Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/1208 Esas
KARAR NO : 2022/1233

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 13/10/2022
KARAR TARİHİ : 30/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; imited şirketlerde ortağın bilgi alma hakkı çok önemli olduğu, müvekkilinin şirket ortağı olduktan sonra hiçbir zaman inceleme olanağı bulamadığı, davacı davalı müdür tarafından şirket faaliyetlerinden haberdar edilmediği, şirket hakkında ve yapılan işlemler ile ilgili bilgi alamadığı, şirket dışına itildiği, davacının şirket ortağı olduğu dönemden beri şirketin faaliyetlerinden haberdar edilmediği, davacının muhasebe ve müdürlerden şirkete ait vergi yazılarından, şirkete ait ticari defter ve bilgileri talep ettiğinde öncelikle geçiştirildiği daha sonrasında ise cevapsız bırakıldığı belirtilmiştir. Davalının ticari defterleri ibrazdan kaçındığı ve en büyük sebebi şirket dışında kendi çıkarları doğrultusunda ve davacı dışındaki kimselerin ticari politikaları için şirket eski ortaklarından ve şirket yetkilerinden davalı ….’nun talepleri doğrultusunda karar aldıklarını ve bu doğrultuda hareket ettiklerini, davacı ile …’nun iş birliği içerisinde şirketi yönettiklerini, şirket dışına para aktardıklarını, şirketin resmi kayıtlar dışında gayri resmi kayıtlar tutulduğunu, gayri resmi satışlar yapılmış olabileceğini kanıtladığı belirtilmiştir. Alınan bilirkişi raporu ve şirketin mali yapısının ve davalı savunmalarının dikkate alındığında rayiç değerlerden düşük satış yapılmasının haklı nedenlere dayanmadığını, rayiç değerden düşük bedelle satış için zorunluluk bulunduğunun iddia edilmesine rağmen ortakları kurulunda bu konunun görüşülmesinin sağlanmadığı ve bu hususta yetki alınmadığını, şirket müdürlerinin ortaklığın mal varlığını azaltan veya kötüleştiren yasa ve ana sözleşme hükümlerine aykırı davranışlar ile şirketin zarar görmesine yol açtıklarını ve bu nedenle davalı şirkete verdikleri zararlardan sorumlu olduklarının sonucuna varıldığı, alınan bilirkişi raporunun ve şirketin mali yapısı ve davalı savunmalarının dikkate alındığında rayiç değerlerden düşük satış yapılmasının haklı nedenlere dayanmadığını, rayiç değerden düşük bedelle satış için zorunluluk bulunduğunun iddia edilmesine rağmen ortakları kurulunda bu konunun görüşülmesinin sağlanmadığını ve bu hususta yetki alınmadığını, şirket müdürlerinin ortaklığın mal varlığını azaltan veya kötüleştiren yasa ve ana sözleşme hükümlerine aykırı davranışları ile şirketin zarar görmesine yol açtıklarını ve bu nedenle davalı şirkete verdikleri zararlardan sorumlu oldukları sonucuna varıldığı belirtilmiştir. ….Tic. Ltd. Şti.’nin davalı tarafından uğramış olduğu iddia edilen zarar dolayısıyla şirkete şimdilik 1.000,00-TL tazminatın ödenmesini, yargılama harç ve ücretleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini, karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Sayılı kararı ile mahkememizin …. Esas sayılı sıra kaydına kayıtlı dosyamız ile birleştiği, mahkememizin … Esas sayılı dosyasının 29/12/2022 tarihli duruşmasının (3) no’lu ara kararı gereğince mahkememiz dosyasından tefrikine ayrıca bir esasa kaydedilmesine karar verilmiş mahkememizin … Esas sayısına sıra kaydı yapılmıştır.
Dava; TTK.nun 437.maddesine dayalı olarak davacıya bilgi alma ve inceleme hakkı tanınması istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, TTK.nun 437.maddesine dayalı olarak davacıya bilgi alma ve inceleme hakkı tanınması şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın niteliğine göre HMK’nun 14/2 maddesi gereğince işbu davaya bakmaya mahkememiz kesin yetkili olup, dava 6102 sayılı TTK’nun 1521.maddesi gereğince basit yargılama usulünce incelenip sonuçlandırılmıştır.
Davalı şirketin sicil kaydını faal olarak devam ettiği, şirketin muamele merkez adresi itibariyle mahkememizin kesin yetkili olduğu anlaşılmıştır.
TTK.nun 614.maddesinde; “Her ortak, müdürlerden, şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konularda inceleme yapabilir. (2) Ortağın, elde ettiği bilgileri şirketin zararına olacak şekilde kullanması tehlikesi varsa, müdürler, bilgi alınmasını ve incelemeyi gerekli ölçüde engelleyebilir; bu konuda ortağın başvurusu üzerine genel kurul karar verir.(3) Genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse, ortağın istemi üzerine mahkeme bu hususta karar verir düzenlemesi yer almaktadır.
Bilgi ve inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fırka anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz şeklindedir.
TTK md. 614/3’ de düzenlenen hükme göre eğer genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse, ortağın bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmak istemesi talebi halinde mahkemeye başvuruda bulunabilme imkanı mevcuttur. Bilgi alma hakkı, ortağa tanınan dava hakkı ile güçlendirilmiştir. Ortak, bilgi alma talebini haksız olarak kısmen veya tamamen reddeden yahut talebi yetersiz olarak karşılayan ortaklar kurulunun kararma karşı, mahkemeye başvurarak talep ettiği bilgileri mahkeme yoluyla elde etme hakkına sahiptir. Ortağın mahkemeye başvurabilmesi için öncelikle şirket içi yolları tüketmesi gerekmektedir. Şöyle ki müdürlerin bilgi alma talebini reddetmesi halinde ortak genel kurula başvurmalı başvurmalı, genel kurul da bilgi almayı ve incelemeyi engellerse dava açmalıdır. Somut davada ise davalı sadece noter aracılığıyla bilgi verilmesi ve kayıtların incelenmesi amacıyla ihtarname gönderdiği anlaşılmıştır.
TTK m.614/III hükmüne genel kurul, ortağın söz konusu haklarını haksız yere engellerse, ortak mahkemeye başvurabilir. Davacı sıfatı, bilgi alma ve inceleme hakkı müdürler tarafından kabul edilmeyen ortağa aittir. Onun dışında diğer ortaklar bu hususta dava açamazlar.Kanuna göre genel kurula başvurmak, mahkemede dava açılmasının ön koşulu olup iş bu davada bu koşul yerine getirilmediği anlaşılmış olup iki ortaklı şirket olsa dahi genel kurul yapma engeli olduğu düşünülse dahi davacı bunu TTK 410.madde uyarınca çağrıya izin davasıyla da yerine getirebileceğinden genel kurula başvuru şartı kanundan kaynaklı olup bu şart resen her aşamada inceleneceğinden davanın HMK 114/2.maddesi dikkate alınarak HMK 115.maddesi uyarınca özel dava şartı yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın özel dava şartı yokluğundan USÛLDEN REDDİNE,
2-Harç peşin alınmış olduğundan ayrıca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan gider ve iflas avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya İADESİNE,
5-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara TEBLİĞİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda oy birliği ile karar verildi.30/12/2022

Başkan …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Katip …
¸e-imza