Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/569 Esas
KARAR NO : 2020/1114

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 27/09/2012
MAHKEMEYE TEVZİ TARİHİ : 13/09/2014
KARAR TARİHİ : 31/12/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/01/2021

Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının mahkemenin 1/2 müstemir yetkili hakimi …’ın uhdesindeki işler yönünden Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde yetkilendirilmesi ve mahkemenin faaliyete geçmesi nedeniyle Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas numarasını aldığı, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının mahkemenin faaliyetinin durdurulması üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ….Dairesinin 08/09/2014 tarih … Sayılı Kararı uyarınca yapılan devir işlemi nedeniyle, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Eas numarasını aldığı, yapılan yargılama sonunda mahkememizden verilen 30/12/2016 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararına davacılar vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verildiği, davacılar vekilinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin .. Esas , … Karar sayılı kararının temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 01/07/2019 tarih ve … Esas, … Karar sayılı ilamı ile bozulduğu görülmekle yukarıdaki esasına kaydı yapılan alacak davasının bozma sonrası yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde ; davacılardan … ve …’ın davalı şirketlerden …. Eğitim ile 20.09.2009 tarihli bir sözleşme yaptığını, bu sözleşmenin 3. maddesi ile davalı … kurumunun bünyesinde … caddesi No: … …./…. adresinde bulunan … Koleji Spor tesislerinin işletmesini müvekkilleri …, … ve davalı … kurumunun ortaklarının birlikte kuracakları şirket aracılığıyla üstlendiğini, tarafların bu taahhüdü gereği … adlı şirket kurduğunu ve … Koleji Spor Tesislerinin işletmesini üstlendiğini, kurulan bu şirkette müvekkilleri … ve … davalı şirketin ortakları … ve … ile eşit oranda hisse sahibi olduklarını, davacılar … ve …’ın taraflar arasında yapılan sözleşmenin 3.maddesinin gereği olarak kendi şirketleri diğer davacı … İşletmeleri Ltd. Şti. aracılığıyla eskimiş ve bakımsız bir halde bulunan koleje ait spor tesislerini yenilediklerini, yeni yatırımlar yaptıklarını, yatırımlara ilişkin tüm giderlerin yine bu sözleşme gereği önce davalılardan … Spor İşl. Ltd. Şti.’ne bu davalı tarafından da diğer davalı … Hiz.Ltd. Şti.’ne fatura edildiğini, davalı … kurumunda sözleşme yapılmadan önce spor tesisi olarak 1 kapalı yüzme havuzu, 1 açık tenis kortu, 1 açık futbol halı sahası, 1 kapalı basket salonu ve 1 fitness salonu bulunduğunu,bu tesislerin ekte sunmuş oldukları fotoğraflardan anlaşılacağı üzere eskimiş, bakımsız ve harap vaziyette olduğunu, müvekkillerinin bu tesislerde değişiklikler, eklemeler, tadilatlar ve yenilemeler yaptıklarını, bu kapsamda sözleşme imzalandıktan sonra açık halı futbol sahasının iptal edildiğini, yerine 3 adet kapalı tenis kortu, tartan pisti mıcır ve asfalt kaplaması yapıldığını, ayrıca tenis kortlarının çelik konstrüksiyonla kapatılıp elektrik ve ısıtma sistemleri duvar ve çitleriyle birlikte yapıldığını, basketbol salonunun dış ve iç boyasının, soyunma odalarının fayans ve bakım onarımlarının yapıldığını, fitness salonunun tüm ısıtma, elektrik, havalandırma sistemi, boya ve tüm tesisatı, zemin kaplaması, iç boyası, tüm cam ve kaplamalarının yenilendiğini, kapalı yüzme havuzuna havalandırma sistemi, fayans, aydınlatma, boya ve tüm tesisatın yeniden yapıldığını, iki adet kapalı squash kortu yapıldığını, kolejin spor kulübünün üye sayısı sıfır civarındayken 600’ü aşkın üye sayısına ulaştırıldığını, kafe ve soyunma odaları yıkılarak fayans, su tesisatı ve aydınlatmalarının yeniden yapıldığını, kolejin altında kömür deposu olarak kullanılan 300 metrekarelik bir alanın her şeyi ile yenilenerek jimnastik, bale, boks, pilates, sipinnig odaları olarak yapıldığını, spor tesislerini ve spor tesisine çevrilen alanların eski hallerini ve yeni durumlarını gösterir fotoğrafları mahkemeye sunduklarını, davacıların taraflar arasındaki 20.09.2009 tarihli sözleşme gereği tüm yükümlülüklerini yerine getirdiklerini ve sözleşmeye uygun hareket ettikleri halde davalı şirketin sözleşme hükümlerini hiçe sayarak sözleşmeye aykırı bir tutum içine girdiklerini, davalı … Ltd. Şti.’nin hakim ortağı …’ın 2011 yılı Eylül ayından itibaren güvenlik gerekçesiyle kampüs içine araç almamaya başladığını, okul çevresi civarı park için yeterli olmadığından, ayrıca park halindeki araçların çekilmesi riski bulunduğundan bu durumun müşteri kaybına ve spor tesislerinin gelirlerinde ciddi düşüşlere sebebiyet verdiğini, 2011 yılı Eylül ayından itibaren davalı … Spor İşl. Ltd. Şti.’nin ticari defter kayıtları incelendiğinde bu dönemden sonra yaşanan ciddi gelir kaybı mali olarak da tespit edilebileceğini, spor tesislerinin elektrik, su, ısıtma, havuz bakımı, güvenlik, kira ve sair giderlere karşılık 6.500 USD’nin ortak kurulacak kulüpten karşılanacağı yazılı olduğu halde davalı şirketin aylık ortalama 20.000 – TL civarında yeni kurulan … Spor İşl.Ltd Şti’ne her ay fatura kestiğini, sözleşmeye göre kulüpte aktif olarak çalışacak davacılara aylık 2.500- TL maaş verileceği yazılı olduğu halde ödeme yapılmadığını, … Spor İşl.Ltd Şti’nin gelirlerinin, ciddi oranda düşmesi üzerine … Eğitim Şti’nin icra takibi başlattığını, sıkıntılı süreçte …’ın talimatları doğrultusunda spor tesislerinden yararlanmak isteyen üye, müşteri ve davacıların spor tesislerine alınmamaya başlandığını, baskıları sonucu davacıların … Spor İşl. Ltd. Şti.’ndeki hisselerini devrederek ortaklıktan çıkmak zorunda kaldıklarını, sözleşmede yer almamasına rağmen davacı şirketin demirbaş listesinde yer alan bir kısım spor aletleri ile teçhizatı davalı … kurumunun spor tesislerine getirdiğini, sözleşmenin haksız olarak fiilen sona ermesine rağmen fitness aletlerinin iade edilmediğini, Bakırköy… Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırıldığını, müvekkiline ait fitness aletlerinin davalıya ait spor tesislerinde olduğunun tespit edildiğini, yaptırılan delil tespitinden sonra davalılara fitness aletlerinin iadesi, yapılan yatırımın maliyet tutarı olan 501.032,68- TL ‘nin, yatırımlar sonucu oluşan rayiç değer artışının davacıların yarı hissesine düşen kısmının talep edildiğini, ihtarname çekilmesine rağmen davacıların aletleri teslim etmeyeceklerine ve borçları ödemeyeceklerine dair ihtarname ile cevap vermeleri üzerine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 84 adet muhtelif fitness aletinin bedeline karşılık şimdilik 100.000 – TL, spor tesislerine yapılan yatırım maliyeti olan 501.032,68 – TL, müvekkillerinin 2 yıllık maaş alacakları toplamı 120.000,00 – TL ile mahrum kaldıkları kar payına ilişkin şimdilik 10.000 – TL ‘nin noter ihtarnamesi tarihi olan 08/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; ücrete ilişkin talepler konusunda görevli mahkemenin İş Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle görev itirazında bulunduklarını, esasa ilişkin olarak ise, müvekkili … Eğitim Hiz. Ltd. Şti. ile davacılar … ve … arasında imzalanan 20/09/2009 tarihli sözleşmenin konusunu oluşturan spor tesislerinin işletilmesi talebinin davacılardan geldiğini, müvekkili ortaklarının durumu değerlendirerek uygun bulması üzerine bu ortaklığın hayata geçirilmeye başlandığını, müvekkilinin sermaye olarak spor tesislerini ve 3.000 kişilik potansiyeli işbu ortaklığa tahsis ettiğini, davacıların ise tesisin onarımı ve alınacak malzemeleri sermaye olarak koyma taahhüdünde bulunduklarını, sözleşme gereğince diğer davalı … Spor İşl. Ltd. Şti. ‘nin kurulduğunu, davacılar … ve …’ın 18/09/2012 tarihine kadar münferiden müdür olarak seçildiğini, sözleşmenin 4.maddesi gereği … Kulübü Derneği kurulduğunu, ortak giderlerin bu kulüp veya … Spor İşl. Ltd. Şti. tarafından karşılanmasına ve aylık kira bedeli olarak 6.500 – ABD Doları’nın … Eğitim Hiz Ltd Şti’ne ödenmesine karar verildiğini, 2011 Eylül ayına kadar ödemelerin düzgün yapıldığını, bu tarihten sonra ihtilaf çıktığını, davacıların bu bedelin kurulacak kulüp tarafından ödeneceğine ilişkin beyanlarının doğru olmadığını, spor tesislerinin kurulu olduğu alanın eğitim kurumunun içinde olduğunu, müşteriler için öğretim saatlerinde otopark tahsis edildiğini, öğretim saatleri dışında okul kampüsüne üyelerin araçlarını soktuklarını, davacının cirosunda bu dönemde olağanüstü bir düşüş olmadığını, davacı …’ın davranışlarının işletmeyi olumsuz etkilediğini, 2011 Eylül bedeli olan 6.500 – USD ödenmeyince Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, takibin kesinleştiğini, bundan sonra ilk sözleşmedeki iştirakçiler ve … adına … ile … Eğitim Hiz. Ltd. Şti. ortakları … ve … adına …’ın 04/05/2012 tarihinde Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosya borcunun tasfiyesi, … Spor İşl Ltd Şti tarafından işletilen spor tesislerinin tahliyesi hususunda sözleşme imzalandığını, bu sözleşmede … Spor İşl Ltd Şti’ndeki hisse devirlerinin koşullarının belirlendiğini, bu devirlerin yapıldığını, borçların ödendiğini, sözleşme gereği …’ın …. Spor İşl Ltd Şti tenis kortlarını işletmeye başladığını, ancak yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bunun üzerine Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takip yapıldığını, itiraz üzerine takibin durduğunu, tenis kortlarının davacılar tarafından 2012 yılı Eylül ayına kadar işletilip, daha sonra tesisin terk edildiğini, davacıların sözleşme hükümleri hilafına spor aletlerinin kendilerine ait olduğuna ilişkin Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İŞ sayılı dosyasında tespit yaptırdıklarını, bundan sonra ihtarname ile aletlerin iadesini talep ettiklerini, davacıların sözleşme hükümleri hilafına başka spor tesisleri işlettiklerini, 84 adet fitness aletinin iadesi talebinin yerinde olmadığını, davacıların yatırım maliyeti olan 501.032,68 – TL ‘nin şirket sermayesi olacağının taahhüt edildiğini, kendilerinin 2 yıllık maaş alacakları olan 120.000 – TL ‘nin ödenmesinden sorumlu olmadıklarını, mahrum kalınan kâra ilişkin talebi kabul etmediklerini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Dava ; Spor tesislerinin işletilmesi konusunda yapılan cari ortaklık sözleşmesinin haksız olarak sona erdirildiği iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delil listeleriyle yazılı delillerini ibraz etmişler, diğer taraf delilleri mahkememizce toplanmıştır.
Her ne kadar davalı taraf ücret alacaklarına ilişkin talep yönünden İş Mahkemesinin görevli olduğu konusunda görev itirazında bulunmuş ise de; ücrete ilişkin talep iş sözleşmesine değil, 20/09/2009 tarihli ticari ortaklık sözleşmesine dayandığından görev itirazı yerinde görülmemiştir.
Davanın dayanağını oluşturan 20/09/2009 tarihli sözleşme, eki belgeler, fotoğraflar, tarafların birbirine gönderdikleri noter ihtarnameleri, 04/05/2012 tarihli sözleşme dosyaya ibraz edilmiş, taraf şirketlerin ticaret sicil kayıtları, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı tespit dosyası aslı, Bakırköy … İcra Müdürlüğünün …esas sayılı takip dosyası aslı , Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasının UYAP ‘dan gönderilen bir kısım sureti, Bakırköy … Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı dosyasının UYAP ‘da kayıtlı örneği getirtilmiş, davacı tanıkları …, … ile davalı tanıkları …, …, … dinlenmişler, mahallinde keşif yapılmak suretiyle 1.bilirkişi heyetinden kök rapor ve davacılar vekilinin itirazlarının değerlendirilmesi için ek rapor alınmış ise de, tarafların karşılıklı uzman görüşü ibraz etmeleri, alınan kök ve ek raporlara davacılar vekilinin itirazları bulunduğundan yeniden bilirkişi kurulu oluşturularak taraf şirketlerin ticari defter kayıt ve belgeleri de incelenmek suretiyle rapor ve itiraz üzerine ek rapor alınmıştır.
Mahkememizce 2.bilirkişi heyetinin 22/01/2016 tarihli kök raporu ile itirazlar üzerine alınan 19/08/2016 tarihli ek raporu denetime elverişli ve dosya kapsamına uygun görülmekle hükme esas alınmaya değer bulunmuştur.
Önceki Hüküm:
Mahkememizin 30/12/2016 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı davanın reddine karar verilmiştir.
Davacılar vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verildiği, davacılar vekilinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … Esas , … Karar sayılı kararının temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 01/07/2019 tarih ve … Esas, …. Karar sayılı ilamı ile;
“Dava, taraflar arasında yapılan sözleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenen bu sözleşme eser ve işletme sözleşmelerinden oluşan karma bir sözleşme niteliğindedir. Bu sözleşmenin eser kısmını oluşturan bölümünde taraflar arasında herhangi bir sorun bulunmamaktadır. Sorun eserin ve malzemenin temininden sonraki işletme döneminden kaynaklanmaktadır. Bu bağlamda taraflar arasındaki sözleşmenin işletme kısmında davacıların yapmış oldukları iş karşılığı sözleşme kapsamında belirlenen yeri 6 yıl kullanacakları, buna rağmen tarafların arasında çıkan sorunlar nedeniyle işletme kısmındaki sürenin tamamlanamadığı, davacıların iş yerini kullanamadıkları dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında, taraflar arasındaki sözleşmenin 3 ve 4. maddelerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda, yatırımın iştirakcilere geri dönüşümünün sağlanacağının anlaşılması karşısında davacıların yapmış oldukları işler ve iş yerine temin ettikleri fitness aletleri göz önüne alınarak sözleşmenin ilk aşaması ve ikinci aşamasındaki kullanım durumu, kullanım süresi değerlendirilerek, davacıların yapım işleri bedeliyle, fitness aletleri bedelinden kaynaklanan toplam isteyecekleri bedel belirlenerek buna karar verilmesi gerekirken, davacıların imzasının bulunmadığı ve davacıları bağlamayan belgeye tek başına değer verilerek karar verilmesi doğru görülmemiş kararın davacılar yararına bozulması gerekmiştir. YukarIda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA,”karar verilmiştir.
Bozma Sonrası Yapılan Yargılama:
Davacı vekili Yargtay kararına uyulmasını ve bilirkişi incelemesi yapılmasını talep etmiş, davalı vekili Yargıtay bozma ilamına karşı direnilmesini, BAM kararı ve gelen bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde mahkemenin önceki kararının yerinde olduğunu, , mahkemenin önceki kararında direnilmesini talep etmiştir.
Usul ve yasaya uygun Yargıtay … Hukuk Dairesinin 01/07/2019 tarih ve … Esas, …Karar sayılı ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Uyulan bozma ilamı kapsamında rapor alınmak üzere dosyanın sadece teknik bilirkişilere tevdii edilerek; Yargıtay bozma ilamının gerekçesi de dikkate alınarak, iddia ve savunmalar, sözleşmeler, değişik iş tespit dosyası ve tüm dosya kapsamı değerlendirilmek suretiyle, ayrıca taraf şirketlerin 2009,2010,2011,2012 yıllarına ait ticari defter kayıt ve belgeleri de incelenerek, taraflar arasındaki sözleşmenin işletme dönemine ilişkin olarak, davacıların yapmış oldukları işler ve iş yerine temin ettikleri fitness aletleri göz önüne alınarak sözleşmenin ilk aşaması ve ikinci aşamasındaki kullanım durumu, kullanım süresi değerlendirilerek, davacıların yapım işleri bedeliyle, fitness aletleri bedelinden kaynaklanan toplam isteyecekleri bedelin tespiti hususunda rapor alınmasına karar verilmiş, 03/03/2020 tarihli ek raporda özetle; davacının 2009, 2010 ve 2011 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığı, 2012 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacının ticari defter ve belgelerine göre; dava tarihi itibari ile davacının davalıdan 501.032,68 TL cari hesap alacağının bulunduğu, davalının 2009, 2010 ve 2011 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığı, 2012 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davalının ticari defter ve belgelerine göre; dava tarihi itibari ile davalının davacıya 501.032,67 TL cari hesap borcunun bulunduğu, bu itibarla, dava tarihi itibari ile taraf ticari defterlerinin dava tarihi itibari ile 501.032,67 TL tutar itibari ile birbiri ile uyumlu olduğu, 04.05.2012 tarihli tahliye sözleşmesi feshinin haksız sayılması durumunda; Yatırım Maliyetinin iadesinden hesaplanacak Tutar; ; 501.032,68 TL Anapara ve 8.380,29 TL Temerrüt Faizi olmak üzere toplam 509.412,97 TL olduğu, 04.05.2012 tarihli tahliye sözleşmesi feshinin haksız sayılması durumunda; 84 adet FİTNESS ALETİ 2. EL Rayiç bedeli üzerinden; 102.270 TL Anapara ve 1.710,57 TL Temerrüt Faizi olmak üzere toplam 103.980,57 TL olarak hesap edildiği, kök raporda arz raporumuzda arz olunduğu ve yukarıda da tekraren arz edilen hesaplamalarımızı değiştirecek bir husus bulunmadığı kanaatine varıldığı, neticeten, 04.05.2012 tarihli tahliye sözleşmesi feshinin haksız sayılması durumunda; yatırım maliyetinin iadesinden kaynaklı 501.032,68 TL ve 84 adet fitness aletinden kaynaklı 102.270,00 TL olmak üzere (501.032,68 TL+102.270 TL) 603.302,68 TL anapara ile bunlara bağlı temerrüt faizleri için (8.380,29 TL + 1.710,57 TL) 10.090,86 TL temerrüt faizi olduğu sonuç ve kanaatleri tekraren bildirilmiştir.
Gelen ek rapor hüküm kurmaya elverişli olmadığı gibi Yargıtay bozma ilamındaki değinilen hususları karşılamadığı dikkate alınarak dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine tevdii edilerek Yargıtay bozma ilamının gerekçesi de dikkate alınarak, iddia ve savunmalar, sözleşmeler, değişik iş tespit dosyası ve tüm dosya kapsamı değerlendirilmek suretiyle, ayrıca taraf şirketlerin 2009,2010,2011,2012 yıllarına ait ticari defter kayıt ve belgeleri de incelenerek, taraflar arasındaki sözleşmenin işletme dönemine ilişkin olarak, davacıların yapmış oldukları işler ve iş yerine temin ettikleri fitness aletleri göz önüne alınarak sözleşmenin ilk aşaması ve ikinci aşamasındaki kullanım durumu, kullanım süresi değerlendirilerek, davacıların yapım işleri bedeliyle, fitness aletleri bedelinden kaynaklanan toplam isteyecekleri bedelin tespiti hususunda rapor alınmasına karar verilmiş, 25/11/2020 tarihli raporda; davacıların iddiasının, spor tesislerinin elektrik, su, ısıtma, havuz bakımı, güvenlik, kira ve sair giderlere karşılık 6.500 USD’nin ortak kurulacak kulüpten karşılanacağı yazılı olduğu halde davalı şirketin aylık ortalama 20.000 -TL civarında yeni kurulan … Spor İşl. Ltd. Şti’ne her ay fatura kestiği, sözleşmeye göre kulüpte aktif olarak çalışacak davacılara aylık 2.500-TL maaş verileceği yazılı olduğu halde ödeme yapılmadığı, sözleşme ilişkisinin davalılar tarafından ihlal edildiği, sözleşmenin süresinden önce sona ermiş olması nedeniyle, verilen fitness aletlerinin bedellerinin, spor tesislerine yapılan yatırım bedelllerinin, iki yıllık maaş alacaklarının ve mahrum kalınan kar payının ihtarname tarihi olan 08/08/2012 tarihinden itibaren işeyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi yönünde olduğu, tarafların sözleşmede geçen “bağışlama” ibaresiyle gerçek anlamdaki ivazsız bir bağışlamanın değil, sözleşmeye konu yerin işletilmesi karşılığında yapılan bir tasarrufu kasdetmiş oldukları, Yargıtay ilamında yer alan “sözleşme kapsamında belirlenen yeri 6 yıl kullanacakları, buna rağmen tarafların arasında çıkan sorunlar nedeniyle işletme kısmındaki sürenin tamamlanamadığı, … yatırımın iştirakçilere geri dönüşümünün sağlanacağının anlaşılması karşısında” ifadeler dikkate alındığında, davacıların, sözleşmenin uygulanmayan kısmına ilişkin yoksun kaldıkları giderler ile yapmış oldukları yatırımların belirlenerek iade edilmesi gerektiği taraflar arasındaki sözleşmenin 20.09.2009 ile 08.08.2012 tarihleri arasında 1.053 gün yürürlükte kaldığı, sözleşmenin uygulanmayan kısmının (2.190-1.053=) 1137 gün olduğu dikkate alındığında, sözleşmenin uygulanmayan süresine tekabül eden yatırım bedelinin (567.170,63 / 2.190= 258,98 günlük; 258,98 x 1137 =) 294,462,55 TL olarak hesaplanabileceği, bu alacağa 08.08.2012 tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi uygulanabileceği sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
Toplanan ve sunulan deliller, yapılan yargılama, alınan bilirkişi raporları, taraflar arasındaki 20/09/2009 tarihli sözleşme, sicil kayıtları ile tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında 20/09/2009 tarihli bir ortaklık sözleşmesi kurulduğu, bu sözleşmenin süresinin 6 yıl olarak belirlendiği, bu sözleşme uyarınca davacıların bir takım yatırımlar yaptıkları, sözleşmenin süresinden önce davacıların göndermiş oldukları 08.08.2012 tarihli ihtarnameyle sona erdiği hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Davacıların iddiası, spor tesislerinin elektrik, su, ısıtma, havuz bakımı, güvenlik, kira ve sair giderlere karşılık 6.500 USD’nin ortak kurulacak kulüpten karşılanacağı yazılı olduğu halde davalı şirketin aylık ortalama 20.000 -TL civarında yeni kurulan … Spor İşl. Ltd. Şti’ne her ay fatura kestiği, sözleşmeye göre kulüpte aktif olarak çalışacak davacılara aylık 2.500-TL maaş verileceği yazılı olduğu halde ödeme yapılmadığı, sözleşme ilişkisinin davalılar tarafından ihlal edildiği, sözleşmenin süresinden önce sona ermiş olması nedeniyle, verilen fitness aletlerinin bedellerinin, spor tesislerine yapılan yatırım bedelllerinin, iki yıllık maaş alacaklarının ve mahrum kalınan kar payının ihtarname tarihi olan 08/08/2012 tarihinden itibaren işeyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi yönündedir.
Taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde sözleşmenin 3. maddesinde “Spor tesislerinin işletilmesi için … ve …. ortak bir limited şirket kuracaklar. Ortak kurulan bu şirkete eşit oranda ortak olacaklardır. Spor tesisleri ile ilgili tüm yatırımlar …ve … veya onların adına ve hesabına … şirketi yapacak, yapılan yatırım tutarı …’ya fatura edilecek ve yatırım tutarı bu ortaklığın şartlarından biri olarak bağışlanacaktır” hükmüne yer verilmiştir. Davalılar vekili, sözleşmede yer alan “bağışlanacaktır” ifadesinden yola çıkarak, şirketin kurulmasıyla birlikte bağışlama işleminin gerçekleştiğini dolayısıyla da sözleşme uyarınca yapılan tasarrufların iadesinin istenemeyeceğini iddia etmektedir.
Sözleşmede geçen “bağışlama” ibaresiyle gerçek anlamdaki ivazsız bir bağışlamanın değil, sözleşmeye konu yerin işletilmesi karşılığında yapılan bir tasarrufu kasdetmiş olduklarının tüm dosya kapsamı ve olayın oluş şekline göre yer alan “… Ve … Koleji bünyesinde ayrıca bir şirket kuracaklar ve kurulan şirketin önceliği kulübün faaliyetlerini rahat bir biçimde sürdürmesi ve gelişimini sağlamak için işletme masraflarını karşılamak ve daha sonra İştirakçilerin yaptığı yatırımın geri dönüşümünü kendilerine sağlamaktır” hükmü ve yine, sözleşmenin 13. Maddesinde yer alan “Bu sözleşme … Kolejinin (… Eğitim Hizmetleri) Ana kiralayanla olan sözleşme minimum 6 yıl … kolejinde eğitim hizmeti verdiği sürece geçerli olacaktır” yönündeki hüküm bu sonucu desteklemektedir. Nitekim Yargıtay’ın bozma ilamında da “taraflar arasındaki sözleşmenin işletme kısmında davacıların yapmış oldukları iş karşılığı sözleşme kapsamında belirlenen yeri 6 yıl kullanacakları, buna rağmen tarafların arasında çıkan sorunlar nedeniyle işletme kısmındaki sürenin tamamlanamadığı, davacıların iş yerini kullanamadıklarının dosya kapsamında anlaşılmakta olduğu, bu durum karşısında, taraflar arasındaki sözleşmenin 3 ve 4. Maddelerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda, yatırımın iştirakçilere geri dönüşümünün sağlanacağının anlaşılması karşısında davacıların yapmış oldukları işler ve iş yerine temin ettikleri fitness aletleri göz önüne alınarak sözleşmenin ilk aşaması ve ikinci aşamasındaki kullanım durumu, kullanım süresi değerlendirilerek, davacıların yapım işleri bedeliyle, fitness aletleri bedelinden kaynaklanan toplam isteyecekleri bedelin belirlenerek” denilerek bu sonuç benimsenmiştir.
Yargıtay ilamında yer alan “sözleşme kapsamında belirlenen yeri 6 yıl kullanacakları, buna rağmen tarafların arasında çıkan sorunlar nedeniyle işletme kısmındaki sürenin tamamlanamadığı, … yatırımın iştirakçilere geri dönüşümünün sağlanacağının anlaşılması karşısında” ifadeler dikkate alındığında, davacıların, sözleşmenin uygulanmayan kısmına ilişkin yoksun kaldıkları giderler ile yapmış oldukları yatırımların belirlenerek iade edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, davalılar sözleşmenin kullanılmayan süresine tekabül eden yatırım bedellerinden davalıların sebepsiz zenginleşecekleri açıktır. Sayın Mahkemenin bozma ilamına uymasıyla birlikte, davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan, artık, sözleşmenin davacılar tarafından sona erdirilip erdirilmediği veya yapılan tasarrufların bir bağışlama niteliğinde olup olmadığı hususlarının bir önemi bulunmamaktadır. Bu bakımdan davacının kar mahrumiyetine ilişkin talebi de yerinde görülememiştir.
Ücret alacağı bakımından ise Taraflar arasındaki sözleşmenin 11. maddesinde “Kulüpte aktif olarak çalışacak olan İŞTİRAKÇİLERE ilk yıl için aylık 2.500 TL (iki bin beş yüz TL)” ödeyecektir hükmüne verilmiştir. Davacıların ilk yıl için herhangi bir ihtirazi kayıt koymadan çalıştıkları ve ücret talep etmedikleri görülmektedir. Bu durumda zimni olarak anılan ücreti talep edemeyecekleri kanaatine varıldığından bu talep de yerinde görülememiştir.
Yargıtay bozma ilamında yer alan “sözleşme kapsamında belirlenen yeri 6 yıl kullanacakları, buna rağmen tarafların arasında çıkan sorunlar nedeniyle işletme kısmındaki sürenin tamamlanamadığı, … davacıların yapmış oldukları işler ve iş yerine temin ettikleri fitness aletleri göz önüne alınarak sözleşmenin ilk aşaması ve ikinci aşamasındaki kullanım durumu, kullanım süresi değerlendirilerek, davacıların yapım işleri bedeliyle, fitness aletleri bedelinden kaynaklanan toplam isteyecekleri bedelin belirlenerek” yönündeki ifadeler dikkate alındığında, yukarıda da ifade etmiş olduğumuz üzere, fitness aletleri bedelleri ile yatırım bedellerinin sözleşmenin uygulanmayan kısmana tekabül eden kısımlarının iade edilmesi gerekmektedir. Esas olarak da, taraflar arasındaki sözleşmede yer alan “bağışlanacaktır” ibaresi dikkate alındığında, belirtilen hususlara ilişkin bedellerin tamamının davalıla geçebilmesi için sözleşmenin 6 yıl süreyle uygulanması gerektiği açıktır.
Son gelen ve hükme esas alınan 25.1.2020 tarihli rapora göre, fitness aletlerinin toplam bedelleri 66.137,95 TL yatırım bedelleri de 501.032,68 TL olarak belirlenmiştir.
Mahkememizce bozma ilamına uymasıyla birlikte, davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan, artık, sözleşmenin davacılar tarafından sona erdirilip erdirilmediği veya yapılan tasarrufların bir bağışlama niteliğinde olup olmadığı hususlarının bir önemi bulunmadığı dikkate alınarak bu bakımdan davacının kar mahrumiyetine ilişkin talebinin yerinde olmadığı, davacıların ilk yıl için herhangi bir ihtirazi kayıt koymadan çalıştıkları ve ücret talep etmedikleri görüldüğünden, zimni olarak anılan ücreti talep edemeyeceklerinin kabulü gerektiği, aynı gerekçeyle “spor tesislerinin elektrik, su, ısıtma, havuz bakımı, güvenlik, kira ve sair giderlere karşılık 6.500 USD’nin ortak kurulacak kulüpten karşılanacağı yazılı olduğu halde davalı şirketin aylık ortalama 20.000 -TL civarında yeni kurulan … Spor İşl. Ltd. Şti’ne her ay fatura kestiği” yönündeki iddianın da ileri sürülemeyeceği anlaşılmıştır.
Bu durumda davacıların sözleşmenin 6 yıl uygulanacağı inancıyla yapmış oldukları yatırımların toplam maliyeti 567.170,63 TL olup, taraflar arasındaki sözleşme 20.09.2009 ile 08.08.2012 tarihleri arasında 1.053 gün yürürlükte kalmıştır. Halbuki normal şartlarda sözleşmenin yürürlükte kalması gereken gün sayısı (6×365 =) 2.190’dır. Dolayısıyla sözleşmenin uygulanmayan kısmı (2.190-1.053=) 1137 gündür. Davacılar tarafından sözleşmenin toplam süresi olan 2.190 gün için 567.170,63 TL yatırım yaptıklarından; sözleşmenin uygulanmayan süresine tekabül eden yatırım bedeli (567.170,63 / 2.190= 258,98 günlük; 258,98 x 1137 =) 294.462,55 TL hesabı yerine görülmüş ve bu bedel bakımından davalıların sorumlu olduğu kanatine varılmıştır. Davacıların göndermiş olduğu ihtarname dikkate alındığında, bu alacağa 08.08.2012 tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi uygulanabileceği de dikkate alınarak tüm bu nedenlerle; davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile; 294.462,55 TL’nin 16/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ İLE;
294.462,55 TL’nin 16/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
2-Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine,
3-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 20.114,74 -TL karar ve ilam harcından davacılar tarafından peşin yatırılan 10.855,85 TL harcın mahsubuna, bakiye 9.258,89 TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacılar tarafından yatırılan 21,15 TL başvurma harcı, 10.855,85 TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davanın kabul edilen miktarı dikkate alınarak davacı yararına tayin ve takdir olunan 29.062,38 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine 13/2.maddesine göre davanın reddedilen miktarı dikkate alınarak davalılar yararına tayin ve takdir olunan 29.062,38 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-Davacı tarafından sarfedilen 754,50 TL tebligat ve müzekkere gideri, 7.500,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 8.254,50 TL yargılama giderinin davanın kabul oranı dikkate alınarak takdiren 3.324,94 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,.
8-Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
9-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
Dair; gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde YARGITAY nezdinde TEMYİZ kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/12/2020

Başkan …
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip …
¸