Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/396 Esas
KARAR NO : 2022/837

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/05/2021
KARAR TARİHİ : 26/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …. Mah. …. Sk. No:1/2 Avcılar İstanbul adresinde …. ünvanıyla tekstil ürünleri geri dönüşüm atıkları işi yaptığını, müvekkilinin yaptığı ticaret sebebiyle almış olduğu kıymetli evrakları (çekleri ve senetleri) kendi iş yerinin güvenliğinin çok yüksek olmaması sebebiyle ikamet etmekte olduğu evinin giriş katında bulunan ve öz abisine ait olan güvenilir bir kasada muhafaza ettiğini, müvekkilinin kıymetli evrakları ve bunun haricinde değerli başkaca eşyalarını muhafaza ettiği kasanın bulunduğu iş yerinde 25.01.2021 tarihinde dış taraftaki kepenkte bulunan asma kilidin kesilmesi ve dış kapının kilidinin patlatılması suretiyle hırsızlık olayı yaşandığını, hırsızlar tarafından dışarıda bulunan demir-döküm kepengin asma kilidi kesildiğini, dış kapı kilidi patlatıldığını ve iş yerine bu suretle girilerek müvekkilinin kıymetli evraklarını muhafaza ettiğini çelik kasa içerisindeki tüm kıymetli evrak ve sair değerli eşyalarla birlikte tamamen alındığını, söz konusu hırsızlık olayından müvekkili polis tarafından abisinin aranması neticesinde haberdar olduğunu, müvekkili polisten aldıkları haber sonrası olay yerine geldiğini ve polis ekipleri ile birlikte iş yerini dolaştığını ve yukarıda bahsedilen çelik kasanın çalınmış olduğunu fark ettiğini, müvekkili ve abisinin bu olayla alakalı olarak şikayetçi olduklarını, söz konusu kasa ile birlikte çalınan kıymetli evrakların ve eşyaların listesi de gerek ifadede gerekse daha sonrasında yazılı olarak kolluğa ve savcılığa bildirildiğini, öncelikle ve ivedilikle Bursa …. İcra Müdürlüğünün …. E. Sayılı takibinin durdurulması ve haciz baskısı altında keşideci tarafından depo edilen paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, … BANKASI A.Ş. …. ŞUBESİ, …. HESAP NUMARALI, …. ÇEK NUMARALI, 31/03/2021 KEŞİDE TARİHLİ,50.000,00 TL BEDELLİ …. (V.K.N:…. ) TARAFINDAN KEŞİDE EDİLEN çekin yetkili ve yasal hamili müvekkil olduğundan çekin istirdatı, müvekkiline aidiyetinin tespiti ve müvekkiline verilmesi, kötü niyetli olarak çeki iktisap eden ve tahsile girişen davalılar aleyhine %20’den az olmamak üzere tazminata %10’dan az olmamak üzere para cezasına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …. San. Tic. Ltd. Şti. Vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili tarafından, …. bankası A.Ş., …. seri numaralı, 50.000,00-TL bedelli, 31.03.2021 tarihli çekin karşılıksız kalmasına istinaden, Bursa ….İcra Dairesi … E. sayılı dosyasında çekte yer alan keşideci ve cirantalar hakkında girişilen, çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibine başlandığını, davacı ….’ın, takip konusu çek ile ilgisi olmayan herhangi bir cirosu da olmayan 3.kişi olduğunu, huzurdaki dava ise davacı tarafın çekin sözde zayi olduğu iddiası ikame edildiğini, öncelikle işbu davaya konu söz konusu çek incelendiğinde; keşidecisinin … olduğu daha sonra gerçekleştirilen ciro silsilesiyle takip alacaklısının müvekkili … San.Tic.Ltd.Şti’ye geçtiği ve alacaklı müvekkilinin yetkili son hamil olduğu görüleceğini, davacı tarafın, dava dilekçesinde takibe konu çekin, çelişkili olarak, imzasız şekilde ….’ın abisinin kasasında muhafaza edilirken kimliği belirsiz kişilerce çelik kasanın komple çalındığını iddia etmekte ve çekin kendilerine teslim edilmesini dava ettiğini, davalı müvekkilinin, çekin iktisabında iyi niyetli olduğunu, çekin çalıntı olup olmadığını bilebilecek durumda olmadığını, müvekkilinin TTK 792. madde kapsamında iyi niyetli yasal hamil olduğunu, gerçekten çek çalındıysa, yaşanılan mağduriyet, kusuru bulunan kişilere yöneltilmesi gerektiğini, iptal istemiyle zayi davası açılan çek hakkında ihtiyati haciz talep edilip, icra takibi yapılmasında hukuka ve usule aykırı bir durum söz konusu olmadığını, davaya konu çekte yer alan keşideci ve tüm cirantalar açıkça müvekkili şirkete borçlu konumda olduğunu, yargılama sonucunda işbu haksız davanın reddine karar verilmesini, haksız şekilde işbu davayı ikame eden davacı aleyhine, itiraz edilen tutarın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … yönündeki talep tefrik edilerek ayrı esasa kaydeilmiştir.
Diğer davalıların cevap dilekçesi sunmadığı, duruşmalara da katılmadığı anlaşılmıştır.
Büyükçekmece CBS’ye ait …. soruşturma sayılı dosyanın akıbeti sorulmuş dosyasının incelenmesinde soruşturmanın faili meçhul olarak devam ettiği, davalı şirket yetkilileri yönünden herhangi bir soruşturmanın bulunmadığı anlaşılmış bu dosya sonucunun beklenmesinden sarf-ı nazar edilmiştir.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, dosya kapsamı belgeler ve DAVACIYA AİT VE DAVALILARDAN … TEKSTİL ŞİRKETİ, …. ŞİRKETLERİNE ait ticari defter ve kayıtlar incelenmek sureti ile uyuşmazlık konusu çekin taraf defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, tarafların birbirleri ile ticari ilişkilerinin tespiti konusunda bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olmakla, bilirkişi ….’ın 06/07/2022 tarihli raporunda özetle; Davacı tarafın defterlerinin, sair vesaikin, muhasebe kayıtlarının 6102 Say. TTK.m.64,65,66 ve 82. Mad. VUK. m. 220-226,229,230,231,232 hükümlerine uygun şekilde tanzim edildiği, HMK. m. 222 gereğinde mevcut haliyle davalının ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davalı …” in defterlerinin, sair ve: muhasebe kayıtlarının 6102 Say.TTK.m. 64,65,66 ve 82. Mad. VUK. m. 220-226,229,230,231,232 hükümlerine uygun şekilde tanzim edildiği, HMK. m. 222 gereğinde mevcut haliyle davalının ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu; davalı … Tekstil” in dava dosyasına davaya cevap dilekçesi sunmadığı, davaya katılmadığı, mahkeme salonunda yapılan bilirkişi incelmesine katılmadığı, karşı talebi ile ilgili dilekçe ve/veya belgenin sunulmadığı tespit edilmiş olup bu sebeple davalı defter ibraz etmediği için ticari defterleri üzerinden davalı yönünden inceleme yapılamadığını, … Bankası / .. Şubesi, … keşideli .. seri no’lu 31.03.2021 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çek ile ilgili olarak tespitlerin yapıldığı, davacı …” ın Ticari Defterleri, 2021-2022 yılları mizanı, açılış ve kapanış fişleri incelendiğinde, Davalılar …, …, …., .. , .. ve … adına açılmış bir muhasebe koduna rastlanmadığını, ticari defterlerde davalıların cari hesabı olmadığı, davacının Davalılar ile aralarında ticari ilişki bulunmadığının tespit edildiği, davacı tarafın çalındığını iddia ederek huzurdaki davaya konu olan … seri no’lu çeke ait muavin dökümü incelendiğinde; söz konusu çekin 03.03.2021 tarihinde dava dışı … San. Tic. A.Ş.’ den alındığı tespit edilmiş olup dosya münderecatındaki çek fotokopisinin arka yüzünde söz konusu firmanın ciranta olarak kaşe veya imzası olmadığının tespit edildiğini, davacı … ile dava dışı … Tekstil arasındaki cari hesap ekstresi incelendiğinde: çalınmış olduğu iddiası ile huzurdaki davaya konu olan … no” lu çek dava dışı … Tekstil tarafından aralarındaki cari ilişkiye istinaden davacı …’ a ciro edilmiş olarak gözükmekte olup söz konusu çekin muhasebe kayıtları kontrol edildiğinde çekin 03.03.2021 tarihinde kayıtlara alındığının tespit edildiğini, açıklamalar neticesinde davacı tarafın söz konusu çeki elinde bulundurmadığı bulundurmuş olsa dahi hırsızlık olayının vukuu bulduğu tarihten sonra ticari defterlerinde kayıt altına aldığı kanaatine varıldığı, uyuşmazlık kapsamında çekin muhasebe yevmiye kayıtları dışında davacının elinde elinde bulundurmadığı, bulundurmuş olsa dahi hırsızlık olayının vukuu bulduğu tarihten sonra ticari defterlerinde kayıt altına aldığı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdadı istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rızası hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.
Bu açıklamalardan sonra somut olayımıza dönecek olur isek, her ne kadar davacı uyuşmazlık konusu çekin rızası dışında elinden çıktığını ve konuya ilişkin soruşturmanın devam ettiği iddiası ile çekin kendisine iadesini talep etmişse de bu husus çekin istirdadı için yeterli değildir. Zira Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığna ait … Sorusturma Dosyası incelendiğinde davalılar hakkında soruşturma yapılmadığı anlaşılmıştır yine konuya ilişkin alınan bilirkişi raporu ile taraflar arasında ticari ilişki olmadığı tespit edilmişse de bu husus da çekin istirdatı için yeterli olmayıp davacı tarafça davalıların ayrıca TTK 792’ye göre, davalının çeki iktisabında kötü niyetinin ya da ağır kusurunun bulunduğunun ispatlanması gerekmektedir. Uyuşmazlık konusu çek fotokopisinin incelenmesinde ciro zincirinin düzgün olduğu anlaşılmış, çekin sahte olduğuna yönelik bir iddia ve davalılara yüklenen bir suç isnadı bulunmadığından dosya kapsamında çeki elinde bulunduranların iyiniyetli 3. Şahıs oldukları karinesinin de varlığını hala koruduğu kanaatine varılarak, çekin istirdatı şartları oluştuğuna yönelik iddialar sübuta ermediğinden dava hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 80,70-TL maktu ilam ve karar harcının davacı tarafından peşin yatırılan 853,88-TL harçtan mahsubuna, artan 773,18-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Davalı …. San. Tic. Ltd. Şti. kendisin vekille temsil ettirdiğinden Davanın red miktarı dikkate alınarak karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin ve takdir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …. San. Tic. Ltd. Şti.’ne VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,

6-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACI TARAFA İADESİNE
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı (e duruşma), davalının yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/09/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim ….
¸e-imza