Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/593 Esas
KARAR NO : 2022/1197 Karar

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/07/2021
KARAR TARİHİ : 23/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin kiracı olarak kullandığı “…. Mah. … Sk. …. Sitesi, No: …” adresinde bulunan depoda …. tarihinde dava dilekçesine ekli İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Yangın Raporunda da “fişleri çoklu prize takılı çalışır vaziyetteki forklift şarj cihazı, buzdolabı ve elektronik eşyaların iletken kablolarındaki elektrik enerjisinin herhangi bir nedenle ısı enerjisine dönüşmesiyle kablo izolelerini tutuşturması sonucu yangın başlangıç olayının meydana geldiği ve gelişerek etrafına sirayet ettiği kanaatine varılmıştır ” denilerek nedeni tam olarak bilinmeyen nedenle yangın çıktığını, yine bahse konu itfaiye raporuna göre, yangın sonucu müvekkili şirketin kullanımında bulunan hazır mamüllerin kısmen yandığını, tamamının islendiğini ve ıslandığını, elektronik eşyaların, koltukların, 2 adet klimanın, 1 adet forkliftin, 1 adet transpaletin yandığını, arka tarafındaki duvar ve ön tarafta bulanan çatlamış vaziyetteki camın itfaiyece kırıldığını, elektrik tesisatının yanarak deforme olduğunu, depo dahili islendiğini ve ıslandığını, bitişik yan komşu … Tekstil’e ait iş yerindeki hazır mamüllerin tamamının islenmek suretiyle zarar gördüğünü, akabinde bitişik yan … Tekstil’in sigorta şirketi olan davalı … Sigortanın toplam 227.396,64 TL asıl alacak hasar bedeli tespiti ile bu tutarın müvekkili şirkete fatura ettiğini ve akabinde iş bu tutarın tahsili zımnında Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile müvekkili şirketler … Holding ve … Güvenlik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş aleyhine ilamsız takip ikame edildiğini, müvekkili şirketin 288.550,00-TL bedeli, bahse konu icra dosyasına ihtirazi kayıt ile ödemek zorunda kaldığını, davalı sigorta şirketi tarafından takip ve tahsile konulan hasar tutarının son derece fahiş olduğunu, zira aynı hasar için müvekkili şirketçe de teklif alınmış olduğunu, sunulan teklifin olayda ödenen miktarın çok altında olduğunu, davalı sigorta şirketinin kendi sigortalısına gerçek değerden daha fazla ihtiyari olarak yaptığı ödemenin “Lütuf Ödemesi/Ex Gratıa Ödeme” olarak anılmakta olup müvekkili şirketin bu tutardan sorumlu olmasının imkansız olduğunu, sigortacı tarafından sigortalısına poliçe hükümlerinde yer almayan bir ödeme yapılması halinde sigortacının halefiyet hakkı kazanamadığını, Ex Graita (lütuf ödemesi) adı verilen bu tür ödemelerin müşteriye hoş görünmek veya ileride iyi ilişkiler kurmak amacıyla yapılan ödemeler olduğunu, ancak böyle bir durumda ve yapılan ödemenin yasaların emredici hükümlerine, ahlaka ve kamu düzenine aykırı olmaması koşulu ile ex graita ödeme yapılırken düzenlenecek ibranamede sigortalının uğradığı zarardan kaynaklanan alacak ve dava hakkını TBK’nun 183 vd. maddeleri hükümleri gereğince sigortacıya devredebileceğini, davalı sigorta şirketinin sigortalısı … Tekstil’in oluşan hasarın artmasında müterafik kusuru bulunduğunu, zira davalı sigorta şirketinin sigortalısının islendiğini ifade ettiği tekstil ürünlerinin herhangi bir koruma önlemi olmaksızın, herhangi bir şeyle sarmaksızın açıkta saklayarak ürünleri her türlü tehlikeye karşı korunmasız bırakarak zararın artmasında kusurlu olduğunu, ürünlerin yanarak hasarlanmadığını, söndürme sırasındaki ıslanmadan ve çıkan dumandan islenerek hasar gördüğünü, bu hususun dahi davalı sigorta şirketinin sigortalısının basiretli bir tacir gibi davranmayıp tüm ürünleri her türlü etkiye maruz bırakacak şekilde açık ve korunmasız bir şekilde muhafaza etmiş olması nedeniyle oluşan bu hasarda müterafik kusurlu olduğunu gösterdiğini, bu nedenle de oluşan zarardan müterafik kusuru oranında indirim yapılmasının hukukun gereği olduğunu, davalı sigorta şirketi tarafından müvekkili şirketten ihtirazi kayıtla tahsil ettiği hasar tazminatı tutarının sigortalının müterafik kusuru ve yapılan ödemenin ex graita niteliği göz önüne alınarak indirilmesi ile müvekkili şirketten tahsil edilen fazla tutarın tespit edilerek, ödeme tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faiz ile müvekkili şirkete ödenmesi hususunda iş bu davayı açmanın zorunlu olduğunu iddia ederek; öncelikli olarak belirlenecek bedel için bilirkişi incelemesi yapılması gerekeceğinden davanın belirsiz alacak davası olarak kabulü ile şimdilik 10.000,00-TL bedelin davalı sigorta şirketi tarafından gerçek zarardan fazlaca tahsil edilen tutarın tahsil tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birlikte müvekkili şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yargılaması görülen davanın konusunun Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında ödenen tazminatın iadesi olduğunu, gerek icra dosyasında gerekse dava öncesindeki arabuluculuk sürecinde … Sigorta A.Ş.’nin vekili bilinmesine rağmen asile yapılan tebligatın usulsüz olduğunu, huzurdaki davanın belirsiz alacak davası koşullarını taşımadığını, yargılamaya konu davaya ilişkin delillerin HMK.’nın 121. Madde hükmüne aykırı olarak taraflarına tebliğ edilmediğini, yargılamaya konu davada dava dışı … Tekstil San ve Tic. AŞ’nin faaliyet gösterdiği … Mah. … Sk. …. Sitesi, No:… adresindeki mağazanın 29/11/2019-29/11/2020 tarihleri arasındaki dönem için müvekkili sigorta şirketine …. numaralı Mağaza Paket Sigorta Poliçesi ile poliçede belirlenen limit ve şartlar dahilinde sigortalandığını, müvekkili şirkete sigortalı bulunan iş yerinde, 28.05.2020 tarihinde davacının kullanımında bulunan deponun girişe göre sağ tarafındaki bölümde bulunan fişleri çoklu prize takılı çalışır vaziyetteki forklift sarj cihazı, buzdolabı ve elektronik eşyaların iletken kablolarındaki elektrik enerjisinin herhangi bir nedenle (gevşek bağlantı,aşırı yük, nötr-faz teması) ısı enerjisine dönüşmesiyle kablo izolelerini tutuşturması sonucu başlayan yangın nedeniyle sigortalı işyerine sirayet eden is, duman ve kurum sonucunda hasar meydana geldiğini, müvekkili sigorta şirketinin icra takibine konu olay nedeniyle 03/07/2020 tarihinde 24.236,30-TL, 16/07/2020 tarihinde 281.445,34 TL olmak üzere toplam 305.681,64-TL sigorta tazminatı ödediğini, TTK’nun 1472. maddesi ile TBK’nun 163. maddesi gereğince sigortalısının haklarına halef olup alacağını temlik aldığından davacının sorumluluğunu karşılayan alacak için zarar sorumlusuna rücu hakkı doğduğunu, davacının sigortacısı ….Sigorta Şirketi tarafından poliçe teminatı gereğince 78.285,00.-TL ödeme yapılmış olduğundan bakiye 227.396,64.-TL’nin rücuen tazmini için davacı/borçlu aleyhine Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, söz konusu takibin davacı taraf yönünden kesinleştiğini, ilamsız icra takibinin davacı yönünden kesinleşmesi akabinde, icra dosya borcunun tamamı tutarında ihtirazi kayıtla birlikte ödeme yapılmış olduğunu, işbu davada davacı tarafça ihtirazi kayıtla yapılan ödemenin iadesi için şimdilik 10.000,00.-TL bedelin iadesinin talep edildiğini, müvekkili şirket sigortalısının dava konusu yangının meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığının sabit olduğunu, sigortalı firmanın yangın nedeniyle zarar gören üçüncü kişi konumunda olduğunu, dava konusu yangının davacının kullanımında bulunan iş yerinde kendi kusuru sonucunda meydana geldiğini, bu durumun aksine davacı tarafın iddialarının haksız ve mesnetsiz olduğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, sigortalı işyerinin bir giyim mağazası olduğunu, davacının iddia ettiği şekilde ürünlerini mağaza içinde herhangi bir koruyucu malzemeye sarıp sergilemesinin mümkün olmadığını savunarak; müvekkili şirket aleyhine açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMANIN ÖZETİ, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı tarafça borçlu olmadığı iddiasıyla icra dosyasına ihtirazi kayıtla ödenen bedelin istirdatı istemine ilişkindir.
Mahkememizce taraflara usulüne uygun davetiye tebliğleri yapılarak taraf teşkili sağlanmış ve davanın esasına başlanmıştır.
Taraf vekilleri karşılıklı olarak delillerini bildirmişler, bildirdikleri deliller toplanılmıştır.
Uyuşmazlığın, 28/05/2020 tarihinde davacı şirketin kullanımında olan deposunda meydana gelen yangının bitişik yan tarafındaki komşu işyeri dava dışı … Tekstil isimli şirkete verdiği zarar nedeniyle davalı sigorta şirketi tarafından sigortalısı dava dışı … Tekstile ödenen hasar bedelinin davacı şirkete rücu talebiyle başlatılan Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasına davacı şirket tarafından fazla ödeme yapılıp yapılmadığı, davacının istirdat isteminin yerinde olup olmadığı, fazla ödeme var ise miktarının tespiti hususlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası UYAP Bilişim Sistemi üzerinden celp edilmiş olmakla incelenmesinde; alacaklının … Sigorta A.Ş., borçluların … Güvenlik Hizmetleri ve Tic. A.Ş. Ve …. Holding A.Ş. olduğu, toplam 243.856,42-TL alacağın tahsili istemiyle takip başlatıldığı, borçlu …. Holding A.Ş. tarafından dosyaya 288.550,00-TL yatırıldığı görülmüştür.
… Sigorta A.Ş.’den; …. numaralı hasar dosyasının bir sureti celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Dosyada bulunan Mağaza Paket Sigorta Poliçesine göre, Davalı sigorta şirketi ile dava dışı … Tekstil San. Ve Tic. A.Ş. arasında … poliçe numarasıyla düzenlenen Mağaza Paket Sigorta poliçesinin 29/11/2019-29/11/2020 dönemlerini kapsadığı, Riziko adresinin ” … Mah. … Sok. No:… Bahçelievler/İstanbul, sigorta teminatlarının ise yangın, deprem ve yanardağ püsk., terör, sel ve su basması, kar ağırlığı, yer kayması, fırtına, komşuluk mali sorumluluk olarak belirtildiği ve davaya konu edilen 28/05/2020 tarihinde meydana gelen yangın tarihinde poliçenin yürürlükte olduğu görülmüştür.
İ.B.B. İtfaiye Dairesi Başkanlığı Avrupa Yakası İtfaiye Şube Müdürlüğünden; …. tarihli Yangın Raporu celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
…. tarihli Yangın Raporuna göre; “…Olay yerine varıldığında dahilden yoğun duman çıktığı görüldü. … Holding’e ait depoda bulunan hazır mamuller kısmen yanmak, tamamı islenmek ve ıslanmak, elektronik eşyalar, koltuklar, 2 adet klima, 1 adet forklift, 1 adet transpalet yanmak, arka taraftaki duvar ve ön tarafta bulunan çatlamış vaziyetteki cam tarafımızdan kırılmak, elektrik tesisatı yanarak deforme olmak, depo dahili islenmek ve ıslanmak, … Tekstile ait iş yerindeki hazır mamullerin tamamı islenmek suretiyle zarar görmüştür.
Yangının söndürme çalışmaları esnasında ve söndürülmesine müteakip yapılan inceleme, araştırma ve izlediğimiz kamera görüntülerine göre; zemin üzeri 6 katlı betonarme binanın giriş katında yaklaşık 400 m2 alanda faaliyet gösteren … Holding’e ait deponun, girişe göre sağ tarafındaki bölümde bulunan fişleri çoklu prize takılı çalışır vaziyetteki forklift şarj cihazı, buzdolabı ve elektronik eşyaların iletken kablolarındaki elektrik enerjisinin herhangi bir nedenle (gevşek bağlantı, aşırı yük, nötr-faz teması) ısı enerjisine dönüşmesiyle kablo izolelerini tutuşturması sonucu yangın başlangıç olayının meydana geldiği ve gelişerek etrafına sirayet ettiği kanaatine varılmıştır.” şeklinde belirtildiği görülmüştür.
Mahkememiz dosyası, tarafların iddia ve savunmaları, sunulan ve toplanan deliller, hasar dosyası, yangın raporu ve tüm dosya kapsamına göre; 28/05/2020 tarihinde davacı şirketin kullanımında olan deposunda meydana gelen yangının bitişik yan tarafındaki komşu işyeri dava dışı … Tekstil isimli şirkete verdiği zarar nedeniyle davalı sigorta şirketi tarafından sigortalısı dava dışı … Tekstile ödenen hasar bedelinin davacı şirkete rücu talebiyle başlatılan Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasına davacı şirket tarafından fazla ödeme yapılıp yapılmadığı, dava dışı şirket iş yerinde meydana gelen hasarın oluş şekli, nedenleri, dava dışı şirketin müterafik kusurunun olup olmadığı, meydana gelen yangında tarafların kusur oranlarının ve dava dışı işyerinde meydana gelen zararın tespiti ile davacının istirdat isteminin yerinde olup olmadığı, fazla ödeme var ise miktarının tespiti hususlarında KEŞFEN inceleme yapılarak rapor düzenlenmek üzere Tekstil mühendisi …, Elektrik-Elektronik Mühendisi …., Makine Mühendisi …., sigorta konusunda uzman bilirkişi … ve yangın konusunda uzman bilirkişi …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 15/06/2022 tarihli rapor tanzim edilerek mahkememiz dosyasına ibraz edilmiştir.
15/06/2022 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde özetle;”… Yangın olayında kasıt unsurunun bulunmadığı, yangın sonucu yangının başladığı … Holding’e ait depo bölgesinin tamamen kullanılamaz hale geldiği, yanmak, islenmek ve ıslanmak suretiyle alevli yangın sonrası yüksek ısı 600-800 C ve zehirleyici kesif dumanın “yanma artığı siyanürik gazlar, asidik gazlar, karbondioksit, karbonmonoksit, kükürt ve karbon partiküllerinin” etkisiyle depoda mevut tüm eşya, demirbaş ve emtia ile birlikte depoya komşu dava dışı … Tekstil A.Ş.’de yüksek ısıya haiz kesif dumanın sirayeti ile hazır giyim mamullerinin de kullanılamaz hale geldiği, yangın olayında delil ve emarelerin yapılan keşif esnasında aradan geçen süre ve yapılan inşa çalışmaları neticesinde delil vasfını kaybettiği, yangın hususunda itfaiye raporuna uyulması gerektiği, “yangının elektrik tesisatı kablo izole damarlarının aşırı ısınma ve ark sonucu meydana geldiği ve etrafına sirayet ettiği”, meydana gelen zarar ve ziyanın BYKHY’nin 6. Madde ve fıkrasına göre iş yerinin sigortasını kapsayan ve Mağaza Paket Sigorta Poliçe kapsamında yangın güvenlik önlemlerinin alındığına dair poliçe düzenlendiği ve meydana gelen zararın bu kapsamda ödendiği, zararın poliçe kapsamında olduğu, davacı iş yerinde 28/05/2020 tarihinde çıkan yangın nedeniyle davalı sigortacının sigortalısı iş yerine sirayet eden is, duman ve kurum nedeniyle toplam 262.749,30-TL hasar oluştuğu, davalı sigorta şirketinin oluşan hasarı ödediği, sigorta şirketince dava dışı sigortalısına ödenen tazminatın oluşan hasarla uyumlu olduğu, sigorta şirketince sigortalısına yapılan ödemenin poliçe teminat kapsamında ve poliçe özel şartları çerçevesinde olduğu, Ex Gratia (Lütuf Ödemesi) olmadığı, Mahkemece yangın olayının meydana gelmesinde davacı şirketin kusurlu olduğuna hükmedilmesi durumunda davalı sigorta şirketinin ödediği tazminatı rücuen talep etme hakkı olacağı” değerlendirme ve tespitlerinin yapıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, taraf vekilleri tarafından bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçeleri sunulmuştur.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları, sunulan ve toplanan deliller, hasar dosyası, yangın raporu, 15/06/2022 tarihli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davanın davacı tarafça borçlu olmadığı iddiasıyla icra dosyasına ihtirazi kayıtla ödenen bedelin istirdatı istemine ilişkin olduğu, 15/06/2022 tarihli bilirkişi raporu ve 29/05/2020 tarihli Yangın Raporu ile tespit edildiği üzere davacı şirkete ait … Mah. … Sok. … Sitesi No:…. adresindeki depoda prize takılı çalışır durumda forklift şarj cihazı ve diğer elektrik kablolarda bağlantı elemanlarında ya da nötr-faz teması sonucu aşırı ısınmaya bağlı olarak kablo izolelerinin tutuşmasıyla yangın meydana geldiği ve gelişerek depoya komşu davalı şirket sigortalısı dava dışı … Tekstil San. Ve Tic. A.Ş. iş yerine sirayet ettiği, yangın nedeniyle dava dışı sigortalı şirketin iş yerine sirayet eden is, duman ve kurum nedeniyle toplam 262.749,30-TL hasar oluştuğu, davalı sigorta şirketinin oluşan hasarı ödediği, sigorta şirketince dava dışı sigortalısına ödenen tazminatın oluşan hasarla uyumlu olduğu anlaşılmakla; yerinde inceleme yapılarak düzenlenen 15/06/2022 tarihli bilirkişi raporunun dosyaya kazandırılmış olduğu, hukukumuzda “gerçek zarar ilkesi” geçerli olduğundan ve zarar gören ancak haksız fiil nedeniyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebileceğinden bilirkişi incelemesinin detaylı ve teknik anlamda gerekli incelemeleri kapsadığı gözetildiğinden hükme esas alınmış olup, davacıya yapılan kusur izafesinin ve yangının çıkış sebebinin yangının elektrik tesisatı kablo izole damarlarının aşırı ısınma ve ark sonucu meydana geldiği tespiti ile tüm bu somut tespitler karşısında dava dışı sigortalının işyerine sirayet eden yangından oluşan zararının haksız fiilde gerek kusurlarının ve gerekse illiyet bağının bulunması sebebiyle somut zararlarının davacı şirket tarafından tazmini gerektiğinden davalı sigorta şirketinin ödediği tazminatı rücuen talep etme hakkı olacağı sonuç ve vicdani kanaatine varılarak davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 80,70-TL maktu ilam ve karar harcının davacı tarafından peşin yatırılan 170,78-TL harçtan mahsubuna, artan 90,08-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Arabuluculuk sonuç tutanağı tarihi itibariyle yürürlükte bulunan tarifeye göre tahakkuk eden 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T gereğince hesaplanıp takdir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
7-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341 ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/12/2022
Katip ….
¸

Hakim …
¸