Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/884 E. 2023/494 K. 16.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/884 Esas
KARAR NO : 2023/494 Karar

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 27/10/2021
KARAR TARİHİ : 16/05/2023
GER. KARAR TARİHİ : 16/06/2023

Davacı tarafından mahkememizde açılan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacı müvekkiline ait şahıs şirketinin merkezi olan … Mah. … cad. …. No:21 Avcılar-İst. adresinde, 07.10.2021 tarihinde meydana gelen büyük çaplı yangın sebebiyle tamamen yandığını, bu yangın sırasında şirket merkezinde bulunan ticari defter ve belgelerin, (2007 Dönemi İşletme Defteri: Z.Burnu … Noterliği-…. yevmiye nolu-tek. 2008 Dönemi İşletme Defteri: Z.Burnu …. Noterliği-… yevmiye nolu-tek. 2009 Dönemi İşletme Defteri: İstanbul … Noterliği-…. yevmiye nolu-tek. 2010 Dönemi Yevmiye :B.Çekmece … Noterliği-…. Kebir :B.Çekmece … Noterliği-…. Envanter: B.Çekmece … Noterliği-…., 2011 Dönemi Yevmiye:İstanbul … Noterliği-….., 2011 Kebir: İstanbul ….. Noterliği-…., 2011 Envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2012 Dönemi Yevmiye: İstanbul … Noterliği-…., 2012 Kebir: İstanbul … Noterliği-…, 2012 envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2013 Dönemi Yevmiye: İstanbul … Noterliği-…, 2013 Kebir: İstanbul … Noterliği-.., 2013 Envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2014 Dönemi Yevmiye: Beşiktaş … Noterliği-…, 2014 Kebir: Beşiktaş …. Noterliği-…, 2014 Envanter: Beşiktaş … Noterliği-…., 2015 Dönemi Yevmiye: İstanbul …. Noterliği-…, 2015 Kebir: İstanbul … Noterliği-…, 2015 Envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2016 Dönemi Yevmiye: İstanbul … Noterliği-…, 2016 Kebir: İstanbul … Noterliği-……, 2016 Envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2017 Dönemi Yevmiye: İstanbul … Noterliği-…, 2017 Kebir: İstanbul … Noterliği-…, 2017 Envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2018 Dönemi Yevmiye: İstanbul … Noterliği-…, 2018 Kebir: İstanbul … Noterliği-.., 2018 Envanter : İstanbul … Noterliği-…, 2019 Dönemi Yevmiye: İstanbul … Noterliği-…, 2019 Kebir: İstanbul … Noterliği-…, 2019 Envanter: İstanbul … Noterliği-…, 2020 Dönemi Yevmiye: stanbul 10 Noterliği-…, 2020 Kebir : İstanbul … Noterliği-…., 2020 Envanter: stanbul …. Noterliği-…., 2021 Dönemi Yevmiye :İstanbul …. Noterliği-…., 2021 Kebir: İstanbul … Noterliği-…., 2021 Envanter : İstanbul … Noterliği-…, Zayi Olan Fatura-İrsaliye; 2009 yılı fatura, ….(3 adet) Ekim Matbaa, … (3 adet) Ekim Matbaa, 2009 yılı irsaliye, -…(3 adet) Ekim Matbaa, …. (5 adet) Ekim Matbaa, 2010 yılı fatura, … (5 adet) …. Matbaa, 2010 yılı irsaliye, ….(5 adet) …. Matbaa, 2011 yılı fatura, … (5 adet) …. Matbaa, 2011 yılı irsaliye, …. (5 adet) …. Matbaa, 2012 yılı fatura, … (5 adet) …. Matbaa, 2012 yılı irsaliye, … (5 adet) …. Matbaa, 2013 yılı fatura,… (5 adet) …. Matbaa, 2013 yılı irsaliye, … (5 adet) …. Matbaa, 2014 yılı fatura, … (20 adet) …. Matbaa, … (10 adet) …. Matbaa, 2014 yılı irsaliye,… (20 adet) …. Matbaa, … (10 adet) …. Matbaa,) tamamen yandığını, bu sebeple ilgili resmi belgeler için zayi belgesi almak amacıyla işbu davayı ikame etmek zorunda kaldıklarını, Türk Ticaret Kanunu’nun 82. maddesinin 7. fıkrasında, saklamakla yükümlü olunan defter be belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğraması halinde, öğrenildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmenin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden bir belge istenebileceği, bu davanın hasımsız açılacağı, mahkemenin gerekli gördüğü delillerin toplanmasını emredebileceği hükmü yer aldığını, davacıya ait yukarıda arz olunan ticari defterler, fatura ve irsaliyelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı tanığı …. 21/03/2023 tarihli celsedeki beyanında; “Ben davacının arkadaşıyım, ayrıca kendisi ile de ticaret yapmaktayım, ticari ilişkimiz bulunmaktadır, davacının iş yerindeki yangına vakıfım, ortalama yangın tahminen 1-1,5 yıl önce olmuştur. Yangının nasıl çıktığını bilmiyorum ama yangın olduktan ertesi gün ben davacının iş yerine gitmiştim, kendisine yardım etmek için gitmiştim, fabrikanın kül olmuş olduğunu gördüm. Ticari defter ve belgelerin yanıp yanmadığına tam vakıf değilim ama fabrikanın ve içindeki her şeyin, ürünlerin, ofisin her şeyin yandığını bilmekteyim. Benim olaya dair bilgim ve görgüm bu kadardır, ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı …. 21/03/2023 tarihli celsedeki beyanında; “Ben davacının kardeşiyim, davacının iş yerinde sigortalı olarak çalışmaktayım. Benim çalıştığım iş yeri yanmıştır. Tahminimce 1-1,5 yıl önce bu iş yeri yanmıştır. Olayın nasıl olduğunu bilmiyorum. Yangın sırasında ben iş yerine gittim. Ben iş yerine gittim, iş yerinin ofis bölümü yandığı için ve ofis bölümünde bulunan ticari kayıtlar, defterler ve kıymetli eşyalar yandı. Bu kayıtlar iş yerinde tutulmaktaydı. İtfaiye raporundaki ticari defter ve kayıtlara yönelik tespit olup olmamasına yönelik herhangi bir bilgiye sahip değilim. Benim olaya dair bilgim ve görgüm bu kadardır, Tanıklık ücreti talebim yoktur, ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen 25/11/2022 havale tarihli raporda; “Davacı şahıs şirketine ait, ticari defter, fatura ve irsaliyeler yönünden, İtfaiye olay raporunda tutanaklara zayi olduğu yönünde beyan verilmediği bu nedenle ticari defter ve belgelerin zayi olduğunun Sayın Mahkemenizce kabul edilmesi ihtimaline binaen inceleme yapıldığı, 2. Davacı şahıs şirketine ait ticari defterlerinin zayi olduğu yönünde kanaat oluşması halinde, 10 yıllık saklama süreside göz önüne alınarak 2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yılları için yevmiye-kebirenvanter defterleri yönünden zayi belgesi verilmesi takdirinin Sayın Mahkemenize ait olduğu, 3. 2011 yılından önceki ticari defterlerin saklama süresinin tamamlandığı, 2021 yılı ticari defterlerinin ise kayıt süresinin, yangın tarihi itibarı ile tamamlanmadığı anlaşıldığından, zayi belgesi talep koşullarının oluşmadığının mütalaa edildiği, Nihai Takdirin Sayın Mahkemenize ait olduğu, 4. 07.10.2011 tarihinden sonraki dönemlerde düzenlenen Satış faturaları ve irsaliyeleri yönünden zayi belgesi verilmesi takdirinin Sayın Mahkemenize ait olduğu” sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davacı tarafından sunulan yangına ilişkin tüm belge ve tutanaklar incelenerek değerlendirilmiştir.
Zayi belgesi talep edilen ticari defterlerin onaylarına ilişkin noterlik kayıtları getirtilmiştir.
Dava dilekçesi, gelen müzekkere cevapları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Dava, TTK’nın 82.maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Bu madde hükmüne göre tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve belgeler, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle kanuni saklama süresi içerisinde zayi olursa, tacir 15 günlük süre içerisinde bu hususta mahkemeye başvurarak kendisine belge verilmesini talep edebilir.
Talep eden şirketin ticari defterleri, dava dosyası ile yine bu kayıtların dayanağı belgelerin muhasebesel yönden tetkiki sonucunda, TTK’nın 82. Maddesine göre ancak tacirlerin tutmakla yükümlü oldukları ticari defter ve belgeler için zayi belgesi verilebilir. Davacının yangın olayı sonucu, yangın raporunda ofis bölümü içerisinde bulunan kasa evraklarının yandığına ilişkin tespit dikkate alınarak, ticari defter ve belgelerinin zayi olduğunun anlaşıldığı, talep edenin süresinde zayi belgesi verilmesi talebinde bulunduğu, davacı şirketin vergi uyuşmazlığının bulunmadığı ve SGK yönünden yapılandırma kapsamında 5.370,00 TL borcu bulunduğu da görülmekle, TTK 82 maddesi gereğince talep edene ait 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 yıllarına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri; 2021 yılı yevmiye, kebir ve envanter defterlerindeki kayıtların yangın tarihi olan 07/10/2021 tarihine kadarki kısımlarının; 07/10/2011-31/12/2014 tarihleri arasındaki dava dilekçesinde belirtilen satış faturaları ve irsaliyelerinin zayi olduğu kanaatine varılarak talebin kabulüne; 2011 yılı öncesindeki defterlerin zayi olduğu talebinin ve 07/10/2011 tarihi öncesindeki satış faturaları ve irsaliyelerinin zayi olduğu talebinin 10 yıllık saklama süresi geçtiğinden hukuki yararı olmadığından talebin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE,
A-Davacı şirkete ait 2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait yevmiye, kebir ve envanter defterlerinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
-2021 yılı yevmiye, kebir ve envanter defterlerindeki kayıtların yangın tarihi olan 07/10/2021 tarihine kadarki kısımlarının ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
-2011 yılı öncesindeki defterlerin zayi olduğu talebinin hukuki yarar yokluğu sebebiyle REDDİNE,
B-07/10/2011-31/12/2014 tarihleri arasındaki dava dilekçesinde belirtilen satış faturaları ve irsaliyelerinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
-07/10/2011 tarihi öncesindeki satış faturaları ve irsaliyelerinin zayi olduğu talebinin hukuki yarar yokluğu sebebiyle REDDİNE,
2-Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL harcın mahsubu ile eksik yatırılan 120,60-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye GELİR KAYDINA,
3-Davanın mahiyeti gereği davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
5- Mahkememiz gerekçeli kararının, talep den şirketin yapılandırma kapsamında borcu olduğu görülmekle bildirimi açısından Avcılar SGK’ ya gönderilmesine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/05/2023

Katip …. Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır