Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/518 Esas
KARAR NO : 2019/1129

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 25/05/2018
KARAR TARİHİ : 05/11/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılardan … Plastik’in Türkiye çapında PVC sektöründe faaliyet gösteren imalatçı bir firma olduğunu, diğer davalı ….. Alüminyum’un ise … Plastik’in Türkiye çapındaki tek satıcısı olduğunu, müvekkilinin yıllardır davalı ….. Alüminyum’dan ürün satın aldığını, ürün alımı için bu firmaya sipariş verdiğini, bu firmanın diğer davalı …’a sipariş geçtiğini, …’ın ise ….. adına malları müvekkiline eslim ettiğini, … Plastik’in doğrudan satış yapmadığını, tüm Türkiye’ye satışı ….. Alüminyum üzerinden yaptığını, taraflar arasında organik bir ilişki bulunduğunu, ….. Alüminyum’un mal satışı yaptığı firmalardan alacağını teminat altına almak için kendi adına ipotek almak yerine kendisinin … Plastik’e olan borçlarını teminat altına almak için … Plastik lehine ipotek aldığını, yine davalı … Plastik’in müvekkili gibi bayilerin verdiği siparişler için verilen çek ve senetleri ….. Alüminyum üzerinden aldığını, tahsilatı kendisinin yaptığını, bu şekilde … Plastik’in doğrudan risk almadan diğer davalı üzerinden satış yaptığını, ayrıca bu şekilde ….. Alüminyum tarafından piyasadan alınan çek ve senetlerin … Plastik’e ciro edildiğini, çeklerin bu davalı tarafından icraya konulduğunu, taraflar arasında organik bir ilişki bulunduğunu, … Plastik’in ….. Alüminyum tarafından yapılan tüm mal teslimleri ile alınan çek ve senetleri bilmekte olduğunu, müvekkili tarafından ….. Alüminyum firmasına verilen siparişlere istinaden verilen çeklerin karşılığında müvekkiline mal teslimi yapılmadığını, bu nedenle ….. Alüminyum firmasına teslim edilen …. bank …. Şubesi’ne ait 30/06/2018 tarihli ve 50.000,00 TL tutarlı çek ile 30/07/2018 tarihli ve 50.000,00 TL tutarlı 2 adet çekin karşılıksız kaldığını, çeklerin ….. Alüminyum tarafından ciro edilerek … Plastik’e teslim edildiğini, mal teslimi yapılmadığı için çeklerin iadesinin her iki davalıdan istendiğini, ancak çeklerin iade edilmediğini, … Plastik’in malların teslim edilmediğini bilecek durumda olması nedeniyle kötü niyetli olduğunu belirterek dava konusu edilen 2 adet çek yönünden müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ….. Alüminyum davaya cevap vermemiştir.
Davalı … Plastik vekili cevap dilekçesinde; uyuşmazlığın diğer davalı ile davacı arasında olduğunu, davacı ile müvekkili arasında ticari ilişki bulunmadığını, davaya konu çeklerin müvekkiline diğer davalı tarafından ciro ile verildiğini, müvekkilinin çeklerde iyiniyetli hamil konumunda olduğunu, bu nedenle müvekkiline dava yöneltilmesinin mümkün olmadığını, müvekkilinin diğer davalı ile olan ilişkisinin yetkili satıcılık sözleşmesinden kaynaklanan bir ilişki olduğunu, müvekkilinin diğer davalıdan fatura kaynaklı cari hesap alacağının bulunduğunu, diğer davalının müvekkilinden mal alarak borcunun karşılığı olarak ödemesini ileri vadeli kıymetli evrak teslimi ile gerçekleştirdiğini, müvekkilinin diğer davalıdan olan alacağının tamamen yasaya uygun olarak düzenlenmiş faturalardan kaynaklandığını, fatura karşılığı malların ise diğer davalının belirttiği sevk adreslerine teslim edildiğini, müvekkilinin hiçbir firma ile bayilik anlaşması yapmadığı gibi ön ödemeli veya peşin satış yapmadığını, müvekkilinin kendisinden alım yapmak isteyen firmalar ile satış sözleşmesi veya yetkili satıcılık sözleşmesi imzaladığını ve tüm firmaların 180 gün ileri vadeli ödeme ile çalıştıklarını, bu şartlar altında müvekkilinin teslim etmediği mala ilişkin ödeme almasının mümkün olmadığını, müvekkilinin mal siparişlerinin tamamen yetkili satıcı olan diğer davalı tarafından yapıldığını, müvekkili tarafından düzenlenen sevk irsaliyelerinin tamamının diğer davalı adına düzenlendiğini, müvekkilinin yetkili satıcı sipariş ettiği malı hangi adreste teslim almak istiyor ise bu adrese sevk etmekle sorumlu olduğunu, bu nedenle diğer davalının kendisine bildirdiği sevk adreslerine irsaliye düzenlediğini, müvekkili ile diğer davalı arasında organik bağ bulunduğu iddiasının yerinde olmadığını, şirket ortak ve yetkilileri ile çalışanları araştırıldığında diğer davalı ile hiçbir ortaklığın olmadığı hususunun görülebileceğini, müvekkilinin diğer davalı tarafından kendisine verilmiş olan ipoteklerin kim tarafından ve ne için verildiğini kontrol etmek veya araştırmak mükellefiyetinde olmadığını, davacı tarafından düzenlenen çeklerin soyutluk ilkesine tabi olduğunu, bu ilke gereğince senedin temel borç ilişkisinden soyutlanarak bağımsız bir varlık kazandığını, dolayısıyla davacı tarafından çeklere ilişkin olarak ileri sürülen defilerin hiçbirinin müvekkiline karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava konusu çeklerin incelenmesinde; …. bank ….Şubesi’ne ait 30/06/2018 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek ile aynı şubeye ait 30/07/2018 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çeklerin keşidecisinin davacı şirket olduğu, her iki çekte lehtar ….. Alüminyum olup çeklerin ….. Alüminyum tarafından ciro yoluyla davalı … Plastik’e verildiği görülmüştür.
Davalı vekilince sunulan 01/01/2001 tarihli sözleşmeye göre her iki davalı arasında yetkili satıcılık sözleşmesi imzalanmış olduğu görülmüştür.
Taraflarca bildirilen tüm deliller toplanmış, tüm deliller toplandıktan sonra dosya ve tarafların ticari defter kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi tarafından düzenlenen 16/07/2019 tarihli raporda; davacı tarafından keşide edilen çeklerin davacının ticari defter kayıtlarına yansıtılmamış olduğu, her iki çekin davalı … Plastik ticari defter kayıtlarına usulüne uygun olarak kaydedilmiş olduğu, çeklerin 02/07/2018 ve 30/07/2018 tarihlerinde davalı … Plastik tarafından bankaya ibraz edilerek tahsil edilmiş olduğu, çekler nedeniyle davacının davalı … Plastik’ten borcu ve alacağının bulunmadığı, davalı ….. Alüminyum tarafından ticari defterlerinin incelemeye sunulmaması nedeniyle bu davalı yönünden borç – alacak tespiti yapılamadığı belirtilmiştir.
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamına göre; davalılar arasında yetkili satıcılık ilişkisi bulunduğu, 01/01/2001 tarihli sözleşme kapsamında davalı ….. Alüminyum’un diğer davalı … Plastik’in yetkili satıcısı niteliğinde bulunduğu, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında yetkili satıcı tarafından diğer davalı … Plastik’e geçilen siparişlerin … Plastik tarafından yetkili satıcı tarafından gösterilen müşteri ve adrese sevk irsaliyesi ile tesliminin yapıldığı, yetkili satıcı tarafından sevk edilen ürünlerin bedelinin kambiyo senetleri ile üretici olan … Plastik’e ödendiği, somut olayda bu kapsamda davacı şirket tarafından davalı ….. Alüminyum’a ürün alımı için sipariş verilerek karşılığında dava konusu edilen ve toplam 100.000,00 TL bedelli 2 adet çek verildiği, davalı ….. Alüminyum tarafından verilen çekler karşılığı teslim edilmesi gereken ürünlerin davacıya teslim edilmediği, davacı tarafından ….. Alüminyum’a verilen çeklerin ciro yoluyla diğer davalı … Plastik’e teslim edildiği, … Plastik tarafından çeklerin ibraz edilmesi suretiyle bedellerinin tahsil edildiği anlaşılmaktadır.
Öncelikle davalı ….. Alüminyum aleyhine açılan dava bakımından yapılan değerlendirmede; ürün bedeli olarak davacı tarafından verilmiş olan çeklerin karşılığı olan ürünlerin davacıya teslim edilmediği, bu suretle davacı tarafından verilen çeklerin bedelsiz kaldığı, çekler nedeniyle davacının davalı ….. Alüminyum firmasına borcunun bulunmadığı anlaşılmakla bu davalı aleyhine açılan davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davalı … Plastik aleyhine açılan dava bakımından yapılan değerlendirmede ise; yukarıda belirtildiği üzere diğer davalı ile bu davalı arasında yetkili satıcılık ilişkisi bulunduğu, aralarındaki sözleşme gereğince alıcıların siparişleri üzerine davalı … Plastik tarafından diğer davalının gösterdiği adreslere sevk irsaliyeleri ile teslimatların yapıldığı, davalı … Plastik’in bu kapsamda davacı ile doğrudan ticari bir ilişkisinin bulunmadığı, kambiyo senetlerindeki soyutluk ilkesi gereğince senet dışı olguların defi olarak … Plastik’e karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığı, davalı … Plastik’in bilerek davacının zararına hareket ettiği ve dolayısıyla kötüniyetli olduğu hususunun kanıtlanamadığı, davacı tarafından ileri sürülen davalılar arasında organik bağ bulunduğu iddiasının soyut nitelikte bulunduğu, davalı ….. Alüminyum firmasının yönetiminde diğer davalı … Plastik’in etkin ve belirleyici olduğuna dair herhangi bir delil bulunmadığı, dolayısıyla tarafı olmadığı ticari ilişki nedeniyle davalı … Plastik’in herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna varılarak, davalı … Plastik aleyhine açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davalı … Plastik Kauçuk San. Ve Tic. A.Ş.aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-Davalı ….. Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti.aleyhine açılan davanın KABULÜNE,
3-Dava konusu 2 adet çek bedeli olan toplam 100.000,00 TL’nin davalı ….. Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 6.831,00 TL harçtan davacı tarafça peşin yatırılan 1.707,75 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.123,25 TL harcın davalı ….. Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafça sarf edilen 1.707,75 TL peşin harç, 600,00 TL bilirkişi ücreti, 221,25 TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 2.529,00 TL yargılama giderinin davalı ….. Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … Plastik Kauçuk San. Ve Tic. A.Ş tarafından sarf edilen 100,00 TL tebligat ve posta masrafının davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret tarifesi gereğince 10.750,00 TL vekalet ücretinin davalı ….. Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret tarifesi gereğince 10.750,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Plastik Kauçuk San. Ve Tic. A.Ş’ne verilmesine,
9-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı karar verildi.05/11/2019

KATİP …
¸e-imza

HAKİM …
¸e-imza