Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/507 Esas
KARAR NO : 2020/74

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/05/2018

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 4.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2018/652 ESAS, 2018/1154 KARAR SAYILI DOSYASI

BİRLEŞEN DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinde Kaynaklanan)
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ : 06/07/2018
KARAR TARİHİ : 23/01/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/02/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; özetle;müvekkilinin (1) nolu davalı … şirketinin alt bayisi olduğunu, (2) nolu davalının ise diğer davalı … şirketinin ana bayisi olduğunu, davalı …’in siparişleri (2) nolu davalı …. üzerinden aldığını, ancak ürün teslimlerini kendisinin yaptığını, sevk irsaliyesinde görüldüğü üzere …. Plastik’in sipariş konusu ürünleri ….’e değil müvekkiline ve onun müşterilerine gönderdiğini, davalı …’in müvekkili gibi alt bayilerin verdiği siparişleri ve bu siparişler uyarınca ödenecek bedelleri senet olarak …. Alüminyum üzerinden aldığını, senetlerde lehtar olarak …. Alüminyum’un görüldüğünü, lehtar …. Alüminyum tarafından senetlerin cirolanarak … Plastik’e teslim edildiğini ve onun tarafından tahsil edildiğini, dava konusu 28/11/2017 vadeli 40.000,00-TL bedelli, 20/02/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 10/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 31/03/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/04/2018 bedelli 25.000,00-TL bedelli, 30/04/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/05/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/05/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli olmak üzere toplam 10 adet senedin mal almak amacıyla avans olarak davalılara verildiğini, ancak karşılığında davalıların ürünleri teslim etmediklerini, davalıların müvekkili gibi birçok alt bayii zarara uğrattıklarını, davalı … şirketinin senetlerin ön ödeme amaçlı gönderildiğini bildiği halde malları sevketmediğini, … Plastik’in perde ray (korneş) ürünlerini sadece …. Alüminyum üzerinden sattığını, …. Alüminyum’un hesap ekstrelerini, mizanlarını sürekli … Plastik ile paylaştığını, bu nedenle … Plastik’in, …. Alüminyum tarafından kendisine ciro edilen senetlerin hepsinin … Plastik ürünlerini …. Alüminyum’dan alan alt bayi ve toptancıların ödeme amaçlı verdiğini bildiğini, başka bir alt bayinin aynı davalılara karşı açtığı Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından tedbir talebinin kabul edildiğini ileri sürerek ön ödeme amaçlı verilen senetlerden dolayı müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine, yine ön ödeme tutarı olarak verilen ve davalı … tarafından tahsil edilen 202.000,00 TL nin ödeme günlerinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, dava konusu 10 adet senedin ödenmesinin İİK 72.maddesi uyarınca tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle davaya konu senetlerden 30/05/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli senedin müvekkili şirkete teslim edilmediğini, diğer dava konusu senetlerin giriş bordroları ile müvekkili şirket kayıtlarında yer aldığını, uyuşmazlığın davacı ile davalı …. Alüminyum şirketi arasında ticari ilişkiden kaynaklandığını, davaya konu senetlerin müvekkili şirkete diğer davalı …. Alüminyum şirketinin cirosu ile geçtiğini, müvekkilinin davaya konu evraklarda iyiniyetli hamil olduğunu, müvekkili ile …. Alüminyum arasında yetkili satıcılık sözleşmesinden kaynaklı ticari ilişki bulunduğunu, iddia edildiği gibi aradaki ilişkinin bayilik ilişkisi olmadığını, davalılar arasında faturadan kaynaklı cari hesap alacağının sözkonusu olduğunu, diğer davalı …. Alüminyum’un müvekkilinden mal alarak borçlandığını, borcunun karşılığı olarak ödemesini ileri vadeli kıymetli evrak teslimiyle gerçekleştirdiğini, müvekkilinin …. Alüminyum’dan olan alacağının tamamen usul ve yasaya uygun olarak düzenlenmiş faturalardan kaynaklandığını, fatura karşılığı olan malların …. Alüminyum’un belirttiği sevk adreslerine teslim edildiğini, fatura suretlerinin …. Alüminyum yetkililerine teslim edilerek cari hesaplara mutabakat sonucu işlendiğini, müvekkilinin hiçbir ticari işletme ile bayilik anlaşması yapmadığını, teslim etmediği mala ilişkin ödeme almasının mümkün olmadığını, davacının müvekkili ile ticari bir ilişkisinin bulunmadığını, asılsız iddialar ileri sürdüğünü, müvekkiline mal siparişlerinin tamamen yetkili satıcısı diğer davalı …. Alüminyum şirketi tarafından yapıldığını, düzenlenen sevk irsaliyelerinin de …. adına düzenlendiğini, yetkili satıcının sipariş ettiği malı hangi adreste teslim almak istiyor ise bu adrese sevk ettiklerini, davacının hiçbir iddiasını kabul etmediklerini, davacının müvekkili şirkete gelerek yetkili satıcılık istemesi ve davaya konu senetlerin ödeme planlarında değişiklik yapılarak ileri vade talep etmesiyle kendisinden ipotek istendiğini, davacının müvekkili tarafından denetlenmesinin söz konusu olmadığını, kambiyo senetlerinin sebepten bağımsız ödeme aracı olduğunu, davacının da tacir olduğunu, ticari hayatın akışına aykırı şekilde iddialarda bulunulduğunu, davacı ile diğer davalı arasındaki şahsi defilerin müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, dosyaya mal siparişine ilişkin herhangi bir evrak ya da dava konusu senetlerin ne için teslim edildiğine dair herhangi bir yazılı belge ibraz edilmediğini, davacıya ait senetlerin şirket prosedürü gereği vadesi gelmeden tahsil cirosu ile bankaya teslim edildiğini, karşılıksız çıkması üzerine ihtiyati haciz kararı alınarak Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün …. esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını belirterek haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalı …. Alüminyum San.Tic.Ltd.Şti.ne dava dilekçesi ve tensip tutanağının 02/06/2013 tarihinde tebliğ edildiği, bu davalının herhangi bir cevap dilekçesi ibraz etmediği görülmüştür.
Mahkememizin …. Esas sayılı dosyası ile 06/12/2018 tarihinde birleştirilmesine karar verilen Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dava dosyası mahkememiz dosyası içerisine alınmış, yargılamaya devam olunmuştur.

Davacı vekili BİRLEŞEN dosya dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalılardan …. Alüminyum San Ltd Şti arasında perde korniş alım satım işi olduğunu, müvekkilinin bu firmadan korneş satın aldığını ve bu firmaya 2 adet 25.000 er TL bedelli senet tanzim edip verdiğini, ancak davalı …. Alüminyum San ve Tic Ltd nin müvekkiline malları teslim etmeyip dava konusu iki adet senedi cirolayıp diğer davalı … A.Ş ye verdiğini, bu davalının da senetleri icra takibine koyduğunu, davalılar arasında organik ilişki olduğunu, müvekkilinin korneşleri davalı … Plastikten satın almak istediğini bu davalının kendilerinin mal satmadıklarını, yetkili satıcının …. Alüminyum frması olduğunu siparişin bu firma üzerinden vermesi gerektiğini ilettiğini, müvekkilinin bu nedenle siparişi …. firmasına yaptığını ve senetleri de o firmaya verdiklerini, İİK 72 maddesi uyarınca takdir edilecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilerek İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra veznesindeki paraların davalıya ödenmemesine, dosya borcunun tamamının teminat altına alınması halinde, müvekkillerinin …. Bankası …. şubesi, … Bankası … şubesi, …. bank …. Şubesi, …. Bankası …. Şubesi, … Bankası …. şubesi, …. Bankası …. şubesi, …. …. şubesi, … Bankası …. / …. şubesi, …. Bankası …. şubesi hesaplarına davalı tarafından konulan blokelerin, menkul ve gayrimenkullere dair tüm hacizlerin kaldırılmasına, müvekkillerinin davalılara borçlu olmadıklarının tespitine, davalıların %20 kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, ücreti vekalet ve yargılama giderlerinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan … Plastik Kauçuk San ve Tic A.Ş vekilinin vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile diğer davalı …. Alüminyum arasında organik ilişkinin olmadığını, müvekkilinin 560 tane yetkili satıcısı olduğunu, müvekkili ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişkinin olmadığını, davacının müvekkilinden bir mal talebinde bulunmadığını, müvekkilinin senetlere iyi niyetli hamil olduğunu, dava konusu senetleri …. Alüminyum dan ciro yoluyla teslim aldığını, davacının haksız ve hukuka aykırı davasının muhatabı müvekkili şirket olmadığından davanın müvekkili şirket açısından reddine, davacının hukuki imkanlarını kötü niyetle kullanmak sureti ile borcunu inkar ettiği hususu göz önüne alınarak, davacı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini ve dava harç, masraf, vekalet ücretinin davacı diğer davalı …. Alüminyum San ve Tic Ltd Şti üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Dava, İİK 72.maddesine dayalı bedelsiz kaldığı iddia edilen bonolardan dolayı menfi tespit istemine ve aynı zamanda avans olarak ödendiği iddia edilen bedelin isitrdatı talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; asıl davaya 28/11/2017 vadeli 40.000,00-TL bedelli, 20/02/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 10/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 31/03/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/04/2018 bedelli 25.000,00-TL bedelli, 30/04/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/05/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/05/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli olmak üzere toplam 10 adet senedin bedelli bonodan ödenen diğer bedelin avans olarak ödenip ödenmediği ve birleşen dosyadaki a 2 adet 25.000 er TL bedelli bonoların bedelsiz olup olmadığı davalının söz konusu senetleri kötüniyetli iktisap edip etmediği, davacının Asıl ve birleşen dosyada menfi tespit istemlerinin yerinde olup olmadığından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyası celp edilmiş, incelenmesinde; alacaklı … Plastik Kauçuk San ve Tic. A.Ş tarafından borçlular …. Plastik Biomedikal Elek. San. Tic. Ltd. Şirketi ile …. Alüminyum San ve Tic. A.Ş aleyhine Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 24/05/2018 Tarih …. D.İş Esas, … D.İş Karar sayılı ihtiyati haciz kararı üzerine toplam 8 adet bonoya dayalı olarak 05/06/2018 tarihinde kambiyo senetlerine dayalı haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, borçluların bir kısım mallarının haczedildiği, ihtiyati haciz kararına itiraz üzerine Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin 27/06/2018 tarihli ek kararı ile … D.İş Esas, … Karar sayılı ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verildiği, borçlu …. Plastik Biomedikal Elek. San. Tic. Ltd. Şirketi ile … vekilinin icra takibine itirazı ile Bakırköy …. İcra Hukuk Mahkemesinin 28/06/2018 tarih … Esas, …. Karar sayılı kararı ile icra dairesinin yetkisine itirazın kabulü ile yetkili icra dairesinin İstanbul İcra Müdürlüğü olduğuna ve dosyanın yetkili İstanbul İcra Müdürlüklerine gönderilmesine Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasındaki işin esası hakkında karar verilinceye kadar İİK’nın 169/a-2 maddesi gereğince icra takibinin borçlular yönünden geçici olarak durdurulmasına karar verildiği ve borçlular hakkındaki icra takibinin geçici olarak durdurulduğu, sonrasında yine borçlular … ve …. Plastik Biomedikal Elek. San. Tic. Ltd. Şirketi vekilinin memur muamelesi şikayeti üzerine Bakırköy …. İcra Hukuk Mahkemesinin 10/07/2018 tarih … Esas, …. Karar sayılı kararı ile şikayetin kabulüne, Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında konulan hacizlerin fekkine karar verildiği, borçlular adına kayıtlı gayrimenkuller üzerine konulan hacizlerin fekkedildiği görülmüştür.
Davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilerek tensip tutanağının 17.maddesinde belirtilen nedenlerle reddine karar verildiği, ayrıca 23/05/2018 tarihli gerekçeli heyet ara kararı yazılarak taraflara/vekillerine tebliğ edildiği, davacı vekilinin 10/07/2018 tarihli dilekçesiyle yeni deliller ibraz ettiğini belirterek ihtiyati tedbir talebini yinelediği, mahkememizin 17/07/2018 tarihli heyet ara kararı ile Dava konusu keşidecisi …. Plastik Biomedikal Elektronik San.Tic.Ltd.Şti, lehtarı …. Alüminyum San.Tic.Ltd.Şti, hamili … Plastik Kauçuk Sanayii ve Tic.A.Ş. olan, 28/11/2017 vadeli 40.000,00-TL bedelli, 20/02/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 10/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 31/03/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/04/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/05/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/05/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli olmak üzere toplam 10 adet bonoyla ilgili taraflar arasında sınırlı olmak üzere ve mahkememizdeki menfi tespit davasının açıldığı 22/05/2018 tarihinden önce icra takibine başlanılmamış olması koşuluyla yapılmış ya da yapılacak icra takiplerinin İİK’nun 72/2 maddesi uyarınca tedbiren durdurulmasına, bono bedelleri toplamı 220.000,00-TL’nin takdiren %20’si tutarı 44.000,00-TL nakit ya da kesin ve süresiz teminat mektubu alınmasına karar verildiği, teminatın 24/07/2018 tarihinde yatırıldığı, ancak ihtiyati tedbir talebinin infazı hususunda herhangi bir talepte bulunulmadığı görülmüştür.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık kapsamında bonolar ve ödenen bedel nedeeniyle Asıl ve birleşen dosyada menfi tespit istemlerinin yerinde olup olmadığı hususlarıyla birlikte tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, 23/09/2019 tarihli raporda; dava konusunun İİK.72.maddesine dayalı bedelsiz kaldığı iddia edilen bonolardan dolayı menfi tespit istemine ve aynı zamanda avans olarak ödendiği iddia edilen bedelin iadesi talebinden ibaret olduğu, davacı defterlerini 6102 sayılı TTK.m.64/3, VUK.m.182 uyarınca tutulması zorunlu olan 2015-2016-2018 yıllarına ait yevmiye, defteri kebir, envanter defterlerinin açılış tasdiklerinin yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, 2015-2016-2018 yılına ait yevmiye defterlerinin kapanış tasdikinin yasal süresi içerisinde yapılmış olduğu, bu itibarla HMK 222.madde ve 6102 sayılı TTK 64/3 madde gereğinde mecut haliyle davacının 2015-2016-2018 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, 2017 yılına ait defteri kebir defterinin açılış tasdiklerinin yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, 2017 yılına ait yevmiye, envanter defterlerinin açılış ve kapanış tasdikinin tespit edilemediğinden bu itibarla HMK 222 md.ve 6102 sayılı TTK 64/3 madde gereğinde mevcut haliyle davacının 2017 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığı, davalı … Sanayii ve Ticaret A.Ş.defterlerini 6102 sayılı TTK.m.64/3, VUK m.182 uyarınca tutulması zorunul olan 2015-2016-2017-2018 yıllarında e-defter sistemine tabi olduğu, e-defter sisteminde sadece envanter defterinin noter tasdikine tabi olduğu, davalılnın 2015-2016-2017-2018 yıllarında envanter defteri açılış tasdikinin yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, bu itibarla HMK 222 md.ve 6102 sayılı TTK 64/3 madde gereğinde mevcut haliyle davalının 2015-2016-2017-2018 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davalı …. Alüminyum San. ve Tic. Ltd. Şti. defterlerini 6102 sayılı TTK.m.64/3, VUK m.182 uyarınca tutulması zorunlu olan 2015-2016-2017-2018 yıllarına ait yevmiye, defteri kebir ve envanter defterlerinin açılış tasdiklerinin yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, 2015-2016-2017-2018 yılına ait yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yasal süresi içerisinde yapılmış olduğu, bu itibarla HMK 222 md. Ve 6102 sayılı TTK 64/3 madde gereğinde mevcut haliyle davalının 2015-2016-2017-2018 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacı şirket tarafından incelemeye ibraz edilen yasal defterler incelendiğinde davalı …. Alüminyum San.Ltd.Şti.’den 539.419,06 TL alacaklı olduğu yönünde bakiyesinin bulunduğu, diğer davalı … Sanayii Ticaret A.Ş.ile ticari ilişkisinin bulunmadığı, davalı …. Alüminyum San. Ltd.Şti.tarafından incelemeye ibraz edilen yasal defterler incelendiğinde; davacı şirkete 639.516,63 TL borçlu olduğu yönünde bakiyesinin bulunduğu, diğer davalı … Sanayii Ticaret A.Ş.’den 7.425.680,46 TL alacaklı olduğu yönünde bakiyesinin bulunduğu, davalı … Sanayii Ticaret A.Ş.tarafından incelemeye ibraz edilen yasal defterler incelendiğinde; davacı şirket ile ticari ilişkisinin bulunmadığı, diğer davalı …. Alüminyum San. Ltd.Şti.’den 2.410.652,98 TL alacaklı olduğu yönünde bakiyesinin bulunduğu, uyuşmazlığa konu 10 adet senedin davacı şirketin yasal defterlerinde kayıtlı olduğu, davalı …. Alüminyum San. Ltd.Şti.’ne avans olarak verildiği ve davalı …. Alüminyum San. Ltd.Şti.ve diğer davalı … Sanayii Ticaret A.Ş.tarafından fatura düzenlenmediği, davalı …. Alüminyum San. Ltd.Şti.’nin davacı şirketten aldığı uyuşmazlığa konu avans senetlerinin diğer davalı … Sanayii Tic. A.Ş.’ne teslim ettiği dönemde cari hesap bakiye borcu bulunduğu ve diğer davalı … Sanayii Ticaret A.Ş.’in de cari hesap alacağı bulunduğundan ilgili senetlerin davalılar arasında avans niteliği taşımadığı sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi raporuna göre tarafları itirazları tek tek ayrıntılı şekilde edeğerledirilerek davacının dava konusu yaptığı senetlerin davalılardan …. şirketi ticari defterlerine kayıtlı olup olmadığı, kayıtlı ise ön ödeme olarak kayıtlı olup olmadığı, davalı …’in dosyadaki mevcut irsaliyelerde …. şirketinin müşteri adreslerine mal sevk ettiği hususu da incelenmek suretiyle davacıya mal sevk edip etmediği, davacının davalı … şirketine yaptığı dava konusu senetler dışındaki (davacı vekilince sunulacak ve sunulan belgelere göre) nakit ödeme miktarı ve bu miktara karşılık teslim edilen mal miktarı da belirlenerek davacının istirdat ve menfi tespit taleplerine ilişkin hüküm kurmaya elverişli ek rapor alınmasına, dosyanın günsüz olarak bilirkişiye tevdiine karar verilmiş, 06/01/2020 tarihli ek raporda; kök rapordaki görüş ve kanaatinde herhangi bir değişiklik oluşmadığı bildirilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, sunulan ve sağlanan bilgi ve belgeler, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere;
Davacı, ayrıntıları dava dilekçesinde bildirilen toplam 245.000,00 TL bedelli bonolardan dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitini ve ayrıca ödenen bedel istirdatı için iş bu davayı açmıştır.
Davacının menfi tespit talebine konu ettiği bonoların incelenmesinde bonoların davalı …. ALM. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. emrine düzenlendiği ve onun tarafından diğer davalı … SAN. TİC. A.Ş.’ye ciro edildiği ve halen bu davalının bonoların hamili olduğu saptanmıştır.
Alınan bilirkişi raporu kapsamından davacı ile davalı arasında direk bir ticari ilişki bulunmadığı, ticari ilişkinin davalılar arasında olduğu ve Yetkili Satıcılık Sözleşmesi kapsamında yürütüldüğü ve davalılar arasında Yetkili Satıcılık Sözleşmesi kapsamında bayilik ilişkisi bulunduğu saptanmıştır. Yine davalı …. şirketi ile davacı arasında da alt bayilik ilişkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı, davalı … … şirketinin siparişleri diğer davalı ……. şirketi üzerinden aldığını, ancak mal teslimini kendi araçları ile müvekkiline teslim ettiğini, mal bedelleri için ön ödemeli düzenlenen senetlerin de …….şirketi emrine düzenlenmekte ve diğer … şirketine bu şirket tarafından ciro edilerek verilmekte olduğunu ileri sürmüştür. Dosya kapsamındaki irsaliyeli faturalardan ve diğer bilgi ve belgelerden davalı … SAN. TİC. A.Ş.’nin siparişleri diğer davalı üzerinden aldığı ve davalı şirketi aracı kılmaksızın diğer davalının bildirdiği alt bayilere doğrudan doğruya teslim ettiği görülmektedir. Davalı … şirketi diğer davalı aracılığı ile aldığı siparişlerin ön ödeme bedellerini ise diğer davalıyı aracı kılarak kabul ettiği saptanmıştır. Nitekim, dava konusu bonolar davalı …. emrine düzenlenmiş ve diğer davalıya ciro edilmiştir.
Davacı ile davalı … şirketi arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığı, davalı … şirketinin dava konusu bonoları ciro yolu ile iktisap ettiği anlaşılmaktadır. Dolayısı ile davacı kural olarak …. şirketi ile aralarındaki temel ilişkiden kaynaklanan def’ileri iyi niyetli hamile karşı ileri süremez. (TTK 687 md.) ise de davacı, davalılar arasındaki mevcut ilişki nedeniyle dava konusu senetlerin ön ödeme olarak verildiğini ve davalıların bu senetler karşılığında mal teslim etmediğini ileri sürdüğünden davalının kötüniyetli hamil olup olmadığı hususunun incelenmesi gerekir. Bu husustaki ispat yükü de davacı tarafa aittir. Az yukarıda da belirtildiği gibi dava konusu senetlerin davalı …. Şirketinin alt bayisi olan davacı tarafından bu şirkete ön ödeme olarak verildiği ve diğer davalının da bunu bildiği, mal tesliminin alt bayilere doğrudan doğruya davalı … şirketi tarafından yapılmakta olduğundan, dava konusu ön ödemeli senetler karşılığında davacı alt bayiye mal teslim edilmediğini ve senetlerin bedelsiz kaldığını bildiği ve bu nedenle davalı … şirketinin iyiniyetli hamil olarak kabulünün mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Her ne kadar davacı ödediği 202.000 TL karşılığı mal teslim edilmediği gerekçesiyle bu miktar alacağın tahsilini de istemiş ise de davacının bu ödemeyi davalı …. şirketine yaptığı, bu davalı tarafından bu miktar paranın diğer davalıya ödendiği hususu ispat edilemediğinden davacının istirdat talebi davalı … şirketi yönünden yerinde görülmeyerek ret edilmiştir.
Menfi tespit davalarında kural olarak ispat yükü alacaklı olduğunu iddia eden davalı taraftadır. Ne var ki davaya konu alacak kambiyo senedinde kaynaklanıyorsa HMK 201. madde gereğince senede bağlı her çeşit iddiaya karşı ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıran veya azaltan hukuki işlemlerin kesin delillerle ispatı gerekir.
Karine olarak bir kambiyo senedinin mevcut bir borcun ifası veya itfası amacıyla verildiği kabul edilir.Kambiyo senetleri birer ödeme aracıdır. Bunun aksine senedin teminat amaçlı veya rehin amaçlı veya ileride yerine getirilecek bir hizmetin ifası veya malın teslimi amacıyla avans olarak verildiğinin yazılı delille ispatı gerekir.
Somut olayda, tarafların iddia ve savunmalarına, bilirkişi raporu ile sunulan delillere ve tüm dosya kapsamına göre davalılar arasındaki yetkili satıcılık ilişkisi bulunmasına, dava konusu senetlerin ön ödeme olarak verilmiş olduğunun ve bedelsiz kaldığının anlaşılmasına göre davaya konu senetlerin sözleşme ilişkisi nedeniyle avans olarak verildiğinin kabulü gerekmiş olup davalı hamil … şirketinin iyi niyetli hamil sayılmasının mümkün bulunmamasına, ödenen nakit paranın davalı …. uhdesinde kalmış olmasına göre tüm bu nedenlerle; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; asıl ve Birleşen Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyalarda davacının menfi tespit talebinin kabulü ile asıl ve birleşen dosyalar davacısının asıl dava konusu keşidecisi … Plastik Biomedikal Elektronik San.Tic.Ltd.Şti, lehtarı …. Alüminyum San.Tic.Ltd.Şti, hamili … Plastik Kauçuk Sanayii ve Tic.A.Ş. olan, 28/11/2017 vadeli 40.000,00-TL bedelli, 20/02/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 10/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 31/03/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/04/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/05/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/05/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, birleşen dava konusu; 10/05/2018 vadeli 25.000,00 TL bedelli, 20/05/2018 vadeli 25.000,00 TL bedelli bonolardan dolayı asıl ve birleşen dosyalarda davacının dava konusu senetlerden dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine, asıl ve birleşen dosyalarda davacının istirdat talebinin davalı … AŞ yönünden reddine, asıl dosyada davacının istirdat talebinin davalı …. Ltd.Şti.yönünden KABULÜ İLE; 202.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı ……Ltd.Şti’den alınarak davacıya verilmesine, davacının şartları oluşmaması nedeniyle kötüniyet tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şeklide hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
Asıl ve Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyalarda davacının menfi tespit talebinin kabulü ile asıl ve birleşen dosyalar davacısının
Asıl dava konusu keşidecisi … Plastik Biomedikal Elektronik San.Tic.Ltd.Şti, lehtarı …. Alüminyum San.Tic.Ltd.Şti, hamili … Plastik Kauçuk Sanayii ve Tic.A.Ş. olan, 28/11/2017 vadeli 40.000,00-TL bedelli, 20/02/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 10/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/03/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 31/03/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 20/04/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/04/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli, 10/05/2018 vadeli 25.000,00-TL bedelli, 30/05/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli
Birleşen dava konusu;
10/05/2018 vadeli 25.000,00 TL bedelli, 20/05/2018 vadeli 25.000,00 TL bedelli bonolardan dolayı asıl ve birleşen dosyalarda davacının dava konusu senetlerden dolayı DAVALILARA BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
B-Asıl ve birleşen dosyalarda davacının istirdat talebinin davalı … AŞ yönünden REDDİNE,
C-Asıl dosyada davacının istirdat talebinin davalı …. Ltd.Şti. yönünden KABULÜ İLE; 202.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı ……Ltd.Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
D-Davacının şartları oluşmaması nedeniyle kötüniyet tazminat talebinin reddine,
E-Asıl ve Birleşen Davalarda HMK 392/2 maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmadığı takdirde ve talep halinde teminatın davacıya iadesine,

ASIL DOSYA YÖNÜNDEN;
– Menfi tespit talebi yönünden alınması gereken 15.028,20 TL; istirdat talebi yönünden alınması gereken 13.798,62 TL olmak üzere toplam 28.826,82 TL karar harcından daha önce yatırılan 7.462,87 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 21.363,95 TL karar harcından 15.028,20 TL’sinin her iki davalıdan müteselsilen, bakiye 6.335,75 TL’sinin ise davalı …… LTD.ŞTİ’den tahsili ile hazineye irat kaydına,
-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvurma harcı ile 7.462,87 TL peşin harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 37.990,00TL vekalet ücretinin 23.850,00 TL’sinin her ki davalıdan müteselsilen, bakiyesi 14.140,00 TL’nin ise davalı …. LTD.ŞTİ’den tahsili ile davacıya verilmesine,
-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 22.590,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … A.Ş. ‘ye verilmesine,
F-BİRLEŞEN DOSYA YÖNÜNDEN;
– Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 3.415,50 TL karar harcından daha önce yatırılan 878,10 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.537,40 TL karar harcının davalılardan müştereken tahsili ile hazineye irat kaydına,
-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvurma harcı ile 878,10 TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-Asıl dosya davacı tarafından yapılan 269,50 TL tebligat ve müzekkere gideri, 700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 969,50 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
-Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ila 360’ncı madde hükümleri uyarınca, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzlerinie karşı, diğer davalı tarafın yokluğunda oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/01/2020

Başkan …
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip …
¸