Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/988 Esas
KARAR NO : 2021/1157

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/12/2019
KARAR TARİHİ : 30/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacının …. Alüminyum A.Ş., sektöründe lider firmalardan birisi olup, duşa kabin yapımında kullanılan alüminyum malzemeler üreten bir firma olduğunu, davacı şirketin ticari defterleri e-defter olarak tutulduğunu, ancak müvekkil şirkete dışarıdan bilgisayar hizmeti sunan …. Hizmetleri tarafından programsal ve donanımsal güncelleştirmeleri yaptığı sırada müvekkil şirketin e defterlerinin bulunduğu dosyasının silindiği ve bazı dönemlerin verilene ulaşılamadığı tespit edildiğini, söz konusu güncelleme çalışmaları sırasında 2016 – 2017 – 2018 yıllarının tüm ayları ve 2019 yılının ilk 7 ayına ait e defter kapanışları … firması tarafından komple silindiğini, yedek sunucularda tutulan bir kısım veriler kurtarıldığını, daha sonra yapılan kurtarma işlemlerinde 2016-2017 yıllarının tamamı 2018 yılının ilk 11 ayı ve 2019 yılının 2.ay-3.ay-6.ay ve 7.ay defterleri kurtarıldığını, Ancak yapılan güncelleme ve bakım çalışması nedeniyle 2018 yılının 12. Ayına (Aralık) ve 2019 yılının 01. Ay (Ocak) – 04. Ay (Nisan) ve 5.ay (Mayıs) e-defterlerine ulaşılamadığını, silinen dönemlere ait veriler müvekkilimiz şirketin kullanmakta olduğu muhasebe programında mevcut olmasına rağmen bu aylara ait e-defterler kurtarılamadığını, açıklanan nedenlerle müvekkilimiz şirketin anılan e-defterlerine ilişkin olarak zayi belgesi verilmesini talep etme gereği hasıl olduğunu, davacı şirkete ait 2018 yılının 12. Ayına (Aralık) ve 2019 yılının 01. Ay (Ocak) – 04. Ay (Nisan) ve 5.ay (Mayıs) e-defterlerinin zayi olduğunun tespiti ile bu e-defterlerin zayi olduğuna dair belgenin verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizin 10/03/2020 tarihli duruşmasında; Dosyanın günsüz olarak bilişim uzmanı bilirkişi …’a tevdi edilmesi sureti ile davacının e defter kayıtları üzerinde yerinde inceleme yetkisi verilerek, yerinde inceleme yapılması sureti ile davacının 2018 yılının Aralık ayı ile 2019 yılının Ocak, Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin e defter kayıtlarının güncelleme sırasında silinmiş olup olmadığı, silinmiş ise bunun neden kaynaklandığı, davacının defterlerin silinmesinde kusurlu olup olmadığı, defter silinmesinin davacı tarafından öngörülemeyen ve davacının müdahalesine rağmen gerçekleşen bir nedenden kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususlarında rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen 16/07/2020 havale tarihli raporda; … Esas sayılı dosyada tespiti istenilen hususların tespiti herhangi bir kaydın olmaması sebebiyle mümkün olmadığına dair rapor düzenlenmiştir.
Mahkememizin 15/12/2020 tarihli duruşmasının 2 no.lu ara kararı uyarınca; davacı tarafça beyanda bulunulduktan sonra dosyanın günsüz olarak bilişim uzmanı bilirkişi ….’ye tevdi edilmesi sureti ile davacının e defter kayıtları üzerinde yerinde inceleme yetkisi verilerek, yerinde inceleme yapılması sureti ile davacının 2018 yılının Aralık ayı ile 2019 yılının Ocak, Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin e defter kayıtlarının güncelleme sırasında silinmiş olup olmadığı, silinmiş ise bunun neden kaynaklandığı, davacının defterlerin silinmesinde kusurlu olup olmadığı, defter silinmesinin davacı tarafından öngörülemeyen ve davacının müdahalesine rağmen gerçekleşen bir nedenden kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususlarında rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen 22/05/2021 tarihli raporda; e-defter kayıtlarının tutulduğu ilgili terminal (bilgisayar / harddisk) üzerinde bakım ve onarım çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen güncelleme işlemleri esnasında terminalin sıfırlandığı, terminalin sıfırlanması (formatlanması) neticesinde terminalde muhafaza edilen tüm e-defter kayıtlarının silindiği, yapılan kurtarma işlemlerinde birtakım verilerin kurtarıldığı ancak 2018 yılının Aralık dönemine ve 2019 yılının Ocak, Nisan ve Mayıs dönemlerine ait e-defter kayıtlarına ulaşrlamadığı gözlemlendiği, Söz konusu veri kaybı olayında davacı tarafın kusuru bulunduğu, nitekim somut olayda e- defter kayıtlarının tamamını kapsayacak şekilde ikincil kopyalarının oluşturulmadığı, e-defter kayıtlarının tutulduğu terminal üzerinde güncelleme işlemleri yapılırken verilerin geri getirilemez şekilde bozulması veya silinmesi ihtimaline karşılık gerekli veri takibinin / gözetiminin yapılmadığı, bu bağlamda davacı şirketin e-defter kayıtlarının saklanması ve muhafazası konusunda gerekli dikkat, özen ve ihtimamı göstermediği sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Dava dilekçesi, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Dava; zayi olan ticari belgelerin iptaline yöneliktir.
Dava konusunun; davacının 2018 yılının Aralık ayı ile 2019 yılının Ocak – Nisan ve Mayıs aylarına ait e – defterlerinin zayi olduğunu ve buna yönelik zayi belgesi verilmesi talebi hususunda olduğu anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla, tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibrazı hususunda zorunluluk getirilmiştir.
Bu madde hükmüne göre tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve belgeler, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle kanuni saklama süresi içerisinde zayi olursa, tacir 15 günlük süre içerisinde bu hususta mahkemeye başvurarak kendisine belge verilmesini talep edebilir. Maddede yer alan “gibi” sözcüğü açıklanan olayların sınırlı sayılı olmadığını göstermektedir. Tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiği gibi, olayın şüpheden uzak bir şekilde meydana geldiğine mahkemenin kesin kanaat getirmesi de gerekmektedir.
Talep edenin ticari defterlerinin güvenliğini sağlamakla yükümlü olup, basiretli bir tacir gibi gerekli güvenlik önlemlerini aldığını ispat etmesi gerekmektedir. Dosya kapsamından ticari defterlerin yangın, hırsızlık, yer sarsıntısı, sel vb gibi durumlardan ötürü zayi olmadığı, talep edenin kendi kusuruyla defterlerin kaybolduğu, e- defter kayıtlarının tamamını kapsayacak şekilde ikincil kopyalarının oluşturulmadığı ve yine bir örneği gelir idaresi bünyesinde bulunan elektronik defterlerin zayiliğine de karar verilemeyeceği anlaşılmış olup, tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporları doğrultusunda davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Hüküm: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davacının davasının REDDİNE,
2- Bakiye karar harcı 14,90 TL’ nin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde DAVACIYA İADESİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/11/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza