Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2021/338 E. 2023/565 K. 16.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: ANTALYA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle)
KARAR TARİHİ: 16/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 16/04/2023

Yukarıda tarih ve sayısı yazılı kararın davacılar vekili, davalı … vekili ve davalı- karşı davacı … vekili tarafından istinaf edilmesi üzerinde dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
Davacılar vekili; müvekkillerinden …. ve … ’in kızları, … ’un kız kardeşi, …. ’in görümcesi ve … ’in halası olan …, davacılardan … adına kayıtlı içinde Davacılar … ile … ’in bulunduğu,…. plakalı araç ile seyir halinde iken, davalılardan …. ya ait, davalı şirkete ZMSS sigortalı ve davalı … idaresindeki …. plaka sayılı araç ile çarpıştıklarını,ceza yargılamasında davalı sürücünün tali kusurlu bulunarak cezalandırıldığını, kaza neticesinde … ’nin vefat ettiğini, davacılar … ile …. in ise yaralandıklarını açıklayarak, davacılarından … için şimdilik 2.000,00 destekten yoksun kalma tazminatının tüm davalılardan, 25.000,00 TL manevi tazminatın ise sigorta şirketi haricindeki davalılardan, … için şimdilik 2.000,00 destekten yoksun kalma tazminatının tüm davalılardan, 25.000,00 TL manevi tazminatın ise sigorta şirketi haricindeki davalılardan, … için yaralanma ve hastane masraflarına ilişkin maddi ve kendisinin ve kızının yaralanmasına ilişkin manevi olmak üzere, şimdilik 100,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan ve 5.000,00 TL manevi tazminatın ise davalı gerçek kişilerden,davacı …’in lehine 2.500,00 TL manevi tazminatın davalı gerçek kişilerden, davacı … için ise, kız kardeşinin ölümü ,eş ve kızının da yaralanması sebebiyle 27.500,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı … vekili; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davacı tarafın müteveffanın desteği olduğunu makul ve muteber delillerle ispatlamak zorunda olduğunu, poliçeden dolayı sorumluluklarının sigortalının kusuru oranında 290.000,00 TL zararlarda ölüm sakatlık azami ile sınırlı olduğunu, aktüer hesabı yapılması gerektiğini, SGK’dan rücuya tabi ödeme yapılıp yapılmadığı hususunun sorulması gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili; davacı tarafın taleplerinin zaman aşımına uğradığını, dava konusu kazada müteveffa sürücü …’in asli kusurlu olduğunu, bu durumun Antalya 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyası ile de sabit olduğunu, davacı tarafın müteveffanın asgari ücretle çalıştığını iddia ettiğini, müteveffanın desteğinden mahkum kaldıklarını iddia ettiğini, asgari ücretle hayatını idame ettirmeye çalışan bir kişinin hiç kimseye destek olma imkanını olmadığını, manevi tazminatın yasal dayanağının olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı …’ın cevap ve karşı dava dilekçesinde; karşı davalıların ve müteveffa …. nin kusuru nedeniyle söz konusu kazanın meydana geldiğini, davacı karşı davalıların maddi zararlarını sigorta şirketinden karşıladıklarını, davacıların muhtaç durumda olmayıp, vefat eden … nin de davacı karşı davalılara destek olabilecek ekonomik gücünün bulunmadığını, karşı dava nedenlerinin ise; …’in kusuru nedeniyle öz konusu kazanın meydana geldiğini, …. plakalı aracının pert olduğunu, pert olan aracına ilişkin değer tespitinden sonra arttırmak üzere iş bu karşı davayı açtığını beyan etmekle; davacı-karşı davalının davasının reddine, haklı karşı davasının kabulüne, artırılmış biçimde 9.086,00TL nin karşı davalılardan alınarak tarafına ödenmesine talep etmiştir.
Mahkeme; dosyadaki delillere , temin edilen raporlara göre kazada davalı … … ’ın tali %30 nispetinde,ölen destek .. nin ise asli % 70 oranında kusurlu oldukları,temin edilen iş göremezlik raporlarına göre, davacı …’in kalıcı sakatlığı bulunmadığı, kazadan itibaren 50 günlük sürede iyileşebileceği, davacı …’in ise sakatlığı bulunmadığı,kazadan itibaren 3 günlük sürede iyileşebileceği, yine makine mühendisi bilirkişiden vasıtaların zararına ilişkin rapor temin etmiş, destekten yoksun kalma ve iş göremezlik ve tedavi gideri hususunda sigorta ile anlaşılıp ödeme alınması sebebiyle bu taleplere ilişkin karar verilmesine yer olmadığına, davacı …’in araç hasarı için açtığı davasının kısmen kabulü ile 4.200,00 TL maddi tazminatın davalılar … ve … dan kaza tarihinden davalı … yönünden ise dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte (davalı … limit ile sınırlı sorumlu tutularak ) müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, manevi tazminat davalarının kısmen kabulü ile; …. ’nin ölümü sebebiyle davacı anne … için 15.000,00 TL ,baba … yararına 15.000,00 TL , davacı kardeş … için 7.500,00 TL ,…. ’in yaralanması sebebiyle kendisi için 3.000,00 TL … için 1.000,00 TL , … in yaralanması sebebiyle lehine 1.000,00 TL olmak üzere toplam 42.500,00 TL manevi tazminatın …. kaza gününden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar …. ve …. ’dan müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,davalı –karşı davacı …’nun davacısının kısmen kabulü ile, 9.086,00 TL maddi tazminatın kaza gününden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davalı –karşı davacıya verilmesine hükmetmiştir.
Sürelerinde verdikleri istinaf dilekçeleri ile;
Davacılar vekili ; kusurun hatalı tespit edildiğini,müteveffa son derece özenli olsa dahi yolun virajlı ve kıvrımlı olması nedeniyle karışı aracı görmesinin imkansız hale geldiğini, ölene en fazla %51 kusur verilmesi gerekir iken daha ziyade kusur verilmesinin doğru olmadığını, yine mahkeme vekil edenin aracının pert olması sebebiyle hüküm kurulmuş ise de yargılama giderleri ile ilgili bir karar verilmediğini, avukatlık ücreti verildiği,ancak harç,ATK gideri ve sair giderlere karar verilmediğini, manevi tazminatların tam kabul edilmesi yerine düşük belirlendiğini, yine kızları ….’in yaralanması sebebiyle ebeveynine tazminat taktir edilmemesinin doğru olmadığını,
Davalı … vekili; kusur tespitinin usulsüz olduğunu,rapora itirazlarının dikkate alınmadığını, soyut biçimde bir delil bilgi ve belgeye dayanmadan vekil edeninin hızlı olduğu gerekçesi ile kendisine kusur verilmesinin doğru olmadığını, hal ve şartlara kusur durumuna göre belirlenen manevi tazminatların çok olduğunu, ATK raporunun mukayeseye dayanmadan davacı aracın hakkındaki ikinci el ve pert bedeline ilişkin tespitinin usulsüz olduğunu,
Davalı/karşı davacı … vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkili aracın kayden maliki olsa da işleten olmadığını, şöyle ki aracı bedeli senet karşılığında ödenmek üzere dava dışı …. sattığını, bu sebeple tazminattan sorumlu tutulayamayacağını, yine işletenliğin vekil eden de olduğu kabul edilse dahi en azından aracın hatır için emaneten verildiğinin benimsenerek tazminatlardan hatır indirimi yapılması gerektiğini, davalılar sigorta ile anlaşma yapıp sulh olduklarını,vekil edeni ile bir anlaşma yapmadıkları için ,davalı lehine avukatlık ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını, yine aracın maliki olması,kusuru olmaması sebebiyle manevi tazminatlardan sorumlu tutulamayacağını, aksinin kabulü durumunda ise taktir edilen tutarların fahiş olduğunu, davacılar … ile …. in kızları …. ’in yaralanmasından dolayı tazminat istekleri reddedildiği halde lehlerine vekalet ücreti taktir edilmemesinin usulsüz olduğunu,
İleri sürerek hükmün kaldırılması ile talepleri gibi karar verilmesini istemişlerdir.
Dava, trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Duruşma açılmasını gerektiren gerektiren sebep bulunmadığından HMK’nın 353. ve 355. maddeleri gereğince inceleme ve müzakereler kamu düzeni ve istinaf nedenleriyle sınırlı biçimde dosya üzerinden yürütülmüştür.
Buna göre;
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, usule ve yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle kanıtların toplanması ve değerlendirilmesinde bir usulsüzlük görülmemesine, mahkemenin ilamda yazılı şekilde ortaya koyduğu taktirine, kusur tespitinin kazanın oluş biçimine ve dosyadaki delillere göre trafik mevzuatına uygun biçimde tespit edilmiş olmasına, ilgili tarafın kusur nisbetlerine lehlerine dönüştürecek somut savunma ve delillerinin bulunmamasına , anne , baba olan davacılar … ile …. dışındaki diğer davalılar için belirlenen manevi tazminat tutarlarının hakça oluşuna, davalılardan …. aleyhine araç zararı için hükmedilen 4.200,00 TL maddi tazminatın hüküm yılı (2020) itibariyle istinaf sınırının altında olup bu cihetteki istinaf başvurusunun usulden reddinin gerekmesine, taleplerin 6098 sayılı TBK’nın, 72 ve 2918 Sayılı KTK’nın , 109 maddeleri uyarınca uzamış (ceza) zaman aşımı süresi olan 15 yıllık müddet içerisinde ileri sürülmüş olmasına, davalı karşı davacı …’ın KTK’nın, 3. maddesi uyarınca işleten olmadığı yolunda Bidayet mahkemesinde bir savunma ve delili bulunmayıp bunu istinaf kanun yolu aşamasında delil ve belgesiz olarak ileri sürmüş olmasına göre işleten kabul edilerek aleyhinde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmamasına, aracın hatır için verildiğinin cevap süresinden sonra ileri sürülmesine göre defi vasfındaki bu itirazın nazara alınmamasında bir usulsüzlük görülmemesine, davacıların maddi tazminat yönüyle sigortaca vaki ödemeden ötürü anılan taleplerinden vazgeçmeleri sebebiyle hakkın özünden de feragat olmadığından davacılar yararına avukatlık ücreti takdirinde bir usulsüzlük bulunmamasına, işleten davalı -karşı davacı …’ın, 2918 Sayılı KarayollarI Trafik Kanunun 85 maddesi uyarınca trafik kazasından ötürü takdir edilen manevi tazminatlardan mesul tutulmasının gerekmesine, davalının manevi tazminatlar yönüyle her bir davacının davası yönüyle ayrı ayrı vekalet ücreti verilmesi gerektiğine ilişkin bir istinafı bulunmadığından mahkemece davacı tarafa verilen avukatlık ücretini aşmayacak şekilde toplam manevi tazminat meblağı esas alınarak vekalet ücreti belirlenmesinde AAÜT’ne aykırı bir yön bulunmamasına, mahkemenin değerlendirmesi ve vardığı neticede istinaf nedenleri yönüyle usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar …. ile …’ın istinaf başvurularının tümden davacıların ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair istinaf itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
2-Hakim, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun karar vereceği Medeni Yasa’nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. (Yargıtay 4 HD’nin 08/02/2016 tarih ve 2015/2733-2016/1298 sayılı içtihadı) Olayın oluş şekli, biçimi, ölenin davacılar … ile …’e yakınlığının derecesine, paranın satın alma gücü, hakkaniyet ilkesi nazara alındığında mahkemece davacılar … ile … için belirlenen manevi tazminat tutarları az olmuştur. Bu yönüyle davacıların istinaf başvurusunun kabul edilmesi gerekir.
3-HMK 353/1-b/2 madde ve bendi uyarınca yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanununun olaya uygulanmasında ve delillerin taktirinde hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde istinaf mahkemesince yeniden esas hakkında karar verilebilir.
4-Açıklanan tüm bu sebeplerle; Davalı … ile davalı- karşı davacı …’ın, istinaf başvurularının reddine, davacıların başvurularının kabulü ile kararın kaldırılmasına, ana dava yönünden; davacıların destekten yoksun kalma ve iş göremezlik tazminatı istemlerinden sulh nedeniyle dava konusuz kalmakla esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde bırakılmasına, davacı …’in aracının pert olması nedeni ile açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile, 4.200,00 TL maddi tazminatın davalılar … ve … yönünden kaza tarihinden, davalı … yönünden ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (davalı … sınırlı sorumlu tutularak,) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacılar tarafından … ve … aleyhine açılan manevi tazminat istemine ilişkin davanın kısmen kabulü ile, müteveffanın ölüm sebebi ile , davacı Anne … için 25.000,00 TL , davacı Baba … İçin 25.000,00TL, davacı kardeş … için 7.500,00TL, …’in yaralanması sebebi ile, davacı … için 3.000,00TL, davacı eş … için 1.000,00TL, …’in yaralanması sebebi ile, davacı … için 1000,00TL, olmak üzere toplam; 62.500,00TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 27/04/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, davacı Anne …. ve Baba …’in kızlarının yaralanması sebebi ile manevi tazminat taleplerinin reddine, davacıların fazlaya dair manevi tazminat istemlerinin reddine, karşı dava yönünden: davalı-karşı davacı … tarafından … aleyhine aracın pert olması nedeniyle açılan maddi tazminat davasının kabulü ile, 9.086,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile karşı davacıya verilmesine, karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I- Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
II-Davalı … vekili ile davalı-karşı davacı … vekilinin istinaf başvurularının ESASTAN REDDİNE,
III-Kararın kaldırılmasına ve hükmün HMK’nın 353/1-b,2 madde ve fıkrası uyarınca aşağıdaki şekilde YENİDEN TESİSİNE
A- Ana dava yönünden ;
1-Davacıların destekten yoksun kalma ve iş göremezlik tazminatı istemlerinden sulh nedeniyle dava konusuz kalmakla esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
a-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
2-Davacı …’in aracının pert olması nedeni ile açılan maddi tazminat davasının KISMEN KABULÜ İLE,
4.200,00TL maddi tazminatın davalılar … ve … yönünden kaza tarihinden, davalı … yönünden ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (davalı … sınırlı sorumlu tutularak,) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
a-Harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen ‭286,90 TL harcın, davacı tarafından peşin yatırılan 304,33TL ve 39,28TL tamamlama harcı olmak üzere toplam ‭343,61‬TL harçtan mahsubu ile fazladan yatırılan ‭56,71‬.-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
b-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 3400,00.-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacılar tarafından … ve … aleyhine açılan manevi tazminat istemine ilişkin davanın KISMEN KABULÜ İLE,
Müteveffanın ölüm sebebi ile , davacı Anne … için 25.000,00 TL , davacı Baba … İçin 25.000,00TL, davacı kardeş … için 7.500,00TL,
…’in yaralanması sebebi ile, davacı … için 3.000,00TL,
Davacı eş … için 1.000,00TL,
…’in yaralanması sebebi ile, davacı … için 1000,00TL
olmak üzere toplam; 62.500,00TL manevi tazminatın 27/04/2015 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
Davacı Anne …. ve Baba …’in kızlarının yaralanması sebebi ile manevi tazminat taleplerinin REDDİNE,
Davacıların fazlaya dair manevi tazminat istemlerinin reddine,
a-Harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen ‭4.269,37TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 304,33TL harcın mahsubu ile bakiye ‭3.965,04 TL harcın davalılar … ve …dan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
b-Davacılar kendilerine bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 10.000,00TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
c-Davalı … ve … kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davanın reddolunan kısmı üzerinden hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak adı geçen davalılara verilmesine,
d-Asıl dosyada davacılarca yapılan 887,90 TL masrafın haklılık haksızlık oranına göre 665,93 TL masrafın davalılardan tahsili ile davacılara verilmesine, bakiye miktarın davacılar üzerinde bırakılmasına,
e-Asıl dosyada dosya davalılarca yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
B-Karşı dava yönünden:
1-Davalı-karşı davacı … tarafından … aleyhine aracın pert olması nedeniyle açılan maddi tazminat davasının kabulü ile,
9.086,00TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
a-Harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen ‭620,66TL harçtan, davalı-karşı davacı tarafından yatırılan 31,40 TL harç ile 138,10.-TL tamamlama harcı toplamı olan ‭169,5‬0TL harcın mahsubu ile bakiye 451,16.-TL harcın davacı-karşı davalı … tahsili ile hazineye gelir kaydına,
b-Davalı-karşı davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat, ücreti ile karşı dava ve ıslah harcı toplamından ibaret toplam ‭289,5‬0TL yargılama giderinin davacı-karşı davalı … tahsili ile davalı-karşı davacı … verilmesine,
c-Davalı-karşı davacı … kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 3.400,00TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalı … tahsili ile adı geçen davalı-karşı davacıya verilmesine,
2-Davalı-Karşı davacı … tarafından …., …, … ve …Sigorta A.Ş aleyhine açılan maddi tazminat davasının reddine,
3-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
III-İstinaf incelemesi yönünden;
Başvuran davacılar tarafından yatırılan istinaf peşin ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine, davacılar tarafından yapılan 38,00 TL istinaf yargılama gideri ile 148,60 TL istinaf başvuru harcının toplamı olan 186,60 TL’nin haklılık oranına göre (%40) 74,64 TL’sinin davalılardan müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, müstenif davalılardan alınması gereken 3.190,08 TL istinaf karar harcınının müstenif davalıların yatırmış olduğu toplam 825,00 TL’nin mahsubu ile bakiye 2.365,08 TL’nin müstenif davalılardan müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına, müstenif davalıların yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerilerinde bırakılmasına, avans iadesi, tebligat, kesinleştirme, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi ve benzeri işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair 16/04/2023 gününde, oy birliğiyle ve HMK’nın 362/1-a madde ve fıkrası uyarınca kesin olarak karar verildi.