Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/1586 E. 2023/1224 K. 30.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
YEDİNCİ HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İncelenen Kararın
Mahkemesi : Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi: 19/02/2021
Davanın Türü: Tazminat

İlk derece mahkemesince verilen karar istinaf edilmekle dairemiz üyesi tarafından hazırlanan rapor okunduktan ve dosya kapsamı incelendikten sonra yapılan müzakere sonucu gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı vekili açtığı dava ile, davacılardan …. Ltd. Şti. İle davalı … İnşaat… Ltd. Şti arasında inşaat yapım sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre davacı … adına kayıtlı … ilçesi, …. köyü … ada …. parselde bulunan taşınmazın …. bloktaki inşaatın çatı iç donanım ile tonoz çatı yapım işinin davalı şirket tarafından üstlenildiğini, diğer davalı … Ltd. Şti.’nin denetim şirketi olduğunu, davalı inşaat şirketinin projeye aykırı imalat yaptığını, bu nedenle belediyece kesilen 36.259,95 TL’lik idari para cezasının davacı tarafından ödendiğini, ayrıca belediyece yıkım kararı alındığını, davalı şirketin projeye aykırı imalatı projeye uygun hale getirmediğini, imalatın başka bir müteahhit firmaya yaptırılarak projeye uygun hale getirildiğini, mevcut imalatın yıkılarak projeye uygun hale getirme bedelinin 178.980,00 TL olarak tespit raporunda hesaplandığını ileri sürerek toplam 215.239,95 TL’nin dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP VE KARŞI DAVA
Davalı …… Ltd. Şti. vekili cevabında ve karşı dava dilekçesinde, davalı şirket ile davacılardan arsa sahibi … vekili arasında yapılan 17 Ekim 2011 tarihli noter sözleşmesi ile …. ilçesi … ada … parselde kayıtlı binanın …. blok çatısının tonoz çatı imalatı ve tadilat işlerinin yüklenildiğini, bu sözleşme ile çatı ruhsatı alındığını, daha sonra davacı ….. Ltd. Şti. ile 14/12/2011 tarihli inşaat yapım sözleşmesinin düzenlendiğini, aynı parselde bulunan …. blok çatısının yapım işinin üstlenildiğini, sözleşme ve projede tanımlanmayan imalatların ve ilave işlerin fiyatının müzakere edilerek veya bayındırlık birim fiyatları esas alınarak belirleneceğini, buna göre iş sahibinin projeye aykırı imalat talebinin olacağının açıkça beyan edildiğini, iş sahibi tarafından proje dışı bürolar, odalar, bekleme salonu, mescit, mutfak gibi ünitelerin çatıya yaptırıldığını, iş sahibinin bilgisi ve talebi ile yapıldığını, imalatların bir sezon boyunca kullanıldığını, yapılan şikayet sonucu belediyece işlem yapıldığını, projeye aykırı imalatların iş sahibinin onayı ve bilgisi ile yapıldığından zarar ve cezalara iş sahibinin katlanmak zorunda olduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiş, karşı dava dilekçesinde, davacılardan … ile noterde yapılan 17/11/2011 tarihli inşaat yapım sözleşmesine göre, iş sahibinin …’nın 10.500,00 TL iş takip ve koordinasyon ücreti ödemesi gerektiğini, bu bedelin ödenmediğini, davacı … Ltd. Şti. ile yapılan 14/12/2011 tarihli inşaat yapım sözleşmesi gereğince sözleşme ve proje dışı bir kısım fazladan imalatların yapıldığını ve teslim edildiğini, ekstra imalat ve işçilik bedellerinin ödenmediğini, Antalya 5. ATM’nin …. D.iş dosyasında tespit yaptırıldığını, tespit tarihinde yıkıma başlanılmış olduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak şimdilik 10.000,00 TL fazla imalat bedelinin dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte .. Ltd. Şti.’nden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …… Ltd. Şti. cevabında, çatıda yapılan imalatla ilgili ruhsat alındığını, çatıdaki ruhsat ve projeye aykırı imalatın bilgileri dışında olduğunu, herhangi bir hak ediş ödemesi yapılmadığını, çatı katında yüksekliğin eğimden kaynaklandığını, giderilme maliyetinin düşük olduğunu, binaya yapılan asansörün bilgi dışında olduğunu, projeye aykırı imalat sebebiyle oluşan zarar ve para cezalarında kusurlu olan tarafın davacı taraf olduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Davacı / karşı davalılar ….. Ltd. Şti. ve … vekili karşı davaya cevap dilekçesinde, inşaatın çatıda mahya kotunun 3,02 metre iken 4,15 metre yüksekliğinde inşa edildiğini, iddiaların asılsız olduğunu, sözleşmeye göre imalat hatasından doğan zararların yükleniciye ait olduğunu, projeye aykırılığın başka bir şirket tarafından giderildiğini, yapılan işin hukuken ve fiilen teslim edildiğinden söz edilemeyeceğini, projeye aykırı imalat talebinin bulunmadığını, 17 Ekim 2011 tarihli sözleşmenin inşaat ruhsatı alınması amacıyla belediyeye sunulan sözleşme olduğunu, asıl irade içeren sözleşmenin diğer sözleşme olduğunu, bu nedenle iş takip ve koordinasyon bedeli istenemeyeceğini, davalının sözleşme harici imalatının bulunmadığını, yapılan tüm imalatların kot yüksekliğinin düzeltilmesi sırasında zarar görüp kullanılamaz hale geldiğini ileri sürerek karşı davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi, asıl dava yönünden yüklenicinin işi, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapmadığı, işin devamı sırasında işin ruhsata uygun bir şekilde yapılmamasının, yapılan işin niteliği (Ruhsata aykırı çatı katında mescit, mutfak, büro v.b. Ek yapıların yapılması) ve işin işverene teslim edildiği halde işveren tarafından herhangi bir ihbarda bulunulmaması, davacı tanığı … un beyanı ile yüklenicinin aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirdiği ve ayrıca projede yer almayan ve sonradan mutfak, mescit, depo vs bölümlerin yapılmış olması yapıyı proje ve mevzuata aykırı hale getireceği herkes tarafından bilinebileceği bir husus olduğunun açık olduğu ve bu nedenle de yüklenicinin kusuru nedeniyle sorumluluğu bulunmadığı kanaatine varıldığı, ayıbın varlığı ihbar şekil koşuluna bağlı olmayıp tanık dahil her türlü delille kanıtlanabildiğinden aynı şekilde aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirildiğine dair iddianın da her türlü delille kanıtlanabileceği, ayrıca yapının davacı iş sahibine teslim edildiği ve buna rağmen zamanında ayıp ihbarında da bulunmadığı, dolayısıyla da eseri ayıplı hali ile kabul ettiği ve bu cihetle de yüklenicinin sorumluluktan kurtulduğu, bu nedenle de davacıların bu yöndeki talebinin reddine karar vermek gerektiği, yapı denetim firmasının (….Denetim Ltd. Şti.) sorumluluğu yönünden, İmalatın projeye uygun hale getirilmesi maliyeti açısından; Yapı denetim firmasının görevinin ruhsata ve eklerine aykırı yapılan işleri tespit edilerek ilgili idareye yazılı olarak bildirimde bulunmak olduğu, ancak davalı … asli görevlerini yerine getirmediği ve idareye bildirimde bulunmadığı, idareye bildirimde bulunmuş olsaydı yapının eksik yapılması söz konusu olmayabileceği hususları göz önüne alındığında, davalı … firmasının ortaya çıkan yapı hasarlarından dolayı davacıya karşı sorumlu olduğunun açık olduğu, bu nedenle de imalatın projeye uygun hale getirilmesi maliyetinden sorumlu olduğu, idari para cezası açısından; davacı arsa sahibi …..’ın Antalya 11. Asliye Ceza Mahkemesinin …..Esas sayılı dosyasında yargılandığı ve imar kirliliğine neden olma suçundan açılan kamu davasının düşürülmesine karar verildiği, davacı …’nın iş sahibi olmadığı, dolayısıyla da davaya konu idari para cezasından sorumlu tutulamayacağı halde iç hukuk yollarını tüketmeden idari para cezasını ödediği, bu nedenle de davacı … ‘ın bu yöndeki talebinin reddine karar vermek gerektiği, Karşı dava yönünden, tespit dosyasında yapılan keşif esnasında kaçak olarak yapılan iç mekan oluşumlarının kısmen yıkıldığı ve harici yapılan imalatların kısmen tespit edildiği, mahkemece alınan gerekçeli, denetime açık ve hüküm kurmaya el verişli raporda da, imalatlara yönelik metraj ve krokilerin iddia edilenin aksine net bir hesaplamayı saplayacak nitelikte olmadığı, teknik inceleme raporunda imalatın ölçüleri verilmiş olsa bile, kullanılacak malzemenin cinsi, kalitesi markası gibi borç bedel belirleyici faktörün bilinmediği, bazı imalat kalemlerinin bedelinin özel sipariş ile pazarlık usulü yoluyla belirlenebildiği, bazı kalemler maliyetinin hesaplanmasına esas oluşturacak tanımlardan da yoksun olduğu, imalat kalemlerinden birisi olan çatının kullanılabilir hale getirilmesinin teknik açıdan bir hesabının olmadığı, burada eksiklerin ne olduğunun belirtilmesi gerektiği, eksiklerin giderilmesi için metraj ve kullanılacak malzemenin sınıfı, kalitesi ve ebatları gibi teknik vasıflarının açıkça belirtilmiş olmasının gerektiği, bu gibi belirsizlikler içeren bir imalat şeklinde metraj yapılmasının maliyetini belirlemekte yeterli olmayacağı, bu sebeplerle maliyetin yaklaşık olarak 9.800,77 TL + KDV olduğu belirtildiği, bu nedenle de ve taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL fazladan yapılan imalatlara ait malzeme ve işçilik bedeline hükmetmek gerektiği, raporda da belirtildiği gibi, iş takibi ve koordinasyonunun, işin proje ve eklerine uygun olarak sonlandırılıp bitirilmesi ile sonuçlanacak bir süreç olduğu, ancak işin proje ve eklerine uygun olarak sonlandırılamamış olması sebebi ile davacı-karşı davalının …’ya karşı açmış olduğu iş takip ve koordinasyon bedeli yönündeki davanın reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle asıl dava yönünden, davacı-karşı davalıların, davalı-karşı davacı … inşaat Taahhüt Yapı Malz… Ltd. Şti’ne karşı açmış oldukları davanın reddine, davacı-karşı davalılarının davalı … Ltd. Şti’ne karşı açmış oldukları davanın kısmen kabulü ile, imalatın projeye uygun hale getirilmesi maliyeti olan 178.980,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı…. Ltd. Şti’ne verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karşı dava yönünden, davalı-karşı davacının davacı-karşı davalı …… Ltd. Şti’ne karşı açmış olduğu fazladan yapılan imalatlara ait malzeme ve işçilik bedeli yönündeki davasının kısmen kabulü ile, 10.000,00TL’nin dava tarihinden işleyecek ticari faizi ile birlikte davacı- karşı davalı …. Ltd. Şti’nden alınarak, davalı-karşı davacıya verilmesine, davalı-karşı davacının, davacı-karşı davalının …’ya karşı açmış olduğu iş takip ve koordinasyon bedeli yönündeki davasının reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl dava yönünden davacı vekili, karşı dava yönünden ise, her iki taraf vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacılar …Ltd. Şti. ve … vekili, …. Denetim ltd. Şti. yönünden verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğunu, asıl dava yönünden ….. Ltd. Şti. yönünden ret kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, eserin ayıplı olduğunu ve davacıya teslim edilmediğini, teslimin iskana bağlandığını, davalının iskan almadığını, teslim belgesi bulunmadığını, eserin mevcut haliyle kabul edilmiş sayılamayacağını, davalının iş vereninin davacı … olduğunu ve kendisinin işi verdikten sonra Rusya’ya gittiğini, işin devamı süresince dönmediğini, iş sahibinin bilgisinin olmasının yükleniciyi sorumluluktan kurtarmadığını, çatı inşaatı için belediyeye proje sunularak inşaat ruhsatı alındığını, yüklenicinin özen borcuna aykırı davrandığını, verilen projeye göre işin yapılması gerektiğini, basiretli bir tacir gibi davranması gerektiğini, iş sahibinin projeye aykırı imalat konusunda bir isteğinin bulunmadığını, yüklenicinin ancak iş sahibine ihtarat yapması halinde ayıptan kurtulabileceğini, davalı tanıklarının beyanlarında geçen …..un şirketin muhasebesinde çalıştığını, inşaatla ilgisinin olmadığını, talimat veremeyeceğini, davalı tanıklarının beyanlarının çelişkili olduğunu, davalı tanıklarının beyanına göre davalının aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirdiğinin kabul edilemeyeceğini, belediyece inşaatın projeye aykırılık sebebiyle mühürlendiğini, asliye ceza mahkemesince yapılan yargılamada mühür bozma ve imar kirliliğine neden olma suçlarından davacının beraat ettiğini, davalı şirket yetkilisi ….’in mahkum olduğunu, idari para cezası yönünden davalıların sorumlu tutulmamasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek asıl davayı istinaf etmiş; davalının ekstra iş yaptığına dair delil bulunmadığını, yapılan imalatın projeye aykırı olup, bunun sorumlusunun davalı olduğunu ileri sürerek karşı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı / karşı davacı … İnş. Ltd. Şti. vekili, kararı karşı dava yönünden istinaf ettiklerini, iş sahibi … ile yapılan sözleşmeye göre iş takibi ve koordinasyon ücretinin ödenmesi gerektiğini, davacılar arasında organik bağ bulunduğunu, iş sahibinin projeye aykırı imalat talepleri olduğunu, fazla imalat yönünden yeterli inceleme yapılmadığını, yaptırılan tespit sırasında yıkım başladığını, sağlıklı inceleme yapılamadığını, uzman görüşüne göre yapılan fazla iş bedelinin KDV hariç 130.263,64 TL olduğunu, …..belediyesinin 02/05/2012 tarihli teknik inceleme raporunda çatıda projeye aykırı bürolar, koridor, odalar, bekleme salonu, mutfak gibi ünitelerin yapıldığının tespit edildiğini, asliye ticaret mahkemesinin tespit dosyasında geri kalanların belirlenebildiğini, ek rapor talebinin dikkate alınmadığını, alacak bedelinin eksik hesaplandığı gibi nedenlerle karşı davada verilen kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, TBK 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacılar iş sahibi, davalı … İnş… Ltd. Şti. yüklenici, davalı …… Ltd. Şti. yapı denetim şirketidir.
2. Ön İnceleme ve İncelemenin Kapsamı
İlk derece mahkemesi kararının; kesinlik, süre, istinaf başvuru şartları ve diğer usul konuları yönünden HMK 352. maddesine göre ön incelemesi yapılmış ve eksiklik bulunmadığı anlaşılan dosyanın incelenmesine geçilmiştir. İstinaf incelemesi de, HMK 355. maddesi göz önünde bulundurularak, kamu düzeninden olan hususlar re’sen gözetilmek suretiyle istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
3. Değerlendirme
3.1.Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, mahkemenin istinaf incelemesine konu kararında, aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan hususlarda, dosyadaki mevcut delillere göre yaptığı değerlendirmeye, takdire, ortaya koyduğu gerekçeye ve asıl kararda hüküm altına alınan tazminatın davalı … Şirketince istinaf edilmemesine göre, mahkemenin vardığı sonuçta aşağıdaki bendin dışında kalan istinaf sebepleri yönünden usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmakla, aşağıdaki bendin dışında kalan istinaf başvurularının reddine,
3.2. TBK 78. maddesine göre, borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse bunu ancak kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir. Asıl dosyada davacı taraf ödemek zorunda kaldığı 36.259,95 TL idari para cezasını da davalılardan talep etmektedir. Mahkemece davacı iş sahibinin de projeye ve imara aykırı yapı yapılmasında sorumluluğunun bulunduğu kabul edildiğine göre, davacı kendisi için tahakkuk ettirilen para cezasını karşı taraftan talep edemez. Davalılar adına tahakkuk ettirilen para cezalarının davacı tarafından ödendiği iddiasına gelince, yukarıda açıklanan TBK 78. maddesine göre, bu para cezalarının asıl borçludan istenebilmesi için usulüne uygun olarak ihtirazi kayıt konulması gerekir. Ödenen makbuzlarda ihtirazi kayda rastlanılmamaktadır. Dolayısıyla mahkemenin asıl dosyadaki idari para cezasından doğan taleplerin bu sebeplerle reddine karar verilmesi gerekirken iç hukuk yolları tüketilmeden idari para cezası ödendiği gerekçesiyle ret kararı verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir. Sonuçta verilen karar doğru olsa bile gerekçesinin düzeltilmesi gerektiğinden asıl dosyaya yönelik istinafın bu sebeple kabulü gerekmiştir.
3.3. Yapılan çatı imalatının projeye, dolayısıyla imara aykırı yapıldığı mahkemenin kabulündedir. Yine onaylı projeye aykırı yapılan dava konusu imalatların tümünün kaçak olduğu, Antalya 5. Ticaret Mahkemesinin …. D.iş tespit dosyasına sunulan 12/11/2012 tarihli bilirkişi raporundan da anlaşılmaktadır. Projesine, dolayısıyla imara aykırı olarak yapılmış yapıdaki fazla imalat bedellerinin talep edilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu sebeple karşı davada buna yönelik talebin de tümden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
3.4. Yukarıda (3.2. ve 3.3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin asıl dava ve karşı dava yönünden istinaf başvurularının kabulü ile kararın düzeltilmesi amacıyla HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca ortadan kaldırarak yeniden esas hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
A)İlk derece mahkemesi kararının tümüyle ORTADAN KALDIRILMASINA,
B)Asıl dava yönünden;
1)Davacıların, davalı … İnşaat Taahhüt Yapı Malz…. Ltd. Şti’ne karşı açmış oldukları davanın REDDİNE,
2)Davacı tarafın, davalı … Ltd. Şti’ne karşı açmış oldukları davanın kısmen kabulü ile, imalatın projeye uygun hale getirilmesi maliyeti olan 178.980,00 TL’nin dava tarihi olan 09/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı …. şirketine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3)Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken ‭12.226,12 TL harçtan, peşin yatırılan 3.675,80 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭8.550,32 TL harcın ilk derece mahkemesince davalı … Ltd. Şti’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4)Davacılar tarafından başvuru harcı ile birlikte peşin yatırılan toplam ‭3.700,1‬0 TL harcın davalı …… Ltd. Şti’den tahsili ile davacı …. şirketine ödenmesine,
5)Davacılar tarafından harç dışında yapılan toplam 1.719,00 TL yargılama giderinin 178980 / 215239 oranında davalı ….. Ltd. Şti.’den tahsili ile davacı …. şirketine ödenmesine, bakiye yargılama giderinin davacıların kendi üzerlerinde bırakılmasına,
6)Davacı …. şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 28.637,00 TL vekalet ücretinin davalı … Ltd. Şti’den tahsili ile davacı …. şirketine ödenmesine,
7)Davalı … İnşaat Taaahhüt… Ltd. Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 34.286,00 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davalı şirkete ödenmesine,
C)Karşı dava yönünden;
1)Karşı davanın REDDİNE,
2)Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 269,85 TL harcın, peşin yatırılan 351,00 TL harçtan mahsubu ile bakiye ‭81,15 TL harcın talep halinde ilk derece mahkemesince karşı davacıya iadesine,
3)Karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4)Karşı davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 10.000,00 TL vekalet ücretinin karşı davacıdan tahsili ile karşı davalılara ödenmesine,
D)Taraflarca yatırılan gider avanslarının kullanılmayan kısımlarının HMK’nun 333. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince yatıran taraflara iadesine,
E)Peşin yatırılan istinaf karar harçlarının talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran taraflara iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde 30/11/2023 tarihinde HMK’nun 362. maddesi uyarınca kesin olarak oybirliği ile karar verildi.