Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/09/2021
DAVA: Maddi ve Manevi Tazminat
KARAR TARİHİ: 02/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 06/09/2022

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen kararına karşı davalı … vekili ve davalı … A.Ş. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla, dosyada duruşma yapılmasını gerektiren eksiklik görülmediğinden Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca istinaf incelemesinin duruşmasız yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ

DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacı …’ün sürücüsü olduğu … plaka sayılı araç ile davalı …’nun sürücüsü, davalı … (… )’ün işleteni olduğu … plaka sayılı araç arasında 06/06/2012 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu davacı …’ün sürücüsü olduğu araçta bulunan davacılar … ve …’ün ağır olacak şekilde yaralandıkları, davacılar … (…), … ve …’ün ise yaralandıkları, trafik kazasının meydana gelmesinde karşı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, davalı … A.Ş. (… A.Ş.)’nin karşı aracın zorunlu mali mesuliyet sigortacısı, davalı … A.Ş.’nin ise ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olduğu, davacılardan …’nın …’nın eşi olup, trafik kazası nedeniyle bakıma muhtaç olan kocasıyla ilgilenmek zorunda kaldığı, davacılardan … ile davacı …’nun müşterek çocukları …’ün ağır şekilde yaralanmalarından dolayı manevi zarara uğradıkları gibi davacılardan …’ün çocuğu için tedavi gideri yaptığından bahisle, davacı …’ün kendi yaralanması için 5.000,00 TL manevi, davacı …’ün kendi yaralanması için 5.000,00 TL manevi, davacı … için eşi …’nın yaralanmasından dolayı 7.000,00 TL manevi, davacı …’ün kendi yaralanması için 20.000,00 TL manevi, davacı …’nun kendi yaralanması için 9.000,00 TL manevi, davacı … için çocuğu …’ün yaralanması için 1.000,00 TL manevi, davacı … için çocuğu …’ün yaralanması için 1.000,00 TL manevi, davacı …’nın kendi yaralanması için 60.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar … , … ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, belirsiz alacak davası şeklinde açılan maddi tazminat davasında ise davacı … için arttırılmış haliyle 17.013,12 TL maddi tazminat ve tedavi giderinin, davacı … için 2.000,00 TL maddi ve 1.000,00 TL tedavi giderinin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı … A.Ş. (… A.Ş.) vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; … plaka sayılı aracın müvekkili sigorta şirketi nezdinde zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı olduğu, müvekkili şirketin sorumluluğunun işletenin kusuru, poliçe limiti ve kapsamı ile sınırlı olduğu, tedavi giderlerinin teminat dışı olduğu, maluliyetin ve kusurun usulünce belirlenmesi gerektiği, müvekkili şirketin davadan önce temerrüte düşürülmediği için dava tarihi itibariyle faiz talep edilebileceğinin beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı … vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davacı sürücü …’ün dalgın ve aldığı alkolün etkisi ile araç kullanmasından dolayı aracının kontrolünü kaybederek karşı şeride geçtiği ve şerit ihlalinde bulunmak suretiyle trafik kazasına sebebiyet verdiği, kazanın müvekkilinin gidiş istikametine göre sağ şeritte meydana geldiği, davacı sürücünün asli ve tam kusurlu olduğu, talep edilen tazminat miktarlarının fazla olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı … (… ) vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; asliye hukuk mahkemelerinin görevli olduğu, kusurun uzman bilirkişi raporuyla tespiti gerektiği, tedavi giderlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılandığı, talep edilen manevi tazminat miktarlarının fazla olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı … A.Ş. vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin sorumluluğunun poliçe limiti ve kapsamı ile sınırlı olduğu, müvekkilinin ihtiyari mali mesuliyet poliçesinden dolayı sorumluluğunun maddi tazminat bakımından zorunlu mali mesuliyet poliçesini aşan kısma ilişkin olduğu, manevi tazminat limitlerinin 15.000,00 TL olduğu, davadan önce müvekkili şirkete başvuru bulunmadığı için temerrütün dava tarihinden itibaren oluştuğunu beyanla davanın reddini istemiştir.
DELİLLER :
Alaşehir 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/06/2015 gün ve … esas, … sayılı karar örneği, maluliyet raporları, kusur raporu, tazminat bilirkişisi raporu, sosyal ve ekonomik araştırma tutanakları, tüm dosya kapsamı.
İDM KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince verilen kararda özetle; trafik kazasının meydana gelmesinde davacı sürücünün %25, davalı sürücünün ise %75 oranında kusurlu oldukları, trafik kazası sonucu davacılardan yargılama sırasında ölen …’nın %14 oranında maluliyete uğrayacak şekilde yaralandığı, davacı …’ün kaza sonucu vücudunda yara oluşmadığı, davacı …’ün 5 gün, davacı …’nun 1 ay, davacı …’ün 2 ayda iyileşebilecek şekilde yaralandıkları gerekçesiyle; davacı …’ün kendi yaralanması, davacılar … ve …’nun çocukları …’ün yaralanmalarından dolayı talep ettikleri manevi tazminat davalarının, davacı …’ün işgörmezlik zararı nedeniyle açtığı maddi tazminat davasının reddine, davacı …’nun kendi yaralanması yönünden 3.000,00 TL, davacı …’ün kendi yaralanması yönünden 6.000,00 TL, davacı …’ün kendi yaralanması yönünden 1.000,00 TL, davacı …’nın eşi …’nın yaralanması yönünden 3.500,00 TL, davacı …’nın kendi yaralanması yönünden 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … , … ve … A.Ş.’den yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacı … yönünden 714,15 TL tedavi giderinin, davacı … yönünden 6.700,26 TL geçici iş görmezlik tazminatı ve 10.312,86 TL sürekli iş görmezlik tazminatının tüm davalılardan işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketlerinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı tutulmasına karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; trafik kazasının meydana gelmesinde şerit ihlali yapan davacı sürücü …’ün kusurlu olduğu, trafik kazasının müvekkilin gidişine sağ şeritte meydana geldiği, kaza sırasında davacı aracının fren dahi yapmadığı, alkollü olduğu, ceza mahkemesi dosyasındaki kusur dağılımına yetinilmeyerek mahallinde keşif yapılmak suretiyle kusur durumunun tespiti gerektiği, hükmedilen tazminat miktarlarının fazla olduğu, her bir davalı için ayrı ayrı vekalet ücreti hükmedilmesi gerekiyorken tek bir ve daha düşük vekalet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddini istemiştir.
Davalı … A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı tarafa ait aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olduğu, müvekkilinin sorumluluğunun zorunlu mali poliçe limitini aşan kısımdan sonra başladığı, oysa ilk derece mahkemesince maddi tazminat yönünden zorunlu mali mesuliyet poliçesi limitini aşacak şekilde tazminata hükmedilmediği, müvekkili hakkında maddi tazminat sorumluluğunun yüklenmesinin hatalı olduğu, diğer yandan manevi tazminat poliçe limitinin 15.000,00 TL olmasına rağmen bu miktarı aşar şekilde müvekkili sigorta şirketinin manevi tazminatın tamamından sorumlu tutulmasınında hatalı olduğu, ıslaha ilişkin yaptıkları zamanaşımı itirazlarının değerlendirilmediği, yargılamada kabul ve ret oranlarının her davacı ve talep kalemi açısından ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekirken bu hususun değerlendirilmeksizin yargılama giderlerine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
Davacılar vekilleri, davalı … A.Ş. vekili ve davalı … istinaf yasa yoluna başvurmamışlardır.
İSTİNAFA CEVAP :
Davacılar vekilleri istinaflara cevap vermemişlerdir.
G E R E K Ç E
Uyuşmazlık, trafik kazasına bağlı yaralanmadan kaynaklanan haksız fiil nedeni ile maddi ve manevi tazminat isteğine ilişkindir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesi gereğince kasten veya taksirle başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. Bedensel zarara uğrayanların aynı kanunun 54. maddesi gereğince maddi tazminat ve aynı kanunun 56/1 maddesi gereğince manevi tazminat isteme hakları bulunmaktadır. Yine aynı kanunun 56/2 maddesi gereğince ağır bedensel zarar halinde zarar görenin yakınları da manevi tazminat isteyebilirler. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesi gereği motorlu araç işleteni doğan zararlardan sürücü ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91, 97 ve 99. maddeleri gereği trafik kazasına ve zarara sebebiyet veren motorlu aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı, yasa ve genel sigorta şartları kapsamına dahil maddi zararlardan işletenle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Davacı …’ün sürücüsü olduğu araç ile davalı …’nun sürücüsü ve davalı …’ün işleteni olduğu araç arasında meydana gelen trafik kazası sonucu davacı …’ün sürücüsü olduğu araç içerisinde bulunan davacılar … , … , … ve … yaralanmışlardır. Davalı … A.Ş. davalı tarafa ait aracın zorunlu mali mesuliyet sigortacısı, davalı … A.Ş. ise genişletilmiş kasko poliçesi nedeniyle ihtiyari mali mesuliyet sigortacısıdır. Kaza nedeniyle yaralanan davacılar … ile … maddi ve manevi zararlarının, kaza nedeniyle yaralanan davacılar … , … ve … manevi zararlarının, davacılar … ve … çocukları …’ün ağır yaralanmasından dolayı uğradıkları manevi zararlarının, davacı … ise davacı eşi …’nın ağır yaralanmasından dolayı uğradığı manevi zararının tahsilini talep etmiş, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davacı …’ün kendi yaralanması, davacılar … ve …’nun çocukları …’ün yaralanmalarından dolayı talep ettikleri manevi tazminat davalarının, davacı …’ün açtığı maddi tazminat davasının reddine, davacı …’nun kendi yaralanması yönünden 3.000,00 TL, davacı …’ün kendi yaralanması yönünden 6.000,00 TL davacı …’ün kendi yaralanması yönünden 1.000,00 TL, davacı …’nın eşi …’nın yaralanması yönünden 3.500,00 TL, davacı …’nın kendi yaralanması yönünden 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … , … ve … A.Ş.’den yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacı … yönünden 714,15 TL tedavi giderinin, davacı … yönünden 6.700,26 TL geçici iş görmezlik tazminatı ve 10.312,86 TL sürekli iş görmezlik tazminatının tüm davalılardan işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketlerinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı tutulmasına karar verilmiş, bu karara karşı davalı … A.Ş. vekili ile davalı … vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
6100 Sayılı HMK.’nun 355. maddesi gereğince istinaf dilekçesinde gösterilen istinaf sebepleri ile sınırlı yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
Alaşehir 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/06/2015 gün ve … esas, … sayılı kararı ile davalı …’nun davacılar … , … , … ve …’ün taksirle yaralanmalarına sebebiyet vermesi suçundan TCK.’nun 89/4 ve 62. maddeleri gereğince 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir.
Kural olarak Türk Borçlar Kanunu’nun 74. maddesi gereğince ceza mahkemesince verilen kararlar hukuk hakimi bakımından bağlayıcı değildir. Ancak, hukuk hakiminin bu bağımsızlığı sınırsız değildir, ceza mahkemesince fiilin hukuka aykırılığına yönelik kesinleşen maddi olgular hukuk hakimi bakımından da bağlayıcı olup, taraflar yönünden de kesin delil niteliği taşımaktadır (Hukuk Genel Kurulunun 17/09/2008 Tarih, 2008/4/564 esas, 2008/536 karar). Ancak, maddi olgunun belirlenmesi bakımından hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı (5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu 231 inci maddesi) kesinleşmiş bir ceza hükmü olmadığından hukuk hakimi bakımından da bağlayıcı olmadığının kabulü gerekir. Ceza mahkemesince davalının eylemi nedeniyle verilen ceza hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğinden, ceza mahkemesinin maddi olayı kabulü hukuk hakimini bağlamayacaktır.
Davacılardan … yargılama sırasında 30/04/2018 tarihinden vefat etmiş olup, mirasçılık belgesine göre yasal mirasçıları davacı olan eşi … ile çocuğu …’dür . Davacılar vekili …’e ait vekaletnameyi dosyaya ibraz etmiştir.
1-Davalı … vekilinin istinaf talebinin incelenmesinde;
a)Dava dosyası kapsamı içerisinde bulunan kusur raporu ve sair deliller itibariyle iki yönlü yolda davalı sürücü …’nün şerit ihlali yaparak karşı yön için ayrılmış davalı sürücü …’ün gidiş istikametindeki şerite geçtiği, bunu gören davacı sürücünün kendi seyir şeridi içerisinde kalacak şekilde etkili fren ve sağ direksiyon manevrası tedbirine başvurmayarak hatalı direksiyon tedbiri ile davalı sürücünün boşalttığı karşı şeride geçmek üzere manevra yaptığında her iki aracın çarpıştığı, şerit ihlali yapan davalı sürücünün asli kusurlu olduğu dikkate alındığında, ilk derece mahkemesince davacı sürücünün %25, davalı sürücünün ise %75 oranında kusurlu olduğuna yönelik kabulünde dosya kapsamına aykırı bir yön görülmemiştir. Kaldı ki, davalı vekilinin kusurun belirlendiği Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesinin raporunun kendisine tebliğine rağmen HMK’nın 281/1 maddesi gereğince süresinde itirazda bulunduğuna dair dosya içerisinde bir evraka da rastlanamamıştır.
b)Türk Borçlar Kanunu’nun 56. maddesi hükmüne göre hakimin olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Olay tarihi, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, tarafların kusur durumu, davacıların trafik kazası sonucu yaralanma dereceleri, hak ve nesafet kaideleri ile birlikte yukarıda açıklanan ilkeler kapsamında değerlendirildiğinde, ilk derece mahkemesince davacı … yararına 3.000,00 TL, davacı … yararına 6.000,00 TL, davacı … yararına 1.000,00 TL, davacı … yararına 1.000,00 TL ve ölü davacı … yararına 20.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesi ulaşılmak istenilen manevi tatmin (doyum) için yeterli olduğu, fazla ya da az olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
c)İlk derece mahkemesince reddedilen maddi ve manevi tazminatlar için davacılar ve davalılar lehine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedildiği, AAÜT’nin 3/2 maddesi gereğince kendilerini ayrı vekille temsil ettiren davalı sayısınca vekalet ücretine hükmedilemeyeceği gözetildiğinde davalı vekilinin vekalet ücretine yönelik istinaf sebebi de yerinde değildir.
2-Davalı … A.Ş. vekilinin istinaf talebinin incelenmesinde;
Davalı …’ün kayıtlı maliki olduğu … plaka sayılı otomobil davalı … A.Ş. tarafından süper oto kasko poliçesi (ihtiyari mali sorumluluk sigortası) ile sigortalanmıştır. Poliçe limiti bedeni maddi zararlar için 25.000,00 TL, manevi zararlar için 15.000,00 TL’dir.
a)Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın Sigorta Teminatının Kapsamı başlıklı 1. maddesi gereğince, ihtiyari mali mesuliyet sigortası zorunlu mali sorumluluk sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı hadlere kadar temin eder.
İlk derece mahkemesince davacı … lehine 714,15 TL tedavi gideri, davacı … lehine ise 17.013,12 TL olmak üzere toplam 17.727,27 TL tazminata hükmedilmiştir.
Kaza tarihi itibariyle araç diğer davalı … A.Ş. … A.Ş.) tarafından zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalanmış olup, kişi başı maddi tazminat limiti 225.000,00 TL.’dir. İlk derece mahkemesince bu miktarı aşan bir maddi tazminat kararı verilmediği dikkate alındığında, davalı … A.Ş.’den maddi tazminat isteme koşulları oluşmadığından bu davalı yönünden açılan maddi tazminat davasının husumet yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, bu davalının maddi tazminatlardan diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmesi hatalı olmuştur.
b)İlk derece mahkemesince davacılar yararına toplam 33.500,00 TL manevi tazminata hükmedilmiş olup, bu tazminatın davalılar … A.Ş., … ve …’ten müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı tutulmasına karar verilmiştir.
Davalı sigorta şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olduğundan, davalı sigorta şirketinin manevi tazminattan poliçe limiti ile ne miktarda sorumlu olduğu kısa karar ve gerekçeli karar hüküm fıkrasında açıkça belirtilmesi gerekmesine rağmen, infazda tereddüt oluşturacak şekilde davalı sigorta şirketi yönünden manevi tazminat sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere tahsili kararı verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemiştir. Kaldı ki, hükmedilen toplam tazminat miktarı teminat limitini aştığından, davacılar yararına hükmedilen tazminat miktarlarına göre teminat limiti garameten paylaştırılmak suretiyle davalı sigorta şirketinin sorumluluğuna karar verilmelidir.
Hükmedilen toplam manevi tazminat miktarının poliçe limitine göre katsayısı 0,44776’dır. Bu katsayı üzerinden hesaplama yapıldığında davalı sigorta şirketinden, davacı … 2.686,56 TL, davacı … 1.343,28 TL, davacı … 447,80 TL, davacı … 1.567,16 TL ve davacı … mirasçıları 8.955,20 TL manevi tazminatın tahsili gerekecektir.
c)Karayolları Trafik Kanunun 109. maddesi gereğince motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve her halde kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar. Dava cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş bulunmuşsa bu süre maddi tazminat talepleri için de geçerlidir. Yine 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 72. maddesi gereğince maddi veya manevi zarara ilişkin davalar zarara uğrayanın zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrenme tarihinden itibaren 2 yıl ve herhalde zararı doğuran fiilin işlenmesinden itibaren 10 yıl geçtikten sonra zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır. Ceza zamanaşımı süresinin uygulanması için ceza davasının açılmış olması gerekmez, haksız eylemin suç niteliğinde olması yeterlidir. Takipsizlik kararı verilse dahi ceza zamanaşımı uygulanabilir. Ceza davasının hiç açılmaması durumunda, hukuk hakimi, haksız eylemin suç niteliği taşıdığını saptamışsa, uzamış ceza zamanaşımını uygulayacaktır. Trafik kazası 06/06/2012 tarihinde gerçekleşmiş, eldeki dava 21/05/2014 tarihinde açılmış, talep artırım dilekçesi 07/12/2020 tarihinde verilmiştir. Maddi tazminat davası belirsiz alacak davası olarak açıldığından, davacı yan karşı tarafın rızasına ve ıslaha gerek kalmaksızın talep sonucunu arttırılabilecektir. Belirsiz alacak davasının açıldığı tarih itibariyle dava zamanaşımı süresi dolmadığından davalı sigorta şirketi vekilinin maddi tazminatın artırılan kısmına yönelik zamanaşımına istinaf nedeni yerinde görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre; davalı … vekilinin tüm istinaf nedenleri ile davalı … A.Ş. vekilinin zamanaşımına yönelen ve yerinde görülmeyen istinaf başvurularının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1. fıkrası (b-1) bendi uyarınca ayrı ayrı esastan reddine, davalı … A.Ş. vekilinin maddi ve manevi tazminat sorumluluğuna yönelen istinaf isteminin kabulüyle 6100 Sayılı HMK’nın 353/1. fıkrası (b-2) bendi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, kabul edilen istinaf nedenleri yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmesi suretiyle;
Davacı … ile ölü davacı … tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan maddi tazminat davalarının reddine, davacı …’ün açtığı manevi tazminat davasının reddine, davacılar …’ün ile …’nun müşterek çocukları …’ün yaralanması nedeniyle açtıkları manevi tazminat davalarının reddine, davacı …’ün açtığı işgörmezliğe dayalı maddi tazminat davasının reddine,
Davacı …’ün açtığı tedavi giderine dayalı maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 714,15 TL tedavi gideri tazminatının davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
Davacı …’nın açtığı maddi tazminat davasının kabulü ile 17.013,12 TL maddi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
Davacı …’ün açtığı manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 6.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 2.686,56 TL ile sınırlı tutulmasına,
Davacı …’nın açtığı manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 8.955,20 TL ile sınırlı tutulmasına,
Davacı …’nun kendi yaralanmasından dolayı açtığı manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 3.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 1.343,28 TL ile sınırlı tutulmasına,
Davacı …’ün açtığı manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 1.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 447,80 TL ile sınırlı tutulmasına,
Davacı …’nın eşi …’nın yaralanmasından dolayı açtığı manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 3.500,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 1.567,16 TL ile sınırlı tutulmasına,
karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Davalı … vekilinin tüm istinaf nedenleri ile davalı … A.Ş. vekilinin zamanaşımına yönelen ve yerinde görülmeyen istinaf istemlerinin 6100 Sayılı HMK’nun 353/1. fıkrası (b-1) bendi uyarınca ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
B-Davalı … A.Ş. vekilinin maddi ve manevi tazminat sorumluluğuna yönelen istinaf isteminin KABULÜNE,
C-İlk derece mahkemesi olan Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas – … Karar sayılı 21/09/2021 tarihli kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1 fıkra (b-2) bendi gereğince KALDIRILMASINA,
Ç-Düzelterek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle;
1)Davacı … ile ölü davacı … tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan maddi tazminat davalarının pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2)Davacı …’ün açtığı manevi tazminat davasının REDDİNE,
3)Davacılar … ile …’nun , müşterek çocukları …’ün yaralanması nedeniyle kendileri için talep ettikleri manevi tazminat davalarının REDDİNE,
4)Davacı …’ün açtığı işgörmezliğe dayalı maddi tazminat davasının REDDİNE,
5)Davacı …’ün açtığı tedavi giderine dayalı maddi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 714,15 TL tedavi gideri tazminatının davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
6)Davacı …’nın açtığı maddi tazminat davasının KABULÜ ile 17.013,12 TL maddi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’nın mirasçılarına miras payları oranında verilmesine,
7)Davacı …’ün açtığı manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 6.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e verilmesine, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 2.686,56 TL ile sınırlı tutulmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
8)Davacı …’nın açtığı manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’nın mirasçılarına miras payları oranında verilmesine, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 8.955,20 TL ile sınırlı tutulmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
9)Davacı …’nun kendi yaralanmasından dolayı açtığı manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 3.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’ya verilmesine, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 1.343,28 TL ile sınırlı tutulmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
10)Davacı …’ün açtığı manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 1.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e verilmesine, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 447,80 TL ile sınırlı tutulmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
11)Davacı …’nın , eşi …’nın yaralanmasından dolayı kendi adına açtığı manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 3.500,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … yönünden 06/06/2012 olay tarihi, davalı … A.Ş. yönünden 21/05/2014 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’ya verilmesine, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat sorumluluğunun 1.567,16 TL ile sınırlı tutulmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
12)Maddi tazminat yönünden alınması gereken 1.210,95 TL karar ve ilam harcının, davacılar tarafından peşin ve ıslah yolu ile yatırılan 837,27‬ TL’nin mahsubu sonrasında bakiye 373,68 TL karar ve ilam harcının davalılar … , … ve … A.Ş.’nden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye verilmesine, mahsup edilen 837,27 TL peşin harç ve ıslah harcının davalılar … , … ve … A.Ş.’nden alınarak davacı … ve davacı …’nın mirasçılarına verilmesine,
13)Manevi tazminat yönünden alınması gereken 2.288,39 TL karar ve ilam harcının davalılar … , … ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye verilmesine, davalı … A.Ş.’nin manevi tazminat davası harç sorumluluğunun 1.024,65 TL ile sınırlı tutulmasına,
14)Manevi tazminat davası için ayrıca yargılama gideri yapılmadığından, davacılar tarafından maddi tazminat davası yargılaması için yapılan tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti toplamı 5.114,05 yargılama giderinin davanın kabul oranına göre hesaplanan 2.409,76 TL kısmının davalılar … , … ve … A.Ş.’nden alınarak davacı … ve davacı …’nın mirasçılarına verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
15)Davalı … tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin 29,99 TL kısmının davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın bu davalı üzerinde bırakılmasına,
16)Davalı … A.Ş. yönünden açılan maddi tazminat davası husumet yokluğu nedeniyle reddedildiğinden, kendisini vekille temsil eden bu davalı lehine karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan AAÜT’nin 3/2, 7/2 ve 13/2 maddeleri gereğince belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı …’nın mirasçılarından müteselsilen, 3.000,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalıya verilmesine,
17)Davacı … maddi tazminat davasında kendisini vekil aracılığıyla temsil ettirdiğinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 714,15 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den alınarak davacı …’e verilmesine,
18)Davacı … mirasçıları maddi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den alınarak ölü davacı …’nın mirasçılarına verilmesine,
19)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından açılan maddi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ret edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-2 maddesi gereğince belirlenen 2.285,85 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalılara verilmesine,
20)Davacı … manevi tazminat davasında kendisini vekil aracılığıyla temsil ettirdiğinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den eşit oranda alınarak davacı …’e verilmesine,
21)Davacı … mirasçıları manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den eşit oranda alınarak davacı … mirasçılarına verilmesine,
22)Davacı … kendi yaralanmasından dolayı açtığı manevi tazminat davasında kendisini vekil aracılığıyla temsil ettirdiğinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 3.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den eşit oranda alınarak davacı …’ya verilmesine,
23)Davacı … manevi tazminat davasında kendisini vekil aracılığıyla temsil ettirdiğinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 1.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den eşit oranda alınarak davacı …’e verilmesine,
24)Davacı … , eşi …’nın yaralanmasından dolayı açtığı manevi tazminat davasında kendisini vekil aracılığıyla temsil ettirdiğinden, kabul edilen miktara göre ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 3.500,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar … , … ve … A.Ş.’den eşit oranda alınarak davacı …’ya verilmesine,
25)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalılara eşit oranda verilmesine,
26)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından oğlu …’ün yaralanması nedeniyle açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 1.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalılara eşit oranda verilmesine,
27)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından oğlu …’ün yaralanması nedeniyle açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirmişlerse de, ilk derece mahkemesince ret kararı nedeniyle bu davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmediği ve bu hususun açıkça istinaf konusu edilmediği dikkate alındığında usuli kazanılmış hak dikkate alınarak ret edilen bu dava nedeniyle davalılar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
28)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalılara eşit oranda verilmesine,
29)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı … mirasçılarından alınarak bu davalılara eşit oranda verilmesine,
30)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından kendi yaralanmasından dolayı açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 3.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak bu davalılara verilmesine, davalı sigorta şirketinin vekalet ücreti alacağının 1.343,28 TL ile sınırlı tutulmasına,
31)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 1.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalılara verilmesine, davalı sigorta şirketinin vekalet ücreti alacağının 447,80 TL ile sınırlı tutulmasına,
32)Davalılar … ve … A.Ş., davacı … tarafından eşi …’nın yaralanmasından dolayı açılan manevi tazminat davasında kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirdiklerinden, ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince belirlenen 3.500,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak bu davalılara verilmesine, davalı sigorta şirketinin vekalet ücreti alacağının 1.567,16 TL ile sınırlı tutulmasına,
33)Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgililerine iadesine,
D-Davalı … A.Ş. tarafından yatırılan 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının Hazineye gelir kaydına, 875,00 TL istinaf karar harcının talebi halinde bu davalıya iadesine,
E-Davalı … A.Ş. tarafından yapılan 220,70 TL başvuru harcı yargılama giderinin davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine, davalının sigorta şirketinin yaptığı 98,60 TL tebligat ve posta giderinden ibaret yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranlarına göre hesaplanan 72,96 TL kısmının davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine,
F-Davalı … tarafından yatırılan 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 874,83 TL (175,00 TL + 699,83 TL) istinaf karar harcının Hazineye gelir kaydına, bakiye 2.624,50 TL istinaf karar harcının bu davalıdan alınarak Hazineye verilmesine,
G-Davalı …’nun yaptığı istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Ğ-Artan istinaf gider avanslarının yatıranlara iadesine,
H-Kesin olan işbu kararın taraflara tebliği ile avans ve harç tahsil/iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
İlişkin dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 02/09/2022 tarihinde, 6100 sayılı HMK’nun 362. maddesi (1-a) bendi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi.

…