Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/99 E. 2022/460 K. 25.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/99 Esas
KARAR NO : 2022/460

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/02/2021
KARAR TARİHİ : 25/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/05/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 01/02/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında imzalanan “Ar-ge Danışmanlık Sözleşmesi”nde; müvekkili şirket iş sahibi davalı şirketin ise yüklenici olarak yer aldığını, davalı şirketin hazırladığı proje ile TC Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü Ar-ge Merkezi Değerlendirme ve Denetim Komisyonuna başvurulduğunu ancak yapılan değerlendirme soncu hazırlanan proje kabul edilmediğini, müvekkili şirket tarafından proje hazırlama bedelinin davalıya ödendiğini, ancak davalı tarafından sözleşme gereğince yüklenimi altında bulunan edimler ayıplı / eksik ve hatalı olarak yerine getirildiğini, Yüklenici olan davalı şirketin sözleşme hükümlerini bilerek ifayı üstlendiğine göre eseri sözleşmeye ve amaca uygun teslimle yükümlü olduğunu, bu husus Türk Borçlar Kanunu gereğince yüklenicinin özen borcunun sonucu olduğunu, sözleşme hükümlerine açıkca aykırılık teşkil eden mevcut durumda, davalıya ödenen 15.000-TL + KDV tutarındaki proje hazırlama bedelinin müvekkili şirkete iade etmesi için öncelikle davalıya ihtarname gönderildiğini, davalı tarafın ödemeyi iade etmeye yanaşmadığını, bunun üzerine müvekkili şirketin uğramış olduğu zararların tazmini için davalı aleyhine Bakırköy ….. İcra Müdürlüğünün ….. esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı şirket tarafından borca, faize ve ferilere itiraz edilmesi neticesinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, bu nedenlerle davanın kabulü ile Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün ….. esas sayılı dosyasına yapılan itirazın İptaline, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, dava konusu alacak yönünden davalı adına kayıtlı araç bulunması halinde araç kaydına, davalı adına gayrımenkul bulunması halinde gayrımenkul kaydına, 3. Şahıslara devrinin önlenmesi için ihtiyati tedbir konulmasına, yargılama masrafları ile ücret-i vekaletin davalı şirkete tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile müvekkili arasında Ar-Ge Danışmanlık Sözleşmesi akdedildiğini fakat sözleşme gereği çalışılan projenin, davacının sorumluluklarını yerine getirmemesi sebebiyle reddedildiğini, oluşturulan proje gereği yapılması gereken inşaatların yapılmaması sebebiyle proje başvurusu kurumca reddedildiğini, müvekkilinin sözleşme kapsamındaki sorumluluğu, proje fikrinin oluşturulması, proje ön fizibilite çalışmaları, proje başvuru işlemlerinin yapılması, hazırlık süreçlerinin yönetimi, onay süreci ve onay sonrası takip, dönemsel proje teknik ve mali raporlarının oluşturulması ile proje raporunun yazılması faaliyetleriyle sınırlı olduğunu, müvekkilinin sözleşme kapsamındaki yükümlülüğü “danışmanlık hizmeti” vermek olduğunu, projenin kurumca reddolmasında herhangi bir kusuru veya ayıplı ifasının söz konusu olmadığını, davacı kendi kusuruyla projenin reddolmasına sebep olup, sözleşmede yer alan proje bedeli iadesine ilişkin hükmü açıkça kötü niyetli şekilde kullanarak iade talep ettiğini, kendi sorumluluklarına uymayarak proje reddine sebep olan davacının iade talep etmesi açıkça TMK md. 2’ye aykırı olduğunu, buna rağmen davacının müvekkili aleyhine Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün ….. esas sayılı dosyasıyla icra takibi başlattığını, takibe de haklı nedenlerle itiraz edildiğini, bu nedenlerle davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün ….. Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı şirketin davalı şirket aleyhine 17.700,00-TL asıl alacak, 26,19-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 17.726,19-TL alacağın asıl alacağa işleyecek yıllık yasal faizi ile birlikte icra masrafları ve vekalet ücretinin borçludan tahsilini talep ettiği, ödeme emrinin borçluya tebliği üzerine, borçlunun 24/12/2019 tarihli itirazı ile icra dosyasının durdurulduğu görülmüştür.
Usulüne uygun duruşma açılmış, ön inceleme aşamasında uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, dosya kapsamı belgeler ve her iki tarafa ait ticari defter ve kayıtlar incelenmek sureti ile Davacı tarafından davalı adına Arge çalışmasına esas olacak şekilde alınan danışmanlık hizmetine konu projenin eksik ayıplı şekilde yapılmış olup olmadığı, söz konusu projenin dava dışı kurum olan Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığı tarafından kabul edilmemesi nedeniyle davalıdan alacak hakkının doğup doğmadığı, kabul edilmemesinin davacıdan mı yoksa davalıdan mı kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespiti ve sorumluluk durumunun tespiti halinde nihayetinde davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı konusunda bilirkişi incelemesi yapılması için davacının şirket merkezinin bulunduğu adrese talimat yazılmış, Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin … talimat sayılı dosyası ile bilirkişi … ‘un 13/09/2021 tarihli raporunda özetle; Davacı …. İZALASYON VE BANT SAN. A.Ş.’ tarafından davalı … PLANLAMA A.Ş.’ adına Arge çalışmasına esas olacak şekilde alınan danışmanlık hizmetine konu projenin Ar-Ge merkezi başvurusu Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından 12.07.2018 tarihinde yapılan Değerlendirme ve Denetim Komisyonu toplantısında reddedildiği, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müddürlüğü tarafından 12.07.2018 tarihinde yapılan Değerlendirme ve Denetim Komisyonu Toplantı Tutanağı ve Başvurunun değerlendirilmesi amacıyla görevlendirilen izleyicilere ait değerlendirme raporlarında belirlenen eksikler davacı ….. İZALASYON VE BANT SAN. A.Ş.’ tarafından davalı ….. PLANLAMA A.Ş.’ adına Arge çalışmasına esas olacak şekilde alınan danışmanlık hizmetine konu projenin taraflar arasında imza altına alınmış sözleşme içerisinde yer alan sorumluluk şartları dikkate alınmadan detaylı şekilde denetim ve planlama yapılmadan hazırlanan projenin uygunluğu kontrol edilmeden başvurunu yapıldığı sonucu ortaya çıkardığı, Davacı ….. İZALASYON VE BANT SAN. A.Ş.’ tarafından davalı ….. PLANLAMA A.Ş.’ adına Arge çalışmasına esas olacak şekilde alınan danışmanlık hizmetine konu projenin Ar-Ge merkezi başvurusu Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından kabul edilmemesinin taraflar arasında imza altına alınmış sözleşme içerisinde yer alan sorumluluk şartları dikkate alınmadan detaylı şekilde denetim ve planlama yapılmadan hazırlanan projenin uygunluğu kontrol edilmeden başvurunu yapılmış olması nedeniyle davalı ….. PLANLAMA A.Ş.’ den kaynaklandığı sonucuna ulaşıldığı, davacı ….. İZALASYON VE BANT SAN. A.Ş.’ tarafından davalı ….. PLANLAMA A.Ş.’ adına Arge çalışmasına esas olacak şekilde alınan danışmanlık hizmetine konu projenin Ar-Ge merkezi başvurusu Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından kabul edilmemesinin taraflar arasında imza altına alınmış sözleşme içerisinde yer alan sorumluluk şartları dikkate alındığında davalı ….. PLANLAMA A.Ş.’ nin sorumlu tutulması gerektiğinden davacı ….. İZALASYON VE BANT SAN. A.Ş.’ nin davalı …PLANLAMA A.Ş.’ den proje hazırlama bedeli olarak ödenen 17.700,00 TL tutarında alacaklı olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Yine mahkememizce Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, dosya kapsamı belgeler ve davalı tarafa ait ticari defter ve kayıtlar incelenmek sureti ile Davacı tarafından davalı adına Arge çalışmasına esas olacak şekilde alınan danışmanlık hizmetine konu projenin eksik ayıplı şekilde yapılmış olup olmadığı, söz konusu projenin dava dışı kurum olan Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığı tarafından kabul edilmemesi nedeniyle davalıdan alacak hakkının doğup doğmadığı, kabul edilmemesinin davacıdan mı yoksa davalıdan mı kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespiti ve sorumluluk durumunun tespiti halinde nihayetinde davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı konusunda bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişiler Makine Mühendisi Doç. Dr. …. ve S.M.Mali Müşavir ….’ın 04/02/2022 tarihli raporunda özetle; Dava konusunun, davacının, davalı ile olan ticari ilişki dolayısıyla oluşan iade işten kaynaklı alacağının tahsili amacıyla yürüttüğü takibe yapılan itirazın iptali talebinden ibaret olduğu, davalının 2016, 2017, 2018 ve 2019 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davalının ticari defterlerine göre; davalı şirket tarafından 2016 ve 2017 yılları hesap hareketlerinin ibraz edildiği, 2018 ve 2019 yılları hesap hareketleri ile ilgili olarak davalı şirket vekili tarafından “müvekkil şirket yaşanan teknik sorunlar sebebiyle …..’a ait 2018 yılı ve sonrası için) cari hesap kayıtlarına ulaşamadıklarını ilettiler. Bahsedilen sebeple 2018 yılı ve sonrasına ait cari hesapları sunamamaktayız.” şeklinde dönüş yaptığı, bu kapsamda 2018 ve 2019 yıllarına ait Yevmiye defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 2018 ve 2019 yıllarında davalı şirket ticari defterlerinde davacı şirket ile ticari ilişki dolayısıyla mevcut borç/alacak bakiyesinin bulunmadığı,
Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Tal. Sayılı dosyasına sunulan 13.09.2021 tarihli bilirkişi raporunda; davacının davalıdan 17.700,00 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği, davalı ….. Planlama Ticaret A.Ş.’nin 01.05.2016 tarihli AR- GE Danışmanlık Sözleşmesinde tanımlanmış kapsam dahilinde faaliyette bulunduğu, gerçekleştirilen proje hazırlığı faaliyetlerinde eksiklik bulunmadığı, başvurunun temelde davacının yeterli fiziki – şartları taşımaması nedeniyle reddedildiği, davalı yanın proje danışmanlığı yükümlülüğü içerisinde olmayan bu husus nedeniyle ayıplı hizmet ifasından bahsedilemeyeceği, neticeten; teknik bilirkişi tarafından yapılan değerlendirmeler kapsamında davalı şirket tarafından ayıplı hizmet ifasının bulunmaması ve davalı şirket ticari defterlerinde borç/alacak bulunmadığı hususları göz önünde bulundurulduğunda davacının davalıdan talep edebileceği bir alacağının bulunmadığı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
TÜM DOSYA MUHTEVİYÂTI KÜLLÎYEN TETKÎK EDİLDİĞİNDE;
Dava, ayıplı hizmet verildiğine ilişkin ödenen bedelin iadesi konusunda alacağın tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın İİK’nun 67.maddesi gereğince iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Bilindiği üzere, hukukumuzda sözleşmeye bağlılık ilkesi (Ahde Vefa- Pacta Sunta Servanda) yanında sözleşme serbestisi ilkeleri kabul edilmiştir. Bu kurala göre sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanmalı ve hükümlerine riayet edilmelidir. Sözleşmeye bağlılık ilkesi hukuki güvenlik, doğruluk ve dürüstlük kuralının bir gereği olarak, sözleşme hukukunun temel ilkelerinden biridir. Karşılıklı edimleri içeren sözleşmelerde, edimler arasında mevcut olan denge şartlarının sözleşmenin tümü, birlikte yorumlanarak değerlendirilmelidir. Borçlar Kanunundaki genel kural; tarafların bu sözleşme ile gerçek ve ortak amacın varlığını ortaya koyabilecek şekilde bir düzenleme ve yorum, tüm sözleşmede belirlenen amaç da gözönüne alınarak yapılmalıdır. Ahde vefa ilkesinin sonucu olarak taraflar, serbest iradeleriyle meydana getirdikleri sözleşmelere aynen uymakla yükümlüdürler.
Bu açıklamalardan sora somut olayımıza dönecek olur isek, taraflar arasında 01.05.2016 tarihinde akdedilen sözleşmenin “işin bedeli” başlıklı 5 nolu hükmüne bakıldığında sözleşmeye konu projenin kurum tarafından kabul edilmemesi halinde davacı tarafından ödenen bedelin davacıya iade edileceği hususunun düzenlendiği, söz konusu hükümde projenin hangi gerekçe ile kabul edilmeme durumu düzenlenmediği gibi davalının bu konuya ilişkin ihtirazı kaydının da bulunmadığı anlaşılmıştır. Yapılan yazışmalar neticesinde davalı tarafından hazırlanan projenin dava dışı kurum tarafından kabul edilmediği, davacının sözleşme bedelini ödediği, sözleşmenin 5. Maddesine göre projenin kabul edilmeme nedeniyle davalının aldığı ücreti KDV dahil tümüyle iade etmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Zira taraflar tacir olup, basiretli hareket etmekle yükümlüdürler. Davalı kabul ettiği ve imza attığı bu madde ile projenin hangi gerekçe ile olursa olsun kabul edilmemesi durumunda davacıya karşı ileri sürebileceği alacak hakkından peşinen feragat etmiş olup bu gerekçe ile dava hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Ayrıca alacak likit olduğundan icra inkar tazminatı talebi hakkında ve takipten önce davalının usulüne uygun temerrüde düşürülmediği dikkate alınarak davacının fer’i talepleri hakkında da aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. usulüne uygun
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
-Davalının aleyhine yapılan Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün ….. esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu İTİRAZIN KISMEN İPTALİNE,
-Takibin asıl alacak miktarı olan 17.700,00-TL üzerinden aynen DEVAMINA,
-Hüküm altına alınan asıl alacağa davacının takip talebindeki miktarı aşılmamak üzere takip tarihinden itibaren yasal faiz İŞLETİLMESİNE,
-Hüküm altına alınan asıl alacağın %20’sine tekabül eden 3.540,00-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
-Davacının fazlaya ilişkin işlemiş faiz talebinin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 1.209,09- TL karar ve ilam harcından peşin alınan 302,72- TL harcın mahsubu ile bakiye 906,37-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
3-Arabuluculuk sonuç tutanağı tarihi itibariyle yürürlükte bulunan tarifeye göre tahakkuk eden 1.320,00- TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
4-Davacının kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından ve davanın kabul miktarı dikkate alınarak karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin ve takdir olunan 5.100,00-TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalının kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davanın red miktarına göre tayin ve takdir olunan 26,19-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL başvurma harcı, 302,72-TL peşin harç ve 3314,60-TL tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti olan toplam 3.676,62-TL’nin davanın kabul oranına göre hesaplanan 3.671,10-TL’sinin davalıdan tahsili ile DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Gider avansından artan olur ise karar kesinleştiğinde ilgili tarafa İADESİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.25/04/2022

Katip ….
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza