Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/07/2020
DAVA: Maddi Tazminat
KARAR TARİHİ: 08/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 08/05/2023

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen kararına karşı davalı … Sigorta A.Ş. vekili ile davalılar … Saat İnşaat Tur. ve …. San. ve Ticaret Ltd. Şti. ve …. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla, dosyada duruşma yapılmasını gerektiren eksiklik görülmediğinden Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca istinaf incelemesinin duruşmasız yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin kendisine ait olup sürücüsü olduğu … plaka sayılı araç ile davalılardan …ın sürücüsü olduğu … plaka sayılı araç arasında meydana gelen trafik kazası sonucu müvekkilinin yaralandığı ve aracın ise kullanılamaz hale geldiği, davalı …. Sigorta A.Ş.’nin müvekkiline ait aracın kasko sigortacısı olduğu, davalı …. İnşaat Turizm ve Medikal Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin karşı aracın kayıtlı maliki davalı … Sigorta A.Ş. (… A.Ş.)’nin ise karşı tarafın trafik sigortacısı olduğu, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından müvekkiline 21.875,00 TL hasar bedeli ve 28.750,00 TL sovdaj bedeli ödendiği, ancak bu ödemenin müvekkilinin %50 kusuruna göre yapıldığı, oysa trafik kazasının meydana gelmesinde davalı sürücünün tam kusurlu olduğundan bahisle ıslahla arttırılmış haliyle 29.500,00 TL hasar bedelinin 21/10/2018 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tüm davalılardan, 3.100,00 TL ikame araç bedelinin 21/10/2018 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar … ve …. İnşaat Turizm ve ….Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı …. Sigorta A.Ş. vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davacı sigortalı araç sürücüsünün yasal sınırının üzerinde alkollü olduğu için kasko poliçesi kapsamında davacı tarafa bir ödeme yapılmadığı, hasarın poliçe teminat kapsamı dışında kaldığını beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı …. Sigorta A.Ş. (…. A.Ş.) vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; İstanbul Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili ve görevli olduğu, müvekkili sigorta şirketi tarafından davacı tarafın kusuruna göre tazminat ödemesi yapıldığı, müvekkilinin tazminat sorumluluğunun kalmadığı, faizin olay tarihinden itibaren talep edilemeyeceğini beyanla davanın reddini istemişir.
Davalılar …. ve …. Saat İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davacının kaza sırasında alkollü olduğu, kaza tespit tutanağı ile davacıya atfedilen kusurun %50 olup sigorta şirketi tarafından bu kusur oranına göre ödeme yapılarak davacının tüm maddi zararlarının karşılandığını beyanla davanın reddini istemiştir.
DELİLLER :
Hasar dosyası, kusur raporu, tazminat bilirkişisi raporları, tüm dosya kapsamı.
İDM KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince verilen kararda özetle; trafik kazasının meydana gelmesinde davalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, yargılama sırasında davalı …. Sigorta A.Ş. tarafından yapılan 21.875,00 TL ödeme nedeniyle davacı tarafın bu davalı yönünden feragat ettiği, davacı tarafa ait aracın piyasa rayiç değerinin 101.500,00 TL olduğu, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan 21.875,00 TL ödeme ile davalı …. Sigorta A.Ş. tarafından yapılan toplam 50.125,00 TL ödeme düşüldüğünde davacının araç hasarı yönünden karşılanmayan bakiye zararının 29.500,00 TL olduğu, yine aracın tamirinin 20 gün süreceği, bu süre içerisinde günlüğü 155,00 TL’den 3.100,00 TL iş gücü kaybı olacağı gerekçesiyle; … Sigorta A.Ş. yönünden feragat sebebiyle davanın reddine, 29.500,00 TL bakiye pert bedelinin davalı … ve davalı …. İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ve davalı …. Sigorta A.Ş. …. Sigorta A.Ş.)’den 21/10/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, 3.100,00 TL araç mahrumiyet bedelinin davalılar …. ve …. Saat İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den 21/10/2018 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davalılar … İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ve …. vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının kaza sırasında alkollü olup, müvekkili sürücüye kusur atfedilmiş olmasının haksız ve yersiz olduğu, sigorta şirketi tarafından kusura göre yapılan ödemenin davacı tarafın tüm zararını karşıladığı, bilirkişi raporlarına karşı yaptıkları itirazların ilk derece mahkemesince değerlendirilmediğini beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddini istemiştir.
Davalı …. Sigorta A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; görev ve yetki itirazları konusunda bir karar verilmediği, kusur raporuna ilişkin olarak yaptıkları itirazların ilk derece mahkemesince kabul edilmediği, Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesinden rapor alınması gerektiği, yine mahallinde keşif yapılmadan eksik inceleme ile karar verildiği, davacı sürücünün takip mesafesini korumadığı ve hız limitine uymadığı, araç değerinin usulüne uygun olarak belirlenmediği, araç değerinin belirlenmesinde araç ruhsatında yazılı hususların dikkate alınması gerektiği, yine aracın kilometresinin fazla olmasının aracın değerini düşürdüğü, müvekkili hakkında olay tarihinden itibaren faiz yürütülemeyeceği, artırılan kısım için ise ıslah tarihinden itibaren faiz uygulanması gerektiği, yargılama aşamasında kasko sigortacısı olan …. Sigorta A.Ş. tarafından yapılan ödemenin nazara alınmadığı, mükerrer tahsilat olacak şekilde müvekkili aleyhine hüküm kurulduğu, hakkında feragat edilen …. Sigorta A.Ş. ile yapılan yargılama giderlerinin ayrı tutulmaksızın tüm yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının doğru olmadığı, yine müvekkili sigorta şirketinin araç mahrumiyet bedelinden sorumlu olmamasına rağmen vekalet ücreti, karar ve ilam harcı ile yargılama giderinin hükmedilen tüm tazminatlar toplamı üzerinden karar verilmesininde doğru olmadığını beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddini istemiştir.
İSTİNAFA CEVAP :
Davacı vekili istinafa cevap dilekçelerinde özetle; ilk derece mahkemesi kararının kusur, zarar tespiti ve hükmedilen tazminat miktarı yönünden doğru olduğunu beyanla istinaf taleplerinin reddini istemiştir.
G E R E K Ç E
Uyuşmazlık, trafik kazasına bağlı maddi hasar nedeni ile maddi tazminat isteğine ilişkindir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesi gereğince kasten veya taksirle başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesi gereği motorlu araç işleteni doğan zararlardan sürücü ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91, 97 ve 99. maddeleri gereği trafik kazasına ve zarara sebebiyet veren motorlu aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı, yasa ve genel sigorta şartları kapsamına dahil maddi zararlardan işletenle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Davacının maliki ve sürücüsü olduğu otomobille, davalı …ın sürücüsü, davalı …. İnşaat Turizm ve … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin kayıtlı maliki ve işleteni, davalı … Sigorta A.Ş. (…. Sigorta A.Ş.)’nin trafik sigortacısı olduğu araç arasında meydana gelen trafik kazası sonucu davacıya ait araç hasarlanmıştır. Davacı tamiri mümkün olmayacak şekilde hasarlanan aracı için davalı trafik sigortacısı tarafından ödenen tazminatın mahsubu suretiyle bakiye hasar bedeli ile ikame araç bedelinin tahsilini talep etmiş, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davalı kasko sigortacısı …. Sigorta A.Ş. yönünden davanın feragat nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davalı …. Sigorta A.Ş. vekili ile davalılar …. ve … İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
6100 Sayılı HMK.’nun 355. maddesi gereğince istinaf dilekçesinde gösterilen istinaf sebepleri ile sınırlı yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
1-Dava dosyası içeresinde bulunan CD video kaydına göre davalı sürücünün gece vakti çift yönlü yolda seyri esnasında yolun sağına yanaştığı, sinyal vermeksizin U dönüşüne geçtiği, o sırada arkadan gelen davalı sürücünün duramayarak karşı şerit içerisinde davalı sürücünün aracına çarptığı olayda, davalı sürücünün arkasından gelen trafiği etkin bir biçimde kontrol etmeden U dönüşü yapmak suretiyle arkasından gelen davalı sürücünün gidiş istikametini tamamen kapadığı, davacı sürücünün bulunduğu konum ile davalı sürücünün U dönüşü yapmaya başladığı mesafenin kısalığı nedeniyle davacı sürücünün aracını durdurması ve çarpmayı engellemeye yönelik alabileceği bir tedbir bulunmadığı, etkili fren ve manevra yapsa dahi kazanın kaçınılmaz olduğu gözetildiğinde davalıların kusura yönelen istinaf itirazları reddedilmiştir.
2-Trafik kazası 21/10/2018 tarihinde meydana gelmiş, tazminat davası ise 18/02/2019 tarihinde açılmıştır.
10/12/2019 havale tarihli bilirkişi kurulu raporunda, davacıya ait aracın rapor yazım tarihindeki piyasa rayiç değeri 83.900,00 TL olarak belirlendikten sonra önceki 5 adet hasar kaydından dolayı aracın değerinin 73.000,00 TL olduğu mütalaa edilmiş, bu rapora karşı davacının yaptığı itiraz üzerine ilk derece mahkemesince davalıların daha itiraz süresi dolmadan 17/12/2019 tarihli ara kararla davacı tarafın itirazı doğrultusunda bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve aynı gün dosya bilirkişiye ek rapor tanzimi için verilmiş, davalı tarafın kök rapora karşı süresinde verdikleri itiraz dilekçeleri ilk derece mahkemesince değerlendirilmemiş, bilirkişi davacı vekilinin itirazları doğrultusunda hazırladığı 24/01/2020 tarihli ek raporunda aracın marka, model ve özelliğine göre aracın piyasa rayiç değerinin 101.500,00 TL olduğunu belirtmekle birlikte, bu değerin hangi tarihe göre belirlendiği ve önceki hasar kayıtlarının değerin belirlenmesinde dikkate alınıp alınmadığı konusunda ayrıca bir açıklama yapmamıştır.
Bilindiği üzere araç hasarlarında zarar, haksız fiil tarihindeki veriler dikkate alınmak suretiyle belirlenmektedir. Bilirkişinin kök raporunda, aracın rayiç değerinin rapor tarihi itibariyle belirlenmesi yerinde değildir.
Davalı tarafın kök rapora karşı süresinde itiraz ettikleri dikkate alındığında; davacı ait aracın plaka, motor ve şaşe numaralarının yazılması suretiyle aracın daha önceki hasar durumunun Türkiye Sigortalar Birliğinden sorularak, önceye dayalı hasar kaydı varsa hasara ilişkin düzenlenen hasar dosyaları ilgili sigorta şirketlerinden getirtilip, önceki hasarlar ve aracın markası, modeli, özellikleri, km. vb. durumları dikkate alınmak suretiyle davacıya ait aracın piyasa rayiç değeri ile hasarın durumuna göre sovtaj değerinin kaza tarihindeki rayiç piyasa koşullarına göre belirlenmesi, yine aracın tamiri ekonomik olmadığından tamiri süresince değil, benzer özelliklere sahip bir aracın alınacağı ve trafiğe kaydedileceği süre belirlenerek ikame araç bedelinin bu süreye göre hükmedilmesi gereklidir. İlk derece mahkemesince eksik inceleme ve bilirkişi raporuna göre ve davalıların itirazları dikkate alınmadan karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Yine yargılama sırasında hakkında davadan feragat edilen … Sigorta A.Ş. tarafından davacıya ödenen 214,00 TL yargılama gideri mahsup edilmeksizin yargılama giderinin belirlenmesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 99/1 maddesi ile ZMSS Genel Şartları’nın B.2. maddesi uyarınca, rizikonun ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortacının tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunduğu dikkate alınmadan davalı … Sigorta A.Ş.’nin kaza tarihinden itibaren faizle sorumlu tutulması, ikame araç bedelinden sorumlu tutulmayan davalı … Sigorta A.Ş.’nin hasar ve ikame araç bedeli toplamı üzerinden harç ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması da doğru görülmemiştir.
Bilindiği üzere, 7251 Sayılı Kanunun 35. maddesi ile değişik 6100 Sayılı HMK’nun 353/1. fıkra a-6 ıncı bendinde; “Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş” olması halinde kararın esasının incelenmeden kararın kaldırılmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
Deliller toplanmış olmasına rağmen delilleri değerlendiren bir karar verilmemiş olması (örneğin sadece zamanaşımı yönünden karar verilmesi), delillerin kısmen eksik toplanması ve bu kısmının değerlendirilmemesi, hükmün esasını etkileyen en önemli delilin (maddi olayda olduğu gibi hüküm kurmaya elverişli tazminat raporu alınmadan) toplanmaması madde kapsamında değerlendirilmelidir. Karşılaştırılmalı hukukta bu konu örneğin İsviçre’de “…önemli vakıaların tamamlanması gerekiyorsa…”, Alman Hukukunda ise “…eksiklik nedeniyle kapsamlı ya da çok emek harcayarak delil toplanması gerekiyorsa…” şeklinde düzenleme altına alınmıştır.
Hüküm kurmaya elverişli olmayan tazminat bilirkişisi raporları dikkate alınmak suretiyle eksik inceleme ile karar verilmesi hem yukarıda gösterilen düzenlemelere, hem de 6100 sayılı HMK’nun 27. maddesinde yer verilen Hukuki Dinlenilme, Anayasanın 36. ve AİHS’nin 6. maddesinde hüküm altına alınan Adil Yargılanma Haklarına aykırılık teşkil eder. 6100 Sayılı HMK’nun 30. maddesinde belirtilen Usul Ekonomisi İlkesi gözetilerek veya üstü kapalı buna dayanılarak Adil Yargılanma ve Hukuki Dinlenilme Hakkı bertaraf edilemez.
Hal böyle olunca açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre; davalı …. Sigorta A.Ş. vekili ile davalılar …. ve … Saat İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekilinin kusura yönelen ve yerinde görülmeyen istinaf taleplerinin 6100 Sayılı HMK.’nun 353/1. fıkrası (b-1) bendi uyarınca esastan reddine, davalı … Sigorta A.Ş. vekili ile davalılar … ve … Saat İnşaat Turizm ve … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekilinin tazminat bilirkişisi raporuna yönelen istinaf isteminin kabulü ile 6100 Sayılı HMK.’nun 353/1 inci fıkrasının (a-6) bendi gereğince ilk derece mahkemesi kararının esası incelenmeden kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, davalılar vekillerinin diğer istinaf istemlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … Sigorta A.Ş. vekili ile davalılar … ve …. İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekilinin kusura yönelen ve yerinde görülmeyen istinaf taleplerinin 6100 Sayılı HMK.’nun 353/1. fıkrası (b-1) bendi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı … Sigorta A.Ş. vekili ile davalılar … ve …. İnşaat Turizm ve … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekilinin tazminat bilirkişisi raporuna yönelen istinaf isteminin KABULÜNE,
3-Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas – … Karar sayılı, 09/07/2020 tarihli kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1 fıkra (a-6) bendi gereğince ESASI İNCELENMEDEN KALDIRILMASINA,
4-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren Denizli Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine,
5-Davalılar vekillerinin diğer istinaf istemlerinin şimdilik incelenmesine YER OLMADIĞINA,
6-Davalı …. Sigorta A.Ş.’nin peşin yatırdığı 148,60 TL istinaf yoluna başvuru harcının, (54,40+408,91) 463,31 TL istinaf karar harcının isteği halinde iadesine,
7-Davalılar … ve …. İnşaat Turizm ve …. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin peşin yatırdığı 148,60 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının Hazineye gelir kaydına, (557,00+408,72) 965,72‬ TL istinaf karar harcının istekleri halinde iadesine,
8-İİK.’nın 36/5 maddesi gereğince davalı …. Sigorta A.Ş. (…. Sigorta A.Ş.) tarafından Denizli 3. İcra Dairesinin …. takip sayılı dosyasına icranın geri bırakılması kararı için yatırılan teminatın iadesine,
9-Kesin olan işbu kararın taraflara tebliği, harç tahsil/ iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
İlişkin dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 08/05/2023 tarihinde, 6100 sayılı HMK’nun 353. maddesi (1-a) bendi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verild

……