Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1054 E. 2020/1086 K. 24.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1054 Esas
KARAR NO : 2020/1086

ASIL DAVA : Tazminat (Adi Ortaklık Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/11/2014
KARŞI DAVA : Kar payı alacağı
KARŞI DAVA TARİHİ : 22/12/2014
KARAR TARİHİ : 24/12/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/01/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhinde açılan tazminat (adi ortaklık sözleşmesinden kaynaklanan) davasının Mahkememizin 23/01/2015 tarih … Esas … Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas numarasını aldığı, Bakırköy … Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/05/2017 tarihli … Esas … Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine İstinaf Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 18/10/2017 tarih …. Esas …. Karar sayılı kararı ile mahkememizin yargı yeri olarak belirlenmesine ilişkin kesin olarak karar verildiği, mahkememizin … Esasına kaydının yapıldığı anlaşılmakla; davacı-karşı davalı tarafından açılan tazminat davası ile, davalı-karşı davacı tarafından açılan kar payı alacağına ilişkin davanın dosya üzerinde yapılan incelemesi sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile dava dışı … arasında … Otelin balo salonunun düğün, nişan, balo, koktey gibi özel günlerin düzenlenmesinin işletmesi hususunda anlaşmaya varıldığını, bu anlaşma çerçevesinde müvekkilinin ortağı olan … ile davalı arasında protokol yapılarak balo salonunun işletmeye açılması için gereken tadilat ve düzenlemelerin masrafları müvekkili tarafından ödenmek suretiyle yapıldığını, müvekkilinin ortağı …’ın işten ayrılmak istemesi üzerine müvekkili ile davalı arasında 21/06/2014 tarihinde yeni iki yıl süreli bir sözleşme yapılarak … Otelin balo salonunu işletmeye devam ettiğini, … balo salonunda düğün ve davetlerin düzenlenmesi için gerekli reklam ve promosyonların müvekkili tarafından yapılarak taleplerin belli bir seviyeye gelmesinin sağlanmasından sonra müvekkilinin aylık 15.000,- TL net gelir elde etmeye başladığını, ancak davalının 20/10/2014 tarihinden itibaren müvekkilinin balo salonunu işletmesini engelleyerek sözleşmeye aykırı davranmaya başladığını, bunun üzerine kendisine ihtarname keşide ederek sözleşmeye aykırı davranışlarına tebliğ tarihinden itibaren 3 gün içerisinde son verilmesi ve aynı süre içinde uğranılan kazanç kaybının ödenmesinin ve ayrıca sözleşmeye aykırılığa devam edilmesi halinde bakiye sözleşme süresi olan 21 aylık süre içerisinde elde edilecek kazanç kaybı ile … Otelin tadilat masrafları ile birlikte 415.000,- TL maddi tazminat talep edileceğinin ihtar edildiğini, ihtarnamenin davalıya tebliğ edildiğini, ihtarnamede verilen sürenin geçmesine rağmen müvekkilinin … Otelin balo salonunu işletmesinin engellenilmesine devam edildiğini ve davalının sözleşmeye aykırı davranarak temerrüde düştüğünü, davalının cevabı ihtarnamesi ile müvekkilinin iddia ettiği tüm hususları kabul ettikten sonra … ile yapılan protokolün 3.maddesinde yapılan tadilatlarla ilgili ücret talep edilemeyeceğini, 7.maddede yapılan her organizasyonun hesabı münferiden kapatılacağı, 12.maddesinde hesabın her işin bitiminde yapılıp kapatılacağının yazıldığını ileri sürdüğünü, ancak protokolde bu hükümlerin bulunmadığını ileri sürerek davalının haksız ve hukuka aykırı olarak taraflar arasında düzenlenen 21/06/2014 tarihli sözleşmeye aykırı davranarak temerrüde düşmesi ve bu sebeple müvekkilinin sözleşme süresince elde edemediği fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 315.000,- TL ile … Otelin balo salonu için yapılan tadilat gideri 100.000,- TL olmak üzere toplam 415.000,- TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; davacı ile dava dışı …’ın ortaklığına ilişkin herhangi bir belge bulunmadığını, yapılan anlaşmanın davalı müvekkili ile dava dışı … arasında yapıldığını, anlaşmanın 21/06/2014 tarihinde son bulduğunu, dosyaya sunulan 21/06/2014 tarihli tutanaktan da anlaşılacağı üzere …’ın taraflar arasında düzenlenen anlaşma şartlarına uymaması nedeni ile ilgili sözleşmenin davalı müvekkili şirket tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini, davacının dava dışı … ile herhangi bir resmi ortaklığının olmamasının yanı sıra bir kısım ödemelerden bahsetmiş ise de yapılmış olan tadilatlara ilişkin herhangibir fatura ya da ödeme makbuzu sunulmadığını, davacının iddialarının aksine söz konusu balo salonunun tüm onarım bakım ve tadilatlarının müvekkili firma tarafından titizlikle yapıldığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 3.maddesi gereğince tadilat ve onarım işleri için yapılan harcamalardan davacı …’ün davalı müvekkili firmadan herhangi bir ücret talep edemeyeceğinin kararlaştırıldığını, dolayısı ile davacının yaptığını iddia ettiği masrafları ispat yükünün kendisinde olup, talepler yersiz olduğundan reddinin gerektiğini, dava dışı … ile davalı müvekkili arasındaki sözleşmenin feshedilmesi ile birlikte davacının müvekkilinin balo salonunun işletmesine talip olduğunu ve taraflar arasında 21/06/2014 tarihli kar ortaklığı protokülünün imzalandığını, davacının beyanında balo salonundaki düğün ve davetlerden aylık 15.000,- TL net gelir elde ettiğini beyan ettiğini, ancak taraflar arasında yapılan kar ortaklığı protokolü gereğince davacı tarafından müvekkiline kar payı verilmediğini, bu nedenle müvekkili tarafından şahitler huzurunda 25/10/2014 tarihli protokol fesih tutanağının düzenlendiğini, davacı tarafından kendilerine tebliğ edilen ihtarname üzerine kendilerine cevabı ihtarname gönderdiklerini, davacının müvekkiline ait balo salonunu kullanıp müvekkiline hiçbir şekilde ödeme yapmadığını, elektrik, su, doğalgaz ve benzeri ödemelerini yapmayarak müvekkilini zarara uğrattığını belirterek davacı karşı davalının usul ve yasaya aykırı tüm taleplerinin reddine, karşı davanın kabulü ile fazlaya ilişkin tüm talep, dava ve ıslah hakları saklı kalmak koşulu ile müvekkilinin 60.000,- TL alacağının davacı-karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLEDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Asıl dava; sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle tazminat, karşı dava ise, ortaklık sözleşmesinden doğan kâr payı alacağı istemine ilişkindir.
…’ün gerçek kişi ticari işletme bulunamadığının bildirilmesi ile birlikte İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünden istenen bilgi ve belgelerin gönderildiği, incelenmesinde; .. sicil nolu … … …. Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin 03/11/1997 tarihinde kurulduğu, eski ünvanlarının … … Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş, … … … Sanayi Ticaret A.Ş, … Sanayi Ticaret A.Ş., … … … Sanayi Ticaret Anonim Şirketi olduğu, …, … Asfaltı No: … …/… adresinde sicilde kain olduğu, …’ın yönetim kurulu üyesi ve yetkilisi olduğu, şirketin son tescilini 15/08/2013 tarihinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Zeytinburnu Vergi Dairesi Müdürlüğü yazı cevabında … T.C.kimlik numaralı …’ün potansiyel mükellef olduğu, herhangi bir mükellefiyet kaydına rastlanılmadığı bildirilmiştir.
Beşiktaş Sosyal Güvenlik Merkezinden …’e ait hizmet cetveli ve çalıştığı işyerlerinin ünvan, adres bilgileri celp edilmiştir.
İnşaat mühendisi bilirkişi …. tarafından tanzim edilen 27/07/2016 tarihli raporda özetle; davacı vekili tarafından balo salonuna yapıldığını iddia ettiği tadilat ve onarım masrafları toplam olarak 25.875,00 TL olarak hesap edildiği, ancak yapılan tadilatlara ait dava dosyasında işçilik ve kullanılan malzemelere ait fatura ve belgelere rastlanmadığı, SGK Kurumu Başkanlığı 17/11/2015 tarihli yazısıyla gönderilen sigortalı hizmet cetvelleri ve iş yeri açılış belgeleri bilirkişi mali müşavir … tarafından düzenlenen bilirkişi raporunun incelenmesin sonucunda, davacı karşı davalı …’ün 21/06/2014-01/08/2014 tarihleri arasında …. işyeri kurum nolu …. Yatırım ve Turkuaz A.Ş.ile 01/09/2014-20/10/2014 tarihleri arasında …. işyeri kurum nolu … İnşaat Proje Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.’de çalıştığı görülmekte olduğu tespit edildiği hususları bildirilmiştir.
SMM bilirkişi …. tarafından tanzim edilen 27/07/2016 tarihli raporda özetle; dosyaya sunulu faturalar incelendiğinde faturaları …. Boya Ltd.Şti.-Serpil Uzun, – …. Bilişim A.Ş.firmaları tarafından davalı karşı davacı ünvanına düzenlenmiş olduğu, faturaların davalı karşı davacı ticari defterinde kayıtlı olduğu, … Boya Ltd.Şti.30/12/2013 tarih ve …. nolu irsaliyeli faturanın muhteviyatının Unlu sel dolgu, sentetik tiner, Akrilik İpek Mat Vernik, Color 0252 Açık Ceviz 1 lt, Color 0281 Sarı 1 lt, Super Tiner, Astar Beyaz, Panel Kapı Boyası, Siyah Boya 12 kg, Yat Vernik 2,5 Lt, Çatlak boya beyaz, Sentetik Tiner, Astar Kahve 18 kg, Ceviz Pinoteks 12 kg, İpek Mat Vernik, Yat Vernik 12/1, Soft Rulo 115*25 No: 180 Kum, Su Zımparası K:220, Kum Sünger Zımpara olduğu, … 11/12/2013 tarih ve … nolu faturanın muhteviyatının web ücreti olduğu, … ve … aralarında fatura muhteviyatına ilişkin akdedilmiş ve dosyaya sunulu bir sözleşmenin mevcut olduğu, … Bilişim A.Ş.23/01/2014 tarih … nolu faturanın muhteviyatının 31/12/2013 tarih ve … nolu sözleşme hizmet bedeli olduğu belirtildiği, .. nolu sözleşme dosyada görülemediği, faturaların usulüne uygun olarak düzenlendiği, davalı karşı davacı … … A.Ş.tarafından sunulan faturasız giderlerin yapıldığı fakat fatura alınmadığı belirtilerek sunulduğu, SGK Kurumu Başkanlığı 17/11/2015 tarihli yazısıyla gönderilen sigortalı hizmet cetvelleri ve iş yeri açılış belgeleri incelenmesi sonucunda, davacı karşı davalı …’ün 21/06/2014-01/08/2014 tarihleri arasında … işyeri kurum nolu …. Yatırım ve Turkuaz A.Ş.ile 01/09/2014-20/10/2014 tarihleri arasında …. işyeri kurum nolu … İnşaat Proje Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.’de çalıştığı görülmekte olduğu tespit edildiği hususları bildirilmiştir.
16/01/2017 tarihli ek raporda özetle; davacı karşı davalı vekilinin mali bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde belirttiği gibi “mali bilirkişi raporunda belirtilen davalı karşı davacının defterlerinin durumları hakkındaki rapor sonucunun yanlış ve mahkeme yanıltıcı…” konuları ile yapmış olduğu değerlendirmenin kendi fikir ve yorumları olduğu, uzmanlık konusu olan konuda kök raporda belirtilen bilgilerin doğru olduğu, sonuç olarak davalı karşı davacı şirkete ait 2013-2014 yılı ticari defterlerin 6102 sayılı yeni TTK.ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulduğu kanaatine varıldığı, davacı karşı davalı tarafından ödenmesi gereken 6.ay, 8.ay ve 9.ay elektrik bedellerinin ödenmediği ve davalı karşı davacı yanca ödendiği (9.680,00 lira); diğer belgelerde ise organizasyon tarihi, organizasyon sahibi, iletişim bilgileri, sözleşme tutarı, ekstra gelirler, toplam tutarlar, giderler, net gelirler ve işletmecinin aldığı miktarlar (73.661 lira) detaylı olarak belirtildiği fakat bu iki belge bilgilerini destekleyici ticari defterlerinde kayıt görülmediği, bu durumun takdirinin mahkemeye ait olduğu, kök raporda yapılan değerlendirmelerde bir kanaat değişikliği olmamakla beraber tarafların kazançtan mahrumiyet veya kâr payı alacağı gibi konuların takdirinin mahkemeye ait olduğu hususları bildirilmiştir.
15/03/2018 tarihli heyet ara kararı ile, daha önce rapor ve ek rapor hazırlayan inşaat mühendisi …, mali müşavir …ün yanına elektrik mühendisi …’nin dahil edilerek özellikle davacı-karşı davalı … vekilinin 05/02/2018 tarihli dilekçesi, davalı-karşı davacı … … vekilinin 21/02/2018 tarihli dilekçesi ve bu dilekçe ekinde sunulan balo salonu elektrik su gideri tablosu, yine düğün organizasyonlarının kâr payı hesabına ilişkin ikinci tablo ile 2014 yılı haziran, ağustos ve eylül dönemine ilişkin elektrik faturalarının incelenmesi, söz konusu elektrik fatura bedellerinin … … şirketi tarafından ödenip ödenmediğinin ticari defterlerden tespiti, tarafların kök ve ek rapora itirazlarının değerlendirilmesi, taraflar arasındaki 21/06/2014 tarihli kâr ortaklığı protokolünün tüm maddelerinin somut uyuşmazlığa etkisinin irdelenmesi, mahallinde elektrik mühendisi bilirkişi tarafından inceleme yapılarak … Otelin balo salonundaki süzme elektrik saatinin yerinde bulunup bulunmadığı, tüm otelin kullandığı elektriğin 2014 yılı haziran, ağustos ve eylül ayları itibariyle ne kadarlık kısmının balo salonu için sarfedilmiş olduğunun tespiti, davalı-karşı davacı … … şirketinin tekrar ticari defter ve muhasebe kayıtlarının da ayrıntılı incelenmek suretiyle denetime elverişli şekilde 2.ek rapor alınmasına karar verilmiş, 28/09/2018 tarihli 2.ek raporda özetle; davanın konusu, tarafların dava dosyasında mevcut olan iddia ve savunmaları, dav dosyasındaki bilgi ve belgelerin kapsamlı ve detaylı olarak incelenip değerlendirilmesi neticesinde; rapor içeriğinde detayları verilen faturaların hesap detaylarında görüldüğü şekli ile davalı karşı davacı … … Sanayi Ticaret A.Ş.ticari defterlerinde faturaların kaydı ve ödendiği kaydının görüldüğü, davalı karşı davacı … … vekilinin 21/02/2018 tarihli dilekçesi ekinde sunulan tablolardan 6 ay, 8 ay ve 9.ay için toplamda 9.680,00 TL olarak ödenmediği ve talep edildiğini belirttiği elektrik ve su giderinin yerinde olduğu, … Otel’in balo salonundaki süzme elektrik sayacının, burada yapılan inceleme ve keşif sırasında yerinde bulunmadığı tespit edildiği, bu nedenle balo salonunun sayaç endeksine dayalı bir elektrik tüketim bedeli hesabı yapılamadığı, davalı karşı davacı … … vekilinin 21/02/2018 tarihli dilekçesi ekinde sunulan tablolardan 6.ay, 8.ay ve 9.ay için toplamda 9.680,00 TL olarak ödenmediği ve talep edildiği belirtilen elektrik ve su giderinin bu dönemlerde balo salonunda yapılan organizasyon (düğün-nişan) sayıları ve bu organizasyon sayılarının, önceki dönemlerde ödemelerinin yapıldığı belirtilen elektrik su gideri tutarı ve bu dönemlerde balo salonuna yapılan organizasyon sayıları ile karşılaştırılması, yine mevsim şartlarına bağlı hava sıcaklıkları dikkate alındığında davalı karşı davacı … … vekilinin 21/02/2018 tarihli dilekçesi ekinde sunulan tablolardan 6.ay, 8.ay ve 9.ay için toplamda 9.680,00 TL olarak ödenmediğini ve talep edildiğini belirttiği elektrik ve su giderinin yerinde olduğu, 6.ay, 8.ay ve 9.ay için toplamda 9.680,00 TL olarak ödenmediği ve talep edildiği belirtilen elektrik ve su giderinin 85 TL’si su gideri olarak hesaplandığı, geriye kalan 9.585,00 TL’nin ise elektrik gideri olduğu, … Otel’in 2014 yılı Haziran, Ağustos ve Eylül ayları itibariyle kullandığı tüm elektriğin 9.585,00 TL’lik kısmının balo salonu için sarfedilmiş olduğu tespit ve kanaati bildirilmiştir.
15/02/2019 tarihli heyet ara kararı ile, daha önce rapor ve ek raporlar hüküm vermeye elverişli olmadığı anlaşılmakla tarafların iddia ve savunmaları, alınan raporlara yapmış oldukları itirazlarının değerlendirilmesi, davacının söz konusu oteli balo salonu için yapmış olduğunu iddia ettiği tadilat masrafı talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise miktarının tespiti yönünde sözleşme süresince elde edemediği bedeli talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise miktarının tespiti taraflar arasındaki protokoller , sözleşmeler incelenmesi yanında karşı dava yönünden de karşı davacı kâr payı ortaklığı iddialarının değerlendirilerek kâr payı ortaklığı talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise miktarının tespiti ve özellikle davacı-karşı davalı … vekilinin 05/02/2018 tarihli dilekçesi, davalı-karşı davacı … … vekilinin 21/02/2018 tarihli dilekçesi ve bu dilekçe ekinde sunulan balo salonu elektrik su gideri tablosu, yine düğün organizasyonlarının kâr payı hesabına ilişkin ikinci tablo ile 2014 yılı haziran, ağustos ve eylül dönemine ilişkin elektrik faturalarının incelenmesi, söz konusu elektrik fatura bedellerinin … … şirketi tarafından ödenip ödenmediğinin ticari defterlerden tespiti, tarafların kök ve ek rapora itirazlarının değerlendirilmesi, taraflar arasındaki 21/06/2014 tarihli kâr ortaklığı protokolünün tüm maddelerinin somut uyuşmazlığa etkisinin irdelenmesi, mahallinde elektrik mühendisi bilirkişi tarafından inceleme yapılarak … Otelin balo salonundaki süzme elektrik saatinin yerinde bulunup bulunmadığı, tüm otelin kullandığı elektriğin 2014 yılı haziran, ağustos ve eylül ayları itibariyle ne kadarlık kısmının balo salonu için sarfedilmiş olduğunun tespiti, davalı-karşı davacı … … şirketinin tekrar ticari defter ve muhasebe kayıtlarının da ayrıntılı incelenmek suretiyle denetime elverişli şekilde rapor alınmasına karar verilmiş, 25/09/2019 tarihli raporda özetle; … Hotel ile dava dışı … arasında yapılan protokol ile otelin balo salonu … tarafından işletilmeye başlanmıştır. Dosya kapsamından başlangıçta bir takım tadilat ve onarım işlerinin … tarafından yaptırılmış olduğu anlaşılmaktadır. Zaten protokolün 2. maddesinde “Balo salonunda başlangıç itibariyle yapılması gereken bazı tadilat ve onarım işleri … tarafından yapılacaktır” hükmü mevcut olduğu, sunulan 21.06.2014 tarihli tutanaktan anlaşıldığı üzere; …’ın anlaşma şartlarına uymaması nedeniyle sözleşme davalı şirket tarafından tek taraflı olarak feshedilmiş ve aynı tarihte … ile yeni bir protokol hazırlanarak salonun işletmesi …’e verilmiştir. Ancak bu anlaşma yaklaşık 4 ay kadar sürmüş, … … tarafından yine tek taraflı olarak 25.10.2014 tarihinde hazırlanan protokol fesih tutanağı ile anlaşmaya son verildiği, dosya üzerinde ve mahallinde yapılan keşif, inceleme ve tespitler neticesinde aşağıdaki teknik değerlendirmelere varıldığı, davacı taraf dava dilekçesinde, otelin balo salonu için yapmış olduğu tadilat masrafı olan 100.000 TL ile sözleşme süresince elde edeceği 315.000 TL kazançtan mahrum kaldığından bahisle toplam 415.000 TL maddi tazminat talebinde bulunduğu, talep edilen tadilat masrafları başlangıçta … tarafından yapılan işler olduğu gibi, ayrıca taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 3. maddesinde “Balo salonunda başlangıçta yapılan bazı tadilatlar ve onarım işleri için yapılan harcamalardan … … Hotel A.Ş.’den herhangi bir maddi ücret talep edemez” hükmü mevcut olduğu, bundan dolayı davacı tarafın 100.000 TL’lik tadilat masrafını talep etme hakkının olmadığı kanaati hasıl olduğu, inşaat mühendisi … tarafından 27.07.2016 tarihinde düzenlenen bilirkişi raporunda; balo salonu tadilatı ile ilgili iş ve aksesuarların bedelleri hesaplanarak toplam 25.875 TL bulunmuş, ancak yapılan tadilatlara ait dava dosyasında fatura ve belgelere rastlanmadığı ifade edildiği, nitekim dosyada yapılan incelemede, bu işlerin davacı tarafından yapıldığını tevsik eden herhangi bir belgeye rastlanmadığı, hesaplanan bu tutarın dikkate alınmasına yer olmadığı görüşüne varıldığı, davacı yanın sözleşme süresince elde edeceği 315.000 TL kazançtan mahrum kaldığı iddiası ve tazminat talebi ile ilgili görüş belirtmek için öncelikle feshin haklı olup olmadığı konusunda bir karara varmak gerektiği, ancak bu konu hukuki bir konu olup, bizim uzmanlık alanı olmadığından dolayı takdir ve değerlendirmenin mahkemeye ait olacağı, mahkeme tarafından davalı-karşı davacının sözleşmeyi fesihte haksız olduğunu kanaati edinilmesi halinde, rapor içeriğinde gerekçeleri ile izah edilip, hesaplandığı üzere, davacı-karşı davalının asıl davada talep ettiği 315.000,00 TL kâr kaybı bedelinin uygun olduğu, karşı dava yönünden; ödenmediği belirtilen 6. ay 8. ay 9. ay elektrik ve su giderleri toplamı olan 9.680,00 TL. tutarın yapılan organizasyon sayısı, organizasyonun yapıldığı ay ve ödemesi yapılan geçmiş aylardaki tüketimler dikkate alındığında talep edilebileceği, 9.680,00 TL bedelin 185,64 TL si kadarının su tüketim bedeli olabileceği görüş ve kanaatine varıldığı, rapor içerisinde gerekçeleri ile izah edildiği üzere, davalı-karşı davacı … …’in, davacı-karşı davalı …’den 9.680,00 TL elektrik+su bedeli + 36.830,50 TL ödenmeyen kar payı olmak üzere= 46.510,50 TL Alacaklı olduğu sonuç ve kanaatleri bildirilmiştir.
Davaya konu sözleşmenin ve taleplerin içeriği dikkate alındığında davanın TBK 644.maddesi uyarınca adi ortaklığın tasfiyesine ilişkin olduğu dikkate alınarak; adi ortaklığın tasfiyesine yönelik işlemler yapmak, rapor hazırlamak ve tasfiye bilançosunun sunulması için taraflara tasfiye memuru olarak isim bildirmeleri ve bu isim üzerinde anlaşmaları halinde ilgili tasfiye memurunun görevlendirilmesine karar verilmiş, 11.11.2020 tarihli tasfiye memuru … tarafından tanzim edilen raporda özetle; Birinci Aşama: Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda; oluşan adi ortaklığın aktifinde kayıtlı herhangi bir varlığın veya 3. Kişilere herhangi bir borcun bulunmadığı, İkinci Aşama: Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda; oluşan adi ortaklığın aktifinde kayıtlı herhangi bir varlığın bulunmaması nedeniyle bu aşama yönünden tasfiye memuru olarak herhangi bir işlem yapılmadığı, Üçüncü Aşama: Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda; kurulan adi ortaklığın herhangi bir mal varlığının bulunmaması nedeniyle Yargıtay Kararları ışığında ifade edilen 3. Aşama yönünden herhangi bir işlem tasfiye memuru olarak yapılmadığı, adi ortaklığın aktifinde herhangi bir varlığın bulunmadığı, pasifinde de 3. Kişilere herhangi bir borcunun bulunmadığı, sadece … tarafından dönem içerisinde yapılan organizasyonlar nedeniyle davalı-karşı davacıya ödenmesi gerektiği bilirkişi raporları ile tespit edilen 9.680,00 TL elektrik su bedeli ile 36.830,50 TL karın bulunduğu, ancak adi ortaklığın herhangi bir varlığı bulunmaması nedeniyle bilirkişilerce tespit edilen ortağa olan borcun ödenemediği, bu yönden takdirin mahkemeye ait olduğu hususları bildirilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan ve sunulan deliller, alınan bilirkişi kök ve ek raporları, tasfiye memuru raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Taraflar arasındaki sözleşmenin niteliği Adi ortaklık olup Türk Borçlar Kanununun 620 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
Ortaklığın tasfiyesi de bir arıtma işlemi olarak hukuki değil ekonomik bir faaliyettir ancak kanunun işaret ettiği şekilde yapılmalı ve sonlandırılmalıdır. TBK’nın 643. maddesi “Ortaklığın borçları ödendikten ve ortaklardan her birinin ortaklığa verdiği avanslar ile ortaklık için yaptığı giderler ve koymuş olduğu katılım payı geri verildikten sonra bir şey artarsa, bu kazanç, ortaklar arasında paylaşılır. Ortaklığın, borçlar, giderler ve avanslar ödendikten sonra kalan varlığı, ortakların koydukları katılım paylarının geri verilmesine yetmezse, zarar ortaklar arasında paylaşılır.“ hükmünü havidir.
Bu hükümlerden anlaşıldığı üzere tasfiyedeki aşamalar yaklaşık şu şekilde olmalıdır:
1.Aşama: Ortaklığın malvarlığının paraya çevrilmesi,
2.Aşama: Bu para ile 3. kişilere olan borçların ödenmesi,
3.Aşama: Ortakların verdikleri avansların ve masrafların ödenmesi,
4.Aşama: Ortakların ortaklığa koydukları sermaye paylarının ödenmesi,
5.Aşama: Bunlardan artan tutar olursa ortaklara tasfiye karı olarak ödenmesi ya da 3.aşamadan sonra geri kalan malvarlığı ortakların sermaye paylarını ödemeye yetmezse ortaya çıkan zararın paylaşılması.
Yargıtay tasfiyenin hangi sıraya göre yapılması gerektiğini şöyle tespit etmektedir: “Ortaklık sözleşmesinde hüküm bulunduğu takdirde tasfiyenin sözleşmedeki hükümlere göre yapılması asıldır. Böyle bir hükmün bulunmaması halinde ise tasfiyenin bu defa BK’nın 599. maddesindeki sıra takip edilerek yapılması gereklidir. Dava konusu olayda sözleşmede tasfiye ile ilgili özel bir hüküm bulunmadığından tasfiyenin BK’nın 539 ve devamı maddelerine göre yapılması zorunlu olup, bunun için mahkemece öncelikle yönetici ortak olan davalıdan, kurulduğu tarihten itibaren ortaklığın tüm muhasebesi ile ilgili hesap listesi istenmeli, ortakların gerek tasfiye şekli gerekse hesap listesi üzerinde uyuştukları ve uyuşmadıkları noktalar saptanmalı, uyuşamadıkları noktalarda tarafların delil ve karşı delileri sorulup toplanmalı, yönetici ortağın hesap listesi vermemesi durumunda hesap vermekten kaçındığı kabul edilmeli, bu durumda mevcut delillere göre hüküm kurulmalı, ortaklığa ait tüm gelir gider hesabı çıkarıldıktan, ortaklığın tüm aktif ve pasifi kesin olarak belirlendikten sonra ortaklığın varsa üçüncü kişilere veya kurumlara olan borçları ortaklığın aktifinden mahsup edilmeli, ortaklardan her birinin ortaklığa verdiği avanslarla, ortaklık için yapmış oldukları masraflar ve vermiş oldukları sermaye iade edilmeli, bundan sonra varsa kalan miktar ortaklar arasında paylaştırılmalı, tasfiye bu şekilde tamamlanmalıdır.”
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi bir kararında da adi ortaklığın tasfiyesi için tarafların “tasfiye memuru” konusunda anlaşmamaları halinde, mahkemenin kendiliğinden “tasfiye memuru” atandıktan sonra, tasfiyenin üç aşamada gerçekleşeceğini karara bağlamıştır:
“Bundan sonra ise, tasfiye işlemleri; hakim tarafından öngörülecek üçer aylık (uyuşmazlığın mahiyetine göre süreler uzatılıp kısaltılabilir) dönemlerde tasfiye memuru tarafından 3 aşamada gerçekleştirilmelidir.
Birinci aşamada; ortaklığın sona erdiği tarih itibariyle ortaklığın tüm malvarlığı (aktif ve pasifi ile birlikte) belirlenmeli, yönetici ve idareci ortaktan ortaklık hesabını gösterir hesap istenmeli, verilen hesapta uyuşmazlık çıktığı takdirde, taraflardan delilleri sorularak toplanmalı, tasfiye memurunun belirlediği malvarlığı bilançosu taraflara tebliğ edilmeli, bu husustaki itirazları da karşılanıp, toplanacak delillere göre değerlendirilmelidir.
İkinci aşamada; ortaklığın malvarlığına ilişkin satış ve nakte çevirme işlemi (TMK’nun 634. vd. maddelerinde düzenlenen resmi tasfiye işlemi kıyasen uygulanmak suretiyle) gerçekleştirilmeli, şayet bu mallar mevcut değilse, değerleri bilirkişi marifetiyle saptanmalıdır.
Üçüncü ve son aşamada ise; yukarıdaki işlemler sonucu oluşan değerden, öncelikle ortaklığın borçları ödenmeli ve ortaklardan herbirinin, ortaklığa verdiği avanslar ile ortaklık için yaptığı giderler ve katılım payı geri verilmeli, bundan sonra bir şey artarsa, bu kazanç veya (ortaklığın, borçlar, giderler ve avanslar ödendikten sonra kalan varlığı, ortakların koydukları katılım paylarının geri verilmesine yetmezse) zarar da belirlenerek ortaklara paylaştırılmak üzere son bilanço düzenlenmelidir.
Bu aşamalardan sonra ise; tasfiye memurunun yaptığı tasfiye işleminin sonuç bilançosuna göre hakim, (HMK’nun 297.maddesi uyarınca) tarafların hak ve yükümlülüklerini saptayıp, tasfiye işlemini sonlandırmalı ve bu doğrultuda hüküm oluşturmalıdır.” (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 29.04.2014 tarih, E.2014/2569, K.2014/6532 – Ayrıca Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 23.01.2019 tarih ve E. 2018/5261 K. 2019/449)
Yargıtay’ın da istikrarlı bir biçimde işaret ettiği üzere; özetle önce mal varlığı ve ortakların ortaklık için yaptığı harmalar ile ortaklığın alacak ve borçlarının tespit edilmesi, daha sonra ortaklığın mal varlığının nakite dönüştürülmesi sonrası da öncelikle ortaklığın borçlarının ödenerek arta kalan tutarın ortaklar arasında ortaklık paylarına göre bölüştürülmesi gerekmektedir.
Tasfiye memuru ilk raporda “Davacı karşı davalı dosya içeriğinde mevcut defter belge ve kayıtların davalı davacı karşı … Otel muhasebesinde olduğu, söz konusu ortaklığın kurulması ile birlikte “edinilen aktifler, ortaklığın var ise alacak bilgisinin yine ortaklığın var ise borçlarının bilgisini içeren ticari defter belge ve kayıtların” dosyaya sunulması halinde tasfiye bilançosunun mahkemeye ibraz edileceği” kanaatine varılmıştır.
Bu rapora karşı davacı karşı davalı vekili; Tasfiye bilançosu hazırlanması için tüm belgelerin davalı karşı davacının muhasebesinde bulunduğu beyan etmiş olup, davalı karşı davacı vekili ise; adi ortaklığa ilişkin ticari defterin bulunmadığını, belirtilen adi ortaklık çerçevesinde adi ortaklığın aktifinde herhangi bir mal varlığının bulunmadığını, fakat aksine adi ortaklığın pasifinde ise; Sayın Mahkemenize yargılama aşamasında sunmuş olduğumuz elektrik, su v.b. fatura borçlarının bulunduğunu, bu hususların tamamı daha önce Sayın Mahkemenize sunulan bilirkişi raporları ile de sabit olduğunu beyan etmiştir.
Yapılan açıklamalar neticesinde taraflarca ticari defter, kayıt ve belge ibrazında bulunulmadığından bu aşamada söz konusu tasfiye bilançosu dosya içerisinde yer alan bilirkişi raporları, belge ve kayıtlar üzerinde yapılan incelemeye göre belirlenmiştir.
Yargıtay kararları ışığında dosya üzerinde yapılan incelemeler çerçevesinde taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları; davacı / karşı davalı vekili açısından taraflar arasındaki adi ortaklık sözleşmesinin davalı / karşı davacı tarafından haksız ve aykırı bir şekilde feshedildiği iddiası ile söz konusu yer için yapılan tadilat masrafları ve sözleşmenin kalan süresinde mahrum kalınan kar talep edilmiş, davalı / karşı davacı ise 17.08.2014 – 25.10.2014 tarihleri arasında elde edilen karın davacı / karşı davalı tarafından ödenmediğinden bu tutarın ve ortaklık süresince davacı / karşı davalı tarafında ödenmesi gereken elektrik ve su bedellerinin ödenmemesinden 9.680,00 TL’nin davacı / karşı davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Alınan bilirkişi raporlarına göre; davacı / karşı davalının adi ortaklık sözleşmesinin davalı / karşı davacı tarafından haksız feshinin mahkemece kabulü halinde talep edilecek mahrum kalınan kar olan 315.000 TL (Talep gibi) olabileceğine, davacı / karşı davalı tarafından tadilatların kendisi tarafından yapıldığına ilişkin tevsik edici belge ibrazında bulunmadığından bu talebinin ispata muhtaç olduğuna, davalı / karşı davacının elektrik su bedeline ilişkin talebinin mümkün olduğu ve tutarın 9.680,00 TL olabileceği, davalı / karşı davacının 17.08.2014 – 25.10.2014 tarihleri arasında mahrum kaldığı kar tutarının 36.830,50 TL olabileceği kanaatine varılmıştır.
Bu tespitler ışığında Yargıtay Kararları çerçevesinde tasfiye işlemlerine ilişkin tespit ve değerlendirmelerde. Birinci Aşama: Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda; oluşan adi ortaklığın aktifinde kayıtlı herhangi bir varlığın veya 3. Kişilere herhangi bir borcun bulunmadığı, İkinci Aşama: Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda; oluşan adi ortaklığın aktifinde kayıtlı herhangi bir varlığın bulunmaması nedeniyle bu aşama yönünden tasfiye memuru olarak herhangi bir işlem yapılmadığı, Üçüncü Aşama: Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda; kurulan adi ortaklığın herhangi bir mal varlığının bulunmaması nedeniyle Yargıtay Kararları ışığında ifade edilen 3. Aşama yönünden herhangi bir işlem tasfiye memuru olarak yapılmadığı, bununla birlikte bilirkişi raporları ile sabit olmak üzere taraflar arasındaki adi ortaklık çerçevesinde davalı-karşı davacı tarafından ödenen ve davacı-karşı davalının hissesine düşen 9.680,00 TL tutarındaki elektrik ve su bedeli ile faaliyet döneminde 36.830,50 TL tutarındaki karın ödenmediği tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki adi ortaklık protokolü çerçevesinde yapılacak organizasyonlarda davacı / karşı davalı tarafından tüm masrafların ödenmesinin akabinde kalan kar tutarının taraflarca % 50 oranında paylaşılacağı kararlaştırılmış olup, söz konusu bilirkişilerce yapılan kar hesaplamalarında söz konusu elektrik ve su bedellerinin davacı-karşı davalı tarafından ödendiği düşünülerek kar hesabı yapıldığından; adi ortaklığın tek alacaklısının davalı-karşı davacının olduğu ve tutarın ( 9.680,00 TL + 36.830,50 TL=) 46.510,50 TL olduğu tespit edilmiştir. Buna göre yapılan açıklamalar neticesinde; adi ortaklığın aktifinde herhangi bir varlığın bulunmadığı, pasifinde de 3. Kişilere herhangi bir borcunun bulunmadığı, sadece … tarafından dönem içerisinde yapılan organizasyonlar nedeniyle davalı-karşı davacıya ödenmesi gerektiği bilirkişi raporları ile tespit edilen 9.680,00 TL elektrik su bedeli ile 36.830,50 TL karın bulunduğu tespit edilmiştir. Adi ortaklığın herhangi bir varlığı bulunmaması nedeniyle ortağa olun borcun ödenemediği tespit edilmiştir.
Tüm bu nedenlerle; asıl dava yönünden ; Davacı sözleşme kapsamında kar mahrumiyeti ve yapmış olduğu masrafların tahsiline talep etmiş olup gelinen aşamada toplanan delillere taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 3.maddesi gereğince tadilat ve onarım işleri için yapılan harcamalardan davacı …’ün daval şirketten herhangi bir ücret talep edemeyeceğinin kararlaştırıldığı görülmüş dolayısı ile davacının yaptığını iddia ettiği masrafları ispat yükünün kendisinde olup davacı tadilat husunu herhangi bir fatura veya belgeyle ispat edememiştir. Ayrıca dava dışı … ile davalı arasındaki sözleşmenin feshedilmesi ile taraflar arasında 21/06/2014 tarihli kar ortaklığı protokülünün imzalandığını, davacının beyanında balo salonundaki düğün ve davetlerden aylık 15.000,- TL net gelir elde ettiğini beyan ettiğini, ancak taraflar arasında yapılan kar ortaklığı protokolü gereğince davacı tarafından kar payı verilmediği gelen raporlardan ve incelenen kayıtlardan anlaşılmıştır. Davacı ayrıca sözleşme imzalandıktan sonraki süreçte başka yerde SGK kayıtlı olarak çalıştığı yönündeki gelen SGK kayıtlarına göre de söz konusu işletmeyi fiilen işletmediği iddiayı tanık beyanlarıyla da doğrulanmıştır. Sonuç olarak davacının davalıya ait balo salonunu kullanıp davalıya yapılan organizasyonlara rağmen ödeme yapmadığı, elektrik, su, doğalgaz ve benzeri ödemelerini yapmayarak da sözlşemeyi fesihte haksız olduğu anlaşıldığından davacının kar mahrumiyeti ve masraf alacağı yönündeki tüm taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir. karşı dava yönünden; Taraflar arasındaki sözleşmenin adi ortaklık olduğu dikkate alındığında davalıya ödenmeyen bakiye kar payının ve masraflar yönünden açıklanan gerekçelerle davanın kısmen kabulü ile 46.510,50 TL ortaklık payı alacağının davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine, karşı davada davacı karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
A.1-Asıl dava yönünden ;
-Davanın esastan REDDİNE,
A.2-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 54,40-TL maktu karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 7.087,20-TL harçtan mahsubuna, artan 7.032,80 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
A.3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı yararına tayin ve takdir olunan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
A.4-Asıl dava yönünden davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
B.1-Karşı dava yönünden davanın kısmen kabulü ile 46.510,50 TL ortaklık payı alacağının davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
-Karşı davada davacı karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
B.2-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 3.177,13 -TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin yatırılan 1.025,00 TL harcın mahsubuna, bakiye 2.152,13 TL karar ve ilam harcının davacı-karşı davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
B.3-Davacı tarafından yatırılan 1.025,00 TL harcın davacı-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya verilmesine,
B.4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davanın kabul edilen miktarı dikkate alınarak davalı-karşı davacı yararına tayin ve takdir olunan 6.846,37 TL nispi vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan tahsili ile davalı karşı davacıya verilmesine,
B.5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davanın reddedilen miktarı dikkate alınarak davacı-karşı davalı yararına tayin ve takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
B.6-Davacı tarafından sarfedilen 185,00 TL tebligat ve müzekkere gideri, 2.115,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.300,00 TL yargılama giderinin davanın kabul oranı dikkate alınarak takdiren 1.782,90 TL’sinin davacı-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya verilmesine, kalan kısmın davalı-karşı davacı üzerinde bırakılmasına,
C.1-Davacı-karşı davalı tarafından sarfedilen 425,15 TL tebligat ve müzekkere gideri, 2.300,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.725,15 TL yargılama giderinin davanın red oranı dikkate alınarak takdiren 295,80 TL’sinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, kalan kısmın davacı-karşı davalı üzerinde bırakılmasına,
C.2-Asıl ve karşı davada kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatıran tarafa iadesine,
C.3-Asıl ve karşı davada HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ila 360’ncı madde hükümleri uyarınca, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere tarafların yokluğunda oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/12/2020

Başkan …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Katip …
¸e-imza