Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/11/2022
DAVA: Maddi Tazminat
KARAR TARİHİ: 15/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 16/03/2023
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen kararına karşı davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla, dosyada duruşma yapılmasını gerektiren eksiklik görülmediğinden Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca istinaf incelemesinin duruşmasız yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 27/10/2011 tarihinde dava dışı …ın sürücüsü olduğu …. plaka sayılı motosikletle davacıların yakını olan … un sürücüsü olduğu plakasız motosiklet arasında meydana gelen trafik kazası sonucu ….un yaralandığı ve tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdiği, ceza yargılamasında ….ın kusursuz olması nedeni ile beraatine karar verilmesine rağmen bu kararın doğru olmadığı, dava dışı ….ın da kusurlu olduğu, ….un ölümü ile davacı anne, baba ve kardeşlerin ölenin desteğinden yoksun kaldıkları, araç sürücüsünün ve yakınlarının taleplerinin KTK’nın 92. maddesi kapsamında yer almamakla birlikte Yargıtay içtihatları uyarınca sigortacının sorumluluğunun kabul edildiğinden bahisle belirsiz alacak davası şeklinde açılan davada davacı anne …. için 500,00 TL, davacı baba … için 500,00 TL, davacı kardeş … için 250,00 TL ve davacı kardeş … için 250,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının 27/10/2011 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; tazminat alacağının zamanaşımına uğradığı, dava dışı …ın sürücüsü olduğu motosikletin olay tarihi itibariyle trafik sigortacısının …. A.Ş. olduğu ve bu nedenle davalı ….. husumet düşmediği, kardeşlerin destek zararı talep edemeyecekleri, tazminat hesabının genel şartlara göre hesaplanması gerektiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
DELİLLER :
Alanya 1. Asliye Ceza Mahkemesinin …. esas sayılı dosya örneği, tüm dosya kapsamı.
İDM KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince verilen kararda özetle; trafik kazasına karışan …. plaka sayılı aracın olay tarihi itibariyle …. A.Ş. nezdinde trafik sigortası bulunduğu için davalı …nın mevzuatına göre tazminat sorumluluğu bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkillerinin tazminat istemlerinin karşı araç olan …. plaka sayılı aracın sürücüsünün kusuruna göre değil, desteğin sürücüsü olduğu aracın sigortası olmamasına dayandığı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15/06/2021 gün ve … esas, …. sayılı kararıyla sürücünün kusuru olsun ya da olmasın desteğinden yoksun kalanların üçüncü kişi konumunda oldukları için sigorta şirketinin destek zararından sorumlu olduğunu beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulünü istemiştir.
İSTİNAFA CEVAP :
Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesi itibariyle davacı tarafın karşı aracın sürücü …ın kusurunu ileri sürerek tazminat talebinde bulundukları, bu talebe göre karşı aracın trafik sigortası olduğundan müvekkiline husumet düşmediği, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18/05/2022 gün ve …. esas, … karar sayılı ilamıyla önceki 15/06/2021 gün ve … esas, …. karar sayılı ilamından dönmüş olduğunu beyanla istinaf talebinin reddini istemiştir.
G E R E K Ç E
Uyuşmazlık, trafik kazasına bağlı ölüm nedeni ile maddi tazminat isteğine ilişkindir.
Olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 41. (TBK. 49 md.) maddesi gereğince kasten veya taksirle başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. Ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalanların aynı kanunun 45/2 (TBK. 53/3 md.) maddesi gereğince maddi tazminat isteme hakları bulunmaktadır. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesi gereği motorlu araç işleteni doğan zararlardan sürücü ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. … kazaya sebebiyet veren aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmaması veya aracın tespit edilememesi halinde maddi zarardan 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 14. maddesi gereğince sorumludur.
Davacılar, yakınları olan tescilsiz motosiklet sürücüsü ….un ölümü nedeni ile uğradıkları destekten yoksun kalma zararının tahsilini talep etmiş, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda karşı aracın trafik sigortası bulunduğu için davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
6100 Sayılı HMK.’nun 355. maddesi gereğince istinaf dilekçesinde gösterilen istinaf sebepleri ile sınırlı yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
Dava dışı …ın sürücüsü olduğu …. plaka sayılı motosikletle davacıların yakını olan …un sürücüsü olduğu tescilsiz motosiklet arasında meydana gelen trafik kazası sonucu yaralanan … tedavisi sırasında yaşamını yitirmiştir. ….ın taksirle ölüme sebebiyet verme suçundan yargılandığı ceza kovuşturması sonrasında kusuru bulunmadığından beraatine karar verilmiştir. … plaka sayılı motosikletin olay tarihi itibariyle … A.Ş. nezdinde trafik sigortası bulunduğundan davalı …. husumet düşmemektedir. Ancak dava dilekçesinin açıklamalar bölümünün 6. bendindeki anlatıma göre davacı taraf karşı araç sürücüsünün kusuruna göre değil, destekleri olan …un sürücü olduğu aracın trafik sigortası bulunmadığı için tazminat talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır. İstinaf dilekçesinde de aynı nedene dayalı olarak davalıya husumet yöneltildiği açıklanmıştır. Bununla birlikte davacıların tazminat taleplerinin hangi hukuksal nedene bağlı olduğu anlaşılmadığı takdirde HMK’nın 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma görevi gereği davacı taraftan davanın sebebi ve davalıya neden husumet yöneltildiğinin sorulması gerekirken, davacı tarafa açıklama yapma imkanı verilmeden yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Davacıların, yakınları olan ….un kusuruyla sebebiyet verdiği trafik kazası sonucu, sürücü olduğu aracın geçerli bir trafik sigortası bulunmadığından davalı ….dan bir talepte bulunup bulunamayacaklarının değerlendirilmesi için ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması gereklidir.
Bilindiği üzere, 7251 Sayılı Kanunun 35. maddesi ile değişik 6100 Sayılı HMK’nun 353/1. fıkra a-6 ıncı bendinde; “Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş” olması halinde kararın esasının incelenmeden kararın kaldırılmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
Deliller toplanmış olmasına rağmen delilleri değerlendiren bir karar verilmemiş olması (maddi olayda olduğu gibi husumet eksikliği nedeniyle davanın reddine karar verilmesi), delillerin kısmen eksik toplanması ve bu kısmının değerlendirilmemesi, hükmün esasını etkileyen en önemli delilin toplanmaması madde kapsamında değerlendirilmelidir. Karşılaştırılmalı hukukta bu konu örneğin İsviçre’de “…önemli vakıaların tamamlanması gerekiyorsa…”, Alman Hukukunda ise “…eksiklik nedeniyle kapsamlı ya da çok emek harcayarak delil toplanması gerekiyorsa…” şeklinde düzenleme altına alınmıştır.
Eksik inceleme ile karar verilmesi hem yukarıda gösterilen düzenlemelere, hem de 6100 sayılı HMK’nun 27. maddesinde yer verilen Hukuki Dinlenilme, Anayasanın 36. ve AİHS’nin 6. maddesinde hüküm altına alınan Adil Yargılanma Haklarına aykırılık teşkil eder. 6100 Sayılı HMK’nun 30. maddesinde belirtilen Usul Ekonomisi İlkesi gözetilerek veya üstü kapalı buna dayanılarak Adil Yargılanma ve Hukuki Dinlenilme Hakkı bertaraf edilemez.
Hal böyle olunca açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre; davacılar vekilinin istinaf isteminin kabulü ile 6100 Sayılı HMK.’nun 353/1 inci fıkrasının (a-6) bendi gereğince ilk derece mahkemesi kararının esası incelenmeden kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacılar vekilinin istinaf isteminin KABULÜNE,
2-Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas … Karar sayılı, 15/11/2022 tarihli kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1 fıkra (a-6) bendi gereğince ESASI İNCELENMEDEN KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren Alanya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine,
4-Davacıların peşin yatırdığı 80,70 TL istinaf karar harcının istekleri halinde iadesine, 220,70 TL istinaf yoluna başvuru harcının mahsubu ile Hazineye gelir kaydına,
5-Kesin olan işbu kararın taraflara tebliği, harç tahsil/iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
İlişkin dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 15/03/2023 tarihinde, 6100 sayılı HMK’nun 353. maddesi (1-a) bendi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi.
….