Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/510 Esas
KARAR NO : 2022/571 Karar

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 31/05/2022
KARAR TARİHİ : 03/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan dosya incelemesi neticesinde;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2012 yılına ait çek karnesi sahibi olduğunu, müvekkilinin bankaya müracaat ettiğinde, …. çek numaralı 05.02.2012 keşide tarihli 1.300-TL bedelli çek, … çek numaralı 15.06.2012 keşide tarihli 2.000-TL bedelli çek, … çek numaralı 15.06.2012 keşide tarihli 5.000-TL bedelli çek, … çek numaralı 28.05.2012 keşide tarihli 2.300-TL bedelli çek, …. çek numaralı 30.04.2012 keşide tarihli 3.900-TL bedelli çek ve ayrıca … çek numaralı boş çekin halen ödenmemiş olarak gözüktüğünü, bu sebeple kendisinin kredi puanının düşük olduğunun belirtildiğini, oysa ki iş bu çeklerin 5 tanesinin ödeme için bankaya ibraz edildiğini, daha sonrasında müvekkilinin kalan bedelin muhataba ödendiğini ve çeklerin iade alındığını, müvekkili-keşideci tarafından ödeme nedeniyle iade alının çeklerin borcun sona ermesi nedeniyle müvekkili tarafından bankaya bildirimi yapılmaksızın yırtılıp atıldığını, aradan geçen 10 yıl sonra zaman aşımı sürüleri dolan ve kambiyo vasfını yitiren iş bu zayi olan çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İstem; 6102 sayılı TTK.nun 818/s maddesi delaletiyle 757 ve devamı maddeleri kapsamında düzenlenen zayi nedeniyle çek iptaline ilişkin çekişmesiz yargı işidir.
Çekin iptali hususu TTK’nın 818/1-s maddesi atfıyla TTK’nın 757 ve 758. maddelerinde düzenlenmiştir.
6102 Sayılı TTK’ nın 757. maddesinde; “(1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir.”
Aynı Kanunun 758. maddesinde; “(1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir.
(2) Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.”
Yine aynı Kanunun 759. maddesinde; “(1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
(2) İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
” şeklinde düzenlenmiştir.
Bu nitelikteki davanın mutlak olarak çek hamili tarafından açılması gerektiği gerek yasadaki düzenlemeler ve gerekse de Yargıtay kararları ile belirgindir. Davanın istemde bulunan sıfatı nedeniyle dinlenebilir (mesmu) olmaması halinde çekişmesiz yargı koluna dahil olan ve mutlak olarak reddi mucip bir istemin ele alınarak karar verilmesi Anayasa’nın 141/4 maddesindeki dava ve usul ekonomisi kurallarına uygun olduğu gibi 6100 sayılı HMK’nun 320.maddesinde mahkemenin mümkün olan hallerde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar vereceği düzenlemesi de nazara alındığında somut olayın belirginliğine bağlı olarak hakim duruşma açmama yönündeki takdir hakkını kullanabilecektir.
Her ne kadar davacı vekili mahkememize açmış olduğu dava ile dava dilekçesinde belirttiği 6 adet çekin iptalini talep etmiş ise de; dava dilekçesi ve dilekçe ekinde sunulan belgelerden açıkça anlaşıldığı üzere davacının iptali talep edilen 6 adet çekin keşidecisi diğer bir ifadeyle hesap sahibi olduğunun anlaşıldığı, davacının meşru hamil ( alacaklı ) sıfatının bulunmadığı, oysa kıymetli evrak kaybından kaynaklanan hasımsız iptal davası açma hakkının alacaklı sıfatını taşıyan meşru hamile ait bulunduğu, keşideci-hesap sahibinin ise çekin hak sahibi değil, borçlusu olduğu, boş çek yapraklarının TTK 780. maddesinde öngörülen unsurları taşımadığından kambiyo senedi niteliğini taşımayacağı, çeklerin dolu olması halinde ise ancak meşru hamil tarafından çek iptalinin talep edilebileceği, keşideci konumunda olacak davacının çek iptalini isteyemeyeceği anlaşılmakla; davanın hasımsız olduğu da gözetilerek usulden reddine tensiben karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının HMK’nın 114/1-h maddesi uyarınca dava şartı yokluğundan usulden REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının davacı tarafa iadesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ila 360’ncı madde hükümleri uyarınca, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda tensiben karar verildi. 03/06/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸