Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İncelenen Kararın
Mahkemesi: Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi: 30/10/2019
Davanın Türü: İtirazın İptali (Eser Sözleşmesi) (Denizli 7. İcra … E. ve Denizli 7. İcra … E.)

Mahalli mahkemenin kararına karşı istinafa başvurulmuş olmakla, Dairemiz Üyesi tarafından hazırlanan rapor incelendi. Yapılan müzakere sonucu,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
Dava, taraflar arasında bulunan kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davacının sözleşmeye konu arsayı davalıya devretmiş olmasına ve yapının tamamlanmış olmasına rağmen sözleşme gereğince verilmesi gereken 1.700.000,000 TL para ile teslimi gereken 1100 m²’lik dükkanın teslim edilmemesi nedeniyle geç teslimden kaynaklanan 15 aylık 150.000,000 TL kira bedelinin davalı tarafça davacıya verilmediğini iddia eden davacı vekilinin, bu alacakların tahsili amacıyla başlatılan her iki takibe davalının yapmış olduğu itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Davalı icra takiplerine konu adi yazılı alım satım sözleşmesinin hukuken geçersiz olduğunu, bu sözleşme dışında gelişen ve değişen durumlara göre taraflar arasında alım satım ilişkisinin gerçekleştiğini, adi yazılı sözleşmede noterde sözleşme düzenlenmesinden bahsedilmesine rağmen noterde düzenlenmiş bir sözleşme bulunmadığını, davacının kötü niyetle ve davalıyı zarara uğratmak kastıyla hareket ettiğini savunarak davanın reddine ve kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesi, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, Denizli 7.İcra Müdürlüğünün … ve … Esas sayılı dosyalarının dayanağını teşkil eden 01/09/2015 tarihli “alım-satım” sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, sözleşmenin sonradan geçerli hale gelip gelmediği, sözleşmede kararlaştırılan … ada, … nolu parselin 3669,43 m2 lik kısmının taşınmaz bedellerinden birisi olan 1.700.000,00 TL ile sözleşmede cezai şart olarak aylık 10.000,00 TL cezai şart alacağının davalıdan istenip istenemeyeceği noktalarında toplandığı, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliğinin noterde düzenleme biçiminde yapılmasına bağlı olduğu, ancak gerek doktrinde ve gerekse Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarında belirtildiği üzere; adi yazılı şekilde yapılan sözleşmelerdeki karşılıklı edimlerin büyük ölçüde ifa edilmeleri halinde geçerli olduğunun kabul edildiği, geçersiz olarak düzenlenen sözleşmeye göre, tarafların karşılıklı ve büyük ölçüde edimlerini ifa etmeleri halinde, sözleşmelerin geçersizliğini ileri sürmelerinin iyi niyet kuralları ile bağdaşmayacağı, somut olayda, taraflar arasında düzenlenen; 01/09/2015 tarihli “Alım-Satım Sözleşmesi” ile Denizli … … ada, … parsel, 3369,43 m2 arsanın kat karşılığı sözleşmesi yapıldığının anlaşıldığı, sözleşme gereğince; imalatı yapılacak olan binanın zemininde bulunan yaklaşık 1.101 m2 dükkanların mal sahibinin eşi …’a anlaşma yapılıp proje belediye onayından çıktıktan sonra 9 ay iş günü içersinde eksiksiz ve kullanıma hazır biçimde teslim edileceği, buna mukabil noter sözleşmesi ile 1.700.000,00 TL ve davalı … adına kayıtlı, … Mah. … ada, … parseldeki dükkanın …’a tapu devrinin yapılacağı, zemindeki dükkanların 01/09/2016 tarihinde teslim edilmemesi halinde 10.000,00 TL aylık kira ödeneceği, noterde yapılacak sözleşmede belirtildiği gibi dükkanların parasının peşin olarak …’e ödendiğinin belirtildiği, sözleşmede; “noterde yapılacak sözleşmede belirtildiği gibi dükkanların parasının peşin olarak …’e ödendiği” belirtilmiş ise de; kat karşılığı inşaat sözleşmesine ilişkin herhangi bir noter sözleşmesinin dosyaya sunulmadığı, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin üçüncü kişi yararına hükümler içerdiği, üçüncü kişi yararına sözleşmelerin TBK.nun 129.maddesinde düzenlendiği, bir sözleşmede ifanın taraflarca üçüncü kişiye yapılmasının kararlaştırılmasına üçüncü kişi yararına sözleşme dendiği, üçüncü kişi yararına sözleşmelerinde, eksik üçüncü kişi yararına sözleşme ve tam üçüncü kişi yararına sözleşme olarak ikiye ayrıldığı, eksik üçüncü kişi yararına sözleşmede; üçüncü kişi sadece vaat eden tarafından teklif edilen ifayı kabul yetkisine sahip olup, buna karşılık ondan borcun ifasını isteme hakkına sahip olmadığı, bu tür sözleşmelerden yalnız vaat ettiren lehine alacak hakkı doğacağı, borcun üçüncü kişiye ifasını talep hakkının da vaat ettirene ait bulunduğu, tam üçüncü kişi yararına sözleşmelerde ise; üçüncü kişi, vaat edilen edimin ifasını talep yetkisine sahip olduğu, tam üçüncü kişi yararına sözleşmeden doğan borcunda üçüncü kişiye ifa edileceği, sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, bu yetkinin vaat ettirene de tanınması gerektiği, ancak, bu halde vaat ettiren ile üçüncü kişinin vaat edene karşı müteselsil alacaklı sıfatına sahip olmayacakları, zira, burada üçüncü kişi veya vaat ettiren borcun içlerinden birine değil sadece üçüncü kişiye ifa edilmesini isteyebilecekleri, dolayısıyla gerek eksik gerekse tam üçüncü kişi yararına sözleşme olsun borcun ancak üçüncü kişiye ifasının istenebileceği, bununla birlikte, tam üçüncü kişi yararına sözleşmelerde borçlu, üçüncü kişiye hiç veya gereği gibi ifada bulunmazsa, vaat ettiren bu yüzden uğradığı zararın tazmin edilmesini, üçüncü kişiden bağımsız olarak veya onun yanında talep edebileceği (Prof.Dr. Fikret Eren, Borçlar Hukuk Genel, 18.Baskı, s:1150), somut olayda, taraflar arasında imzalanan sözleşmede; … ada, … parsel üzerine yapılacak zemindeki dükkanların teslimi ve … Mah. … ada, … parsel üzerindeki …’e ait taşınmazın üçüncü kişi olan davacının eşi …’a devri öngörülmüş ise de; … Mah. … ada, … parsel sayılı taşınmaz kaydına rastlanmadığı, ancak … Mah. … ada, … parsel, … nolu, iş yeri nitelikli … adına kayıtlı taşınmazın 02/09/2015 tarihinde …’a satışının yapıldığının anlaşıldığı, taraflar arasında imzalanan adi yazılı sözleşme ile aynı tarihli olan tapuda 01/09/2015 tarihli resmi senette, davaya konu … ada, … parselin … tarafından, …’e satılmış olduğu, resmi senet içeriğinde, taşınmaz satış bedelinin 1.210.000,00 TL olduğu, satış bedelinin nakden ve tamamen ödendiğinin belirtildiği, tapuda yapılan resmi satışta taşınmaz bedeli 1.210.000,00 TL olarak belirtilmiş ise de; yapılan keşif neticesinde alınan raporda belirtildiği üzere; dava konusu … Mah … ada … nolu parselin tapu devir tarihi olan 01/09/2015 tarihindeki değerinin 3.267.622.89 TL olduğunu tespit edildiği, bu durumda, tapuda yapılan resmi senette öngörülen 1.210.000,00 TL bedelle, taşınmazın gerçek değeri arasında fahiş fark olduğu, taşınmaz bedeli konusunda tarafların gerçek iradesini yansıtan adi yazılı sözleşmedeki taşınmaz satım bedeline itibar edildiği, her ne kadar taraflar arasında yapılan 01/09/2015 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi adi yazılı şekilde yapılmış olup geçersiz ise de, sözleşmede kararlaştırılan davaya konu … ada, … parselin davalıya devrinin yapılmış olması, … Mah. … ada, … parsel, … nolu, iş yeri nitelikli … adına kayıtlı taşınmazın davacının eşi …’a devredilmiş olması sebebiyle, karşılıklı edimlerin büyük ölçüde ifa edilmiş olduğu, dolayısıyla sözleşmenin geçerli hale geldiğinin anlaşıldığı, sözleşme gereğince, davalı tarafın zemin katta bulunan 1.101 m2 lik dükkanları 01/09/2016 tarihinde teslim etmesinin kararlaştırıldığı, tapu kayıtları ve yapılan keşif neticesinde; dükkanların davacı tarafa tesliminin yapılmamış olduğunun saptandığı, sözleşme gereğince, davalı tarafça 1.700.000,00 TL nakdi ödeme yapılacağı belirtilmiş ise de; adi yazılı sözleşme ile aynı tarihli olan ve tapuda resmi şekilde yapılan 01/09/2015 tarihli resmi senette 1.210.000,00 TL nakdi bedelin ödendiğinin belirtildiği, tahsil edildiği belirtilen bu meblağın satıcı için bağlayıcı olduğu, bu durumda; satış bedelinin 1.210.000,00 TL lik kısmının resmi senette de belirtildiği üzere tahsil edildiğinin anlaşıldığı, sonuç olarak; nakit olarak kararlaştırılan 1.700.000,00 TL bedelden tahsil edildiği anlaşılan 1.210.000,00 TL bedel mahsup edildiğinde; davacının 490.000,00 TL nakit alacağının kaldığı kanaatine varıldığı, davalı tarafın, sözleşmeden kaynaklanan zemin kattaki dükkanların teslimine ilişkin edimlerini yerine getirmediği, teslim tarihi olarak 01/09/2016 tarihi kararlaştırıldığından; davacı tarafın, teslim tarihinden takip tarihi olan 22/11/2017 tarihine kadar 14 ay 22 günlük cezai şart alacağı bulunduğu, sözleşmede dükkanların süresinde teslim edilmemesi halinde, aylık 10.000,00 TL kira bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığı, resen yapılan hesaplama neticesinde; 14 aylık cezai şart alacağının (10.000,00 x 14)= 140.000,00 TL, günlük cezai şart alacağının ise; (10.000,00 / 30) = 333,33 TL olduğu, bu durumda davacının 22 günlük (333,33 x 22)= 7.333,26 TL olmak üzere toplamda (140.000,00+ 7.333,26)= 147.333,26 TL cezai şart alacağının hesaplandığı, şu hale göre, davanın kısmen kabulü ile; davalı hakkında yürütülen Denizli 7. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazların kısmen iptali ile, takibin 490.000,00 TL asıl alacak ile, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, davalı hakkında yürütülen Denizli 7. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına konu itirazların kısmen iptali ile, takibin 147.333,26 TL asıl alacak ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine karar verildiği, alacağın hesaplanabilir ve likit olduğu, davalı tarafın itirazlarında kısmen haksız olduğundan hüküm altına alınan asıl alacak kalemlerinin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verildiği, davacı tarafın, 1.700.000,00 TL nakit alacağı takip konusu yapmış ise de; alacağın 1.210.000,00 TL lik kısmını tahsil etmiş olduğu halde, tahsil etmiş olduğu kısmı da takip konusu yaptığından, takipte kötü niyetli olduğu kanaatine varılmakla; reddedilen 1.210.000,00 TL nin %20 si olan 242.000,00 TL kötüniyet tazminatının davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine karar verildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile; a)Davalı hakkında yürütülen Denizli 7. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazların kısmen iptali ile, takibin 490.000,00 TL asıl alacak ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, b)Davalı hakkında yürütülen Denizli 7. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına konu itirazların kısmen iptali ile, takibin 147.333,26 TL asıl alacak ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, koşulları oluşmakla hüküm altına alınan asıl alacak kalemlerinin % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline, koşulları oluşmakla reddedilen 1.210.000,00 TL nin % 20 si olan 242.000,00 TL kötüniyet tazminatının davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine karar vermiş, iş bu karar davacı vekili tarafından yazılı gerekçelerle istinaf edilmiştir.
HMK 355. maddesine göre yapılan istinaf incelemesi neticesinde;
1)Davacıya ait … ada … parsel sayılı taşınmaz bakımından, davalı yüklenici ile 01/09/2015 tarihinde harici olarak düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, imalatı yapılacak olan binanın zemin dükkanlarının (yaklaşık 1101 metre kare) taşınmaz sahibinin eşi …’a 9 ay iş günü içinde eksiksiz ve kullanıma hazır şekilde teslim edilmesi, Noter sözleşmesi ile 1.700.000,00 TL ile … ada … parsel sayılı taşınmazdaki dükkanın … tarafından, …’a tapuda devredilmesi, imalatı yapılacak olan 1101 metre kare dükkanların taahhüt edilen sürede (01/09/2016) teslim edilmemesi durumunda aylık 10.000,00 TL kira bedeli ödenmesi, Noterde yapılacak olan sözleşmede belirtildiği gibi dükkanların parasının peşin olarak …’e ödendiği taraflarca kararlaştırılmıştır.
2)Taraflar arasındaki 01/09/2015 tarihli harici sözleşme gereğince, … ada … parsel sayılı taşınmazın yine aynı tarihte tapuda, davacı … tarafından davalı …’a 1.210.000,00 TL bedel gösterilerek satılarak devredildiği, 02/09/2015 tarihinde ise … ada … parsel … numaralı bağımsız bölümün davalı … tarafından, davacı …’un eşi …’e tapuda satılarak devredildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Harici 01/09/2015 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile aynı tarihi taşıyan resmi senet ile arsa sahibi davacının üzerinde inşaat yapılacak … ada … parsel sayılı taşınmazın tamamını 1.210.000,00 TL bedel gösterilerek davalıya devredilmiş olması, taraflar arasında yapılmış harici inşaat yapım sözleşmesinin davacı arsa sahibi yönünden ediminin peşin ifası niteliğinde olup, harici sözleşmeden bağımsız, müstakil tapuda yazılı bedel karşılığında bir alım satım olarak nitelendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, tapu senedinde yazılı miktarın yüklenici tarafından arsa sahibine ödenecek bedelden mahsubu doğru olmamıştır. Bu sebeple harici senette yazılı 1.700.000,00 TL’nin hüküm altına alınması gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenle davacı vekilinin istinaf başvurusunu kabulü ile kararın düzeltilmesi amacıyla HMK’nun 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılarak yeniden esas hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ
1)Yerel mahkeme kararının tümüyle ORTADAN KALDIRILMASINA,
2)Davanın KISMEN KABULÜ ile;
a)Denizli 7. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile, takibin 1.700.000,00 TL asıl alacak ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle devamına,
b)Hüküm altına alınan asıl alacağın %20’si oranında hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
c)Yasal şartları oluşmadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3)a)Denizli 7. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 147.333,26 TL asıl alacak ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle devamına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
b)Hüküm altına alınan asıl alacağın %20’si oranında hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
c)Yasal şartları oluşmadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
4)Alınması gerekli 126.191,33 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 22.343,38 TL ile icra dosyalarında alınan 8.500,00 TL ve 750,00 TL olmak üzere toplam 31.593,38 TL hacın mahsubu ile bakiye 94.597,95 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5)Davacının başvuru harcı ile birlikte peşin olarak yatırdığı toplam 22.426,48 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6)Davacı tarafından harç dışında yapılan 2.439,15 TL yargılama giderinin 1847333 / 1850000 oranında davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, kalan kısmının davacının kendi üzerinde bırakılmasına,
7)Davalı tarafından yapılan 174,05 TL yargılama giderinin 2666 / 1850000 oranında davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, kalan kısmının davacının kendi üzerinde bırakılmasına,
8)Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca hesaplanan 97.077,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
9)Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca hesaplanan 2.666,74 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
10)Taraflarca yatırılan gider avanslarının kullanılmayan kısımlarının HMK’nun 333. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince yatıran taraflara iadesine,
11)Peşin yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde ilk derece mahkemesince davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Dairemize ya da Dairemize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile Yargıtay ilgili Hukuk Dairesine temyiz yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde 22/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

…