Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/390 Esas
KARAR NO : 2022/45

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 29/04/2021
KARAR TARİHİ : 17/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 29/04/2021 tarihli dava dilekçesinde; Müvekkili … Grup Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. şirketi gıda sektöründe faaliyet gösterdiğini, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu defter ve kayıtlarını e- defter sistemi üzerinden tuttuğunu, bilindiği üzere e-defter, şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünü olup, bu uygulama yoluyla defter dosyalarının elektronik dosya biçiminde hazırlanması, kâğıda bastırılmaksızın oluşturulması ve kaydedilmesi suretiyle tutulduğunu, bu kapsamda Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu olan defterlerin tutulduğu müvekkilinin bilgisayarlarına 23.04.2021 tarihinde virüs bulaştığını ve elektronik data dosyası biçiminde saklanan ve zorunlu defter ve kayıtların bulunduğu dataların zarar gördüğünü, kullanılamaz hale gelerek zayi olduğunu, bu kapsamda yapılan ilk belirlemelere göre müvekkiline ait 2020 yılı kasım ayı beratlarının zayi olduğunun tespit edildiğini, bahse konu 2020 yılı Kasım ayı beratlarının ikincil örneklerinin temin edilmesinin de mümkün bulunmadığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 2020 Yılı Kasım ayı beratlarının zayi olduğuna dair tarafımıza zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava, TTK’nın 82.maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Talep edeninin iddiaları, sunduğu deliller dosya kapsamı belgeler, talep edene ait ticari kayıtlar incelenmek suretiyle talep edenin e defter beratlarının saklanması hususunda basiretli bir tacir gibi hareket edip etmediği, gerekli önlemleri alıp almadığı, mevzuata uygun muhafaza yapıp yapmadığı, e edefterler için gerekli alt yapıyı oluşturup oluşturmadığı konusunda bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olmakla, bilirkişi heyeti olan Mali Müşavir … ve Bilgisayar Mühendisi …’nin 12/10/2021 tarihli raporunda özetle; Dosyadaki karara istinaden 11.10.2021 14:30 tarihinde …. Mah. … Sok. No:…. Gaziosmanpaşa İstanbul adresindeki …. Gıda San. Ve Tic. A.Ş.’ye dosyadaki görevlendirilmiş olan teknik bilirkişi tarafından gelindiğini gelinen adreste kendisini şirket mali müşaviri olarak tanıtan …. ve kendisini bilgi işlem sorumlusu olarak tanıtan … eşliğinde davaya konu “….” isimli virüs saldırısının yapılmış olduğu sunucu üzerinde incelemeler yapıldığı, davacı tarafın 6102 Sayılı TTK.m.64 ve VUK.182 gereğince mecburi olan 2020 yılı ticari defterlerinin yevmiye ve Kebir defterinin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 1 Sıra nolu elektronik defter tebliği gereğince elektronik ortamda e-defter olarak tutulduğu, davacı tarafından 2020 yılı 11. ayının yevmiye ve kebir defterleri e-defter beratlarının sunulduğu, zayi belge talep edilen iş bu aya ilişkin yevmiye ve kebir defterleri e-defter beratlarının yasal süresi içinde alındığı, E-Defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde e-Defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde 01.01.2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesinin zorunlu olduğunun tebliğ edildiği, Davacı tarafından 2020 yılına ait herhangi bir yedekleme ve kopyalama işleminin yapılmadığı, tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde ilgili yer yetkili tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde ilgili yer yetkili mahkemesinde dava açması gerektiği, dava dilekçesi ile “Bu kapsamda Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu olan defterlerin tutulduğu müvekkil bilgisayarlarına 23.04.2021 tarihinde virüs bulaşmış ve elektronik data dosyası biçiminde saklanan ve zorunlu defter ve kayıtların bulunduğu datalara zarar görmüş, kullanılamaz hale gelerek zayi olmuştur. (Ek-1 servis bakım formu)” beyan ettiği, …. HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. tarafından hazırlanan servis ve eğitim formunun 23.04.2021 tarihli olduğu, formda sisteme zararlı yazılım bulaştığının ve dataların tamamının şifrelendiğinin ve ulaşılamaz hale geldiğinin beyan edildiği, Yapılan incelemelerde her ne kadar davacı şirket tarafından dosyaya sunulan ve “….” şirketi tarafından tanzim edilen servis formu belgesinde sistemin virüs tarafından kullanılamaz hale getirildiği tarih 22 Nisan 2021 ve sistemin sıfırlanarak yeniden kurulduğu tarihin 23 Nisan 2021 olduğu belirtmişse de, Yerinde inceleme sırasında sunucudan elde edilen bulgular neticesinde virüs saldırısının 28 Mart 2021 tarihinde olduğu, sunucunun 29 Mart 2021 tarihinde sıfırlanarak yeniden kurulum yapıldığının anlaşıldığı, davacı tarafından ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesine, kendisine zayi belgesi verilmesi istemiyle 29.04.2021 tarihinde dava açtığı, 23.04.2021 rapor tarihi ile 29.04.2021 dava tarihine kadar geçen sürenin 15 günden az olduğu, ancak yerinde inceleme esnasında elde edilen bulgular neticesinde virüs saldırısının 28.03.2021 tarihi olduğu ve 29.04.2021 dava tarihine kadar geçen sürenin 15 günden fazla olduğu Tacirin TTK’nın 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının zorunlu olması gerektiği, yapılan incelemede, şirketin dava dilekçesinde belirtmiş olduğu şekilde”….” isimli (fidye virüsü) zararlı yazılımın bulaştığı, sonucu dosya sisteminin virüs nedeniyle şifrelendiği, buna bağlı olarak sunucu dosyalarının kullanılmaz hale geldiği kanaati oluştuğu, TTK’nın 82 maddesi uyarınca davacı şirketin ticari defter ve belgelerinin saklanması ve muhafazası konusunda gerekli dikkat, özen ve ihtimamı gösterip göstermediğinin tüm hukuki değerlendirmeleri ve takdirin mahkemeye bırakıldığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Talep eden vekilinin 27/10/2021 tarihli dilekçesi ile rapora karşı beyanda bulunduğu, dava dosyasının bilirkişi heyetine tevdi edilerek talep edenin itirazlarının değerlendirilmesi ile birlikte, özellikle talep edenin elektronik ortamda tutmuş olduğu kayıt ve belgelerin muhafazası yönünde yeterli güvenlik önlemi alıp almadığı, alt yapısının yeterli olup olmadığı hususlarında ayrıntılı denetime elverişli ek rapor sunmalarının istenmesine karar verilmiş olmakla, bilirkişi heyeti olan Mali Müşavir ….ve Bilgisayar Mühendisi ….’nin 29/12/2021 tarihli ek raporunda özetle; Yapılan teknik incelemeler neticesinde elde edilen bulgular altta sunulduğunu, fiziksel güvenlik duvarı (firewall) cihazının virüs saldırısı sırasında bulunmadığı, virüs saldırısı sonrasında güvenlik önlemi kapsamında firewall cihazının satın alındığı şifahen bildirildiği, ancak mahkemece gerekli görülmesi halinde davacı şirketten şirket adına firewall cihazına ilişkin satın alma belgesini sunulması istenebileceği, antivirüs yazılımının bulunup bulunmadığı konusunda işletim sisteminin 29.03.2021 tarihinde sıfırlanmasından dolayı net bir bilgiye ulaşılamadığı, ancak mahkemece gerekli görülmesi halinde davacı şirketten şirket adına virüs saldırısının gerçekleştiği 28 Mart 2021 tarihi öncesine ilişkin antivirüs yazılımına dair belge sunulması istenebileceği, kullanılan işletim sisteminin mevcut durumda dönemin en güncel işletim sistemi kurulu ve yüklü olduğu, dolayısı ile mevcut durumda güvenlik önleminin alınmış olacağının kabul edilebileceği, ancak virüs saldırısı sırasında hangi işletim sisteminin yüklü olup olmadığının tespitinin yapılamadığı, yedeklerin alınmış olduğu sonuçlarına ulaşıldığı, incelenen hususlar neticesinde, virüs saldırısının gerçekleştiği 28 Mart 2021 tarihinde olası virüs saldırısına karşı, davacı tarafından güvenlik önlemlerinin kısmen alındığının söylenebileceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Somut olayda her ne kadar talep eden tarafından zayi belgesi verilmesi talep edilmiş ise de; tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde:
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla, tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibrazı hususunda zorunluluk getirilmiştir.
Bu madde hükmüne göre tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve belgeler, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle kanuni saklama süresi içerisinde zayi olursa, tacir 15 günlük süre içerisinde bu hususta mahkemeye başvurarak kendisine belge verilmesini talep edebilir. Maddede yer alan “gibi” sözcüğü açıklanan olayların sınırlı sayılı olmadığını göstermektedir. Tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiği gibi, olayın şüpheden uzak bir şekilde meydana geldiğine mahkemenin kesin kanaat getirmesi de gerekmektedir.
Talep üzerine yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde, talep edenin saklamakla yükümlü olduğu e defter ve belgeler açısından yeterli güvenlik önlemlerini almadığı, yapılan teknik incelemeler neticesinde elde edilen bulgular ile fiziksel güvenlik duvarı (firewall) cihazının virüs saldırısı sırasında bulunmadığı, konuya ilişkin güvenlik zâfiyeti sebebiyle ticari defterlerinin zayi olduğu, talep edenin basiretli bir tacir gibi defterlerinin güvenliğini sağlayamadığı böyle bir durumda mücbir sebepten bahsedilemeyeceği dikkate alınarak talep hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-TALEBİN REDDİNE,
2-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafça yatırılan 59,30-TL harçtan mahsubu ile bakiye 21,40-TL harcın talep edenden alınarak hazineye GELİR KAYDINA,
3-Talep eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Talep eden tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde TALEP EDENE İADESİNE
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere talep eden vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/01/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza