Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/61 E. 2021/976 K. 15.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/61 Esas
KARAR NO : 2021/976

DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 21/01/2020
KARAR TARİHİ : 15/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin züccaciye sektöründe ticari faaliyette bulunduğunu, müvekkili ile davalı ….. Çatal Kaşık ve Paslanmaz Madeni Eşya Sanayi ve Ticaret A. Ş. (bundan böyle ….. olarak sözedilecektir) arasında süregelen bir ticari ilişki olduğunu, davalı müvekkillin işyerine çatal, bıçak, tabak vs. züccaciye eşyaları tedarik ettiğini, müvekkilinin davalı tarafından teslim edilmesi gereken bir takım mallar karşılığında 2 adet toplam 165.000,00 TL değerinde çek düzenlediğini ve davalıya vermiş olmasına rağmen davalı tarafından mal tesliminin gerçekleştirilmediğini, davalının bu 2 çeki ciro ederek ….. Madeni Eşya Sanayi ve Dış Tic. A.Ş’ye (bundan böyle ….. olarak sözedilecektir.) verdiğiini ve ….. firmasının müvekkiline karşı icra takibine giriştiğini, her ne kadar yetkili hamil sıfatında bulunan ….. firması farklı bir firma gibi gözükse de bu şirketin yetkililerinin, adreslerinin, iştigal alanlarının ….. firması ile aynı olması sebebi ile bu firmanın da bilerek müvekkilinin zararına hareket ettiğini ve kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitini, çeklerin ve takiplerin iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının dava dilekçesi incelendiğinde, davayı ….. ile ….. aleyhine açtığı görülmekle birlikte gerek dava dilekçesinin içeriğinden gerekse dilekçesinin “Netice-i Talep” kısmından hangi davalı aleyhine ne tür bir talepte bulunduğunu ayrıca ve açıkça belirtmediğinin görüldüğü, bu nedenle usulden davanın reddinin gerektiği, davacı aleyhine dava konusu çeklere ilişkin icra takipleri davalılardan ….. tarafından başlatılmış olup işbu davanın öncelikle diğer davalı ….. yönünden “husumet yöneltilemeyeceği gerekçesi ile” reddine karar verilmesini talep ettiklerini,davalılardan ….. tarafından çeklere konu mal teslimatları eksiksiz yerine getirilmiş olduğunu, davacı borçlunun karşı edim yerine getirilmediği için çeklerin karşılıksız kaldığına dair iddiasının yerinde olmadığını, haksız yere dava açmış olan davacı borçlu aleyhine alacak miktarının yüzde 20 sinden az olmamak kaydı ile tazminata hükmedilmesine karar verilmesini, bu nedenlerle öncelikle husumet itirazımızın değerlendirilerek davanın müvekkili ….. yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesine, husumet itirazımızın öncelikle değerlendirilmemesi halinde, her iki müvekkili yönünden davanın esastan reddine; davacı borçlu aleyhine çek konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Usulünce duruşma açılmış, tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Tarafların ticari kayıtları ve defterleri incelenmek üzere dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi S.M.M.M …’ın 26/07/2021 tarihli raporunda özetle;a. Usul Yönünden; Davacı tarafın defterlerinin, sair vesaikin, muhasebe kayıtlarının 6102 Say. TTK. m. 64,65,66 ve 82. Mad. VUK. m. 220-226,229,230,231,232 hükümlerine uygun şekilde : tanzim edildiği, HMK. m. 222 gereğinde mevcut haliyle davacının ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu; usul Yönünden: Davalı tarafların defterlerinin, sair vesaikin, muhasebe kayıtlarının 6102 Say. TTK. m. 64,65,66 ve 82. Mad. VUK. m. 220-226,229,230,231,232 hükümlerine uygun şekilde tanzim edildiği, HMK. m. 222 gereğinde mevcut haliyle davacının ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu Davalı yanın Mal teslimi yapılmadığı konusundaki talebinin takdir ve değerlendirmesi mahkemeye ait olmak üzere, Mal teslimi yapılmamış olması durumunda 2017 ve 2018 yıllarında düzenlenen toplam 1.148.174,49 TL’lik satış faturası davacı yanın ticari defterlerinde kayıtlı olmaması gerekir fakat, tüm faturalar davacı yanca kayıt altına alınmış ilgili dönem BA / BS Formlarında beyan edilmiş ve mutabakat mektubu ile de imza altına alındığı, davacı yanın ve Davalı yanın 2018 yıl sonu itibariyle ticari defterlerde mutabık kaldıkları, davacı yanın 2019 yılı ticari defterlerinde açılış ve kapanış kaydı dışında hiçbir muhasebe kaydı olmadığı fakat, davacı …ın 2019 yılı ticari defterleri incelendiğinde ödenmeyen çeklerin iade kayıtları, bunlara karşılık gelen havale bedelleri, protesto ücretleri, iade senet kayıtları ve onlara karşılık gelen kayıtlar yer almaktadır. Ayrıca dava konusu olan iki adet karşılıksız çekte davalı hisarın 2019 yılı muavin defterinde yer almaktadır. Davalı yan olan ….ın 2019 yıl sonu kapanış kayıtlarına göre karşılıksız çıkan çek/senetlerden dolayı Davalı ….. Davacı …’tan 611.288,49 TL Alacaklı olduğu tespit edildiğini, davacı tarafından FORM BS (Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu) Beyanı ile ilgili vergi dairesine kanuni süre içinde beyan edildiği tespit edildiğini, davalılar tarafından FORM BA (Mal ve Hizmet Alışlarına İlişkin Bildirim Formu) Beyanı ile ilgili vergi dairesine kanuni süre içinde beyan edildiği tespit edildiğini, defter kayıt incelemesinde davacı tarafından davalıya kesilen tüm faturaların davacı ve davalı tarafından Maliye Bakanlığının 1994 yılında yayınlamış olduğu Tek Düzen Hesap Planına muhasebe kayıt esas ve usulüne, VUK’na ve TTK’na uygun olarak kayıtlarının işlendiği, davacı ve davalı tarafın ticari defterlerinde kayıtlı olduğu görüldüğü. taraflar arasında mal alışı ve bunlara karşılık düzenlenen faturalar 2017 ve 2018 yılları içinde gerçekleşmiş olup, 2018 yıl sonu itibariyle karşılıklı mutabakat mektubu imzalandığı, 2017 ve 2018 yıllarında Davacı aldığı ürünlere karşılık çekler/senetler vermiştir. Her iki tarafında 31.12.2018 tarihli ticari defterlerinde kayıtlı olan kapanış fişlerine göre davacı taraf davalı …..’a 8.864,37 TL BORÇLU olduğu, tarafların 2019 yılı Resmi Defterlerinde; 2018 yılı içinde davacı tarafından verilen 2019 vadeli çek/senetler karşılıksız çıkması sonucu, davalı ….. ticari defterlerine Davacı adına Borç kaydı yapmış, Davacı yan ise kendi 2019 yılı ticari defterlerine karşılıksız çıkan çek/senetler ile ilgili hiçbir muhasebe kaydı yapmadığı tespit edilmiştir, bundan dolayı davacı davalı ….a Borçludur kendi ticari defterlerinde. Davacı yanın 2019 yıl sonu kapanış bakiye 2019 yıl başı bakiye ile aynı olan 8.864,37 TL’dir. Davalı …ın ticari defterlerine göre ise 2019 yıl sonu kapanış: bakiyesi 611.288,49 TL Davalı ….. Davacı …’tan Alacaklı olduğu, takip Tarihi itibariyle Davacı …’ın Davalılardan herhangi bir alacağı olmadığı, buna karşılık cari hesap borcu olduğuna, ayrıca takip konusu çekler yönünden çeklerin karşılıksız çıkması sebebiyle de borçlu olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki alım satım sözleşmesi kapsamında davacının iddiasına göre teslim olmayan mallara ilişkin alacak ile davalıya verilen toplam 165.000,00-TL bedelli 2 adet çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
Menfi tespit davalarında ispat yükü alacaklı olduğunu iddia eden davacı üzerinde olup, uyuşmazlık kambiyo senedinden kaynaklanıyorsa bu sefer ispat yükü borçlu olmadığını iddia eden davacı üzerinde olur, fakat mevcut uyuşmazlığımızda alacak konusunda ispat yükü davalı üzerinde, malların teslim edilmediği yönünde ispat yükü ise davacı üzerindedir. Zira tarafların da kabulünde olduğu üzere uyuşmazlık konusu kambiyo senetleri ticari ilişki nedeniyle davalıya teslim edilmiş bu sebeple illetten mücerretlik hususu ortadan kalkmıştır. Mahkememizce taraf iddiaları tespit edilen ispat yüküne göre değerlendirmiştir.
İddialar doğrultusunda mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, yapılan incelemeye göre taraf defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, uyuşmazlık konusu davacının teslim edilmediğini iddia ettiği mallara dair borç kaydının kendi defterlerine işlenmiş olduğu, taraf defterlerinin bu konuda uyuştuğu, hatta tarafların bu konuda mutabık oldukları anlaşılmıştır. Bu durumda malların davacıya teslim edildiği kanaatine varılmış gelinen aşamada artık borcun ödenip ödenmediği hususu irdelenecek olup, incelemenin devamında davacı tarafça borçlarına karşılık verilen uyuşmazlık konusu iki adet çekin taraf defterlerinde kayıtlı olduğu fakat çeklerin karşılıksız çıkması üzerine bu kayıtların da defterlere işlendiği anlaşılmıştır.
Çek ödeme vasıtası olup, taraflar arasındaki ticari ilişki neticesinde verilen çeklerin karşılıksız çıkması durumunda davacının davalıya borcunun sona erdiğinden söz edilemez, bu durumda ödeme konusunda davacı bu hususu yasal delillerle ispat etmekle yükümlüdür. Dosya kapsamında uyuşmazlık konusu çeklerin ödenmediği, davacının başka yollarla da ödemeyi gerçekleştirdiğine dair delil sunamadığı dikkate alınarak dava hakkında aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
-Tedbir kararı uygulanmadığından davacının tazminata mahkum edilmesi talebinin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 59,30-TL maktu ilam ve karar harcının davacı tarafından peşin yatırılan 2.817,79-TL harçtan mahsubuna, artan 2.758,49- TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Ret sebebi ortak olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin ve takdir olunan 19.625,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALILARA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerine BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafından yapılan 922,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak DAVALIYA ÖDENMESİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/10/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza