Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/1710 E. 2023/491 K. 25.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İncelenen Kararın
Mahkemesi: Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi: 21/09/2021
Davanın Türü: Alacak (Eser sözleşmesi)

İlk derece mahkemesince verilen karar istinaf edilmekle dairemiz üyesi tarafından hazırlanan rapor okunduktan ve dosya kapsamı incelendikten sonra yapılan müzakere sonucu gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı vekili açtığı dava ile, davacı yüklenici ile (alt yüklenici) davalı iş sahibi (asıl yüklenici) arasında düzenlenen 27/04/2016 tarihli sözleşme ile davacının, davalının yapımını kamu ihale sözleşmesi ile üstlendiği … ek hizmet binasının genel çelik işlerinin 100.000 kg’lık bölümünün yapım işini 300.000,00 TL + KDV bedel ile üstlendiğini, davacının üstlenmiş olduğu bu iş dışında 165.000 Kg’lık fazladan yapılan işin davalıya teslim edildiğini, fazladan yapılan 165.000 tonluk işin Çevre Ve Şehircilik Bakanlığın 2016 yılı inşaat birim fiyatları ile bedelinin Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı tespit dosyasında sözleşmeye dayalı alacağın 1.728.90,79 TL olarak belirlendiğini, bilirkişi raporuna itiraz edilmesi nedeniyle raporun kesinleşmediğini, hak edişler konusunda mutabakat sağlanmadığını, davalı şirketin sunmuş olduğu hak ediş raporlarında davacının imzasının bulunmadığını, hak ediş tutarlarının üzerine çizik atılarak düzeltilen rakamları ve raporları kabul etmediklerini, çıplak gözle dahi imzanın davacıya ait olmadığının anlaşılabileceğini, davacının davalıya dava konusu dışında da bir çok iş yaptığını iddia ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1.000.000,00 TL iş bedelinin davalıdan en yüksek ticaret temerrüt faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevabında, davacının işe başlamadan önce iş miktarındaki artıştan haberdar olduğunu ve bakanlık birim fiyat tarifelerine uygun olarak işi tamamlamayı taahhüt ettiğini, sözleşme şartlarına uygun olarak davacı tarafından hazırlanan hak ediş tutarlarının ödendiğini, bu kapsamda birden fazla iş yapan davalıya yapılan ödemenin toplamının 1.014.895,52 TL olduğunu ve 80.165,27 TL fazladan ödeme yapıldığını, tespit raporunun çelişkili olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi, taraflar arasında düzenlenen 27/04/2016 tarihli sözleşmenin 3. maddesinde “Bu sözleşmenin uygulanmasında … İnşaatın Antalya Kamu Hastaneleri Birliğiyle yapmış olduğu Kepez/Sütçüler Betonarme Karkas Bina İkmal İnşaatı Yapım İşi Sözleşmesi maddeleri uygulanacaktır. Fiyatlandırma: Sözleşme konusu imalatların birim fiyatı, malzeme+işçilik=3,00 TL/kg ‘dır. Lama ve profil demir malzeme+işçilik =3 TL/kg’dır. Toplam yapılacak iş bedeli 100.000 Kg.x3 TL/ kg=300.000 TL.+KDV” şeklinde belirtildiği, taraflar arasındaki sözleşmenin özel şartlar kısmında da,”yapılacak olan imalatlar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Genel ve Teknik Şartname hükümlerine ve birim fiyat tarifelerine uygun olarak yapılacaktır” düzenlemesinin bulunduğunun görüldüğü, davalı ile idare arasında düzenlenen sözleşmenin 27. Maddesinde, “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda yapım işleri genel şartnamesi uygulanır. Sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedelinin yapı işleri genel şartnamesi hükümlerine göre hesaplanır” düzenlemesinin mevcut olduğu, davacı tarafça yapıldığı belirtilen fazla imalata ilişkin, ayrıca taraflar arasında bir sözleşme düzenlenmediği, işin davacı tarafça davalıya teslim edildiğinin görüldüğü, davalı işveren ile dava dışı idare arasında …. Bina İnşaatı Yapım İşi adı altında Kamu İhale Kurumunun …. İhale Kayıt numarası ile ihale edilmiş olan ve yapılan ihale sonucunda teklif birim fiyat üzerinden en uygun teklifi veren davalı … İnşaat ile 15/04/2016 tarihli sözleşme imzalandığı, davalı iş sahibi ile davacı yüklenici arasında da bu sözleşme kapsamında Çelik Çatı İşleri ve Genel Çelik İşlerine ilişkin 27/04/2016 tarihli sözleşmenin imzalandığının görüldüğü, davalının, Kamu İhale sisteminde yapılan bir ihalenin tarafı olup sözleşmesel sorumluluğunun kamu mevzuatı ve yaptığı sözleşme dahilinde bulunduğu, davalı işverenin asıl ihale kapsamında 02/09/2016 tarihli iş artış onayı belgesinden dava konusu iş için dava dışı idare tarafından %20 oranında ilave iş artışı oluru verilmiş olduğu, bu iş artışı için de davacı ile davalı işveren arasında anlaşılan işlerinde olduğunun görüldüğü, her ne kadar yapılan fazla işe ilişkin bedelin mahalli piyasa rayiçleriyle hesaplanması gerekmekte ise de, taraflar arasındaki sözleşmenin özel şartlar kısmında “yapılacak olan imalatlar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Genel ve Teknik Şartname hükümlerine ve birim fiyat tarifelerine uygun olarak yapılacaktır” düzenlemesi mevcut olduğundan yapılacak hesaplamanın bu tarifeye uygun olması gerektiğinin anlaşıldığı, dosyada bulunan bilirkişi kök ve ek rapordaki çelişkileri giderir mahiyetteki son alınan 01/04/2021 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda 926.687,92 TL fazla imalat bedelinin bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile, 926.687,92 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacı tarafın fazlaya ilişkin taleplerinin reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı vekili, taraflar arasında imzalanan hak ediş tutanakları ile yapılan işin miktarı ve değerinin belirlendiği, bu nedenle bilirkişi raporu alınmadan karar verilebilecekken davacı tarafından hazırlanan ve imzalanan hak ediş raporlarının ve bu raporlara göre düzenlenen faturaların yok sayılmasının hukuka aykırı olduğu, taraflar arasında sorun mahkemeye intikal edene kadar yapılan işin miktarı, tutarı ve fiyat farkı talebi yok iken iş bittikten 6 ay sonra bu sorunun ortaya çıktığı, yapılan iş bakımından hak ediş tutanağı düzenlenmiş olmakla işin çevre ve şehircilik birim fiyatlarına göre hesaplanmasının hukuka uygun olmadığı, bilirkişinin belirlediği birim fiyatın hayatın olağan akışına uygun olmadığı, davalının kilogram başına 4,20 TL’ye aldığı iş için 6,64 TL davalıya ödeme yapmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı taraflar arasındaki sözleşmenin bilirkişi ve mahkemece dikkate alınmamasının doğru olmadığı raporda maddi hata bulunduğu davacının yapmış olduğunu bildirdiği harcama kalemlerinden de istenen bedelin fazla olduğunun anlaşılabileceği, birim fiyatlara kumlama ve boyanın dahil olduğu mahkemece yalnızca banka yoluyla ödenen 989.965,974 TL’nin dikkate alınmasının doğru olmadığı bunun dışında yemek, vinç kirası, İSG, KDV ve SGK prim ödemelerini davalı tarafından yapıldığı gibi nedenlerle kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava alacak davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, TBK 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı alt yüklenici, davalı ise, asıl yüklenici / iş sahibidir.
2. Ön İnceleme ve İncelemenin Kapsamı
İlk derece mahkemesi kararının; kesinlik, süre, istinaf başvuru şartları ve diğer usul konuları yönünden HMK 352. maddesine göre ön incelemesi yapılmış ve eksiklik bulunmadığı anlaşılan dosyanın incelenmesine geçilmiştir. İstinaf incelemesi de, HMK 355. maddesi göz önünde bulundurularak, kamu düzeninden olan hususlar re’sen gözetilmek suretiyle istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
3. Değerlendirme
3.1.Davacı yüklenici ile davalı iş sahibi arasında düzenlenen 27/04/2016 tarihli sözleşme gereğince davacı yüklenicinin, davalının yapımını kamu ihale sözleşmesi ile üstlendiği … çelik çatı işleri ve genel çelik işlerinin 100.000 Kg’nin yapım işini 300.000,00 TL + KDV bedel ile üstlendiği, işin bitirilerek teslim edildiği konusunda ihtilaf bulunmadığı, davacı yüklenicinin sözleşme kapsamı dışında ek imalat yaptığı iddiası ile mevcut davayı açtığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
3.2.Davalı iş sahibi, davalının yapmış olduğu fazla imalatın bedelinin, sözleşme şartlarına uygun olarak davacı tarafından düzenlenen hak ediş raporuna göre ödemesinin yapıldığını, bu kapsamda 80.165,27 TL’de fazladan ödeme bulunduğunu savunmaktadır. Davacı yüklenici ise, davalının bu yöndeki iddialarını kabul etmediklerini, hak edişlerin bu haliyle kabul edilmediğini şirket yetkilisine mail yolu ile bildirildiğini, hak edişler konusunda karşılıklı mutabakat sağlanmadığını, ayrıca davalı şirketin sunmuş olduğu hak ediş raporlarındaki imzanın davacıya ait olmadığını, bu hususun çıplak göz ile bile anlaşılabileceğini ileri sürmektedir.
3.3. Buna göre, öncelikle davalı iş sahibinin dayanmış olduğu hak ediş raporlarının ve dayanaklarının asıllarının dosya kapsamına alınarak hak ediş raporları konusunda tarafların isticvap edilmesi, bu hak ediş raporlarındaki imzaların davacı yükleniciye ait olup olmadığının, hak ediş raporlarındaki imzaların davacı yükleniciye ait olduğunun anlaşılması halinde ise, hak ediş raporlarında tespit edilen işin davacının iddia ettiği sözleşme dışı fazla imalatı kapsayıp kapsamadığının belirlenmesi konusunda bilirkişilerden rapor ya da ek rapor alınması, söz konusu hak edişin davacı yüklenici tarafından imzalandığının anlaşılmış olması durumunda hak ediş kapsamına dahil olan işler bakımından uyuşmazlığın bu hak ediş raporuna göre çözüme kavuşturulması, sözleşme ve hak ediş raporunun kapsamı dışında kalan fazla imalat var ise, sözleşme dışı imalatlara sözleşmede kararlaştırılan fiyatlar uygulanamayacağından fazla imalat bedelininde yapıldığı yılın mahalli rayici esas alınarak belirlenmesi suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken hak ediş raporu ile ilgili imza inkarının incelenip, bu raporun kapsamı belirlenmeden ve ayrıca fazla imalatın bedelinin mahalli rayiç yerine bayındırlık birim fiyatları esas alınarak belirlenmesi suretiyle sonuca gidilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
3.4. Yapılacak incelemede hak ediş tutanağındaki imzanın davacı yükleniciye ait olmadığının anlaşılması durumunda ise, bu tutanaklar davacı yönünden bağlayıcı olmayacağından bu kez de sözleşme kapsamında yapılan imalatlar ile sözleşme dışı imalatların ayrımı yapılarak sözleşme kapsamındaki imalatların sözleşme fiyatları esas alınarak, sözleşme dışı işlerin ise, sözleşme dışı imalatlara sözleşmede kararlaştırılan fiyatlar uygulanamayacağından yapıldığı yılın mahalli rayici esas alınarak değerinin belirlenmesi, bundan sonra davalı tarafından yapıldığı ispat edilen ödemelerin düşülerek davacının bakiye alacağı bulunup bulunmadığının değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerekirken bu hususlara riayet edilmeden eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde sonuca gidilmiş olması doğru olmamıştır.
3.5. Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nun 353/1-a/6 maddesi uyarınca, esası incelenmeden kararın ortadan kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
1)Yerel mahkeme kararının esası incelenmeksizin ORTADAN KALDIRILMASINA ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
2)Peşin alınan istinaf karar harcının isteği halinde ilk derece mahkemesince istinaf yoluna başvuran davalı tarafa iadesine,
3)Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde 25/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.