Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
.
ESAS NO : 2018/847
KARAR NO : 2019/508
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 12/09/2018
KARAR TARİHİ : 26/04/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/05/2019
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesnide; müvekkili tarafından davalıya ciro ile teslim edilen keşidecisi ……. olan 25.000,00 TL tutarlı çekin karşılıksız çıktıktan sonra davalı hesabına banka yoluyla ödendiğini, aynı şekilde 31/08/2016 keşide tarihli ve 35.000,00 TL tutarlı çekin de karşılıksız çıkması üzerine çek bedelinin yine müvekkili tarafından davalıya ödeneceğini, davalının artık meşru ve yetkili hamili olmayıp çeki önceki cirantaya teslim etmekle yükümlü olduğunu, ancak davalının çekleri teslim etmediğini, ihtarname ile çeklerin teslimini talep ettiklerini, davalının ise cevabı ihtarnamede 2 çekin tazminat, komisyon ve faizi ödenmediğinden çeklerin teslim edilmeyeceğini bildirdiğini, bunun üzerine müvekkili tarafından tanzim tarihleri ile ödeme günü arasındaki faizler ile komisyonu ödeyeceklerinin, ancak çek tazminatından sorumlu olmadıklarının ihtar edildiğini, sonrasında komisyon ve faiz tutarlarının davalıya ödendiğini, ancak davalının sorumlu olmamalarına rağmen 6.000,00 TL çek tazminatının da kendilerine ödenmesini isteyerek çekleri iade etmeyeceklerini beyan ettiklerini, ciranta olan müvekkilinin çek tazminatı ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını, davalı tarafça çekler icraya konulmamış olduğundan faiz ve komisyon talep edilmesinin mümkün olmadığını belirterek 6.000,00 TL çek tazminatı yönünden davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, %20 oranında tazminatın davalıdan tahsiline, her iki çekin davacıya iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafından borçlarına mahsuben müvekkiline 25.000,00 TL bedelli ve 35.000,00 TL bedelli 2 adet çek verildiğini, çeklerin karşılıksız çıktığını, sonrasında çek bedellerinin davacı tarafından müvekkiline ödendiğini, davacının ihtarname ile çeklerin teslimini talep ettiğini, müvekkili tarafından ise çek tazminatı, komisyon ve faiz alacağı ödenmeden çeklerin iade edilmeyeceğinin bildirildiğini, davacı tarafından keşide edilen ihtarname ile çek komisyonu ve faiz alacaklarını ödemeyi kabul ettiklerinin bildirildiğini, müvekkili tarafından ise çek tazminatı ödenmediğniden çek yapraklarının teslim edilmesinin mümkün olmadığının bildirildiğini, davacı tarafın iddialarını usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin komisyon ve faiz talep hakkının bulunduğunu, çek yapraklarının teslimi halinde müvekkilinin çek tazminatı talep etmesinin mümkün olmadığını, çek tazminatlarının tahsili bakımından keşideciler hakkında İstanbul……. İcra Müdürlüğü’nün…….. ve…… Esas sayılı dosyalarında icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin davacıdan çek tazminatı talebinin bulunmadığını, bu nedenle davacının bu istemi yönünden hukuki yararının bulunmadığını, davacının kötüniyet tazminatı isteminin de yasal dayanaktan yoksun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava konusu çeklerin incelenmesinde; ……. Bankası …….. Şubesi’ne ait 31/08/2016 keşide tarihli ve 25.000,00 TL bedelli çekin keşidecisinin …… olduğu; …….bank ….. Şubesi’ne ait 31/08/2016 keşide tarihli ve 35.000,00 TL bedelli çekin keşidecisinin ise …….olduğu görülmüştür.
İstanbul …… İcra Müdürlüğü’nün ……. ve…… Esas sayılı icra takip dosyaları getirtilerek incelenmiştir.
Taraflarca düzenlenmiş olan ihtarnameler incelenmiş, davalı tarafından düzenlenmiş olan ilk ihtarnamede davacıdan çek tazminatı talep edildiği görülmüştür.
Dava, çek tazminatına dayalı borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin iadesi istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında davalı tarafından davacıya olan borçlarına mahsuben keşidecileri üçüncü kişiler olan 25.000,00 TL ve 35.000,00 TL tutarlı çeklerin davalıya verildiği, çeklerin ibrazında karşılığı bulunmaması nedeniyle davalıya ödenmemiş olduğu, sonrasında çek bedellerinin banka yoluyla davacı tarafından davalıya ödendiği, davacı tarafından bedeli ödenmiş olan çeklerin iadesinin talep edildiği, ancak davalı tarafından işlemiş faiz, komisyon ve çek tazminatı ödenmediği takdirde çeklerin iade edilmeyeceği belirtilerek çeklerin davacıya iade edilmediği, davalı tarafından davacıdan ihtarname ile çek tazminatının talep edildiği, sonraki süreçte davacı tarafından komisyon bedeli ve ödeme tarihine kadar işlemiş faiz tutarlarının davalıya ödenmiş olduğu anlaşılmaktadır.
TTK’nın 783.maddesine göre cirantanın çek tazminatından sorumluluğu bulunmamakta olup, sorumluluk keşideciye aittir. Yine TTK’nın 810.maddesine göre, çekler yönünden başvuru hakkı kullanılmamış olması halinde çek tazminatı talep edilmesi mümkün değildir. Somut olayda; davacı ciranta olduğundan çek tazminatından sorumlu değildir. Davalının ilk ihtarnamesinde davacıdan çek tazminatı talep etmiş olması nedeniyle davacının bu istem yönünden hukuki yararının bulunduğu, ciranta olan davacının çek tazminatından sorumlu tutulamayacağı yönündeki TTK’nın 783.maddesi de dikkate alındığında davacının çek tazminatı yönünden davalıya borçlu olmadığının tespiti isteminin kabulü gerekmiştir.
Öte yandan davalının çeklere ilişkin alacağı tamamen ödenmemiş, bu kapsamda çek tazminatı nedeniyle davalı tarafından çeklerin keşidecileri hakkında icra takibi başlatılmıştır. Bu nedenle davalının bu aşamada dava konusu çekleri iade yükümlülüğü yoktur. Bu nedenle davacının çeklerin iadesi yönündeki isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
2-…….Bankası………Şubesi’ne ait 31/08/2016 keşide tarihli, ……….çek no.lu, 25.000,00 TL bedelli, keşidecisi ……. olan bir adet çek ile …….bank…… Şubesi’ne ait 31/08/2016 keşide tarihli, …… çek no.lu, 35.000,00 TL bedelli ve keşidecisi …… olan bir adet çeke dayalı olarak davacının davalıya çek tazminatı bakımından borçlu olmadığının tespitine,
3-Koşulları oluşmadığından davacının tazminat isteminin reddine,
4-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
6-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 409,86 TL harçtan davacı tarafça peşin yatırılan 102,47 TL harcın mahsubu ile bakiye 307,39 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafça sarf edilen 102,47 TL peşin harç, 71,00 TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 173,47 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı dikkate alınarak 86,73 TL giderin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret tarifesi gereğince 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret tarifesi gereğince 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı karar verildi. 26/04/2019
Katip …
Hakim …