,
davacı şirketin sunucu / sistem kayıtları üzerinde yapılan teknik incelemelerde;
şirketin …. marka … model sunucusuna cryptolocker virüsünün
enjekte olması neticesinde sunucudaki tüm verilerin şifrelendiği, bu siber saldırı olayı
neticesinde şirketin Kasım 2020, Aralık 2020, Ocak 2021, Şubat 2021, Mart 2021, Nisan
2021 ve Mayıs 2021 dönemlerine ait e-defter kayıtlarının erişilemez hale geldiği,
şirketin yedekleme hizmetini uyguladığı ünitelerin de saldırıya maruz kalması ile ilgili
dönemlere ait kayıtların kurtarılmasının ve yedeklerine ulaşılabilmesinin mümkün
kılınamadığı tespit edildiği,
ayrıca, davacı şirketin, …. TİCARET A.Ş. isimli firmadan 01.01.2019/31.12.2021 tarihleri arası dönem için e-defterlerin saklanması yönünde
özel entegratörlük hizmeti aldığı, somut olayda davacı şirketin yedekleme hizmeti
noktasında gerekli aksiyonları alarak ticari defter ve belgelerinin saklanması
konusunda gerekli dikkat, özen ve ihtimamı gösterdiğinin değerlendirildiği,
TTK’nın 82 maddesi uyarınca davacı tarafın talebinin tüm hukuki değerlendirmeleri
ve takdirinin sayın mahkemeye bırakıldığı” sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Dava dilekçesi, taraf beyanları, bilirkişi raporu, gelen müzekkere cevabı ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Talep, tacirin saklamakla yükümlü olduğu 2020 yılı Kasım – Aralık ile 2021 yılı Ocak – Şubat – Mart – Nisan ve Mayıs dönemlerine ait yevmiye ile kebir e – defterlerinin kanuni saklama süresi içinde virüs saldırısı sebebiyle zıyaa uğradığı iddiasına dayalı zayi belgesi verilmesi istemidir.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesinde; Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir. Ticari defterlerin elektronik ortamda tutulması halinde de aynı düzenleme geçerlidir.
Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 4.4.1.e) maddesine göre e-defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde e-defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde 1/1/2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesi zorunludur. Tebliğin 7.1. Maddesine göre ise, e-defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “mücbir sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 13. Maddesinde, sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısiyle defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması mücbir sebepler olarak kabul edilmiştir. Ancak Vergi Usul Kanunundaki bu düzenleme vergisel yükümlülüklerle ilgili olup, TTK’nın 82/7. maddesinde ticari defterlerin sahibinin elinden rızası dışında çıkmış olması hali, zayi belgesi verilmesini gerektiren bir olay olarak sayılmamış olduğu gibi tadadi olarak sayılan bu sebeplerle de benzerlik göstermediğinden sırf ticari defterlerin sahibinin elinden rızası dışında çıkmış olmasının ticari defterlerin TTK’nın 87/2 maddesinin aradığı şartlarda zayi olduğunun kabulü mümkün değildir. Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 7.1 maddesinde sadece Vergi Usul Kanununda belirtilen “mücbir sebep” ve ikincil örneklerin temin edilememesi halinin aranmış olması TTK’nın 82/7. Maddesindeki hususların aranmayacağı anlamına gelmez. Zira Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 7.1 maddesindeki düzenleme TTK’nın 82/7. Maddesindeki düzenlemenin kapsamını değiştirecek nitelikte değildir. Dolayısıyla tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğradığı iddiasına dayalı zayi belgesi verilmesi isteminde TTK’nın 82/7. koşullar aranmalıdır.
Bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilen elektronik defter ve beratların silinmesi, zarar görmesi, virüs bulaşması, siber saldırı v.b. nedenlerle ulaşılamaz hale gelmelerini önlemek için mükelleflerin, e-defter ve beratlarının muhafaza ve ibrazı konusunda ve ayrıca kullandıkları bilgi işlem sisteminin sağlıklı biçimde çalışabilmesi ile ilgili yeterli teknik ve güvenlik önlemlerini almaları(örn. Güvenlik açıklarına karşı güncelleme desteği olan işletim sistemi kullanılması, gelişmiş bir antivirüs programının yüklü olması vb.), bu kapsamda bilgi işlem sistemlerinde yaşanabilecek sorunlar nedeniyle elektronik defter ve beratlarını farklı ortamlarda yedeklemeleri basiretli bir iş adamından beklenen bir davranış olup Elektronik Defter Genel Tebliği’ne de uygundur.
Talep eden şirketin bilişim sistemi ve ana sunucularına siber (virüs) saldırı gerçekleştirilmesi sonucu şirketin ticari defter ve kayıtlarına ulaşılamadığı ileri sürülmektedir. Mahkememizce Gelir İdaresi Başkanlığına yazılan müzekkere cevabında, talep eden şirketin 2020 Ocak ayından, 2022/1. Dönemine kadarki aylara ait (dava konusu dönemi kapsar) e-defter ve beratların ikincil kopyalarının sistemde bulunduğu bildirilmiştir.
Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 7.1. Maddesinde, e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde zayi belgesi isteneceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla ikincil örnekleri bulunan ticari defter ve kayıtlar yönünden zayi belgesi istenmesinde hukuki yarar bulunmamaktadır. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesinin, 20/12/2022 Tarih ve 2022/1892 E. – 2022/1427 K. sayılı ilamı.)
Yukarıda açıklanan nedenlerle aşağıdaki şekilde karar verilmiş ve hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının hukuki yarar yokluğu sebebiyle REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 179,90-TL harçtan davacı tarafça peşin yatırılan 80,70-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 99,20-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/03/2023

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza