Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/729 Esas
KARAR NO : 2022/437 Karar

DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 13/09/2021
KARAR TARİHİ : 20/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı tarafın hizmet alımı konusunda birbirleriyle sözlü olarak anlaştıklarını, bu anlaşma karşılığında da cari hizmet ilişkisine girdiklerini, taraflar arasındaki cari hesap ilişkisi çerçevesinde müvekkili şirketin davalı şirkete muhatap bankası …bank …. iban numaralı hesap için 31/11/2018 keşide tarihli, 50.000,00 TL bedelli çeki keşide ettiğini, müvekkili şirketin davalı taraftan hizmet almadığını, yani çekin bedelsiz kaldığını, davalı tarafın bedelsiz çeki yazdırdığını ve buna ilişkin yasal işlemlerde de bulunduğunu, hatta davalı tarafın karşılıksız çek keşide edilmesi sebebiyle de müvekkili şirket yetkilisi hakkında Bakırköy … İcra Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile de şikayette bulunduğunu ve şikayetlerinin de halen devam ettiğini, fakat müvekkili şirket hakkında yapılmış bir icra takibi olup olmadığını bilmediklerini bildirerek fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla muhatap bankası …bank … iban numaralı hesap için 31/11/2018 keşide tarihli, 50.000,00 TL bedelli, … seri numaralı çek yönünden borçlu olmadığının tespitine, yargılama giderleriyle vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi davalıya usulüne uygun tebliğ edilmiş, davalı adına davaya karşı yazılı cevap dilekçesi ibraz edilmemiş, davalı adına duruşmalara katılan olmamıştır.
YARGILAMANIN ÖZETİ, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; davacının, davalıya dava konusu çekin bedelsiz bulunduğundan bahisle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkememizce taraflara usulüne uygun davetiye tebliğleri yapılarak taraf teşkili sağlanmış ve davanın esasına başlanmıştır.
Uyuşmazlığın, dava konusu …bank .. şubesine ait …. seri numaralı 31/11/2018 tarihli 50.000-TL bedelli çekin bedelsiz kalıp kalmadığı hususundan kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Bakırköy …. İcra Ceza Mahkemesi’nin …Esas sayılı dava dosyası uyap sisteminden celp edilmiş, incelenmesinde; müştekisinin … Ofisi Ltd. Şti., sanığın … olduğu, çekle ilgili karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçundan 04/03/2019 tarihinde dava açıldığı ve dosyanın derdest olduğu görülmüştür.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünden; taraf şirketlerin sicil kayıtları celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Bakırköy ve Esenler Vergi Dairesi Müdürlüklerinden; taraf şirketlerin 2018 yılına ait BA/BS formları celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
…bank … ve … Bankası A.Ş.’den; dava konusu çeke ilişkin bilgi ve belgeler celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Mahkememiz dosyası, davacının iddiaları, sunulan deliller ve dosya kapsamındaki belgeler kapsamında taraf şirketlerin defterleri incelenerek; defterlerin TTK hükümlerine göre usulune uygun tutulup tutulmadığı, kapanış tasdiklerinin yapılıp yapılmadığı, 6335 sayılı yasayla değişik 6102 sayılı yasanın 64. maddesinin 3. fıkrası gereğince ticari defterlerin elektronik ortamda tutulup tutulmadığı, elektronik ortamda tutulan defterlerle ilgili açılış ve kapanış onaylarının Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken çıkartılacak tebliğe uygun olup olmadığı, defter kayıtlarının birbirini doğrulayıp doğrulamadığı, sahibin lehine delil olma özelliği taşıyıp taşımadığı, özellikle taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında dava konusu çekin davacı defterinde kayıtlı olup olmadığı davalı defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davalı tarafça fatura düzenlenip düzenlenmediği, davaya konu çekin bedelsiz kalıp kalmadığı, çekten dolayı davacının borçlu olup olmadığı, menfi tespit talebinde haklı olup olmadığı hususlarında rapor düzenlenmek üzere SMMM bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen rapor mahkememiz dosyasına ibraz edilmiş;
07/02/2022 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde özetle; “… Davacının 2018 ve 2019 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacının incelenen ticari defterlerinde davalı ile olan hesap hareketlerini …Satıcılar ve 159.01.001-Verilen Sipariş Avansları cari hesap kodlarında takip etmekte olduğu, davacının ticari defterlerine göre; dava konusu …bank … Şubesi’nin 31/11/2018 keşide tarihli 50.000,00 TL tutarlı çekin davacı şirketin davalı şirket ile olan hesap hareketlerinde kayıtlı olmadığı, davalı şirket ticari defterleri ile ilgili olarak; davalı şirketin incelemeye katılmadığı ve yerinde inceleme talebi bulunmadığından ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılamadığı, Esenler Vergi Dairesi tarafından davacı şirkete ait BA-BS formları ve Bakırköy Vergi Dairesi tarafından ise davalı şirkete ait BA-BS formlarının sunulduğu, taraflara ait BA-BS formları kapsamında davacı şirketin davalı şirketten mal/hizmet alışına ilişkin beyanının bulunmadığı, aynı şekilde davalı şirketin de davacı şirkete mal/hizmet satışına ilişkin beyanının bulunmadığı, neticeten; dava konusu çek kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirkete mal/hizmet satışında bulunulmadığı, mezkur çekin davacı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı ve …. Bankası tarafından dosyaya sunulan bilgi yazısında mezkur çekin ibraz tarihinde karşılıksız olarak belgelendirildiği ” değerlendirme ve tespitlerinin yapıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunulmamıştır.
07/02/2022 tarihli bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunmuştur.
Taraflar tacir olup, davacı vekili davalının ticari defterlerine delil olarak dayandığından, davalı ticari defterlerinde TTK’nun 83 ilâ 85 ve HMK’nun 222 nci maddeleri uyarınca bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, davalı şirkete davetiye tebliğine rağmen davalı şirket inceleme gün ve saatinde ticari defter ve belgelerini incelemeye hazır etmemiştir.
Çek, TTK’nın 780/1-b maddesine göre kayıtsız şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi içerdiğinden sebepten mücerret bir borç ödeme aracı olduğuna ilişkin karine bulunmaktadır. Bu karinenin aksinin iddia eden tarafından ispatlanması gerekir.
Mahkememizce yapılan yargılama, iddia, sunulan ve toplanan deliller ve 07/02/2022 tarihli bilirkişi raporu kapsamında; tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde; Çek alacağın varlığını ispatlayan kesin delil niteliğinde olduğundan işbu davada ispat yükünün davacıda olduğu, davacının davaya konu çekin keşidecisi olduğu, davacı tarafça çekin davalıya iş yapılacağı inancıyla avans olarak verildiği, ancak davalının çek karşılığında herhangi bir hizmet vermediği ve çekin bedelsiz kaldığı iddiası ile iş bu menfi tespit istemli davanın açıldığı, davacı vekili tarafından iddianın ispatı için tarafların ticari defter ve kayıtlarının delil olarak gösterildiği, ticari davalarda, yani iki tarafın tacir olduğu ve dava konusunun ticari işletmeleri ile ilgili olduğu davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatının mümkün olduğu, davaya konu çekin keşideci olan davacı tarafından lehdar davalıya verildiği ve kişisel defilerin (çekin avans olarak verildiği, bedelsiz kaldığı) davalıya karşı ileri sürülebilmesinin mümkün olduğu da gözetildiğinde TTK’nun 83 ile 85 ve HMK’nun 222’nci maddeleri uyarınca tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, 07/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda davacının 2018 ve 2019 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacının incelenen ticari defterlerinde davalı ile olan hesap hareketlerini …Satıcılar ve …-Verilen Sipariş Avansları cari hesap kodlarında takip etmekte olduğu, davacının ticari defterlerine göre; dava konusu ..bank … Şubesi’nin 31/11/2018 keşide tarihli 50.000,00 TL tutarlı çekin davacı şirketin davalı şirket ile olan hesap hareketlerinde kayıtlı olmadığı, taraflara ait BA-BS formları kapsamında davacı şirketin davalı şirketten mal/hizmet alışına ilişkin beyanının bulunmadığı, aynı şekilde davalı şirketin de davacı şirkete mal/hizmet satışına ilişkin beyanının bulunmadığı, dava konusu çek kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirkete mal/hizmet satışında bulunulmadığı, mezkur çekin davacı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı ve …. Bankası tarafından dosyaya sunulan bilgi yazısında mezkur çekin ibraz tarihinde karşılıksız olarak belgelendirildiği hususlarının tespit edildiği, davalı şirketin defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması karar verilmiş ise de, davalı tarafça ihtara rağmen ticari defter ve kayıtların Mahkemeye sunulmadığı ve yerinin de bildirilmediği, davalının ticari defterlerini sunmayarak davacının ticari defter kayıtlarının HMK’nın 222/3. maddeye göre lehine delil oluşturup oluşturmadığının tam olarak incelenebilmesine 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 2. maddesi ile 6100 sayılı HMK’ nın 29. maddesi kapsamında dürüstlük-hakkaniyet ilkesine aykırı bir şekilde engel olduğu, bu durumda davacının ticari defter kayıtları ile BA/BS formları ile dava konusu çek kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirkete mal/hizmet satışında bulunulmadığı sonuç ve kanaatine varılarak davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde tüm hususları içerir hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KABULÜ ile;
Davaya konu davacı şirket tarafından keşide edilmiş olan …bank … Şubesine ait 31/11/2018 keşide tarihli …. çek seri numaralı 50.000-TL tutarlı çekten dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 3.415,50-TL harçtan davacı tarafça peşin yatırılan 853,88-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.561,62-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Arabuluculuk sonuç tutanağı tarihi itibariyle yürürlükte bulunan tarifeye göre tahakkuk eden 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yapılan 59,30-TL başvurma harcı, 853,88-TL peşin harç, 800,00-TL bilirkişi ücreti, 30,80-TL posta gideri olmak üzere toplam 1.743,98-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T gereğince hesaplanıp takdir olunan 7.300,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.20/04/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸