Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/870 E. 2022/1020 K. 10.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/870 Esas
KARAR NO : 2022/1020

DAVA : İflas (Doğrudan Borçlu Tarafından Talep Edilen İflas (İİK 178))
DAVA TARİHİ : 25/10/2021
KARAR TARİHİ : 10/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İflas (Doğrudan Borçlu Tarafından Talep Edilen İflas (İİK 178)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin …. Cad. ….Sitesi … Apt. No:… …./İstanbul adresinde faaliyet gösteren ….. Restaurant firmasının sahibi olduğunu, müvekkilinin borçlarını ödeyemeyecek durumda olup üzerine kayıtlı herhangi bir taşınır veya taşınmaz mal, hak ve alacak da bulunmadığını, müvekkili adına kayıtlı 2 adet … kamyonet, 1 adet … model …. kapalı kasa kamyonet bulunduğunu, işbu araçlar üzerinde çok sayıda haciz bulunduğunu, araçların borçları karşılamadığını belirterek İİK’nin 178.maddesi gereğince müvekkilinin iflasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Dava; İİK 178 maddesi gereğince açılan Doğrudan Borçlu Tarafından Talep Edilen İflasa ilişkin karar verilmesi istemine ilişkindir.
Talebin davacı şirketin pasiflerinin aktiflerinden fazla olup olmadığı, İİK’nin 178.maddesi kapsamında aciz nedeniyle doğrudan doğruya iflas koşullarının oluşup oluşmadığından kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin vekaletnamesinde iflas istemeye yetkisinin bulunduğu görülmüştür.
Davacı tarafça 20.000,00 TL iflas avansını yatırılmıştır.
İflas talebi İİK’nin 166.maddesinin 2.fıkrasındaki usulle Türkiye Ticaret Sicil gazetesinde ve tirajı 50.000 ‘in üzerinde yurt çapında yayınlanan gazetelerden birinde ilan edilmiş, ilana ilişkin iflas ilanı TTSG’nin 04.02.2022 tarih …. sayılı nüshasında ilan edilmiş, Basın İlan Kurumu’nun ilanının …. Gazetesi’nin 08.02.2022 tarihli ….. nolu sayfasında ilan edildiği görülmüştür, gazete dosya içerisine gönderilmiştir.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılan müzekkereye cevap verilmiştir.
Davacı vekili tarafından alacaklıların listesi, ayrıntılı bilanço sunulmuştur.
Davacı şirket merkezinde ticari defterleri ile demirbaşları, mal varlığı incelenmek suretiyle İİK’nın 178.maddesi kapsamında aciz içerisinde olup olmadığı, aciz nedeniyle doğrudan doğruya iflas koşullarının oluşup oluşmadığı, yine rayiç değerler üzerinden İİK ‘nın 179.maddesi kapsamında borca batık olup olmadığı, hususlarında re’sen seçilen bilirkişi kuruluna keşfen inceleme yetkisi verilmek suretiyle rapor alınmıştır.
Davacının mal varlığı ve demirbaşları da incelenmek suretiyle re’sen seçilecek bilirkişi kuruluna keşfen inceleme yetkisi verilerek ayrıca davacının ticari defter ve kayıtları da mahallinde incelenmek suretiyle aciz nedeniyle doğrudan doğruya iflas koşullarının oluşup oluşmadığı, davacının mal varlığı ve aktiflerinin borçlarını karşılayıp karşılamadığı, aciz halinde olup olmadığı, rayiç değerler üzerinden borca batıklığının bulunup bulunmadığı hususlarında rapor alınmasına karar verilmiş,
28/09/2022 tarihli raporda; 2019 yılı sonunda Dönen varlıkları 3.860.014,18 TL, Duran varlıkları 268.812,05 TL olmakla, Aktif toplamın 4.128.826,23 TL olduğu, Kısa Vadeli Yabancı kaynakları toplamı 3.364.753,07 TL olmakla 2019 yılı sonunda kaydi özkaynaklar toplamı (+) 764.073,16 TL olduğu, bir diğer ifade ile kaydi değerlerden şirketin borca batık durumda olmadığı, 2020 yılı sonu Dönen varlıkları 6.456.562,66 TL, Duran varlıkları 369.223,68 TL olmakla, Aktif toplamın 6.825.786,34 TL olduğu, Kısa Vadeli Yabancı kaynakları toplamı 6.233.861,81 TL olmakla 2020 yılı sonunda kaydi özkaynaklar toplamı (+) 591.924,53 TL olduğu, bir diğer ifade ile kaydi değerlerden şirketin borca batık durumda olmadığı, davacı ….. Şirketi’nin kaydi bilançolarında kayıtlı olan; Stok ve Maddi Duran Varlıklara ulaşılmadığı, bilgi belge verilmediği, dolayısıyla kaydi değerlerde yer alan taşıt, stok gibi varlıların değerlemesi, tespiti yapılamadığından davacı şirket tarafında “Stok ve Maddi Duran Varlıklar” gösterilmediğinden dolayısıyla rayiç değer tespiti yapılamadığı ve RAYİÇ BİLANÇO’nun hazırlanmasının bu aşamada mümkün olamadığı, ayrıca davacı şirketin adresinde olmadığının anlaşıldığı, zira, şirketin aktifinde kayıtlı olan stok, taşıtlar gibi duran varlıkların haczedilme durumu mu söz konusu oldu veya başkaca nedenlerle şirketten mi çıkarıldığı noktasında da bir bilgiye erişilemediği, tüm bu tespitler ışığında; davacı şirketin rayiç değerlere göre hazırlanmış bilanço ve şirketin borca batık olup olmadığı hususunun tespit edilemediği, yapılan ayrıntılı inceleme ve tespitlerde davacı şirketin rayiç değerlere göre hazırlanmış bilanço ve şirketin borca batık olup olmadığı hususunun tespit edilemediği, İİK 178’e göre şirketin aciz halinde olup olmadığının değerlendirilmesinde ise; Davacı şirketin rayiç değerli “Dönen Varlıkları”, “Kısa Vadeli Yabancı Kaynakları” yani borçları tespit edilemediğinden, şirketin dönen varlıkları Kısa Vadeli borçlarına karşılayıp karşılayamadığı, şirketin vadesi gelen borçlarını ödemede aciz halinde olup olmadığının da değerlendirilemediği, davacı şirketin kaydi mali verileri incelenmiş ancak rayiç mali verileri oluşturulmadığından İİK 178 madde ve madde 179’a göre borca batık olup/olmadığı ve aciz halinde olup/olmadığının değerlendirilemediği, davacı şirketin, kayıtlarında gözüken varlıklarının üzerinde keşfen inceleme yapılmasına imkân sağlaması durumunda rayiç bilanço oluşturularak borca batık olup olmadığının tesit edilebileceği, dolayısıyla İİK madde 178 ve madde 179 yönünden doğrudan doğruya iflas koşullarının oluşup/oluşmadığının bu aşamada tespit edilemediği kanaati bildirilmiştir.
…. Vergi Dairesi Müdürlüğü 18.11.2021 Tarihli Yazısı: Davacı vergi dairesi olan …. Vergi Dairesine yazılan müzekkere verilen 18.11.2021 tarihli cevabi yazıda; “…mükellefin 18.11.2021 tarihi itibariye toplam 175.576,63 TL borcu bulunduğu…” bilgisi verilmiştir. Yazı ekindeki borç dökümlerinin incelenmesinde 31.07.2015-17.02.2019 tarihleri arasındaki borçların olduğu görülmüştür.
…. Vergi Dairesi Müdürlüğü 15.11.2021 Tarihli Yazısı: Davacı Vergi dairesi olan …. Vergi Dairesine yazılan müzekkereye verilen 15.11.2021 tarihli cevabi yazıda; “…ödevlinin 01.02.2019-15.06.219 tarihleri arasında dairemiz mükellefi olduğu görülmüş olup, yazımız tarihi itibari ile vergi aslı 34.506,83 TL, gecikme zamı 17.363,90 TL olmak üzere toplam 51.870,73 TL borcu bulunduğu görülmüştür….” Bilgisi verilmiştir.
…. Vergi Dairesi Müdürlüğü 12.11.2021 Tarihli Yazısı: Davacı vergi dairesi olan …. VergiDairesine yazılan müzekkereye verilen 12.11.2021 tarihli cevabi yazıda; “…mükellefin 15.06.2019 tarihinde Atışalanı Vergi Dairesinden nakil geldiği, 03.11.2021 tarihi itibariyle dairemize toplam 247.358,07 TL vergi borcu bulunduğu…” bilgisi verilmiştir.
Esenler Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü … Tarihli Yazısı: Davacının adres araştırması için Esenler Kaymakamlığı’na yazılan müzekkereye, Atışalanı Polis Merkez Amirliği tarafından verilen … tarihli cevabi yazı ekindeki tutanakta, “… şirketin 15.05.2019 tarihinde taşındığı site sakinleri ve yönetimi tarafından beyan edilmiştir…” bilgisi verilerek, davacının Ticaret Sicil’de kayıtlı adresinde bulunmadığı tespit edilmiştir.
Başakşehir SGM … Tarihli Yazısı: Davacı SGM Müdürlüğü olan Başahşehir SGM’ye yazılan müzekkereye verilen …tarihli cevabi yazı ekindeki borç dökümünün incelenmesinde toplam 1.346.669,43 TL borcu olduğu görülmüştür.
Bilirkişi raporu gerekçe ve sonuç itibariyle denetime elverişli, yeterli görülmekle hükme esas alınmıştır.
İİK madde 178’de “Borçlu aciz halinde bulunduğunu bildirerek salahiyetli mahkemeden iflasını isteyebilir. İflasa tabi borçlu aleyhine alacaklılardan birinin haciz yolu ile takibi neticesinde yapılan haciz borçlunun yarı mevcudunun elinden çıkmasına sebep olup da kalanı muaccel ve vadesi bir sene içinde hülül edecek diğer borçlarını ödemeye yetişmiyorsa borçlu derhal aczini bildirerek iflasını istemeye mecburdur. “düzenlemesi yer almaktadır.
Bilindiği üzere bir tacir iki halde doğrudan doğruya, takipsiz olarak kendi iflasını isteyebilir. Bu haller İİK madde 178 ve madde 179’da düzenlenmiştir. İİK madde 178 genel olarak bütün tacirler için geçerli iken, İİK madde 179 sadece sermaye şirketlerine uygulanabilir.
İİK madde 178’e göre borçlu tacir “aciz halinde bulunduğunu” ileri sürerek kendi iflasını isteyebilir. İİK madde 179’a göre ise bir sermaye şirketi “pasifinin aktifinden fazla olduğunu-borca batık olduğunu” iddia ederek kendi iflasını isteyebilir, hatta istemek zorundadır. Aciz hali ile borca batıklık farklı kavramlardır. Borç ödemeden aciz halinde bulunan bir borçlunun pasiflerinin aktiflerinden daha fazla olması gerekmez. Pasifi aktiflerinden fazla olan bir borçlunun ise, biraz güç olmakla birlikte dış finansman elde etmek suretiyle borçlarını ödeyebilecek durumda bulunması, yani aciz halinde olmaması mümkün olabilir. Bir sermaye şirketinin borca batık olması halinde, yönetim organı durumu mahkemeye bildirmeye yalnızca yetkili değil, aynı zamanda mecburdur. Çünkü, bir sermaye şirketinin borca batık olması halinde bu durumun kamu düzenini ilgilendiren bir durum olduğu kabul edilerek emredici hükümlerle bu durumdaki şirket ve kooperatiflerin idare ve temsil ile görevlendirilmiş olan organlarına durumu mahkemeye bildirerek şirketin iflasını isteme görev ve yetkisi verilmiştir. Nitekim İİK madde 345/a’da yönetim kurulu üyeleri ve tasfiye memurlarının şirketin mevcudunun borçlarını karşılamadığını bildirerek şirketin iflasını istemez iseler cezalandırılacakları belirtilmiştir.
Toplanan ve sunulan deliller, müzekkere cevapları, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde;
Somut olayda; uzman bilirkişi kurulu tarafından yapılan incelemelerde davacı şirketin kaydi değerlerden borca batık olmadığı anlaşılmıştır. Davacı …. Şirketi’nin kaydi bilançolarında kayıtlı olan Stok ve Maddi Duran Varlıklara ulaşılmamış, bilirkişi kuruluna bilgi belge verilmemiştir. Dolayısıyla kaydi değerlerde yer alan taşıt, stok gibi varlıkların değerlemesi, tespiti yapılamadığından davacı şirket tarafından “Stok ve Maddi Duran Varlıklar” gösterilmediğinden dolayısıyla rayiç değer tespiti yapılamamış ve rayiç bilançonun hazırlanması bu aşamada mümkün olamamıştır. Ayrıca davacı şirketin de adresinde olmadığı anlaşılmıştır. Zira, şirketin aktifinde kayıtlı olan stok, taşıtlar gibi duran varlıkların haczedilme durumu mu söz konusu oldu veya başkaca nedenlerle şirketten mi çıkarıldığı noktasında da bir bilgiye erişilememiştir. Tüm bu tespitler ışığında davacı şirketin rayiç değerlere göre hazırlanmış bilanço ve şirketin borca batık olup olmadığı hususu tespit edilememiştir.
Tüm bu nedenlerle; Davacı İİK madde 178 borçlunun aciz halinde bulunduğunu bildirerek kendi iflasını istemesine cevaz vermekte ise de, aciz halinden maksat borçlunun muaccel borçlarını sürekli olarak ödemeden yoksun durumda bulunmasıdır. (bkz. Mahmut COŞKUN, Konkordato ve İflas, Seçkin Yayınevi, 2. Baskı, s.739)
Somut olayda dosya kapsamından davacının aciz halinin sürekliliğini gösterir herhangi bir durum tespit edilememiştir. Uzman bilirkişi kurulu tarafından yapılan incelemelerde davacı şirketin kaydi değerlerinden borca batık olmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacının borca batıklık iddiasının iflas talebini haklı kılacak kesin ve net somut delillerle tereddüte yer bırakmayacak şekilde ispatı sağlanamamıştır. Davacı verilen sürelere rağmen mahkememize malvarlığına ilişkin alacak borç durumunu bildiri belge kayıtları sunmamış olup mevcut haliyle de kendi defter kayıtlarına göre hazırlanan bilançoya göre davacı borca batık kabul edilmemiş olup aciz halinin gerçekleşmediği borca batıklığın oluşmadığı anlaşılmakla davacının iflas talebi yerinde görülmemiştir.
Tüm bu nedenlerle davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu ilam ve karar harcından davacı tarafından peşin yatıralan 59,30 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Kullanılmayan gider avansı ve iflas avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5-HMK’nin uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
İİK’nun 178. Maddesi uyarınca mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile 10 gün içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/11/2022

Başkan ….
¸e-imzalıdır
Üye ……
¸e-imzalıdır
Üye ….
¸e-imzalıdır
Katip ….
¸e-imzalıdır