Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/462 Esas
KARAR NO : 2023/107 Karar

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/06/2021
KARAR TARİHİ : 01/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin alacağına karşılık ciranta ….. San. ve Tic. Ltd. Şti’den almış olduğu keşideci … Mağzacılık ve Pazarlama Anonim Şirketi olan … … Şubesine ait …. Numaralı, 01.06.2020 keşide tarihli ve 58.214,86-TL bedelli ….. San. Ve Tic. Ltd. Şti. emrine yazılı çekin alacaklı sıfatı ile zilyedi bulunduğunu, ancak söz konusu çekin, 26.12.2019 tarihinde müvekkili tarafından ciro edilerek ticari ilişki içerisindeki borcuna karşılık dava dışı …. San Ve Tic. Ltd Şti. ünvanlı firmaya kargo aracılığıyla (….. Kargo) gönderilmekte iken kargo firmasının aracından tüm kargoların çalındığını, iş bu çekin kötü niyetli kişilerin eline geçtiğini, yolsuz cirolar sonucunda son yolsuz hamil davalı ….. yedine geçmiş olduğunu, müvekkili tarafından çekin kargo aracından çalınması üzerine Gaziantep …. Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. Esas sayılı çek iptali davası açıldığını, çek üzerine ödeme yasağı konulduğunu, ancak yargılama esnasında çek ve çekin hamilinin bulunduğunu, mahkeme tarafından çek istirdatı davası açmak üzere taraflarına süre verildiğini, çek istirdatı davasının hazırlıkları devam ederken iş bu çekin yolsuz hamil davalı … …. tarafından Bakırköy ….. İcra Dairesinin …. Esas sayısıyla icraya konulduğunu, Bakırköy …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasının talimatı ile Gaziantep İcra Dairesi’nin … talimat dosyası ile müvekkilinin işyerine fiili hacze gelindiğini, müvekkilinin icra tehditi altında borcu olmayan iş bu çek karşılığını ödemek zorunda kaldığını, haczin yapılmaması için haricen iş bu borcun davalı- alacaklı şirket vekilinin banka hesabına 88.000-TL olarak ödendiğini, müvekkili şirket ile ciranta zincirinde kendisinden sonra gelen şirketlerin herhangi bir ticari ilişkisi olmadığını, çek incelendiğinde görüleceği üzere müvekkili şirketten sonra gelen cirantaların müvekkili şirket ile aynı sektörde bile çalışmadığını, çek üzerindeki ciranta zincirinin bozulduğunu, ciranta zinciri bozulduğu için son hamil davalı …. in de yolsuz hamil olduğunu, faktoring şirketlerinin faturasız şekilde, evrakları eksik olan çeki kabul etmelerinin kanunen mümkün olmadığını, davalı …. şirketinin iş bu çeki iktisap etmekte kötü niyetli ve kusurlu olduğunu, çekin davalı … … Şirketine ciro edildiği tarihte çek üzerinde Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesinin …. esas sayılı dosyasında ödeme yasağı bulunduğunu, sadece bu hususun bile davalı şirketin çeki iktisap etmekte kusurlu olduğunu gösterir nitelikte olduğunu iddia ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere Bakırköy …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasının talimatı ile Gaziantep İcra Dairesi’nin …. talimat dosyası sebebiyle ödenen 88.000,00-TL’nin ticari faizi ile taraflarına ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafça, kendisine istirdat davası açmak üzere kesin süre verilmesine rağmen dava açılmadığını, icra dosyasına konu borcun ödenerek icra dosyasının infaz kaydı ile kapatıldığını, takip konusu çekin, davacı tarafça ciro edilmesinin ardından davacının rızası halifına elinden çıktığı yönündeki iddianın ispat edilemediğini, davacının, çekin çalındığına ilişkin soyut iddialarını destekleyebilecek, kanıtlayabilecek herhangi bir delil sunmadığını, davacının çek müvekkiline devrediliğinde çeke ilişkin verilen ödemeden men yasağı bulunduğu ve bu hususun müvekkili şirketin kusurunu gösterdiğine ilişkin iddialarının gerçek dışı olduğunu, müvekkilinin takibe konu çeki 31/12/2019 tarihli faktoring işlemi ile alacağı fatura ile tevsik etmek suretiyle devralmış olduğunu, ödemeden men yasağının ise 17/01/2020 tarihinde verildiğini, çekin davacı şirket tarafından ciro edildiğine ilişkin bir uyuşmazlık bulunmadığını, bu halde çek üzerindeki ciro silsilesinin düzgün olup bahse konu çekin, çek vasfına haiz olduğundan müvekkilinin meşru hamili olduğu çek sebebiyle davacının ciranta olarak sorumlu olduğunun açık olduğunu, dava konusu çek incelendiğinde, müvekkilinin cirosunun birbirine bağlı cirolarla tevsik edildiğini, ciro silsilesinde herhangi bir bozukluk olmadığını, cirosuna itiraz etmeyen davacının ara cirantası olduğu ileri tarihli olarak düzenlenen çekin, 31.12.2019 tarihinde müvekkiline devredilmesinin ardından, davacı tarafından çekin çalındığından bahisle 05.01.2020 tarihinde çek iptali davası açmaktaki nihai amacının çeke ilişkin sorumluluktan kurtulmaya yönelik olduğunu, düzgün ciro silsilesi bulunan çeki fatura ile tevsik etmek sureti ile iktisap eden meşru hamile karşı çekten ara ciranta sıfatı ile sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin ciro yolu ile teslim aldığı çekin dayanağını teşkil eden alacağın varlığı, faturalar ile de tevsik edilmişken, müvekkilinin iyiniyetinin, davacıya karşı korunması gerektiğini, müvekkili şirketin, kanuni yükümlülüklerine uygun hareket ettiğini ve üzerine düşen özen sorumluluğunu yerine getirdiğini, çekin herhangi bir sebeple ödenmemiş olmasının ihtiyati haciz kararı talep edilebilmesi ve yasal takibe geçilmesi için yeterli olduğunu, yasanın kendisine tanıdığı hakkı kullanan müvekkilinin, takip yaptığı için kusurlu olduğundan söz etmenin mümkün olmadığını, çekin hamilin rızası hilafına elinden çıktığı yönünde hiçbir tespit ve dahi inceleme yapılmaksızın verilen tedbir kararlarının, çeki elinde bulunduran meşru hamilin takip yapma hak ve yetkisine engel olacağından söz etmenin mümkün olmadığını, müvekkili şirket ile … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi arasındaki faktoring işlemine istinaden takip dayanağı çekin, ciro yolu ile müvekkili şirkete devredilmiş olduğunu; alacağın, faktoring müşterisi tarafından, üstündeki ciranta adına tanzim edilmiş fatura ile tevsik edildiğini, müvekkili şirketin takip konusu çeki, dava dışı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin üstündeki cirantadan olan ve fatura ile tevsik edilmiş alacağına istinaden aldığını, böylece, müvekkili şirketin 6361 Sayılı Kanun’dan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirdiğini, çekin davacı cirantanın elinden rızası hilafına çıktığı ve müvekkilinin çekin iktisabında kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğunun ispat edilemediğini, dava konusu çekin, hırsızlığa konu olan kargo aracı ve poşeti içerisinde olduğu iddiasının ispat edilmediğini, öte yandan, iddia edilen hırsızlık hadisesinin dahi ne zaman yaşandığının belirtilmediğini savunarak; davacının haksız, hukuki mesnetten yoksun ve kötüniyetli davasının öncelikle usulden, aksi halde esasten reddine, davacı aleyhine dava değerinin %20’sinden az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMANIN ÖZETİ, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, çek bedelinin istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizce taraflara usulüne uygun davetiye tebliğleri yapılarak taraf teşkili sağlanmış ve davanın esasına başlanmıştır.
Taraf vekilleri karşılıklı olarak delillerini bildirmişler, bildirdikleri deliller toplanılmıştır.
Uyuşmazlığın, davacının Bakırköy .. İcra Müdürlüğünün .. Esas sayılı takip dosyasına konu …. Bankası A.Ş. … Şubesine ait 58.214,86 TL bedelli 01/06/2020 keşide tarihli keşidecisi … Mağazacılık ve Pazarlama A.Ş. olan çekin hamili olup olmadığı, rızası dışında çekin elinden çıkıp çıkmadığı ve bu hususun hamile karşı ileri sürülüp sürülemeyeceği, davalının yetkili hamil olup olmadığı, söz konusu çekin istirdatının gerekip gerekmediği hususlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyası UYAP Bilişim Sistemi üzerinden celp edilmiş, incelenmesinde; davacı …. Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından hasımsız olarak …. numaralı 01/06/2020 keşide tarihli … … Şubesine ait, keşidecisi …. Mağazacılık ve Pazarlama Anonim Şirketi olan, 58.214,86 bedelli çekin kaybolması nedeniyle çek iptali davası açıldığı, Mahkemenin 01/12/2020 tarih … Esas …. Sayılı Kararı ile; ” …Mahkememizin 01/12/2020 tarihli son celsesinde davacı vekilinin “Çek bedeli ödenmiştir. Takdir Mahkemenindir.” şeklindeki beyanı karşısında davanın reddine karar vermek gerekmiştir zira çek artık 3.kişinin eline geçmiş, zayi nedeniyle çekin iptaline ilişkin hükümlerin uygulanma imkanı kalmamıştır” gerekçeleriyle davanın reddine karar verildiği, kararın İstinaf edilmeksizin 18/02/2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Bakırköy … . İcra Hukuk Mahkemesinin .. Esas sayılı dosyası UYAP Bilişim Sistemi üzerinden celp edilmiş, incelenmesinde; davacısının … Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti., davalının .. A.Ş. olduğu, icra takibine itiraz talepli açılan davada davanın HMK’nun 150. Maddesi uyarınca Açılmamış Sayılmasına karar verildiği görülmüştür.
Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilmiş olmakla incelenmesinde; müştekisinin …, şüphelinin faili meçhul olduğu, Mala Zarar Verme, Herkesin Girebileceği Bir Yerde Bırakılmakla Birlikte Kilitlenmek Suretiyle Hırsızlık suçlarından yürütülen soruşturmanın devam ettiği, evrakın daimi aramaya alındığı görülmüştür.
İspatın konusu HMK.nun 187’nci maddesinde “İspatın konusunu tarafların üzerinde anlaşamadıkları ve uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek çekişmeli vakıalar oluşturur ve bu vakıaların ispatı için delil gösterilir. Herkesçe bilinen vakıalarla, ikrar edilmiş vakıalar çekişmeli sayılmaz” şeklinde belirtilirken, ispat yükünün kimde olduğu ise HMK.nun 190’ncı maddesinde “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir.”düzenlemesi ortaya konmuştur.
6102 Sayılı TTK’nun 792. Maddesinde; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yetkili hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu taktirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Yasal düzenlemeden anlaşılacağı üzere ispat yükü davacıda olup, davacı öncelikle çekin rızası dışında elinden çıktığını ve ardından da davalının çeki iktisabında kötüniyetli ve ağır kusurlu olduğunu kanıtlamakla yükümlüdür.
Mahkememizce yapılan yargılama, iddia, savunma, sunulan ve toplanan deliller, yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler, Bakırköy ….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası, Gaziantep …Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. Esas sayılı dosyası, Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası kapsamında; tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde; davanın çek bedelinin istirdatı istemine ilişkin olduğu, davaya konu … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Mağazacılık ve Pazarlama A.Ş. olan, … çek seri numaralı, 01/06/2020 keşide tarihli, 58.214,86-TL bedelli çekin, davalı son hamil gözüken ….. A.Ş. tarafından cirantalar borçlu gösterilmek suretiyle Bakırköy ….İcra Müdürlüğü’nün .. esas sayılı dosyasında takibe konulduğu ve haricen tahsil edilerek dosyanın kapatıldığı, çek üzerindeki ciro silsilesi şeklen tam olup, davalının yetkili hamil olduğu, çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olduğu, bu madde hükmüne göre, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğünün bulunmadığı, davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerektiği, çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerektiği, her ne kadar davacı tarafça borcuna karşılık dava konusu çekin ciro edilerek dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti.ne gönderilmek üzere verildiği kargo şirketi aracından çalındığı iddia edilmiş ise de; savcılık soruşturmasının henüz sonuçlanmadığı, failin meçhul olduğu ve dosyada daimi arama kararının bulunduğu, kaldı ki kargo evrakının dava konusu çek olup olmadığı hususunun da belirsiz olduğu, davacının bu husustaki ispat külfetini yerine getiremediği, davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiğine veya iktisabında ağır kusurlu bulunduğuna dair delil ibraz edemediği anlaşılmakla; dosya kapsamı itibariyle davalının kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğu davacı tarafça ispatlanamadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Yasal koşulları bulunmadığından davalının tazminat talebinin REDDİNE,
3-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcının davacı tarafça peşin yatırılan 1.502,82-TL peşin harçtan mahsubu ile kalan 1.322,92-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya İADESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T gereğince hesaplanan ve takdir edilen 14.080,00-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
6-Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatıran tarafa İADESİNE,
7-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın TEBLİĞİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin e-duruşma sistemi ile yüzüne karşı, davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/02/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸