Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1078 Esas
KARAR NO : 2019/1308

DAVA : Ayıp Nedeniyle Akdin Feshi Zararların Tazmini
DAVA TARİHİ : 26/12/2007

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 9. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN
2007/347 ESAS – 2009/35 KARAR SAYILI DOSYASI

BİRLEŞEN DAVA : Menfi Tespit
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ : 31/05/2007
MAHKEMEYE TEVZİ TARİHİ : 12/09/2015
KARAR TARİHİ : 16/12/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 10/01/2020
Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının Ticaret Mahkemelerinin 25/07/2011 tarihi itibariyle tek hakimli olarak çalışmaya başlamaları nedeniyle Komisyon Başkanlığı nezdinde Ticaret Mahkemesi hakimleri tarafından yapılan toplantı sonucunda alınan karar neticesinde Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas nosunu aldığı iş bu dava dosyasının mahkemenin 1/2 müstemir yetkili hakimi …’in uhdesindeki işler yönünden Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinde yetkilendirilmesi ve mahkemenin faaliyete geçmesi nedeniyle yapılan aktarım sonucunda Bakırköy … ATM’nin … Esas numarasını aldığı, … ATM’nin faaliyetinin durdurulması üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ….Dairesinin 08.09.2014 tarih …. Sayılı Kararı uyarınca yapılan devir işlemi nedeniyle, Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas numarasını alan asıl ve birleşen dava dosyalarında mahkememizden verilen 07/12/2015 tarih ve … Esas …. sayılı kararı Yargıtay, …. Hukuk Dairesi’nin 26/10/2016 tarih ve …. Esas …. Karar sayılı ilamıyla bozulmakla, dava mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılıp incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili asıl davada dava dilekçesinde; müvekkili şirketin toprak mahsulleri ofisinin …., …. ve …. şubelerindeki her biri 10.000’er ton kapasiteli …. adıyla anılan 7 adet deponun çatılarındaki galvaniz sacların yenilenmesi ihalesini aldığını, yapılan kaplamada TSE’li demirsac galvaniz sac kullanıldığını, çatı kaplamalarında kullanılan davalılardan … San. Tic. A.Ş.’nin ürettiği ve …. San ve Tic. A.Ş’nin satıcısı, … Metal ve Dış Tic. Ltd. Şti’nin bayisi olduğu galvaniz sacların TSE standartlarına uygun olarak üretilmesi gerektiğini, müvekkilinin davalı … şirketinden 429.562,02- YTL tutarında galvaniz saclar aldığını, belli bir zaman sonra … yetkililerinin şikayetleri üzerine davalılardan alınarak Edirne’deki …. çatılarında kullanılan galvaniz saclarda kısmi renk değişimleri gözlemlenerek derhal davalılara bildirilerek ödenmemiş olan 43.000-USD bedelli çeklerin ödemesinin durdurulduğunu, davalıların da bu hususu kabul ettiklerini, çeklerin zamanaşımına uğramasına yakın 23/03/2006 tarihinde düzenlenen protokol ile … Bankası …. şubesindeki hesaptan keşide edilen … seri nolu, 30/07/2007 tarih, 23.000-USD bedelli, …. seri nolu, 30/08/2007 tarih, 10.000-USD bedelli ve …. seri nolu, 30/09/2007 tarih, 10.000-USD bedelli çeklerle değiştirildiğini, bu arada davalılara gönderilen ihtarnamelere verilen olumsuz cevaplara rağmen malzemedeki ayıbı kabul ederek müvekkili şirketin zararının bir kısmını karşılamak için bedelden kısmi tenzilat yapmayı kabul ettiklerini, ancak … yetkililerinin çatı kaplamasında kullanılan galvaniz sacların değiştirilmesini istediklerinden 43.000-USD tutarındaki tenzilat, oluşan ve oluşacak zararı karşılayamayacağından bu teklifin müvekkili şirket tarafından kabul edilmediğini, müvekkili şirketin davalıların galvaniz sacları yenileriyle değiştirmeye yanaşmayacaklarını anlayınca kendi imkanları ile …, … ve ….’deki ….’ların saclarını yenileriyle değiştirmeyi kabul ve taahhüt ettiğini … bölge müdürlüğüne bildirerek davalılardan bayi sıfatıyla satıcı şirket …. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti aleyhine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ödemesi durdurulan 43.000-USD bedelli ( 56.975-YTL) çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemiyle Edirne…Asliye Hukuk Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyasıyla dava açtıklarını, yetki itirazı üzerine iş bu davanın Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin …. Esasını aldığını, ayrıca müvekkili şirket tarafından Edirne … Asliye Hukuk Mahkemesinin ….D. İş sayılı dosyası ile saclar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alındığını, bilirkişi raporuna göre … marka saclar üzerinde …. yetkililerinin iddialarına benzer kırmızı paslar oluştuğu ve sacların renk değişimine uğradığının tespit edildiğini, döşenmiş galvaniz sacların tamamının değiştirilmesinin müvekkili şirketi ekonomik yönden sıkıntıya sokacağı, değişimin iki yıla dağılarak yapılabileceği belirtilmesine rağmen …. yetkilileri tarafından kabul edilmeyerek teminatları nakde çevrilerek ihale yasaklısı ilan edildiğini, döşenen saclarda kırmızı pas olan bölgelerin çevrelerindeki birikintilerde yüksek miktarda kalsiyum ve kükürt olmasının imalatta hurda malzeme kullanıldığını akla getirdiğini, davalılar tarafından müvekkili şirkete satılan galvanize sacların TSE D.1 standartlarına uygun olduğu beyan edilerek TSE belgesinin bir sureti verilmiş ise de, yapılan işin TSE standartlarına uygun olarak yapılmadığını, davalı …. şirketinin edimini gereği gibi yerine getirmeyerek müvekkilini zarara uğrattığını, davalı tarafa başlangıçta ayıp ihbarının sözlü olarak yapılmasına rağmen daha sonra noter ihtarnameleri ile ayıp ihbarında bulunulduğunu ileri sürerek … marka galvaniz sacların TSE D.1 standartlarına aykırı imal edilmiş olması nedeniyle akdin feshi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 429.562,02-YTL tutarındaki alacaklarından şimdilik 100.000-YTL’sinin, sacların değiştirilmesi için harcanmış ve harcanacak olan 125.000-YTL’den şimdilik 5.000-YTL’sinin , mahrum kalınan kardan şimdilik 5.000-YTL’si olmak üzere toplam 110.000,–YTL’nin ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili asıl davada cevap dilekçesinde; müvekkili şirket tarafından muhtelif tarih ve tutarlarda toplam 429.562,02-YTL bedelli faturalar karşılığında galvaniz sacların davacı şirkete satıldığını, bunun karşılığında toplam 282.500-USD değerinde 13 adet çek alınarak malların alındığı …. San ve Tic. A.Ş. ‘ye oradan da …. Tic. ve San. A.Ş’ye verildiğini, müvekkili şirketin aldığı siparişleri üretici konumunda olan diğer davalı şirketlere verdiğini ve dava konusu malların müvekkili şirkete gelmeden direkt olarak davacı şirketin sağladığı araçlarla söz konusu adreslere ulaştırıldığını, bu durumda müvekkili davalı şirketin herhangi bir kusuru ya da ayıplı mal satmasının söz konusu olmadığını, 10/12/2006 tarih, 23.000-USD , 15/11/2006 tarih, 10.000-USD ve 30/10/2006 tarih, 10.000-USD olmak üzere toplam 43.000-USD tutarındaki çeklerin 30/07/2007 tarih, 23.000-USD bedelli, 30/08/2007 tarih, 10.000-USD bedelli ve 30/09/2007 tarih, 10.000-USD bedelli çeklerle 26/03/2007 tarihli protokolle değiştirildiğini, yapılan araştırmalarda … (…..) ‘nun …, … , …. şubelerinin …. çatı kaplama işi için alınan sacların ihale şartnamesinde belirtilen evsafta olmadığı, daha ucuz ve galvaniz kaplaması daha düşük olan saclar tercih edildiğinden söz konusu idare ile sorunlar yaşadığının öğrenildiği, bu durumda müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı … Tic. ve San. A.Ş. Vekili asıl davada cevap dilekçesinde; usule ilişkin olarak öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, fatura ve sözleşmelerin muhatabının müvekkili şirket olmadığını, somut olayda 3 sözleşme söz konusu olduğunu, 1.sözleşmenin müvekkili şirket ile müşterisi …San ve Tic. A.Ş. arasında satış sözleşmesi olup, müşterinin sipariş mektubundaki niteliklere uygun galvanizli sacların üretilerek satışı yapılarak teslim edildiğini, diğer sözleşmenin …. San. ve Tic. A.Ş ile onun müşterisi …. Metal ve Dış. Tic. Ltd. Şti arasında olduğunu, bu ticari ilişkide de ihtilaf söz konusu olmadığını, uyuşmazlık konusu olan … Metal ve Dış Tic. Ltd. Şti ile davacı şirket arasındaki sözleşmede müvekkilinin taraf olmadığını, müvekkiline haksız olarak husumet yöneltiğinden davanın reddini talep ettiklerini, ayrıca davacı tarafın muayene ve ihbar süresini geçirdiğinden davanın zaman aşımına uğradığını, somut olayda müvekkili şirketin 2006 yılı içinde davalılardan … Anonim Şirketine tonlarca miktar ebat ve nitelikte galvanizli sac satarak teslim ettiğini, bu malların bir kısmının … A.Ş tarafından … Ltd. şirketine satılarak teslim edildiğini, satışa konu galvaniz saclardan bir bölümünün 2006 yılı içerisinde …’ne satılarak teslim edildiğini, TTK 25.maddesindeki 6 aylık dava açma süresinin 2006 yılı içerisinde başladığını, dava açma süresinin geçirildiğini, davacının zamanaşımını kesecek şekilde yasal bir eyleminin de olmadığını, bu nedenlerle zaman aşımı nedeniyle davanın reddini talep ettiklerini, esasa ilişkin olarak ise; davacının iddiasının aksine mevcut ticari ilişkide gizli ayıp dahi söz konusu olmadığını, müvekkili şirketin kendisine verilen sipariş mektuplarındaki özelliklere uygun olarak mal sattığını, galvanizli sacın üzerinde çinko kaplamanın özelliği gereği ıslak ve rutubetli ortamlarda istiflenmemesi gerektiğini, imal edilen sacların yaklaşık 150 adedinin 4-5 tonluk paketler halinde ambalajlanarak sevk edildiğini, sevk sırasında çemberle bağlanan saç paketlerinin kamyona yüklendikten sonra üzerine kalın naylon serilmekte ve kamyonun üzerine de branda çekilmekte olduğunu, saç paketlerini sevk sonrasında alıcı tarafından istiflenmesinde de aynı titizliğin gösterilmesi gerektiği, aksi halde paket halindeyken su ile temas eden ya da aşırı nemli ortamda istiflenen galvanizli sac üzerindeki çinko elementinin sudan etkilenerek üzerinde beyaz pas oluşumuna neden olduğunu, müvekkili şirket tarafından düzenlenen irsaliyelerin ön ve arka yüzünde galvanizli sacların korunması başlığı altında beyaz pas kusurunun meydana gelmemesi için alınacak önlemlerin dört başlık altında açıklandığını, davacı tarafından Edirne …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasından yaptırılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ve … Üniversitesinin raporu ile bu hususun doğrulandığını, müvekkili şirketin TSE standartlarına uygun galvanizli sac üretmek ve satmak gibi bir yükümlülüğünün bulunmadığını, davacının tarafı olduğu şartname gereği galvanizli sacları alıcısına teslim ederken … ‘nun kati kabul sırasında gerekli muayene ve tespiti yapmadan malzemeleri teslim almasının kusurlu olduğunu gösterdiğini, davacıyla dava dışı … ‘nun kendi kusurları ile zararın oluşumuna neden olduklarını, davalı … San ve Tic. A.Ş’nin müvekkili şirketin bayisi olmadığını, davacının bu iddiasını kanıtlaması gerektiğini, ayrıca meydana gelen zararın malın tamamında değil sadece sacların üzerindeki çinko kaplamaya ait olduğunu, son kullanıcı olan … tarafından galvanizli sacların halen kullanılmaya devam edildiğini, sacın kendisinde herhangi bir kusur bulunmadığını, davacının da bunun aksine bir iddiasının olmadığını, saca galvaniz özelliğini veren çinko kaplamanın toplam tutar içindeki oranının maximum %8-10 civarında olup, davacının tazminini isteyebileceği bir zarar söz konusu ise bu miktarın toplam satış tutarının en çok %8-10’u kadar olacağını, davacı talebinin haksız ve fahiş olduğunu ileri sürerek davanın öncelikle husumet ve zaman aşımı nedeniyle, aksi takdirde haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Sanayi ve Tic. A.Ş. vekili asıl davada cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin davalı … Metal ve Dış Tic. Ltd. Şti’den sipariş edilen 100 gr. çinko kaplı malzemeyi … San. AŞ.’den satın aldığını, bu malzemelerin fabrika tarafından alıcı firmanın gösterdiği yere teslim edildiğini, bu nedenle müvekkilinin davada taraf olamayacağından husumet sebebiyle davanın reddini talep ettiklerini, ayrıca sipariş edilen malzeme 2006 yılında teslim edildiğinden 6 aylık dava açma süresinin ve ayıpla ilgili muayene, satıcıya ihbar süresi geçirildiğinden davanın zaman aşımına uğradığını, esasa ilişkin olarak ise; dava dilekçesinin açık olmadığını, davacı tarafından satın alınan malzemenin … ‘ne teslim edildiğini, malzemelerin halen kullanıldığını, … tarafından tutulan tutanakların teslimden bir sene sonraya ait olduğunu, davacının … ile akdettiği sözleşmeyi feshettiğini, müvekkilinin sözleşmenin tarafı olmadığını, satın alınan malzemede meydana gelen zararda müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, dosyada bulunan bilirkişi raporlarında sac üzerinde kaplı çinko oranının 103 gr. /m2 ve 106 gr. /m2 tespit edildiğini, bunun 100 gr. çinko miktarının üzerinde olduğunu, ayrıca sacların çinko kaplamalarının kalkmadığı ve kırılmadığının da belirtildiğini, saclar üzerinde yüksek miktarda kükürt ve kalsiyum olmasının sacların pas oluşumunu tetikleyecek ve hızlandıracak ortamda istiflendiğinin bir göstergesi olduğunu, ayrıca gözlenen korozyon sebebinin tek başına çinko oranı azlığından kaynaklanmadığının belirtildiğini, saclar üzerindeki beyaz pasın çok daha hızlı çinko kaybına sebep olduğunu, Edirne …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasıyla yapılan tespitte sacların istiflenme hatasından kaynaklanan korozyon olduğu , bu sebeple sacların üzerindeki çinko oranının çok düşük çıktığının açık olduğunu, alınan numunelerin satın alınan malzemeden alınıp alınmadığının belli olmadığını, davacının … şirketine açtığı Bakırköy …. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. Esas sayılı menfi tespit davasında aldığı tedbir kararı sonucu … tarafından müvekkili şirkete verilen davacı tarafından keşide edilen … Bankası …. Şubesine ait , 30/08/2007 keşide tarihli, 10.000-USD ile 30/09/2007 keşide tarihli, 10.000-USD bedelli iki adet çek bedelinin halen ödenmediğini belirterek haksız ve mesnetsiz davanın reddini istemiştir.
Davacı vekili birleşen davada dava dilekçesinde; müvekkili şirketin Toprak Mahsulleri Ofisinin …, …. ve … şubelerinin … çatı kaplama ihalesini aldığını, çatı kaplamasında davalı firmadan satın alınan …. marka TSE Standartlarındaki galvaniz oluklu saclarının kullanıldığını, yapılan çatı kaplama işi ile ilgili olarak davalıdan toplam 429.562,02- YTL tutarında faturalar karşılığında galvaniz saclar aldığını, sacların tamamının … çatılarının kaplama işinde kullanıldığını, davalıya sacların bedeli olarak … Bankası …. şubesindeki hesaptan keşide edilen toplam bedeli 282.500,- USD değerinde 13 adet çek verildiğini, çatı kaplama işinin tamamlanmasından kısa bir süre sonra Edirne … yetkililerinin çatılarda kısmen paslanmalar ve renk değişimi olduğunu tespit ettiklerini bildirdiklerini, müvekkili firmanın derhal bu durumu sacları satın aldığı davalı firmaya bildirerek saclar dolayısıyla yaptıkları ödemeleri durdurarak davalı firmanın elindeki 10/12/2006 tarih 23.000,- USD, 15/11/2006 tarih 10.000,- USD ve 30/10/2006 tarih 10.000,- USD değerindeki üç adet çek bedellerinin davalının bilgisi ve onayı ile kendisine ödenmediğini, ancak Edirne … ile yapılan görüşmelerin kısa sürede sonuçlanmaması dolayısıyla davalının elindeki çeklerin zaman aşımına uğrama ihtimali olduğundan davalının talebi ile müvekkili şirket arasında 26/03/2007 tarihli protokol düzenlenerek … Bankası …. Şubesinin 30/07/2007 tarih, 23.000-USD bedelli, 30/08/2007 tarih, 10.000-USD bedelli ve 30/09/2007 tarih 10.000,- USD bedelli çeklerle değiştirildiğini, davalı satıcı firma ile üretici …. Tic. ve San. A.Ş nin sacların ayıplı olmadıkları, boyama ile sorunların giderilebileceği gibi öneriler sunarak müvekkili şirketi sürekli oyaladıklarını, iddialarının doğruluğunun araştırılması için Edirne … Asliye Hukuk Mahkemesinin …. D. İş sayılı dosyası ile saclar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alındığını, bilirkişi raporuna göre … marka saclar üzerinde … yetkililerinin iddialarına benzer şekilde kırmızı paslar oluştuğu ve sacların renk değişimine uğradığının tespit edildiğini, Edirne … yetkililerinin bu dönemde müvekkili şirkete ödemesi gereken 25.000,- YTL hakediş bedelini ödemediğini, verilen teminat mektuplarını da iade etmediğini, bu arada …. ve …/…. …. depolarının çatılarında kullanılan …. marka saclarda da paslanma ve renk değişikliği görülmeye başlandığının tespit edilmesi üzerine davalı şirkete ihtarname keşide ettiklerini, ancak ihtara cevap vermediği gibi saclardaki ayıpların giderilmediğini ileri sürerek saclar için ödenen bedelleri talep etme hakları ile …’nun açacağı dava neticesinde zarara uğramaları durumunda davalıya rücu etme hakları ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı şirketin elinde bulunan … Bankası …. Şubesinin 30/07/2007 tarih, 23.000-USD bedelli, …. çek seri nolu, 30/08/2007 tarih, 10.000-USD bedelli, … çek seri nolu ve 30/09/2007 tarih 10.000,- USD bedelli …. çek seri nolu toplam 43.000,- USD değerindeki 3 adet çekten dolayı müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, çeklerin icra takibine konu edilmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili birleşen davada cevap dilekçesinde, davaya bakmada yetkili mahkemenin müvekkili şirketin merkezinin bulunduğu Zeytinburnu mahkemeleri olduğunu, bu sebeple yetkiye itiraz ettiklerini, esasa ilişkin olarak ise, dava dilekçesinde de belirtildiği üzere muhtelif tarih ve tutarlarda toplam 429.562,02-YTL bedelli faturalar karşılığında galvaniz sacların davacı şirkete satıldığını, bunun karşılığında toplam 282.500-USD değerinde 13 adet çek alınarak malların alındığı … San ve Tic. A.Ş. ‘ye oradan da …. Tic. ve San. A.Ş’ye verildiğini, müvekkili şirketin aldığı siparişleri üretici konumunda olan diğer davalı şirketlere verdiğini ve dava konusu malların müvekkili şirkete gelmeden direkt olarak davacı şirketin sağladığı araçlarla söz konusu adreslere ulaştırıldığını, bu durumda müvekkili davalı şirketin herhangi bir kusuru ya da ayıplı mal satmasının söz konusu olmadığını, 10/12/2006 tarih, 23.000-USD , 15/11/2006 tarih, 10.000-USD ve 30/10/2006 tarih, 10.000-USD olmak üzere toplam 43.000-USD tutarındaki çeklerin 30/07/2007 tarih, 23.000-USD bedelli, 30/08/2007 tarih, 10.000-USD bedelli ve 30/09/2007 tarih, 10.000-USD bedelli çeklerle 26/03/2007 tarihli protokolle değiştirildiğini, yapılan araştırmalarda … ‘nun …., …. , …. şubelerinin …. çatı kaplama işi için alınan sacların ihale şartnamesinde belirtilen evsafta olmadığı, daha ucuz ve galvaniz kaplaması daha düşük olan saclar tercih edildiğinden söz konusu idare ile sorunlar yaşadığının öğrenildiğini, bu durumda müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddini istemiştir.
Asıl dava; ticari alım satımda satın alınan galvanizli sac malzemelerinin ayıplı olması nedeniyle akdin feshi ile ayıptan doğan zararların tazmini, birleşen dava ise; aynı ticari ilişkiden kaynaklanan ödeme amaçlı verilen 3 adet çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delil listeleriyle yazılı delillerini ibraz etmişler, diğer deliller mahkememizce toplanmış, taraf tanıkları dinlenmiştir.
Edirne …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı ve aynı mahkemenin … D.İş sayılı tespit dosyaları getirtilmiştir.
Davaya konu galvanizli sac malzemeler Toprak Mahsulleri Ofisinin …, …./…. ve ….’de bulunan depo çatılarında kullanıldığından …. ve …’daki depolar yönünden talimat yoluyla, ….’deki depo için mahkememizce atanan teknik bilirkişiler refakate alınarak bilirkişi incelemesi yaptırılarak raporlar alınmıştır.
Teknik yönden 3 adet rapor alındıktan sonra tarafların ticari defter kayıt ve belgeleriyle talimatla alınan bilirkişi raporları ve dosya kapsamı tespit dosyalarındaki raporlar değerlendirilerek satıma konu galvaniz sac malzemelerinin hukuki anlamda ayıplı olup olmadığı, ayıp var ise açık ayıp mı yoksa gizli ayıp mı olduğu, asıl davanın davalılarının davacı karşısındaki konumları ve sorumlulukları, ayıp nedeniyle akdin feshi koşullarının oluşup oluşmadığı, davacının ayıptan dolayı zararlarının olup olmadığı, birleşen menfi tespit dosyasındaki iddiaların yerinde olup olmadığı hususlarında bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılarak kök ve 2 ek rapor alınmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan ve sunulan deliller, incelenen taraf ticari defterleri, bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre mahkememizce verilen kararın temyiz edilmesi üzerine ; “Yargıtay … Hukuk Dairesinin …. Esas, …. Karar sayılı, 26/10/2016 tarihli ilamı ile mahkememizce verilen karar bozulması sebebiyle usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı küllîyen tetkîk edildiğinde;
Asıl dava; ticari alım satımda satın alınan galvanizli sac malzemelerinin ayıplı olması nedeniyle akdin feshi ile ayıptan doğan zararların tazmini, birleşen dava ise; aynı ticari ilişkiden kaynaklanan ödeme amaçlı verilen 3 adet çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delil listeleriyle yazılı delillerini ibraz etmişler, diğer deliller mahkememizce toplanmış, taraf tanıkları dinlenmiştir.
Edirne … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı ve aynı mahkemenin … D.İş sayılı tespit dosyaları getirtilmiştir.
Davaya konu galvanizli sac malzemeler Toprak Mahsulleri Ofisinin …., …./…. ve ….de bulunan depo çatılarında kullanıldığından … ve ….’daki depolar yönünden talimat yoluyla, ….’deki depo için mahkememizce atanan teknik bilirkişiler refakate alınarak bilirkişi incelemesi yaptırılarak raporlar alınmıştır.
Teknik yönden 3 adet rapor alındıktan sonra tarafların ticari defter kayıt ve belgeleriyle talimatla alınan bilirkişi raporları ve dosya kapsamı tespit dosyalarındaki raporlar değerlendirilerek satıma konu galvaniz sac malzemelerinin hukuki anlamda ayıplı olup olmadığı, ayıp var ise açık ayıp mı yoksa gizli ayıp mı olduğu, asıl davanın davalılarının davacı karşısındaki konumları ve sorumlulukları, ayıp nedeniyle akdin feshi koşullarının oluşup oluşmadığı, davacının ayıptan dolayı zararlarının olup olmadığı, birleşen menfi tespit dosyasındaki iddiaların yerinde olup olmadığı hususlarında bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılarak kök ve 2 ek rapor alınmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan ve sunulan deliller, iddia ve savunmalar, teknik bilirkişi raporları, bilirkişi kurulunun rapor ve ek raporları ile tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde; davacı …. Şirketinin …..’nin …., …./…. ve ….’deki depolarının çatılarındaki galvaniz sacların yenilenmesi ihalesi işini aldığı, bu iş kapsamında davalı …. Şirketi ile alım satım ilişkisine girdiği, …. Şirketine dava konusu galvanizli sac malzemeleri sipariş ettiği, ….’ın ise, bu malzemeleri davalı … Şirketinden temin ettiği, … Şirketinin ise aynı malzemeleri üretici firma olan …. Şirketinden aldığı, bu kapsamda davacı … Şirketi ile davalı … Şirketinin doğrudan ticari ilişkilerinin bulunmadığı dosya kapsamı ile sabittir. Fakat dava konusu malzemeyi üreten … A.Ş.’nin ürettiği malzeme ile ilgili olarak TSE belgesini kamuoyunun bilgisine sunduğu görülmektedir. Bilirkiş raporunda ise malzemenin TSE standartlarına uygun üretilmediği konusunda görüş bildirilmiştir. Bu haliyle üretici firma olan … A.Ş.’nin de davacı firmaya karşı sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı …. satıcı …. Şirketine almış olduğu saclar nedeniyle toplam 429.562,02 TL bedelli faturalar karşılığı 282.500,- USD tutarlı 13 adet çekle ödeme yapmıştır. Satıma konu galvanizli sac malzemeler …..’nin muhtelif depolarına teslim edilmiş, depolardaki çatılara kaplandıktan bir müddet sonra sac kaplamalarda kırmızı pas oluştuğu, renk değişimi görüldüğü, saclarda çinko kaplamanın eksik gramajlı olduğu, paslanmanın ihale şartnamesinde belirtilen 1 B sınıfı üzerindeki kaplama miktarına uyulmamasından kaynaklandığı, teknik bilirkişilerin raporlarında bu hususların tespit edildiği, incelenen sacların üzerindeki çinko miktarının TS 822 Standardında belirtilen gramaj değerlerinin hiçbirine uymadığı, bu haliyle galvanizli sac malzemelerin gizli ayıplı olduğu ve dava dışı … tarafından şartnameye uygun olmamaları nedeniyle kabulünün mümkün olmadığı tespit edilmiştir. Yargılama aşamasında talimat yoluyla yapılan keşifler sırasında tüm kaplamaların davacı … Şirketi tarafından yenilenmiş olduğu ve ayıplı ürünlerin götürülmüş olduğu belirlenmiştir. Söz konusu gizli ayıp alıcı …. Şirketi tarafından satıcı …. Şirketine bildirilmiş, taraflar 26/03/2007 tarihli dosyada mevcut protokolü düzenleyerek saclarda kısmen paslanmalar ve renk değişmelerinin olduğu nedeniyle davacı …’ın davalı …. Şirketine vermiş olduğu … Bankası …. Şubesine ait 10/12/2006 tarih 23.000,- USD tutarlı … seri nolu, 15/11/2006 tarih 10.000,- USD tutarlı, …. seri nolu, 30/10/2006 tarih, 10.000,- USD tutarlı, …. seri nolu çeklerin ödenmeyeceği, bu çeklerin davacı ….’a iade edildiği, bunların yerine …. Bankası …. Şubesine ait 30/07/2007 tarih, 23.000,- USD tutarlı, …. seri nolu, 30/08/2007 tarih, 10.000,- USD tutarlı, … seri nolu, 30/09/2007 tarih 10.000,- USD tutarlı, …. seri nolu 3 adet çek verildiği, satıcı …’ın alıcı …. Şirketiyle Edirne … ofisiyle yaptığı görüşmelerin sonucunu beklediği belirtilerek söz konusu ayıpların davalı … Şirketi tarafından bilindiği ve kabul edildiği kanaatine varılmıştır.
Davacı …. Şirketi asıl davada, davalı …. Şirketiyle arasındaki satım akdinin ayıp nedeniyle feshini ve ayıptan dolayı uğradığı zararları talep etmiştir. Davacının diğer davalılar … Şirketi ile doğrudan ticari ilişkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle akdin feshi ve zararların tazmini talebi ancak satım akdinin tarafı olan davalı … Şirketine ve karşı bu firmanın da belirtilen standartlarda üretim yapmaması sebebiyle üretici firma olan diğer davalı …. A.Ş.ye karşı ileri sürülebilecektir. Satın alınan galvanizli sac malzemenin değeri 429.562,02 TL’dir. Malzemenin gizli ayıplı olduğu ve bu haliyle kabul edilebilir nitelikte olmadığı teknik bilirkişilerce tespit edilmiştir. Davacı sökülen malzemenin % 40’ını hurda bedeli olarak bildirmiştir. Bilirkişi kurulunca bu bedel kadri maruf bulunmuştur. Hurda bedeli düşüldükten sonra kalan tutar 257.737,21 TL olup, davacı talebiyle bağlı olduğundan 240.857,66 TL ayıp nedeniyle borçlu olmadığı kısım olarak hesaplanmıştır. Bu hesaplamanın içerisinde birleşen davaya konu 43.000,- USD toplam tutarlı çeklerde bulunmaktadır. Menfi tespite konu 43.000,- USD’nin 1,325 TL kur üzerinden karşılığı 56.975,- TL düşüldüğünde ayıp nedeniyle uğranılan zarar 183.882,66 TL olarak bulunmuş, davacı bu zarardan şimdilik 100.000,- TL talep ettiğinden talebiyle bağlı kalınmıştır. Asıl davada ayrıca ayıplı galvanizli sacların sökülmesi yeni malzemenin montajı ve işçilik bedelleri de talep edilmiştir. Bunun ispatı yönünde davacı 14 adet fatura ibraz etmiştir. 31/10/2014 tarihli 2.ek raporda ayrıntılı hesaplaması yapıldığı üzere davacının sökme ve yeniden montaj işi için 151.560,74 TL masraf isteyebileceği belirlenmiştir. Davacı bu kalem için şimdilik 5.000,- TL talep ettiğinden talebiyle bağlı kalınmıştır. Yine asıl davada mahrum kalınan kar istenilmiş ise de; davacı kar mahrumiyetini kanıtlayamamıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; davacı … Şirketinin davalı …. Şirketinden dava dışı …..’nin …., …/…. ve …. depolarının çatılarındaki galvanizli sacların değiştirilmesi işi nedeniyle galvanizli sac malzemesi sipariş edip satın aldığı, davacının diğer davalı … Şirketi ile doğrudan herhangi bir ticari ilişkisinin bulunmadığı, fakat üretici firma olan …. A.Ş.’nin belirtilen standartlarda üretim yapmaması sebebiyle davlı … şirketi ile beraber davacıya karşı sorumlu oldukları satın alınan malzemelerin gizli ayıplı olduğu, bu haliyle kabulünün mümkün olmadığı, gizli ayıbın davacı …. Şirketi tarafından davalı satıcı …. Şirketine süresinde ve usulüne uygun olarak bildirildiği, kaldı ki davacı ile davalı … Şirketinin 26/03/2007 tarihli imzaladıkları protokol hükümlerine göre davalı satıcı …. Şirketinin söz konusu ayıplardan haberdar olduğunun sabit olduğu, davacının davalı … ile arasındaki satım akdinin ayıp nedeniyle feshi koşullarının oluştuğu, davacının talebiyle bağlı kalınarak ayıp nedeniyle uğradığı zararlar karşılığı talebiyle bağlı kalınarak 105.000,- TL talep edebileceği, mahrum kalınan karını kanıtlayamadığı, asıl davada davalı … Şirketi yönünden ise pasif husumetin bulunmadığı, birleşen davada ihtiyati tedbir kararı verilen 3 adet çekten dolayı davacının davalı … Şirketine borçlu olmadığının tespitinin gerektiği sonucuna varılmakla; asıl davada davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ile … San. ve Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalı … ve Dış Tic. Ltd Şti ile diğer davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne, taraflar arasındaki satım akdinin ayıp nedeniyle feshine, 105.000-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlardaki avans faizi ile birlikte bu davalıdan tahsiline, davacının mahrum kalınan kar isteminin reddine, birleşen davanın kabulü ile bu davaya konu 3 adet çekten dolayı davacının davalı … Şirketine borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-ASIL DAVADA ;
a) Davacının davalılardan … San. ve Tic. A.Ş. aleyhinde açtığı davanın pasif husumet yokluğundan REDDİNE,
b)Davacının davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ve … ve Dış Tic. Ltd Şti aleyhinde açtığı davanın Kısmen Kabulüne, taraflar arasındaki satım akdinin ayıp nedeniyle feshine , 105.000-TL’nin dava tarihinden itibaren (26/12/2007) işleyecek değişen oranlardaki avans faizi ile birlikte bu davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacının mahrum kalınan kar isteminin Reddine,
2-BİRLEŞEN DAVADA;
Birleşen davanın kabulüne, dava konusu olan;
a) … Bankası …. Şubesinden verilme, 30/07/2007 tarih, …. çek nolu, 23.000-USD bedelli ,
b)… Bankası …. Şubesinden verilme, 30/08/2007 tarih, …. çek nolu, 10.000-USD bedelli,
c)… Bankası …. Şubesinden verilme, 30/09/2007 tarih, …. çek nolu, 10.000-USD bedelli, 3 adet çekten dolayı davacının davalı … ve Dış Tic. Ltd. Şti’ne borçlu olmadığının tespitine,
d) İhtiyati tedbirin kararın kesinleşmesine kadar devamına,
Asıl davada;
3-a)Harçlar Tarifesi Uyarınca Alınması gereken 7.172.55-TL nispi ilam ve karar harcından davacı tarafından yatırılan 1.485,00-TL peşin harcın mahsubuna, bakiye 5.687,55-TL nispi ilam ve karar harcının davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ve … Metal ve Dış Tic. Ltd Şti alınarak hazineye gelir kaydına,
b)Davacı tarafından yatırılan 13,10-TL başvurma harcı ile 1.485-TL peşin harcın davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ve … Metal ve Dış Tic. Ltd Şti alınarak davacıya verilmesine,
c) Davanın kabul edilen miktarı dikkate alınarak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin ve takdir olunan 11.150-TL nispi vekalet ücretinin davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ve … Metal ve Dış Tic. Ltd Şti alınarak davacıya verilmesine,
d)Davanın reddedilen miktarı dikkate alınarak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1 maddesi gereğince tayin ve takdir olunan 2.725-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ve … Metal ve Dış Tic. Ltd Şti’ne verilmesine,
e)Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca tayin ve takdir olunan 2.725-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … San. ve Tic. A.Ş. verilmesine,
f) Davalı … Metal ve Dış Tic. Ltd Şti tarafından yapılan 14,- TL müzekkere, 8,- TL tebligat gideri ve 25,- TL tanıklık ücreti olmak üzere toplam 47,- TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak 2,05 TL sinin davacıdan alınarak davalı … Metal ve Dış Tic. Ltd. Şirketine verilmesine, kalan kısmın bu davalı üzerinde bırakılmasına,
g) Davalı …. Tic. ve San. A.Ş. tarafından yapılan 17-TL tebligat giderinin davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak 0,77 TL sinin davacıdan alınarak davalı …. Tic. ve San. A.Ş.ne verilmesine, kalan kısmın bu davalı üzerinde bırakılmasına,
h)Davacı tarafından sarf edilen 381-TL tebligat, 45-TL müzekkere, 300-TL talimat gidiş dönüş giderleri ile fotokopi masrafı, 5.767-TL bilirkişi ücreti, 162,50-TL keşif masrafı olmak üzere toplam 6.655,50 TL yargılama giderinin asıl davanın kabul oranı alınarak takdiren 6.352,97 TL ‘sinin davalılar …. Tic. ve San. A.Ş. ve … Metal ve Dış Tic. Ltd Şti alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Birleşen dava;
4-a)Harçlar Tarifesi Uyarınca alınması gereken 3.891.97-TL nispi ilam ve karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 809,70-TL harcın mahsubuna, bakiye 3.082,27-TL nispi ilam ve karar harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
b) Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin ve takdir olunan 6.617,25 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c) Davacı tarafından yatırılan 13,10 TL başvurma harcı, 809,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5) Avanslardan artan olur ise karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin, davalı … vekilinin ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, davalı …. vekilinin yokluğunda karar verildi. 16/12/2019

Katip …
E-imzalıdır ¸

Hakim …
E-imzalıdır ¸