Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/372 E. 2021/688 K. 28.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/372 Esas
KARAR NO : 2021/688

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/06/2020
KARAR TARİHİ : 28/06/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Müvekkili … aleyhine, Bakırköy .. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyasından kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, takibin dayanağını müvekkili eczacı tarafından tanzim edilen …bank …. Şubesi … seri numaralı, 17.01.2020 tarihli ve 50.793,00 TL bedelli çekin teşkil ettiğini, müvekkili eczacı … … İlinde …. Eczanesi’nin sahibi olduğunu, işi gereği ilaç depolarından eczanesi için ilaç ve ıtriyat ürünlerinin temin ettiğini, ilaç depolarından dava dışı … Dağıtım Kooperatifi ile ticari ilişkisi çerçevesinde, kooperatifin …/ …. Şubesi’nden düzenli ve ciddi miktarlarda ilaç ve ıtriyat ürünleri satın almakta olduğunu, ilaç deposu …. Dağıtım Kooperatifi ile müvekkilinin anlaşması gereği ilaç ve ıtriyat alımı karşılığında ilaç deposu lehine çekin, bono gibi kıymetli evraklar tanzim ettiğini, eczacı müvekkilinin …. Dağıtım Kooperatifi’nden almış olduğu ürünler nedeniyle oluşan borçlarına karşılık kooperatif lehine …bank … … Şubesi …. seri numaralı, 17.01.2020 tarihli ve 50.793,00 TL bedelli nama yazılı çek keşide ederek ilaç deposunun …’daki … Şubesi’ne teslim ettiğini, dolayısıyla çekin yetkili hamili ilaç deposu olan …. Dağıtım Kooperatifi olduğunu, müvekkili ile lehdarın kooperatif arasındaki ticari ilişki tarafların ticari defter ve kayıtlarından incelendiğinde ortaya çıkacağını, dava dışı kooperatifin merkezi … İli …. İlçesinde bulunduğunu, eczacılar tarafından tanzim edilen çeklerin, şubelerce kooperatifin merkezine gönderilmekte ve kooperatif merkezinde muhafaza altına alındığını, takibin dayanağını teşkil eden …bank .. Şubesi … seri numaralı, 17.01.2020 tarihli ve 50.793,00 TL bedelli çek de kooperatif merkezine ulaştırılmak üzere 04.12.2019 tarihinde kargo firmasına teslim edildiğini, ancak kargo yoluyla gönderilen çekin ilaç deposunun merkezine ulaşmadığı, taşıma esnasında kaybolduğunun anlaşıldığını, kargo firması tarafından yapılan şifahi görüşmelerde, çekin firmaya teslim edildiği tarihlere denk gelen ve “Efsane, Kara Cuma” olarak adlandırılan indirim haftasından kaynaklı birçok kargonun kaybolduğu, hatalı şekilde sahipleri dışında başka kişilere teslim edildiği öğrenildiğini, müvekkilinin tanzim ettiği çekin de bu süreçte kaybolduğunu, taşıma aşamasında çalınmış çeklerin kimin elinde olduğunun da bilinmemesi nedeniyle … Dağıtım Kooperatifi tarafından Bakırköy (… ) Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasıyla çekin zayi ve iptali davası açıldığını, Bakırköy (…) Asliye Ticaret Mahkemesi’nce kayıp çek için ödemeden men kararı verilerek bankaya müzekkere yazıldığını, bankaca takip konusu çeke 24/12/2020 tarihinde ödeme yasağı konulduğunu, çalınan çeke dayanılarak müvekkili ve diğer cirantalar aleyhine Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra dosyası ile icra takibi başlatıldığını bunun üzerine, Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesi … Değişik İş sayılı dosyasından teminat mukabilinde, menfi tespit davası sonuçlanıncaya kadar, Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibinin tedbiren durdurulmasına karar verildiğini, bu nedenlerle müvekkilinin Bakırköy .. icra Müdürlüğünün … esas numaralı dosyasından borçlu olmadığına, davalının %20’den aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, verilen ihtiyati tedbir kararının devamına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu, davacının dava dilekçesindeki olaylardan müvekkilinin haberinin olma ihtimali bulunmadığını, müvekkili yaptığı iş gereğince piyasa koşullarınca çek ve senet aldığını, TTK hükümleri uyarınca da basiretli tacir gibi hareket eden müvekkilinin davacının dilekçesinde belirtilen olaylardan haberinin olma durumu olmadığını, dava konusu çekin incelenmesinde TTK mad. 780’e göre çek unsurlarının hepsinin bulunduğunu, cirolarda sıkıntı olmadığını, müvekkilinin çeki cirantasından aldığını, imzaların istiklali prensibi gereği herkesin kendi imzasından sorumlu olduğunu, davacının çeki piyasaya tedavül eden çek keşidecisi olduğunu, kendisinin basiretli tacir gibi hareket etmesi gerektiğini, keşideci olan davacının kendi imzasına itirazının bulunmadığını, bu nedenle davanın reddine, %20’den aşağı olmamak kaydıyla tazminata mahkum edilmesine, dava masraflarının ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Bakırköy …. İcra müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı … Tekstil şirketinin, davacı … ve bir kısım diğer borçlular aleyhine 50.793,00-TL çek alacağı, 125,24-TL işlemiş faiz, 152,38-TL çek komisyonu, 5.079,30-TL çek tazminatı olmak üzere toplam 56.149,92-TL alacağın, asıl alacağa yıllık %15 ticari temerrüt faizi ve değişen oranlarda faizi ile birlikte icra giderleri ve avukatlık ücretinin borçlulardan tahsilini talep ettiği, ödeme emrinin tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
TÜM DOSYA MUHTEVİYÂTI KÜLLÎYEN TETKÎK EDİLDİĞİNDE;
Dava kambiyo senetlerinden kaynaklanan menfi tespit davasıdır.
Öncelikle ispat müessesesini açıklamakta fayda var. Bilindiği üzere, hakim, davada hangi vakıaların ispat edilmesini tespit ettikten sonra, bu vakıaların kimin tarafından ispat edilmesi gerektiği sorusuyla karşılaşır; buna ispat yükü denir. Kendisine ispat yükü düşen taraf için, bu bir yükümlülük(mükellefiyet) değil, sadece bir yüktür(külfettir). Taraf kendisinin ispat etmesi gerektiği vakıayı ispat edemezse karşı taraf ve mahkeme onu mutlaka ispat etmesini isteyemez, bilakis kendisine ispat yükü düşen taraf , o vakıayı ispat edememiş sayılır.(Kuru, Medeni Usul Hukuku, 2016, sy 319)
Menfi tespit davalarında ispat yükü alacaklı olduğunu iddia eden davalı üzerinde olsa da eğer dava kambiyo senedinden kaynaklı menfi tespit davası ise, kambiyo senetlerinde mücerretlik ilkesi gereği, hukuki ilişkiye bakılmaksızın kambiyo senedinin borçlusu olan davacının kambiyo senedi alacaklısına borçlu olmadığı hususunu ispat etmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla ispat yükü borçlu olmadığını iddia eden davacı üzerinde olup taraf delilleri bu muvacehe ölçüsünde toplanmıştır.
Davacı tarafından davalının ticari defter ve kayıtlarına da dayanılmış olup, uyuşmazlık konusu çekin davacı defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davacının dava dışı firmalarla ticari ilişkisinin tespiti açısından mahkememizce davalı defterleri üzerinde inceleme yapılmasına dair ara karar kurulmuş fakat inceleme günü davalı tarafından ticari defter ve kayıtları incelemeye esas olacak şekilde dosyamıza sunulmadığından bu konuya ilişkin tutanak tutulmuştur.
Yukarıda değinildiği gibi, her ne kadar ispat yükü davacı üzerinde olsa da davacı tarafından davalının ticari defter ve kayıtlarına dayanılmış olmasına rağmen davalının defterlerini sunamadığı ve kabul edilebilir bir mazeretinin de bulunmadığı anlaşılmakla ispat yükü artık davalıya geçmiş ve davacı iddialarına karşı somut delil ileri süremediğinden, ayrıca takip yapmada da davalının kötü niyetli olduğu hususu ispatlanamadığından dava hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ İLE;
-Davacının Bakırköy .. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasından ötürü davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
-Davalının şartları oluşmayan kötü niyet tazminatı taleplerinin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 3.835,60-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 958,91-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.876,69-TL harcın davalıdan alınarak hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davacının kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin ve takdir olunan 8.099,49-TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından ödenen 54,40-TL başvurma harcı, 958,91-TL peşin harç, 114,00-TL tebligat ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.127,31-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Gider avansından artan olur ise karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/06/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza