Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
BAKIRKÖY
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2013/476 Esas
KARAR NO : 2019/987

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 30/10/2013
KARŞI DAVA TARİHİ : 06/12/2013
KARAR TARİHİ : 01/10/2019
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 07/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı- karşı davalı vekili dava dilekçesiyle; Müvekkili ile davalı arasında imzalanan Eylül 2011 tarihli protokol ve diğer anlaşmalar gereği Slovakyada üretilen 2 adet oksijen üretim ve tüp dolum sisteminin …’da davalı şirketin gösterdiği kuruma teslim edildiğini, çalışır duruma getirilerek müvekkili tarafından gerekli eğitim hizmetlerinin verildiğini, fakat davalı şirketin bir üst modeli talep edilip, talebi yerine getirildiği gibi müvekkili tarafından çalışır hale getirildikten ve personele gerekli eğitim verildikten sonra davalının bakiye 52.000,00 Euro borcu ödemediğini, müvekkilinin davalı şirketten bunun dışında davalının …’da çalışanlarına davalı şirket ihtiyaçları için borç olarak verilen 7.000,00 USD alacağı bulunduğunu, bugüne kadar davalının borçlarını ödemediğini, davalı tarafından müvekkiline gönderilen ihtarnamede taraflar arasındaki sözleşmede belirlenenden daha üst model cihazların teslim edilip kurulduğunun açıkça ikrar edildiğini, ayrıca fatura içeriği hizmetin alınmasına rağmen borcun ödenmediği ve faturanın ticari kurallara aykırı olarak iade edildiğinin ikrar edildiğini belirterek müvekkilinin davalıdan olan alacağının şimdilik 25.000,00 Euro kısmının ( 58.250,00 TL ) 05/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; müvekkilinin uzun yıllardır … ve NATO ihalelerini kazanarak iş yapan bir marka olduğunu, dava konusu cihazların … ordusunun …’ın Herat ve Kandahar şehirlerindeki iki hastanesinde kullanılmak üzere sipariş verilen oksijen jeneratörü ve ekleri olduğunu, taraflar arasındaki satış protokolünün 4.bendinde satışı yapılan jeneratörün kuruluş yerinde eğitim, 2 gün seyahat süresi dahil 5 gün olduğu, seyahat ve konaklama bedellerinin fiyata dahil olmayıp alıcı tarafından karşılanacağının belirtildiğini, nitekim çalışanların tüm seyahat giderlerinin müvekkili tarafından karşılandığını, eğitim ve servis için ayrı bir bedelin söz konusu olmadığını, buna rağmen davacı şirketin 19.000,00 Euro ve 52.935,86 TL bedelli 2 ayrı fatura düzenleyerek servis ve devreye alma hizmeti için ücret talep ettiği, her iki faturanın süresi içerisinde iade edildiğini, davacı tarafından jeneratörlerin …’a gönderildiğini, davacı çalışanlarının sistemi çalışır halde teslim etmek ve çalışanlara eğitim vermek için çalışmaya başladığını, ancak 18/04/2012 tarihli servis raporundan görüleceği üzere davacının hizmeti alma ve eğitim sürecini bitirip, … ordusu ve müvekkilinin onayını almadan Kandahar’a hiç gitmeden …’ı terk ettiğini, ayrıca müvekkilinin davacı tarafından önerilen jeneratör yerine daha yüksek kapasiteli jeneratör almayı tercih ettiğini, ancak jeneratörün sistemi çalıştırmadığını, bu nedenle müvekkili tarafından 2 adet yeni jeneratör satın alınmak zorunda kalındığını, davacı şirket müdürünün 2 gün ayaküstü eğitim verdiğini, ancak jeneratörün çalışmadığını, müvekkilinin çalışanlarının vizesi dolduğu için geri dönmek zorunda kaldığını, daha sonra jeneratörün uzaktan kumanda ve adaptörünün gönderilmediği anlaşılarak bu parçaların Slovakya’dan getirtildiğini, yine eksik olan oksijen çözümleyici cihazının ithal edilerek getirildiğini, davacı şirketin teknik eleman göndermemesi nedeniyle müvekkili tarafından kendi çalışanının Kandahar’a gönderildiğini ve bu kişinin 3 gün boyunca 5 kişiye eğitim verdiğini müvekkili tarafından çalışanının tüm masraflarının karşılandığını, bu süreçte davacı tarafından gönderilen faturanın müvekkili tarafından davacıya iade edildiğini, sonrasında davacı tarafından 2.faturanın gönderildiğini, yine bu faturanın da müvekkili tarafından iade edildiğini, müvekkili tarafından sorunlu jeneratörün devreye alınması için 141.566,96 TL harcama yapıldığını, bu harcama bedelinin söz verildiği halde davacı tarafından ödenmediğini, edimini yerine getirmeyen davacının anlaşmada olmayan hizmet bedeli talep ettiğini, garanti süresi içerisinde servis ücretini ancak taraflar arasında aksine bir hüküm bulunduğu takdirde ödenebileceğini, sözleşmede böyle bir hüküm bulunmadığını, sadece devreye alma işlemleri başladığında seyahat ve konaklama masraflarının müvekkili tarafından karşılanacağının protokole bağlandığını, ayrıca dava konusu jeneratörün ayıplı olması nedeniyle müvekkilinin akdin feshi ve ayıplı malın iadesi talep hakkı bulunduğunu belirterek davacı tarafından açılan davanın reddi ile müvekkili tarafından yapılan 141.566,96 TL masrafın en yüksek ticari faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilince sunulan 17/03/2014 havale tarihli dilekçe ile mahkememiz ön inceleme hazırlık tutanağında verilen süre doğrultusunda dava değerinin 52.000,00 Euro olduğu belirtilerek alınması gerekli 1.075,00 TL harcın 24/03/2014 tarihinde yatırıldığı görülmüştür.
Yine mahkememizce verilen ara karar gereğince dava değeri TL olarak düzeltilerek davacı vekilince 14/04/2014 tarihli dilekçede dava değerinin 142.745,20 TL olduğu açıklanmış, eksik kalan 368,65 TL harcın 14/04/2014 tarihinde yatırıldığı görülmüştür.
Taraflarca bildirilen tüm deliller toplanmış, taraflar arasında imzalanmış olan sözleşme, fatura ve diğer kayıtların Türkçe tercümeleri incelenerek değerlendirilmiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra dosya ve tarafların ticari kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 01/03/2015 tarihli raporda; taraflar arasında imzalanmış olan Eylül 2011 tarihli Satış Protokolü çerçevesinde 2 adet oksijen üretim ve tüp dolum sisteminin çalışır durumda fabrikasında teslimi ve …’da Herat ve Kandahardaki Afgan ordusunun medikal tesislerinde devreye alınarak gerekli eğitimlerin verilmesi kapsamında sözleşme bedelinin 240.572,00 Euro olduğu, protokol çerçevesinde 2 adet ürün bedeline esas 240.572,00 Euro karşılığı 558.800,64 TL bedelli faturanın her iki şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, protokol bedelinin 517.670,00 TL tutarlı kısmının davalı şirketçe ödendiği, davacı şirket ticari defterlerine göre davacının kalan alacak tutarının 41.130,64 TL olduğu, davalının ticari defterlerinde davalının kalan borcunun 41.080,64 TL olarak kayıtlı olduğu, ticari defterler arasındaki fark 50,00 TL olup, bu farkın davalı şirket ticari defterlerinde davacıya olan borçtan mahsup edilmesinden kaynaklandığı, davacı şirket tarafından davalı adına düzenlenen 52.935,86 TL bedelli faturanın davalı şirket kayıtlarında bulunmadığı, söz konusu faturanın servis ve devreye alma faturası olduğu, sözleşmenin 4.maddesinde eğitimin davacı tarafından verileceği, seyahat ve konaklama giderlerinin alıcı tarafından karşılanacağının belirtildiği, fatura bedeli içerisinde davalı şirket çalışanı … adına borç olarak verilen 15.000,00 TL bedelli bononun da dahil olduğu, ancak bono ve bedelinin davacı şirket kayıtlarında yer almadığı, davalı şirket tarafından davacının düzenlediği bu faturanın ihtarname ile iade edilmiş olduğu, davacının talep edebileceği asıl alacak tutarının 25.313,04 Euro karşılığı 41.130,64 TL olduğu, davalı şirket tarafından 141.534,84 TL alacak talep edildiği, bu alacağın işlemlerin davacı tarafından bitirememesi ve sistemi kuramamasından kaynaklanan seyahat ve malzeme masrafları, jeneratör değişim masrafları ve eğitim hizmetinin yerine getirilmemesinden kaynaklanan masraflardan ibaret olduğu, davalı şirketin davacı şirket tarafından kurulum yapılan oksijen üretim ve tüp dolum sistemi için gerekli elektrik enerjisini sağlayamaması nedeniyle sistemin çalışamamasına neden olduğu, sözleşmede davacının elektrik enerjisi sağlayacağına yönelik bir madde bulunmadığı, bu nedenle davalının davacı şirkete sözleşmeden kaynaklanan bir borcunun bulunmadığı, davacının eksik kurulum yaptığının söylenemeyeceği, teknik olarak davacının asıl davada tamamen haklı olduğu, karşı davada ise karşı davacının herhangi bir maddi tazminat talep edemeyeceği, davacının sözleşme yükümleri gereğince 5 günlük sürede sistemi kurarak çalışır hale getirmek ve gerekli eğitimleri vermekle yükümlü olduğu, aksi halde fazladan verilen eğitim için davacının sözleşme yükümleri kapsamında ücret talep etme hakkı bulunmadığı, ancak davacının elinde olmayan nedenlerle sistemin çalışmaması nedeniyle fazladan eğitim verilmesi söz konusu olduğunda davacının fazladan eğitim için ücret talep etme hakkının olacağı, dava konusu edilen 15.000,00 TL tutarlı bononun dava dışı …’ın …’in kredi borcuna kefil olması nedeniyle teminat amaçlı düzenlendiği ve dava konusu ile ilgisinin bulunmadığı, dava konusu sistemlerin ayıplı olmadığı, dava konusu sistemin ayıplı olduğu kanaatine varılması halinde karşı davacının ayıp sebebiyle uğradığı zararların tazminini talep etme hakkı bulunduğu belirtilmiştir.
Tarafların bilirkişi raporuna yönelik itirazlarının değerlendirilmesi bakımından bilirkişi kurulundan ek rapor alınmış, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 02/03/2016 tarihli ek raporda; davacının bakiye alacağının 25.313,04 Euro karşılığı 41.130,64 TL olduğu, davacı tarafından düzenlenen davalının iade ettiği 52.935,86 TL tutarlı fatura bedeli alt kalemlerinin davacı tarafça açıklanması ve dayanak belgelerin sunulması ile davacının bu fatura bedelini talep edebileceği, faturanın Euro karşılığının 22.399,13 Euro olduğu, ancak fatura içeriğinde bulunan 15.000,00 TL tutarlı bononun dava konusu ile ilgisinin bulunmadığı, davalının talep ettiği alacak yönünden karşı dava veya takas-mahsup talebinde bulunamayacağı belirtilmiştir.
Tarafların bilirkişi kurulu ek raporuna yönelik itirazları doğrultusunda farklı bilirkişi kurulundan rapor alınmış, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 02/01/2018 tarihli raporda; davacının ticari defterlerine göre davalıdan 25.313,04 Euro bakiye alacağının bulunduğu, davalı şirket çalışanı …’e imzalatılan 15.000,00 TL tutarlı bono ile ilgili olarak davacı defterlerinde bir kayıt bulunmadığı, davalının ticari defterlerinde davacıya 41.080,64 TL bakiye borcunun kayıtlı olduğu, davalı tarafından 28/02/2013 tarihinde düzenlenen 215.000,00 TL tutarlı faturanın ticari defterlerine kaydedildiği, davacı alacağının mahsubu sonucunda 141.534,84 TL alacaklı duruma geldiği, servis belgesine göre silindir ve hortumlardaki kaçakların gizli ayıp niteliğinde bulunduğu, sistemin enerji sorunu olmasa dahi bu haliyle çalışmasının mümkün olmadığı, elektrik enerjisi güç kaynağının alt yapı sorunu olup, tarafların sorumluluğunda bulunmadığı, davacının sistemin çalışır vaziyette üretime hazır olmasından ve ilgililere bu konuda eğitim verilmesinden sorumlu olduğu, davalının ise sistemin …’a nakliyesinden ve eğitime geleceklerin seyahat ve konaklama bedellerinden sorumlu olacağı eğitim süresinin 5 gün yerine 49 gün olarak uzamasının davacının sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirmediğini gösterdiğini, davalının davacıdan jeneratör talebi bulunmadığı, ancak davalının elektrik enerjisi açısından alt yapıyı hazırlamakla sorumlu olduğundan sorunu jeneratör sistemi ile çözmek zorunda kaldığı, sonuç olarak asıl davada davacının 41.130,64 TL alacaklı olduğu, ancak davacının sistemi süresi içerisinde tam olarak çalışır vaziyette teslim edemediği, bu nedenle bakiye alacak isteyemeyeceği, karşı davada karşı davacının sistemi düzeltmek amacıyla yaptığı 51.178,81 USD harcama tutarını oluşturan kalemlerden sözleşme yükümlülüğünde bulunmayan 2 adet jeneratör alımı, yakıt, kablo, nakliye unsurları çıkarıldığında geriye kalan konaklama ve seyahat harcamaları, yedek parça, tercüman gideri, klima ve hava perdesi karşılığı olmak üzere toplam 36.880,00 USD harcamanın sistemin çalıştırılabilir olacağı gayesiyle yapılması nedeniyle TL karşılığı olarak 66.539,00 TL tutarın karşı davacı tarafından talep edilebileceği belirtilmiştir.
Tarafların bilirkişi raporuna itirazları doğrultusunda bilirkişi kurulundan ek rapor alınmış, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 15/03/2019 tarihli ek raporda; davacının 25.313,04 Euro alacaklı olduğu, ancak sistemi süresi içerisinde tam olarak çalışır vaziyette teslim edemediği anlaşıldığından bu tutarı talep edemeyeceği, karşı dava açısından kök raporda tespit edilen hususların aynen geçerli olduğu belirtilmiştir.
Dava ve karşı dava alacak istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında imzalanmış olan Eylül 2011 tarihli satış protokolü çerçevesinde 2 adet oksijen üretim ve tüp dolum sisteminin çalışır durumda fabrikasında teslimi ve …’da Herat ve Kandahar’daki Afgan ordusunun medikal tesislerinde devreye alınarak gerekli eğitimlerin verilmesinin davacı-karşı davalı tarafından üstlenildiği, sözleşme gereğince davacı-karşı davalı tarafından verilecek eğitimin 5 gün olacağı, seyahat ve konaklama masraflarından alıcının sorumlu olacağı, davacının sistemin çalışır halde teslim edilmesinden nakliye vb. nedenlerle çalışmaması hariç sorumlu olduğu hususlarının kararlaştırıldığı, sözleşme bedeli 240.572,00 Euro, 558.800,64 TL olup davacı tarafından düzenlenmiş bu tutarlı faturanın her iki şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, protokol bedelinin 517.670,00 TL tutarlı kısmının davalı şirketçe ödendiği, davacı şirket ticari defterlerine göre davacının bakiye alacak tutarı 25.313,04 Euro karşılığı 41.130,64 TL olup davalının ticari defterlerinde de davalının kalan borcunun 50,00 TL farkla 41.080,64 TL olarak kayıtlı olduğu, dolayısıyla davacının bakiye alacağı yönünden davalının ticari defter kayıtlarının da davacının ticari defter kayıtlarını doğruladığı, bilirkişi kurulu raporlarıyla da tespit edildiği üzere davacı tarafından teslim ve çalışır hale getirilmesi taahhüt edilen oksijen üretim ve tüp dolum sistemlerinin silindir ve hortumlarında kaçak olması nedeniyle enerji sorunu olmasaydı bile sistemin çalıştırılmasının mümkün olmadığı, dolayısıyla ürünlerin ayıplı olduğu ve ayıbın gizli ayıp niteliğinde bulunduğu, bu nedenle davalı tarafından ilave harcamalar yapıldığı, bu kapsamda 5 gün olarak kararlaştırılan eğitim sürecinin 49 güne kadar uzadığı, bu nedenle karşı davacı tarafından konaklama ve seyahat harcamaları, yedek parça, tercüman gideri, klima ve hava perdesi karşılığı olmak üzere toplam 36.880,00 USD karşılığı 66.539,00 TL harcama yapıldığı, cihazların ayıplı olması nedeniyle karşı davacının yapmış olduğu bu masrafları davacı-karşı davalıdan talep edebileceği, ancak sözleşme yükümlülüğünde bulunmayan 2 adet jeneratör alımı, yakıt, kablo, nakliye masrafları kalemlerinin davacı-karşı davalıdan talep edilmesinin mümkün olmadığı, dolayısıyla karşı davada talep edilebilecek ilave masraf bedelinin 66.539,00 TL olduğu sonucuna varılarak her iki davanın kısmen kabulü gerekmiş; asıl davada davalının dava öncesinde temerrüde düşürüldüğüne dair ihtarname ve tebliğ şerhi bulunmadığından dava tarihinden itibaren, faiz türü bakımından da taleple bağlı kalınarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacı – karşı davalı … tarafından açılan davanın KISMEN KABULÜNE;
a)25.313,04 Euro alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda ticari avans faizi ile birlikte davalı – karşı davacı… Nakliyattan alınarak davacı – karşı davalı …verilmesine,
b)Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Davalı – karşı davacı… Nakliyat tarafından açılan karşı davanın KISMEN KABULÜNE;
a)66.539,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda ticari avans faizi ile birlikte davacı – karşı davalı … alınarak davalı – karşı davacı… Nakliyata verilmesine,
b)Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
3-Asıl dava bakımından alınması gerekli 2.809,63 TL harçtan davacı – karşı davalı tarafından peşin yatırılan 2.438,45 TL harcın mahsubu ile bakiye 371,18 TL harcın davalı-karşı davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Asıl dava bakımından davacı-karşı davalı tarafından yapılan 2.438,45 TL peşin harç, 6.500,00 TL bilirkişi ücreti, 530,00 TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 9.468,45 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı dikkate alınarak 2.651,16 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, bakiye kısmın davacı-karşı davalı üzerinde bırakılmasına,
5-Asıl dava bakımından kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 4.874,37TL avukatlık ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
6-Asıl dava bakımından reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 10.879,16TL avukatlık ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
7-Karşı dava bakımından alınması gerekli 4.545,27 TL harçtan peşin yatırılan 2.417,65 TL harcın mahsubu ile bakiye 2,127,62 TL harcın davacı-karşı davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
8-Karşı dava bakımından sarf edilen 4.545,27 TL peşin harç, 7.500,00 TL bilirkişi ücreti, 124,80 TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 12.170,07 TL yargılama giderinden karşı davanın kabul oranı dikkate alınarak 5.719,93 TL yargılama giderinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine, bakiye kısmın davalı-karşı davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Karşı dava bakımından kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 3.469,29TL avukatlık ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
10-Karşı dava bakımından reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 8.603,07TL avukatlık ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
11-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; 6100 sayılı HMK.’nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı karar verildi.01/10/2019

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza