Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/1241 E. 2022/1567 K. 24.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/10/2021
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
KARAR TARİHİ : 24/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/10/2022

Davacı vekili; müvekkiline ait araç ile davalı … Belediyesi Başkanlığına ait olup sürücüsü davalı …, davalı kiracı … sigortaya kasko sigortalı ve ZMMS sigortası … sigorta olan aracın dava dışı …’ın kullandığı aracın karıştığı trafik kazasında, davacının ağır yaralandığı, belediye aracı sürücüsü davalı … hakkında ceza davası açıldığını, annesi ve kardeşiyle yaşayan davacının çalışma imkanı kalmadığını ileri sürerek adli yardım talepli olarak açılan davada şimdilik 10.000 TL maddi tazminat ile 150.000TL manevi tazminatın (sigorta dışındaki davalılar) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiş, 18/06/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 13.037,47 TL’ye çıkarmıştır.
Süresi içerisinde verdikleri cevap dilekçeleri ile;
Davalı …vekili; kazaya karışan … plaka sayılı aracın davalı … belediyesine ait olup müvekkilinin kiraladığını, sürücü …’in de şirket personeli olduğunu, aracın 20/10/2011-2022 dönemini içerir kasko sigortası bulunduğunu, kusur ve zararı kabul etmediklerini, manevi tazminat isteminin yüksek olduğunu,
Davalı … sigorta vekili; … plakalı beton mikserinin ZMMS sigortacısı olduğunu, kusur ve zararın ispatı gerektiğini,
Davalı Belediye vekili; davaya cevap vermemiş yargılama sırasında, kazaya karışan beton mikser aracının uzun süreli kiraya verildiğini, bu nedenle müvekkilinin işleten sıfatının bulunmadığını, davanın husumetten reddi gerektiğini,
İleri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı … sigorta ve davalı … davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece; davalı Belediye ve … sigorta şirketine karşı açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalılar ..,… ve … Sigorta yönüyle maddi tazminat isteminin kabulü ile 13.037,47 TL geçici iş göremezlik zararının dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle adı geçenlerden müşterek ve müteselsilen tahsiline, manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 75.000 TL’nin davalı … ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsiline hükmolunmuştur.
Süresi içerisinde verdikleri istinaf dilekçeleri ile;
A-İstinaf eden davacı vekili; 19 yaşında kazaya maruz kalan ve 18 kez ameliyat geçiren davacının Adli Tıp Kumundan alınan rapor ile %28 oranında malul kaldığı belirlenmiş olmakla, yaşanan acı ve elemin boyutu, yaşı, psikolojisi gözetildiğinde hükmolunan manevi tazminatın çok düşük olduğunu, … Belediyesi malik olmakla aracın kiraya verildiği bilinmediğinden lehine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilemeyeceğini, … şirketi yönüyle husumetten ret kararının hatalı olduğunu,
B-İstinaf eden davalı …vekili; kusurun hatalı dağıtıldığını, ehliyetsiz olan davacı motosiklet sürücüsünün gidişe göre 2 şeritli yolda sol ve sağ her iki şerit mikser ve otomobil ile dolu iken şerit dışında kaldırımla şerit arasındaki boşlukta en sağda durmakla hatalı ve kusurlu olduğunu, ayrıca koruyucu ekipman kullanmayan davacının müterafik kusuru gözetilmeksizin manevi tazminatın fahiş belirlendiğini, ıslah mahiyetindeki dilekçenin mahkemece belirsiz alacak davası ve talep arttırım dilekçesi olarak kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğunu, … Belediyesi hakkındaki davanın husumetten reddinin hatalı olduğunu, … sigorta yönüyle İMMS sigortası teminat klozu bulunduğundan ZMMS limitini aşan kısım için sorumluluğu doğacağını,
İleri sürerek kararın kaldırılmasını, talepleri gibi karar verilmesini istemişlerdir.
Dava, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Duruşma açılmasını gerektiren sebep bulunmadığından HMK’nın 353. ve 355. maddeleri gereğince inceleme ve müzakereler kamu düzeni ve istinaf nedenleriyle sınırlı biçimde dosya üzerinden yürütülmüştür.
Buna göre;
1-Mahkemece kusura dayanak alınan ve benimsenen ATK İstanbul Trafik İhtisas Dairesinden alınan 26/02/2016 tarihli raporda; kırmızı ışıkta duran araçları gören mikser sürücüsü davalının sol şeritte durduğu, yeşil ışığın yanması ile harekete geçtiği ve kontrolsüzce sağa manevra ile yolun sağ şeridinde duran ve harekete geçmekte olan sürücü …’ın kullandığı otonun sol arka yan kısımlarına, mikser aracının sağ ön yan kısmı ile çarpması ve sağa doğru itmesiyle, otomobilin, sağında bulunan davacının kullandığı motosiklete çarpıp kaldırım ile otomobil arasına sıkışması neticesinde davacının yaralandığı olayda davalı mikser sürücüsü sağ şeritteki otomobilin varlığına rağmen kontrolsüzce sağa manevra yapmakla kazaya sebebiyet verdiği olayda tam kusurlu görülmüş, otomobil ve motosiklet sürücüsünün kusuru bulunmadığı yönünde görüş bildirilmiş olup, kazanın oluş şekline göre kazaya doğrudan sebebiyet veren davalı mikser sürücüsünün kontrolsüzce sağa manevrası olup dönüş kurallarına aykırı hareket eden sürücünün eylemi dışında kazanın oluşuna etki eden bir eylem bulunmadığından, olayın oluşuna uygun söz konusu rapor ve kusur durumunun benimsenmesinde bir usulsüzlük ve hukuka aykırılık yoktur. Davalı şirket vekilinin kusura itirazları yersizdir ve reddi gerekir.
2-Davacının yaralanması ile ilgili ATK 2.İhtisas Kurulunun 06/09/2018 tarihli raporu ile davacıda Çalışma Gücü Yönetmeliği uyarınca %28 oranında maluliyet oluştuğu ve iyileşme süresinin 18 aya kadar uzayacağı belirtilmiş olmakla, davacıdaki yaralanmalar ve buna bağlı maluliyet bacak bölgesinden olup birden fazla kemik kırığı meydana gelmiş olması karşısında kask, dizlik vb.koruyucu ekipman bulunup bulunmamasının meydana gelecek zararlı sonuca etki etmeyeceği anlaşılmakla, davacının müterafik kusurlu olduğuna dair itiraz yersizdir.
3-Davalı Belediyenin maliki olduğu transmikser aracının kaza tarihini de kapsar şekilde uzun süreli kira sözleşmesi ile diğer davalı şirkete kiraya verildiği anlaşılmaktadır. Yargıtayın yerleşik uygulamaları doğrultusunda uzun süreli (1 yılı aşan) kira sözleşmeleri ile işletenlik sıfatı kiracıya geçeceğinden, kira sözleşmesine konu aracın karıştığı trafik kazaları nedeniyle sorumluluk kiracıya ait olacağından işleten olarak husumetin kiracıya yönetilmesi gerekmektedir. Bu nedenle kayıt maliki hakkındaki davanın işletenlik sıfatı kalktığından husumetten reddi gerekir. Davalı Belediye bakımından istemin husumet yokluğundan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
4-Davalı … sigorta şirketince kaza yapan mikser aracının klasik kasko sigorta poliçesi düzenlenmiş olup davalı şirket nezdinde İMM sigortası bulunmamaktadır. Davacı 3.kişinin uğradığı zararlar kasko sigortası kapsamında bulunmadığından kasko sigortacısı olan davalı … şirketi zarardan sorumlu tutulamayacağından bu davalı yönüyle de davanın reddi doğrudur. Bu yönlere ilişkin itirazlar yersiz olup reddi gerekir.
5-Manevi tazminatın miktarı yönüyle; Hakim, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun karar vereceği Medeni Yasa’nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. ( 4 HD’nin 08/02/2016 tarih ve 2015/2733-2016/1298 sayılı içtihadı).
Olay tarihi, davalı sürücünün tam kusuru ile kazanın meydana gelmiş olması, davacının müterafik kusurunun bulunmaması, yaralanmanın ağırlığı ve maluliyet derecesi, olay tarihindeki yaşı, manevi tazminatın tatmin duygusu amacı, paranın satın alma gücü, tarafların ekonomik ve sosyal durumu, davacıdaki yaralanmanın mahiyet ve derecesine göre manevi tazminatın takdirinde etken hususlar gözetildiğinde tazminatın miktarının usulünce hakkaniyete uygun olarak takdir edildiği anlaşılmakla davalı …şirketi vekili ile davacı vekilinin manevi tazminatın miktarına ilişkin itirazları yerinde değildir.
6-Davacı vekilinin red vekalet ücretine ilişkin itirazına gelince, az yukarıda (3) nolu kısımda açıklandığı üzere uzun süreli kira sözleşmesi ile işletenlik sıfatı kiracıya geçtiğinden kira sözleşmesine konu aracın karıştığı trafik kazası nedeniyle sorumluluk kiracıya ait olacağından işleten olarak husumetin kiracıya yönetilmesi gerekmekte ise de; kayıt maliki olan belediyenin kazaya sebebiyet veren mikser aracını diğer davalı şirkete uzun süreliğine kiraya verdiği ve işletenlik sıfatının devredildiğini davacı tarafın bilmesi beklenemeyeceğinden, aksi bir delil de dosyaya sunulmadığından belediye hakkındaki davanın husumetten reddine bağlı olarak davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilemez. Mahkemece, hükmün 2/son fıkrasında reddedilen maddi tazminat davası yönüyle 14/12/2021 tarihli tashih şerhi ile davalı … belediyesi başkanlığı lehine 4.080 TL vekalet ücretine ve manevi tazminat yönüyle 10.550TL nispi vekalet ücretine hükmedilmesi hatalı olmuştur, davacı vekilinin istinaf başvurusunun salt bu yönden kabulü gerekir.
7-Bu nedenlerle; davalı şirket vekilinin başvurusunun esastan reddine, davalı Belediyenin işletenlik sıfatının kalktığı davacı tarafça bilinemeyeceğinden davacı vekilinin itirazı haklı görülmekle istinaf isteminin bu gerekçe ile kabulüne, diğer sebepler yönüyle esastan reddine ,14/12/2021 tarihli tashih şerhi ile hükmün 2/son fıkrasında reddedilen maddi tazminat davası yönüyle davalı … belediyesi başkanlığı lehine 4.080 TL ve manevi tazminat yönüyle 10.550TL nispi vekalet ücretine hükmedilmesine dair kısmın düzeltilmesi için kararın kaldırılması ve 6100 sayılı HMK’nun 353/1.fıkrası (b-2) bendi gereğince (taraflar lehine oluşmuş usuli kazanılmış haklar gözetilerek) “davalı Belediye lehine vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına” karar verilmesi ve yeniden hüküm tesisi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I-a)Davalı …vekilinin istinaf istemi yerinde görülmediğinden 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1.madde ve bendi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
b-Davacılar vekilinin İstinaf başvurusunun sadece vekalet ücreti yönünden kabulü ile, hükmün esasına dokunulmaksızın salt vekalet ücreti yönünden yapılan hatanın düzeltilmesi için HMK’nın 353/1-b,2 madde ve bendi uyarınca kararın hüküm kısmının 14/12/2021 tarihli tashih şerhi ile verilen ” maddi tazminat istemi yönüyle AAÜT uyarınca hesap edilen 4.080TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Belediye Başkanlığına verilmesine” ve manevi tazminat yönüyle “AAÜT uyarınca hesap edilen 10.550 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Belediye Başkanlığına verilmesine” şeklindeki ibarenin “Davalı … Belediye Başkanlığı kendisini vekil ile temsil ettirmiş ise de lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,” şeklinde düzeltilmesine, hükmün sair yönlerin aynı şekilde bırakılmasına;
II- İstinaf yargılama harç ve giderleri yönünden: peşin ödedikleri istinaf ilam harcının talebi halinde davacıya iadesine; davalı … A.Ş.’den alınması gereken (maddi 890,58 TL + manevi 5.123,25 TL) 6.013,83‬ TL karar ve ilam harcından davalı tarafından yatırılan 1.503,50 TL’nin mahsubu ile bakiye 4.510,33‬ TL istinaf karar harcının bu davalıdan tahsili ile Hazineye verilmesine, davalı şirketin yapmış olduğu istinaf giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan avansların ilgililerine iadesine; avans iadesi, tebligat, kesinleştirme ve benzeri işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine; 24/10/2022 gününde, oy birliğiyle ve HMK’nın 362/1-a madde ve fıkrası uyarınca kesin olarak karar verildi.

……