Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/02/2023
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Alım Satım)
KARAR TARİHİ : 22/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 22/09/2023

Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas – … Karar sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı şirket vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin ihtarnameye konu ettiği alacağının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, geçersiz olduğunu, müvekkilinin davalı şirkete 540.390,31.-USD borcunun bulunmadığını, taraflar arasında 27/03/2020 tarihli rödovans sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre 101.9 hektarlık ruhsat alanında 20.32 hektarlık lokal alanın rödovansçı sıfatı ile müvekkili şirkete bırakıldığını, sözleşmenin 10/07/2020 tarih, … esas sayılı bakanlık oluruna istinaden 10/07/2020 tarihinde maden siciline şerh edildiğini, müvekkili şirketin sözleşmeye dayanarak maden sahasında örnek ve modern bir mermer işletme tesisi kurduğunu,
Davalı şirket tarafından İstanbul’da bir kamu binasının dış cephe mermer örme projesi ihalesine girileceği gerekçe gösterilerek müvekkili şirket ile mermer alım satımına ilişkin bir sözleşme yapılması talebinde bulunulduğunu, müvekkili Şirket’in rödovansçı sıfatıyla işlettiği maden ruhsat sahasından çıkartılan limestone mermerin, bu projede kullanılacakmış gibi gösterilmesi ve ihalenin kazanılmasına katkı sunacağı düşüncesiyle bir satış ilişkisi gösterilmek istendiğini, taraflar arasında bu sebeple 04/05/2021 tarihli Blok Mermer Alım Sözleşmesi imzalandığını, müvekkili şirketin anılan sözleşmeyi davalı şirket ile aralarındaki rödovans ilişkisi ve ticari faaliyetlere güvenerek imzaladığını, anılan sözleşmenin maktu nitelikte olduğunu, tarafların hak ve yükümlülüklerinin açık bir şekilde belirtilmediğini, davalı şirket tarafından şirket kaşesi basılmadan imza atıldığını, sözleşmeye göre müvekkili şirketin davalı şirkete 90 gün içerisinde 3.000 ton A kalite blok mermer teslim edeceği, ancak mermer teslim borcunun vadesinin belirtilmediğini, davalı şirketin ise müvekkili şirkete 24/05/2021 tarihine kadar 500.000.-USD ödeme yapacağı kalan 40.000.-USD ve KDV’nin mal teslimatı tamamlandıktan sonra ödeneceği, müvekkili şirketin herhangi bir blok mermer satmayacağı ve herhangi bir ödeme almayacağı inancı ile yalnızca yapılmış olan ihaleye katkı sunmak amacı ile 04/05/2021 tarihli sözleşmeyi imzaladığını, sözleşme hükümleri gereğince davalı şirketin 24/05/2021 tarihinde 500.000.-USD’nin çekilmesi için bankadaki kendi hesaplarına talimat verdiğini, ödemenin müvekkil şirket adına ahzu kabz yetkisini kullanmaya yetkili olmayan şirket şoförü … tarafından davalı şirketin talimatına istinaden çekildiğini, daha sonra davalı şirketin muhasebecisi …’e verdiğini, daha sonra şirketin farklı bankalarda bulunan hesaplarına aktarıldığını, yapılan işlemlerin usulsüz olduğunu, sözleşmeye göre müvekkilinin mermer teslim borcunun ne zaman muaccel olacağının belirtilmediğini, bu durumda teslim borcu bakımından belirsiz vade söz konusu olduğunu, müvekkilinin mermer teslimini yapacağı tarihin belirlenmediğinden temerrüde düşmesi için davalı şirket tarafından ihtarname çekilmesi gerektiğini, davalı tarafından müvekkiline Antalya 17. Noterliği’nin 16/08/2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cari hesaptan kaynaklı 540.390,31.-USD tutarındaki alacağın 06.08.2021 tarihine kadar ödenmesi gerektiği halde ödenmediğini iddia etmiş ise de, söz konusu tutarın ödenmesi yönünde kötü niyetli olarak ihtar çekildiğini, söz konusu ihtarın TBK’nın 117. maddesi anlamında müvekkili temerrüde düşürecek niteliğe haiz olmadığını, ihtarın müvekkili şirketin mermer teslim borcunun ifa edilmesine ilişkin olmadığını, müvekkili şirket tarafından Kadıköy 32. Noterliği’nin 25/08/2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile anılan ihtarnameye cevap verildiğini, davalı şirketin söz konusu iddiaları ve taleplerinin hiçbir somut dayanağının bulunmadığını, müvekkil şirketin ihtarnamede belirtilen cari hesap kaynaklı 540.390,31.-USD tutarında bir borcunun veya başkaca herhangi bir borcunun bulunmadığının ihtar edildiğini belirterek davanın kabulü ile müvekkil şirketin davalı şirkete 540.390,41.-USD tutarında borcu olmadığının tespitine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın iddialarının doğru olmadığını, müvekkilinin de mermer ticari yaptığını, davacının iddialarının kurgu olduğunu, ruhsat sahasından çıkarılacak limeston mermerinin kullanılacakmış gibi gösterilmesi, ihalenin kazanılacağına katkı sağlaması; böyle bir ihale var ise kazanılması halinde, ihaleyi alan mal tedarik sözleşmelerini yapacağı, yoksa proforma faturanın yeterli olduğunu, müvekkilinin ihaleye girmek için alım satım sözleşmesine ihtiyacı olmadığını, rödovans sözleşmesinin ruhsat sahibi tarafı olduğunu, davacının ruhsattan çıkan mermerin %18’ini ödeyecek kiracısı olduğunu, sözleşmeye göre %18 rödovans bedelinin, ruhsat sahasından üretilen doğal taş üzerinden davalının seçimlik hakkı olduğunu, sözleşmenin sicile şerhli olduğunu, üçüncü şahıslar için güvence olduğunu, bu sebeple alım sözleşmesine ihtiyacı olmadığını, müvekkilinin ise yeni kurduğu fabrikada satın aldığı blok mermerleri işleyerek satma düşüncesi ile böyle bir bağlantıya girdiğini, davacı tarafın yetkisi olduğunu bildirdiği parayı şirket adına alacak işçisinin paranın ödendiği günde kendi telefonundan işe giriş bildirgesi, ücret bordrosunun müvekkil şirkete gönderdiğini, davacının kötü niyetli olduğunu, alım sözleşmesinin 04/05/2020 tarihinde kurulduğunu, sözleşmeden 20 gün sonra 24/05/2021 tarihinde davacının yetkilendirdiği çalışanının Demre’den Antalya’ya sözleşmede belirtilen 500.000.-USD’nin tahsiline geldiğini, ve sunulan dekonttaki gibi şirket adına tahsilatının yapıldığını, sözleşmede mal teslim borcunun vadesinin belirtilmediği beyan edilmiş ise de; sözleşmenin “c” maddesinde “mal tesliminin 90 gün içerisinde 3.000 ton A kalite blok mermer teslim edilecektir” ibaresinin mevcut olduğunu, davacı tarafın Antalya 2. İdare Mahkemesine … esas sayılı davası ile rödovans sözleşmesinin feshinin sahte olduğu iddiası ile dava açtığını, davacının açtığı davasında fesihnamenin başkaca belgeler arasında hile ile imzalatıldığı, tarih ve farklı kalemler kullanılarak sahte belge oluşturulduğunu, belgedeki imzanın kendisine ait olduğunu kabul etmesine rağmen okumadan imzaladığı gibi uydurma iddialar öne sürdüğünü, davacının okuma yazma bilmemesinin mümkün olmadığını, davacı tarafın düşük fatura göstererek vergi kaçırdığını, davacı tarafın 25/08/2021 tarihli ihtarında 540.390,31.-USD talebin somut dayanağı olmadığını, ihtarnamede belirtilen iddia edilen borcun bulunmadığının belirtildiğini, resmiyetten kaçırılan faturalar ile kaçırdığı rödovans bedeli için 09/08/2021 tarihli belge ile 678.515.-USD borcunu ikrar eden el yazılı belge verdiğini, davacının talebi üzerine karşılıklı fesihname yapıldığını, bu şekilde davalının mermer üretimi yapmasının imkansız hale geldiğinden 3.000 ton A kalite mermer blok teslimini yapamayacağı, sözleşmedeki mermer blokları davalı ruhsat sahibinden rödovans sözleşmesine istinaden ocaktan üreteceği mermer bloklarını A kalitesini satmayı taahhüt ettiğini, sözleşme fesih edilerek idare tarafından üretim faaliyetinin durdurulduğunu tarafların bildiğini, faaliyeti durdurulmuş olan ocaktan 3.000 ton mermer verilmesinin temerrüt ihtarı ile süre verilmesi, borcun ifasının sağlamasının mümkün olmayacağını, malın üretilmesinin imkansız olduğundan ödenen mermer bedelinin geri verilmesinin talep edildiğini, fesihten dolayı maden sicil kayıtlarından terkin talep edildiğini, rödovans sözleşmesinin maden sicilinden terkin edildiğini, davacı tarafın … genel müdürlüğü aleyhine Rödovans şerhinin terkin edilmesi işleminin iptali için Antalya 2. İdare Mahkemesinin … esasında iptal davası açtığını, davanın müvekkiline ihbar edilmesi üzerine müvekkilinin 06/09/2021 tarihinde müdahil olduğunu, mahkemenin yürütmenin durdurulmasına dair kararı üzerine … Genel Müdürlüğünün 09.09.2021 tarih … sayılı yazıları ile sicil kayıtlarından terkin edilen rödövans sözleşmesinin tekrar şerh edildiğini, faaliyetlerin bu çerçevede yürütülmesinin taraflara bildirildiğini, davacı ocakta mermer üretimine bu tarih itibarı ile başladığını, mermer teslimindeki imkansızlık halinin ortadan kalktığını, davalıya alım satım sözleşmesinde belirtilen A kalite 3.000 ton mermer tesliminin yapabileceğini, müvekkil şirketin amacının 3.000 ton blok mermer almak olduğunu, bu konuda akde vefa gösterdiğini, mal teslim edilmesi halinde iş bu davanın konusuz kalacağını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, 40.390,31.-USD rödovans bedeli ile ilgili faturalar tanzim edildiğini ve tarafların defterlerinde kayıtlarının yapıldığını, bu miktar üzerinden açılan davanın reddine karar verilmesini, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAFA KONU KARAR: Mahkemece yapılan yargılama sonucunda Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesince rödovans sözleşmesi yönünden görevsizlik kararı verilmiş,
Bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemizin 10/05/2023 tarih ve … Esas, … Karar sayılı ilamı ile görevsizlik kararı onanmış,
Kararın kesinleşmesine rağmen taraflarca dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için talepte bulunulmaması üzerine mahkemesince 21/06/2023 tarihli ek karar ile “…iki haftalık süre içerisinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi talebinde bulunulmadığından, mahkememiz kararı 12/06/2023 tarihinde talep süresi dolmuş olmakla, HMK 150.maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.” gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, davalı vekili bu ek karara karşı vekalet ücreti yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı şirket vekili istinaf dilekçesinde özetle: Yerel mahkemece yapılan yargılama sonucunda görevsizlik kararı verildiğini, verilen kararın davacı tarafça istinaf edilmekle üst derece mahkemesince incelenip istinaf başvurusunun esastan reddolunduğunu, davacının, dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için herhangi bir başvuruda bulunmadığını, bu nedenle davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğini, mahkemenin davacı aleyhine 1.000,00 TL vekalet ücretine hükmetmiş olduğunu, kararın bu yönüyle hatalı olduğunu, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre; görevsizlik, yetkisizlik, dava ön şartlarının yokluğu veya husumet nedeniyle davanın reddinde, davanın nakli ve açılmamış sayılmasında ücretin madde 7’ye göre; Ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar davanın nakli, davanın açılmamış sayılması, görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi durumunda bu tarifede yazılı ücretin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra karar verilmesi durumunda tamamına hükmolunduğunu, davanın görüldüğü mahkemeye göre hükmolunacak avukatlık ücreti, bu tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçemeyeceğini, tarifenin ikinci kısım ikinci bölümüne göre Asliye Mahkemelerinde takip edilen davalar için belirlenen vekalet ücretinin 9.200 TL olduğunu, davalı şirket lehine hükmedilmesi gereken vekalet ücretinin 1.000 TL değil, 9.200 TL olması gerektiğini, tüm bu nedenlerle istinaf başvurularının kabulünü, Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 21/06/2023 tarihli ek kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER: Rödovans Sözleşmesi, Blok Mermer Alım Sözleşmesi, İhtarname ve tüm dosya kapsamı
GEREKÇE: Dava, rödovans sözleşmesi kapsamında borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın görev yönünden usulden reddine karar verilmiş, bu kararın kesinleşmesi sonrasında süresi içerisinde taraflarca dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için başvuruda bulunulmaması üzerine mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş ve davalı lehine 1.000,00 TL vekalet ücretine hükmedilmiştir.
HMK’nın 323 üncü maddesinin (ğ) bendindeki düzenlemeye göre, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekalet ücreti yargılama giderlerindendir; yine aynı Kanun’un 331/3 üncü maddesine göre ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hallerde yargılama giderleri davacıya yükletilir.
Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin “Davanın açılmamış sayılması başlıklı” 7/1 inci maddesine göre; “Görevsizlik veya yetkisizlik nedeniyle dava dilekçesinin reddine, davanın nakline veya davanın açılmamış sayılmasına ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar karar verilmesi durumunda Tarifede yazılı ücretin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra karar verilmesi durumunda tamamına hükmolunur. Şu kadar ki, davanın görüldüğü mahkemeye göre hükmolunacak avukatlık ücreti, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçemez” hükmü düzenlenmiştir.
Mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğine göre kendisini vekil ile temsil ettiren davalı yararına maktu vekalet ücreti takdiri gerekir.
Somut olayda; mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği halde kendisini vekil ile temsil ettiren davalı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 7/1 maddesi nazara alınarak aynı tarifenin ikinci kısım ikinci bölümüne göre maktu vekalet ücreti takdir olunması gerekirken 1.000,00 TL vekalet ücretine hükmedilmiş olması hatalı olmuştur.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, yeniden talep hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile, Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı dosyasından verilen 21/06/2023 tarih ek kararın HMK’nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2- Buna göre;
a) HMK’nın 20/1 maddesi gereğince 12/06/2023 tarihi itibariyle DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
b) Alınması gerekli 269,85-TL peşin harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
c) Davacı tarafından yargılama sırasında sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
d) Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiklerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3- İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf harcının talep halinde iadesine,
4- İstinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, HMK’nun 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde verilecek dilekçe ile temyiz yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.22/09/2023

…