Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1028 E. 2021/499 K. 22.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1028 Esas
KARAR NO : 2021/499

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/11/2017
KARAR TARİHİ : 22/04/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/05/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile … arasında … Ada … parselde yer alan 637 adet konut, 6 işyeri ile … Mahallesi 95 adet konut inşaatına ilişkin alt yüklenici sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin sözleşmelerden kaynaklı tüm edimlerini ifa ettiğini, düzenlenen faturaların davalılara ihtarname ile tebliğ edildiğini, ancak davalıların konu faturaları iade ettiklerini, müvekkilinin mali durumunun zayıflığı ve bedelini alamadığı faturalar nedeniyle ayrıca KDV ve kurumlar vergisi yükünü üstlenmemek için faturaları iptal etmek zorunda kaldığını, müvekkili tarafından … projesinde ifa edilen sözleşmede belirtilen mutfak dolapları ve gömme dolap işlerine ilişkin yapılması gereken ödemenin KDV dahil 2.006.000,00 TL, …. projesinde karşı tarafın talimatıyla yapılan ve teslim edilen buzdolabı yeri , kiler dolabı, mutfak dolabı, banyo dolabı, ankastre yeri, mutfak nişi, ilave tezgah dolap imalatına ilişkin alacağın KDV dahil 1.247.275,39-TL , … inşaatına ilişkin kapı, mutfak tezgahı, mutfak dolabı imal ve teslimatına ilişkin alacağın KDV dahil 298.785,44-TL olduğu, bir kısım ödemeler ve avansların alındığı , bakiyesi için işbu davanın açılması gerektiğini, yapılan sözleşme … projesiyle alakalı olduğundan müşterek ve müteselsil sorumlu olan iş sahibi … ye davanın ihbarını talep ettiklerini belirterek fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla delil tespiti niteliğinde keşfen inceleme yapılarak her iki yerdeki işlerle ilgili bilirkişi heyetinden rapor alınmasına, belirsiz alacak davası olarak ileride alacak rakamının netleşmesinden sonra artırılmak üzere şimdilik 400.000,00-TL alacağın davalı adi ortaklık ve ortaklarından müştereken ve müteselsilen tahsiline, alacağın 24/07/2017 tarihinden itibaren ticari faiz yürütülmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; müvekkili ile davacı firma arasında … ve … inşaatından bir kısım işlerin yapımı için alt yüklenici sözleşmesi akdedildiğini, müvekkili tarafından davacıya düzgün ve muntazam hakediş ödemelerinin yapıldığını, fakat davacı tarafından yapılmayan işlere ait faturaların müvekkiline gönderildiğini, bu faturaların davacıya iade edildiğini, davacının … şantiyesinde üstlenmiş olduğu işleri eksik ve kusurlu bıraktığını, şantiyeyi terkettiğini, davacının yarım ve eksik bıraktığı işlerin başka firmalara tamamlatıldığını ve tamamlatılmaya devam ettiğini, bu masrafların davacının cari hesabına borç kaydedildiğini, davacının yaptığı kusurlu işler ve eksik bırakılan işlerle ilgili dava tarihinden öncesinde Bakırköy … ATM’nin … değişik iş sayılı dosyası ile tespit talep edildiğini, tespit raporunun ibraz edileceğini, … tarafından davacının bir kısım eksik işlerinin tespit edildiğini, geçici kabul eksikliklerinin … den celbini talep ettiklerini, davacı ile … şantiyesi işine ait cari hesap mutabakatı yapıldığını, kümülatif son kesin hakedişin taraflar arasında imzalandığını, 19/10/2017 tarihinde kesin hakediş raporu düzenlendiğini, 2.050.000,00-TL üzerinden hesap görüldüğünü, aynı gün kalan bakiye alacağı için davacının müvekkiline fatura kestiğini, tüm alacağının tahsil ettiğini, huzurdaki davayı haksız ve kötüniyetli açtığını, davacının iddia ettiği gibi ek iş yapılmadığını, yine …. Şantiyesi içinde tüm hakediş ödemelerinin yapıldığını, davacının buradaki işlerini de eksik bıraktığını, … tarafından geçici kabul yapıldığını, yapılan kabuldeki eksikliklerin Bakırköy … Noterliğinin 23/08/2017 tarih … numaralı ihtarı ile davacıya bildirildiğini, ihtarnameye rağmen işlerin tamamlanmaması üzerine yine bu işlerin de başkaca firmalara tamamlatıldığını, faturaların davacının cari hesabına işlendiğini belirterek takas, mahsup, alacak ve tazminat talepleri saklı kalmak üzere haksız ve kötüniyetli açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İhbar olunan … vekili cevap dilekçesinde; davacı ile müvekkili idare arasında akdedilmiş herhangi bir sözleşmenin bulunmadığını, davacının müvekkili idare tarafından onaylanmış bir yüklenici olmadığını, ticari şirket olan davacının basiretli bir tacir gibi davranması gerektiğini, yüklenici ile yapılan sözleşmelerin anahtar teslimi götürü sözleşme olup anılan sözleşmelerin 15.maddesinin açık olduğunu, müvekkilinin onaylamadığı alt yüklenicinin müvekkilinden talepte bulunmasının hukuken mümkün olmadığını, davanın ihbarı talebini kabul etmediklerini, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YARGILAMANIN ÖZETİ:
Dava; taraflar arasında yapılan Eser sözleşmesi kapsamında davacı taşeronun davalılardan hak iş bedeli alacağı istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri yazılı delillerini ibraz etmişler, diğer deliller mahkememizce toplanmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı taşeronun davalılardan iş bedeli alacağı olup olmadığı, davacının üstlendiği işleri tam ve eksiksiz olarak tamamlayıp tamamlamadığı, davalı yanın cari hesap mahsubu ve cezai şart alacağına ilişkin takas mahsup savunmasının yerinde olup olmadığı, davacının iş bedeli alacağı var ise ne miktar olduğu hususlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’ndan “…. ili, … ilçesi, …… ada … parsellerde yer alan 637 Adet Konut, 6 Adet Dükkan İnşaatı İle Altyapı Ve Çevre Düzenlemesi İşleri”işi ile ilgili belgeler ile mukayeseli keşif raporu celp edilmiş, dava dosyasında mevcut Toplu Konut İdaresi Başkanlığı 04/06/2020 sayılı yazı ekinde 2 adet CD içerişinde proje ve geçici, kesin kabul, eksik listeleri, mukayeseli keşif metraj sayfaları, hakkedişler gönderilmiştir.
Bakırköy … Noterliğinden 19/10/2017 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname ile 23/08/2017 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamelerin tebliğ şerhli örnekleri celp edilmiştir.
Bakırköy …. Noterliği 21/07/2017 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamede özetle: Keşideci: 1- … İnşaat Limited 2- …. İnşaat San. Ve Tic. 3-…, Muhatap: … Yapı İnş.Mob.San.ve Tic.Şti Konu:”İstanbul …. Noterliği 12/07/2017 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarnamade belirtilen 04/07/2017 tarih … sıra nolu 68.640,00TL, … sıra nolu 188.760,00TL, 05/07/2017 tarihli … sıra nolu 194.480,00TL, … sıra nolu 343.200,00TL, … numaralı 457.600,00TL, …. sıra nolu 308.800,00TL bedelli faturaların iadesi. Tebliğ tarihi:17/07/2017” olduğu, Bakırköy … noterliği 19/10/2017 tarih …. nolu ihtarnamesine özetle;” Keşideci: … İnşaat … İnşaat Ortaklığı, Muhatap: … Yapı İnş.Mob. ve San.Tic.Ldt.Şti Konu:Geçici Kabul Eksikliklerinin bildirilmesi”olduğu, Bakırköy … Noterliği 23/08/2017 tarih … nolu ihtarnamesine özetle; “Keşideci: … İnşaat San. Ve Tic. Ltd.Şti Muhatap: … Yapı İnş. Mob. ve San.Tic.Ldt.Şti Konu: Gerekli eksik, ayıplı ve kötü imalatların en geç 20/09/2017 tarihine kadar tamamlattırılması, tamamlattırılmaması halinde söz konusu eksiklikler ve hatalı imalatlar tarafımızca başka firmalara tamamlattırılarak giderilecek, söz konusu giderlerde sözleşmedeki cezai şartlardaki haklarımız saklı kalmak kaydıyla cari hesabınıza borç olarak kaydedilecektir.”şeklinde olduğu, Bakırköy … Noterliği 23/06/2017 tarih … nolu ihtarnamesine özetle; “Keşideci: … İnşaat ve … İnşaat Ortaklığı, Muhatap: … Yapı İnş.Mob. ve San.Tic.Ldt.Şti Konu: Firmanız adına İstanbul … Noterliğinden gönderilen 19/06/2017 tarih ve … yevmiye nolu ihtarınıza cevap ve itirazlarımızın bildirilmesi”olduğu görülmüştür.
12/02/2016 tarihli sözleşmede; İşveren: …, Taşeron: …, İşin Adı: … İli, … İlçesi, … …. Ada, …parsellerde yer alan 637 adet konut,6 adet dükkan inşaatı ile altyapı ve çevre düzenleme işlerine ait işinde projelerinin yapım işine ait madde 4 tanımları yapılan mutfak dolabı, gömme dolabı, 637 adet ile 4 adet kapıcı dairelerinin ve 31 blok yönetime ait posta kutularının imalat ve montajı fiyatı, tüm kollektör dolapları imalat montaj dâhil işlerin anahtar teslimi işi olduğu, İşin Süresi Ve Başlama Tarihi: İşin başlama tarihi sözleşmenin imzalanmasına müteakip 3 gün içinde, EK- Şekil 1 Sözleşme Birim Fiyat Tablosu’nda birim fiyatlar özetlenmiş olup, sözleşmedeki birim fiyat x adet sonucunun el ile değiştirildiği 03/10/2016 tarihli sözleşmede; İşveren: … inşaat, Taşeron: …, İşin Adı: … İli … İlçesi … Mahallesi 95 adet Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlenmesi İnşaatı İşi ile altyapı ve Çevre Düzenlenmesi yapım işi işlerine ait işinde projelerinin madde 4 tanımları yapılan 96 adet mutfak dolabı götürü bedeli 110.000,00TL+KDV mutfak tezgah (alüminyum süs Çıtaları dâhil) 3,85mtül*260TL/mtül*96 adet, 288 adet kapı götürü bedeli 79.200,TL+KDV 275TL/adet*288adet) montaj dâhil işlerin anahtar teslimi işi olduğu, İşin Süresi Ve Başlama Tarihi: İşin başlama tarihi sözleşmenin imzalanmasını müteakip 3 gün içinde bitim tarihi 06/10/2016 olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili 05/07/2018 tarihli dilekçesi ile mahkemece 05/04/2018 tarih 6 nolu ara kararı gereğince son yazılı hakkediş raporu ve hakkediş raporu imalat iç sayfası başlıklı belgeleri inceleyerek içerik ve imza itirazı olup olmadığının sorulduğu, müvekkilinin imzalanmaya zorlandığı, bu rapordan önce 30/03/2017 tarihinde 8 nolu hakkediş imzalandığı, hakkediş dışında sözleşmede olmayan masrafların faturalandırıldığı belirtilmiştir.
Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi 09/08/2017 talep tarihli … D.İş sayılı 05/04/2018 tarihli raporda özetle; … ili, … ilçesi, … …. Ada … parsellerde yer alan 637 adet konut, 6 adet dükkan inşaatı ile altyapı ve çevre düzenlemesi işlerinde, delil tespitini talep eden …nın talebi doğrultusunda sözleşmesi ve projesine bakarak (dairelerin inşaat olması sebebiyle kapı numaraları verilmeden) tespiti yapılan inşaat mobilyalarını kapsayan imalatların eksiklerinin tamamlanması, kusurlu imalatların onarımı, ayarsız olanların kapak vb.imalatların ayarlanmasına lüzum olduğu, söz konusu bu eksik ve kusurlu imalatlar işin geçici kabulüne engel olmayıp, karşı taraf olan … Yapı İnşaat Mobilya Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti.tarafından giderilmesi gerektiği, gidermediği taktirde işin sözleşmesine göre başta 7.ve 30.maddenin hükümleri doğrultusunda iş ve işlemlerin yapılmasının uygun olacağı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Dava Konusu “… Ada … Parselde yer alan 637 adet konut, 6 dükkan İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi” işi, davalı İdare tarafından yapılan ihale ile anahtar teslim götürü bedel usulü ile davalı … İnş. San. Ve Tic Ltd. Şti & … İnş. Mim. Müh. San. Ve Tic. Ltd. Şti iş ortaklığına verildiği dikkate alınarak bunun üzerine İdare ve diğer davalı arasında 02.04.2015 tarihinde sözleşme imzalanmış olup Yüklenici ile yapılan bu sözleşmeler Anahtar Teslimi Götürü bir sözleşme olduğu gözetilerek Bakırköy … ATM’nin … Değişik iş sayılı delil tespiti dosyası ve hak ediş raporları da incelenerek ; Davacı taşeronunun, davalılardan iş bedeli alacağı olup olmadığı, davacının sözleşmeler kapsamında üstlendiği tam ve eksiksiz olarak tamamlayıp tamamlamadığı ve Davacı yana yarım ve eksik bırakılan işler olup olmadığı var ise tespit edilerek yapıldığı tarihteki mahalli rayiç piyasa değerlerine göre eksik ayıplı iş bedelinin hesaplanması ile ilgili davalı yanca gönderilen ihtarlar eksikliklerini tamamlamayıp tamamalamadığı eksiklikler sözleşme hükümleri gereği başkaca firmalara tamamlatılmış olup olmadığı davacının cari hesabına borç kaydedilip edilmediği davalı yanın cari hesap mahsubu ve cezai şart alacağına ilişkin takas mahsup savunmasının yerinde olup olmadığı , tarafların iddia ve savunmaları kapsamında sundukları delillere göre davacının alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarının tespiti hususlarında rapor alınmasına karar verilmiş, 03/09/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 2018 yılı fiyatları ile imalat tutarı:110,82m2 x 424,10TL=47.041,17 TL’nin imalatın yapıldığı tarih itibari ile davacı … Yapı İnş.Mob.San.Ltd.Şti ‘ne davalı … tarafından ödenmesi gerektiği kanaatine varıldığından hesaplamaya dahil edilerek 271.083,55TL + 1.365.000,00TL +47.047,17TL=1.683.124,72TL alacaklı olduğu, Taraflar arasındaki sözleşmenin 30.maddesi uyarınca, davacının alacağının geçici kabul tutanağında tespit edildiği üzere 2.050.000,00TL olarak kabul edilmesi gerektiği, davacıya 2.050.000,00 TL ana para ve 369.000,11 TL de KDV olmak üzere toplamda 2.419.000,75 TL ödeme yapıldığı anlaşıldığından davacının herhangi bir alacağının kalmadığı, davacı tarafın müzayaka halinde olduğuna dair dosyada herhangi bir bilgi, belge bulunmadığı dolayısıyla geçici kabul tutanağının gabin nedeniyle geçersiz sayılması gerektiğine ilişkin iddianın yerinde olmadığı, somut olayda geçici kabul yapıldığından, noksan ve kusurlu işler nedeniyle artık geçici kabule ilişkin 30.madde hükmünün uygulanması gerektiği, dolayısıyla bildirilen eksik ve kusurlu işlerin giderilmemesi nedeniyle, günlük 5.000,00 TL cezai şart tazminatı değil, bu eksik ve kusurların üçüncü kişilere tamamlatılması sonucu yapılan masrafların davacıdan talep edilmesinin söz konusu olabileceği, mali ve teknik inceleme sonucunda yapılan tespitler dikkate alındığında eksik ve kusurların üçüncü kişilere tamamlatılmış olduğuna ilişkin herhangi bir veriye rastlanmadığı, bu durumda davalının kusur ve eksikliklerin giderilmemiş olması nedeniyle cezai şart tazminatı ödenmesi gerektiğine ilişkin talebin yerinde olmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
14/02/2019 tarihli duruşmada davacının beyanlarına göre dinlenecek tanık bulunmadığından söz konusu eser sözleşmelerinin Kayabaşı ve Kandıra’da bulunmaları sebebiyle davacı taşeronunun davalılardan iş bedeli alacağı olup olmadığı, davacının sözleşmeler kapsamında üstlendiği tam ve eksiksiz olarak tamamlayıp tamamlamadığı ve davalı yanın cari hesap mahsubu ve cezai şart alacağına ilişkin takas mahsup savunmasının yerinde olup olmadığı , tarafların iddia ve savunmaları kapsamında sundukları delillere göre davacının alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarının tespiti bakımından celse arasında ayrıntılı ara karar oluşturularak keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, Kandırada yapıldığı iddia edilen işler sebebiyle ilgili yer mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiş, 18/11/2019 tarihli raporda özetle; Eksik ayıplı işlerin tahmini bedeli 4.850,00 TL+KDV, eksikliklerin başkaca firmalara yaptırılmasının tahmini bedeli 2.000,00TL,+KDV toplam eksik ayıplı işlerin bedeli 6.850,00 TL+KDV olduğu tespit edilmiştir.
Tarafların alınan mevcut rapora itirazlarının da değerlendirilerek rapor hazırlanması gerektiği yanında alınan ilk bilirkişi heyet raporu hüküm kurmaya elverişli bulunmaması sebebiyle yeni bilirkişi heyetine dosyanın tevdi edilmesi kanaatiyle; dava Konusu “… … Ada … Parselde yer alan 637 adet konut, 6 dükkan İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi” işi, davalı İdare tarafından yapılan ihale ile anahtar teslim götürü bedel usulü ile davalı … İnş. San. Ve Tic Ltd. Şti & … İnş. Mim. Müh. San. Ve Tic. Ltd. Şti iş ortaklığına verildiği dikkate alınarak bunun üzerine İdare ve diğer davalı arasında 02.04.2015 tarihinde sözleşme imzalanmış olup Yüklenici ile yapılan bu sözleşmeler Anahtar Teslimi Götürü bir sözleşme olduğu gözetilerek Bakırköy … ATM’nin … Değişik iş sayılı delil tespiti dosyası ve hak ediş raporları da incelenerek ; Davacı taşeronunun, davalılardan iş bedeli alacağı olup olmadığı, davacının sözleşmeler kapsamında üstlendiği tam ve eksiksiz olarak tamamlayıp tamamlamadığı ve Davacı yana yarım ve eksik bırakılan işler olup olmadığı var ise tespit edilerek yapıldığı tarihteki mahalli rayiç piyasa değerlerine göre eksik ayıplı iş bedelinin hesaplanması ile ilgili davalı yanca gönderilen ihtarlar eksikliklerini tamamlamayıp tamamalamadığı eksiklikler sözleşme hükümleri gereği başkaca firmalara tamamlatılmış olup olmadığı davacının cari hesabına borç kaydedilip edilmediği davalı yanın cari hesap mahsubu ve cezai şart alacağına ilişkin takas mahsup savunmasının yerinde olup olmadığı , tarafların iddia ve savunmaları kapsamında sundukları delillere göre davacının alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarının tespiti hususlarında yeni bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş, 03/07/2020 tarihli raporda; davacı taşeronunun, davalılardan iş bedeli alacağı olup olmadığı, davacının sözleşmeler kapsamında üstlendiği işi tam ve eksiksiz olarak tamamlayıp tamamlamadığı ve davacı yana yarım ve eksik bırakılan işler olup olmadığı var ise tespit edilerek yapıldığı tarihteki mahalli rayiç piyasa değerlerine göre eksik ayıplı iş bedelinin hesaplanması ile ilgili davalı yanca gönderilen ihtarlar eksikliklerini tamamlamayıp tamamlamadığı, …. işinde … tarafından düzenlenen geçici kabul tutanağı eksik işler listesine göre geçici kabul noksanlıkları mevcut olup, davacı kendisi tarafından yapıldığını beyan etmesine karşın davalı taraf 3. kişilere yaptırdığına ilişkin faturalar sunduğu, … tarafından düzenlenen kesin kabul tutanağı eki eksik işler listesinden bu imalatlara ilişkin eksiklik bulunmadığı, … işine ait … tarafından düzenlenen evraklar dosyada bulunmadığı, davalının ihtarnamesinde de eksik ve ayıplı işler listesi mevcut değildir. 18/11/2019 tarihli bilirkişi raporunda eksik ayıplı işler 6.850,00TL+KDV olarak hesaplandığı, eksikliklerin sözleşme hükümleri gereği başkaca firmalara tamamlatılmış olup olmadığı, … işinde davalı tarafından sunulan geçici kabul eksikliklerinin başka firmaya yaptırıldığını gösteren faturaların varlığı Sayın mahkemenizin takdirinde olup, davacının yaptığını gösteren tutanak gibi evraklar dosyada mevcut olmadığından 3. kişilerce tamamlandığı doğrultusunda hesaplama yapıldığı, … işine ait 3. kişiye yaptırıldığı ya da yaptırılmadığına dair bir evrak bulunmadığı, davacının cari hesabına borç kaydedilip edilmediği davalı yanın cari hesap mahsubu ve cezai şart alacağına ilişkin takas mahsup savunmasının yerinde olup olmadığı: davalı cevap dilekçesinde belirtilen cezai şart ilişkin 350.000,00TL tutarın davalı tarafın ticari defterlerinin dava dosyasında bulunmaması nedeni ile herhangi bir borç kaydının yapılıp yapılmadığı heyetce tespit edilemediği, geçici kabul eksikliklerinin 3. kişilere yaptırıldığına dair faturalar sunulmuş olup, bu bedel davacının alacağından düşüldüğü, takdiri mahkemeye ait olmak üzere, yapılan açıklamalar doğrultusunda, Davalı …’nın 350.000,00TL tutarında sözleşme cezası alacağını talep edebileceği, bu meblağın cari hesaba gelir kaydedilerek takas savunmasının ileri sürülebileceği, tarafların iddia ve savunmaları kapsamında sundukları delillere göre davacının alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarının tespiti: … işine Davalı … tarafından davacıya ödenmiş olması gereken tutar 2.366.550,91 TL (KDV dahil) olarak hesaplandığı, cari hesabında yapılan 2.147.917,20TL tutarındaki ödeme dikkate alındığında davalı …’nın Davacıya 218.633,71TL borçlu olduğu ( 2.366.550,91 TL (- 2.147.917,20 TL = 218.633,71 TL) hesaplandığı, … işine Davalı … tarafından davacıya ödenmiş olması gereken tutar 215.173,00 TL (KDV dahil) olarak hesaplandığı, cari hesabında yapılan 113.150,78 TL tutarındaki ödeme dikkate alındığında Davalı …’ın Davacıya 102.022,22 TL borçlu olduğu (215.173,00 TL- 113.150,78 TL = 102.022,22 TL) hesaplandığı, … işinde Davalı …’nın Davacı’dan 350.000,00TL tutarında sözleşme cezası alacağının bulunduğu kanaatine varıldığı bildirilmiş, 24/03/2021 tarihli ek raporda ise, kök rapordaki inceleme ve tespit sonucunun korunduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Toplanan ve sunulan deliller, yapılan yargılama, alınan bilirkişi raporu, yazı cevapları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları davacının davalıdan takibe konu alacağının bulunup bulunmadığı, davalının ödeme savunmasının yerinde olup olmadığından kaynaklandığı tespiti noktasında olup taraflar defter ve belgelerini mahkememize sunmaları üzerine defter ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Ticari defter ve belgelerin sahibi lehine delil teşkil etmesi, tacirin tutmakla yükümlü olduğu ticari defterlerin kendisi lehine kanıt teşkil etmesi, her iki tarafın da defter tutma yükümlüsü olmasına , uyuşmazlığın her iki tarafında defterlerine kaydetmesi gereken ticari bir işle ilgili olmasına , tutulması gereken tüm defterlerin tutulmuş olmasına, defterlerin usulüne uygun tutulmasına ve onaya tabii defterlerin onaylatılmış olmasına, defterlerdeki kayıtların birbirini teyit etmesine, defterlere dayanarak ispat edilmek istenen iddianın da karşı taraf delillerince çürütülememiş olmasına, defterlerine dayanan tarafın yemin etmiş olmasına bağlıdır.(BAHTİYAR, M., Ticari Defterlerin Hukuki Önemi ve Sahibi Lehine Mahkemede Delil Olma Şartları, Makaleler II, s. 71 vd; ARKAN, s. 330 vd.)
İspat hukuku şekli hukukun içinde yer alsa da , ispat yükü maddi hukuk tarafından belirlenir… Delil ikamesi, bir davada tarafların kendi vakıalarının, iddialarının doğru olduğu veya karşı tarafın iddialarının doğru olmadığı hususunda ispat sonucuna ulaşabilmek ve kendi lehine karar verilmesini sağlamak amacı ile çekişmeli vakıalar ile ilgili deliller sunarak gerçekleştirdikleri bir hukuki faaliyettir. Delil ikame yükü ise, ispat yükü kuralları çerçevesinde hakimin aleyhte karar verme tehlikesini ortadan kaldırmak amacı ile tarafların delil ikamesi faaliyeti ile kendi vakıa iddialarının doğruluğu veya karşı taraf iddialarının yerinde olmadığı yolunda hakimde kanaat oluşturmasıdır. (Bilge Umar, İspat Yükü Kavramı ve Bununla İlgili Bazı Kavramlar, İÜHFM, 1962, Cilt: 3, Sayfa: 4, 64)
Davacı taraf, Sözleşmeden kaynaklanan ödemelerin yapılmaması nedeniyle düştüğü ekonomik açıdan zor durum içerisinde Davalı tarafından irade fesadına uğratıldığı ve bu zor durumundan faydalanılmak suretiyle gabinin şartlarının oluştuğu yönündedir.
İrade bozuklukları, TBK m. 30 vd.’nda düzenlenmektedir. Bunlar, beyan hatası, esaslı saik hatası, hile ve ikrah olarak sıralanabilir. Davacı tarafın beyan hatası ya da esaslı saik hatasına düştüğü yönünde bir iddiası bulunmamaktadır. TBK m. 36’da düzenlenen aldatma (hile), bir kimsenin davranışı ile bir başka şahısta yanlış bir fikrin doğumuna veya devamına kasten yol açılması olarak özetlenebili. Davacı hile iddiasında bulunmakla birlikte, eldeki uyuşmazlıkta aldatma koşullarının bulunmadığı görülmektedir. Zira, Davacı dilekçelerinde, kesin son hak ediş raporunun imzalanması için irade beyanında bulunması maksadıyla Davalı tarafın kasten Davacı yanda yanlış bir fikir oluşturduğu ya da yanlış bir fikrin devamına yol açtığı iddiası yer almamaktadır. Bilakis, Davacı yan, kesin son hak ediş raporunun gerçeği yansıtmadığı fikrine sahip olduğu, bunun bilincinde olmasına karşın zor durumda bulunduğundan ötürü raporu imzaladığı iddiasındadır. Dolayısıyla bu raporun hile iddiasıyla geçersiz kılınması mümkün değildir.
İkrah iddiası Davacı tarafından açıkça ileri sürülmemiş olmakla birlikte, 18/04/2018 tarihli beyan dilekçesinde geçen “irade fesadı olacak şekilde müvekkili imzaya zorlanmıştır” ibaresinden böyle bir anlam çıkarmanın mümkün görülememiştir. İkrahın koşullarının düzenlendiği TBK m. 38/f. I hükmü gereğince, “Korkutulan, içinde bulunduğu durum bakımından kendisinin veya yakınlarından birinin kişilik haklarına ya da malvarlığına yönelik ağır ve yakın bir zarar tehlikesinin doğduğuna inanmakta haklı ise, korkutma gerçekleşmiş sayılır.” Yine maddenin ikinci fıkrası, “Bir hakkın veya kanundan doğan bir yetkinin kullanılacağı korkutmasıyla sözleşme yapıldığında, bu hakkı veya yetkiyi kullanacağını açıklayanın, diğer tarafın zor durumda kalmasından aşırı bir menfaat sağlamış olması hâlinde, korkutmanın varlığı kabul edilir.” hükmünü ihtiva etmektedir. Söz konusu hükümlerde öngörülen koşullar somut olayda mevcut değildir.
Eldeki uyuşmazlıkta daha yakından irdelenmesi gereken husus, Davacı tarafın, kesin son hak ediş raporunu gabine uğraması neticesinde imzaladığı iddiasıdır. Gabin bir irade sakatlığı hali değildir ve sözleşme geçerli biçimde kurulmuştur; bununla birlikte sadece gabine maruz kalana bir iptal hakkı veya sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki oransızlığın giderilmesini isteme hakkı tanınmıştır. Gabin, ancak tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde söz konusu olur ki taraflar arasındaki eser sözleşmesi de bu tür karşılıklı bir akittir. TBK m. 28 hükmü uyarınca, gabinden söz edilebilmesi için, karşılıklı edimler arasında açık bir oransızlık bulunmalı ve “bu oransızlık, zarar görenin zor durumda kalmasından veya düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden yararlanılmak suretiyle” gerçekleştirilmelidir. Gabinin sübjektif şartı olarak adlandırılan bu şartta yer verilen dezavantajlı durumlardan düşüncesizlik ya da deneyimsizliğin eldeki uyuşmazlıkta uygulanması mümkün değildir. Zira Davacı tacir olup, bunun neticesinde TTK m. 18/f. II hükmü gereği basiretli bir işadamı gibi davranma yükümlülüğü altındadır ki bu nedenle tacirin deneyimsizliğe ya da düşüncesizliğe dayanarak gabin iddiasında bulunamayacağı kanaatine varıldığından bu yöndeki iddialar yerinde görülmemiştir.
Gabinin oluşması için bu sübjektif şartın varlığının yanı sıra, karşı tarafın bu zor durumdan yararlanma kastının bulunması ve objektif şart olarak karşılıklı edimler arasında açık bir oransızlık bulunması gerekmektedir. Serbest piyasa koşulları ve tarafların özellikleri çerçevesinde her oransızlık bu koşulun gerçekleşmesi anlamına gelmez; bu madde kapsamındaki oransızlığın açık olması, “yani işten anlayan herkesin kolayca gözüne çarpan bir oransızlık” olması gerekmektedir. Takdiri Sayın Mahkemenize ait olmak üzere, kanaatimizce Davacı taraf iddiaları bu bakımdan da ispatlanabilmiş değildir. Dolayısıyla gabinin şartları oluşmamıştır.
İkinci husus taraflar arasında 19/10/2017 tarihli geçici kabul tutanağı düzenlendiği buna göre davacının hakkedişinin 2.050.000-TL olarak belirlendiği, yapılan bu kabul uyarınca bir takım eksikliklerin tespit edildiği ve tespit edilen bu eksikliklerin giderilmesi için davacıya süre tanındığı hususlarında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Taraflar arasında ihtilaflı olan ve raporumuzda çözüme kavuşturulması gereken temel problem; düzenlenen 19/10/2017 tarihli geçici kabul tutanağının geçerli olup olmadığı, davacının ilave işler yapıp yapmadığı ve buna bağlı olarak davacının bir alacağının bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Dosyaya yansıyan belgelerden taraflar arasında 19/10/2017 tarihli geçici kabul tutanağı düzenlendiği, buna göre davacının hakkedişinin 2.050.000-TL olarak belirlendiği hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 30. maddesine göre:Geçici Kabul: ana sözleşme hükümlerince işler sözleşme ve eklerindeki hükümlere uygun olarak yapılıp yapılmadığı işveren, tespit edeceği noksanlık ve kusurların giderilmesi için taşeron1 a süre verecek, verilen süre sonunda noksanlık vı? giderilmemiş olursa, işveren taşeron nam ve hesabına işi tamamlayacak ve/veya üçüncü taraflara tamamlatacak ve tamamlatma masraflarım taşeron’dan tahsil edecektir. işve ren’in bu konuda tanzim edeceği borç faturası kesin olup, taşeron’un bu faturalarda yer alacak kalemlere itiraz hakkı yoktur”. Sözkonusu madde uyarınca, davacının alacağının geçici kabul tutanağında tespit edildiği üzere 2.050.000-TL olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Ana raporda yer alan teknik ve mali incelemedeki tespitler dikkate alındığında, 2,050.000,64-TL. anapara ve 369.000,11-TL de KDV olmak üzere toplamda 2.419.000,75-TL ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır. Bn durumda davacının her hangi bir alacağının kalmadığının kabulü gerekmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 30. maddesine uyarınca, davacının alacağının geçici kabul tutanağında tespit edildiği üzere 2.050.000-TL olarak kabul edilmesi gerektiği, davacıya 2,050.000,64-TL. ana para ve 369.000.11-TL de KDV olmak üzere toplamda 2.419.000,75-TL ödeme yapıldığı anlaşıldığından, davacının her hangi bir alacağının kalmadığı analaşıldığından bu noktada ikinci bilirkişi heyet raporunun sonuç kısmı hükme esas alınmamıştır. Davacı tarafın müzayaka halinde olduğuna dair dosyada herhangi bir bilgi, belge bulunmadığı, bir başka deyişle, davacı tarafından dava konusu geçici kabul tutanağında belirlenen edimlerin arasında aşın bir orantısızlık bulunduğuna ilişkin herhangi bir somut delil sunulmadığı, bu duruma yol açabilecek bir protokol hükmü de gösterilmediği, dolayısıyla geçici kabul tutanağının gabin nedeniyle geçersiz sayılması gerektiğine ilişkin iddianın yerinde olmadığı gibi ihtirazı kayıt ileri sürmeden imzalayıp tarafların anlaştığı bedel davacıya ödendiğinden davacının bakiye alacağı kalmadığı gibi gabin ve diğer irade sakatlık hallerini de ispat edemediğinden tüm bu nedenlerle; davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 6.831,00-TL harcın mahsubuna, artan 6.771,70 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı yararına tayin ve takdir olunan 36.450,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı … tarafından sarf edilen tebligat ve müzekkere giderinden oluşan toplam 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’na verilmesine,
6-Davalı … tarafından sarf edilen tebligat ve müzekkere giderinden oluşan toplam 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’ne verilmesine,
7-Davalı … tarafından sarf edilen tebligat ve müzekkere giderinden oluşan toplam 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’ne verilmesine,
8-Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra davacıya İADESİNE,
9-HMK’nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince taraflardan birinin talebi halinde gerekçeli kararın taraflara TEBLİĞİNE,
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ila 360’ncı madde hükümleri uyarınca, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veya istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/04/2021

Başkan …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Katip …
¸e-imza