Emsal Mahkeme Kararı Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2020/1935 E. 2023/773 K. 12.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/06/2020
DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
KARAR TARİHİ : 12/05/2023
YAZIM TARİHİ : 12/05/2023

Davalı …, … Sigorta A.Ş. nezdinde zorunlu trafik sigortalı, …’e ait ve … A.Ş.’nin işlettiği … plakalı otomobili anılan şirketten 09/03/2013’de bir günlüğüne kiralamış, 10/03/2013’de bu otomobille … Mahallesi … sokaktan seyrederken, bu sokağın … sokakla kesiştiği ışıksız kavşağa geldiğinde, solundaki … sokaktan gelerek kavşağa giren … idaresindeki … plakalı motosiklete çarpmış, çarpma sonucunda motosiklet sürücüsü … hayatını kaybetmiş, motosikletin arkasında yolcu olarak bulunan … yaralanmıştır.
Davacılar vekili, davalı sürücünün kusurlu olduğunu açıklayarak ve artırılmış haliyle … için kendi yaralanması sebebiyle 500,00TL tedavi giderine, 64.271,08TL iş göremezlik tazminatına, eşini kaybetmesi sebebiyle 242.722,13TL destekten yoksunluk tazminatına, 500,00TL cenaze masrafına, 50.000,00TL manevi tazminata, babalarını kaybeden çocuklardan … için 40.374,22TL destekten yoksunluk tazminatına, 40.000,00TL manevi tazminata, … için 80.935,18TL destekten yoksunluk tazminatına, 40.000,00TL manevi tazminata hükmedilmesini istemiş; davalılar vekilleri, özce, sorumluluk koşulları oluşmadığından, davalı sürücünün kusuru bulunmadığından, fahiş düzeyde tazminat istendiğinden, kusurun ve zararın ispatı gerektiğinden söz ederek davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece, davalı sürücünün %75 kusurlu olduğu benimsenerek ve kask takılmamasından mütevellit %20 müterafik kusur indirimi yapılarak eş … için 194.177,70TL destekten yoksunluk tazminatına, 64.271,08TL iş göremezlik tazminatına, 40.000,00TL manevi tazminata, çocuklardan … için 32.299,38TL destekten yoksunluk tazminatına, 30.000,00TL manevi tazminata, … için 64.748,14TL destekten yoksunluk tazminatına, 30.000,00TL manevi tazminata hükmedilmiştir.
Bu kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Dairemizin 05/07/2018 gün ve … esas, … karar sayılı ilamında; “1-… benimsenen hesap raporunda davacı eşin 34 yaşında değil, 75 yaşında olduğu ve bu nedenle evlenme ihtimali bulunmadığı açıklanmıştır. 75 yaşında olan davacının eşi değil, dava dışı annesidir. Dolayısıyla davacı eşin “yeniden evlenme ihtimali” değerlendirilmemiştir…”, “2-…Mahkemece, …nin dava dışı hak sahipleri için ödediği destekten yoksunluk tazminatı tutarları (faiz, yargılama gideri, vekalet ücreti gibi feriler dahil edilmeksizin) sorulduktan ve bu tutarlar poliçe limitlerinden indirildikten sonra limitlerin kalan kısmı ile sınırlı olacak şekilde sigorta şirketinin sorumluluğuna gidilmesi gerekirken, bu ödemelerle ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmaması hatalıdır…”, “3-a)…Mahkemece, İstanbul Adli Tıp Kurumundan yanların oransal kusurlarını gösterir rapor alınmıştır. 06/07/2015 tarihli raporda destek ile davalı sürücünün eşit kusurlu oldukları belirlenmiştir. Mahkemece, Adli Tıp Kurumunun düzenlediği bu raporla, ceza mahkemesinde düzenlenen rapor arasında çelişki oluştuğu gerekçesiyle karayolları uzmanlarından oluşan bir bilirkişi kurulundan yeni bir kusur raporu alınmıştır. Ankara Ticaret Mahkemesi’ne sunulan 30/11/2015 günlü bu raporda bu kez davalı sürücünün %75, davacılar desteğinin %25 kusurlu olduğu açıklanmıştır. Dolayısıyla çelişki, asıl bu aşamada doğmuştur. Çünkü, “vakıa” aynı olmak kaydıyla, hukuk mahkemesinde belirlenen kusur oranlarının ceza mahkemesinden farklılaşması çelişkiye sebebiyet vermez. Çelişki, aynı mahkemenin aldığı iki ayrı kusur raporunda farklı sonuçlara ulaşılmasıyla oluşur ve oluşan bu çelişkinin de giderilmesi gerekir. Kuşkusuzdur ki HMK’nın 282’inci maddesine göre hakim bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirebilir. Ancak, mahkeme, bir mesele hakkında bilirkişi görüşüne başvuruyorsa, o meselenin özel ve teknik bir bilgi gerektirdiğini kabul ediyor demektir. Özel ve teknik bilgi gerektiren bir meselede işin uzmanlarınca iki farklı görüş açıklanmışsa, bu aykırılığın giderilmesi yeni bir inceleme yapılmasını gerektirir. Bu çelişki hukuki değerlendirmeyle giderilemez. Böylesi bir inceleme yapılmamış olması da hatalıdır…” şeklindeki gerekçeyle ilk derece mahkemesi kararı HMK’nın 353/1-a,6 madde ve bendi uyarınca kaldırılmıştır.
Mahkemece, kaldırma kararı sonrası kusur oranındaki çelişkinin giderilmesi için İTÜ öğretim üyelerinden oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetinden rapor temin edilmiş, hükme dayanak kılınan bu raporda her iki sürücü de %50 oranında eşit kusurlu bulunmuştur. Davacı …’nin iş göremezliğine dair mahkemece benimsenen ATK 3. İhtisas Dairesi raporunda iyileşme süresinin 12 ay, maluliyetinin ise %4.3 olduğu bildirilmiştir. Bu tespitler doğrultusunda, davacılar desteğinin kasksız motosiklet kullanmak suretiyle müterafik kusurlu olduğu da nazara alınarak, temin edilen tazminat raporu uyarınca yargılama hitama erdirilmiş ve nihayetinde davacı … için 212.611,35.-TL destekten yoksunluk, (4.378,40.-TL geçici + 34.088,92.-TL sürekli olmak üzere toplam) 38.467,32.-TL iş gücü kaybından kaynaklanan tazminat, 500,00.-TL Cenaze masrafı, 500,00.-TL tedavi gideri ve yol masrafı, davacı … için 25.877,72.-TL destekten yoksunluk, … için 64.303,08.-TL destekten yoksunluk tazminatı olmak üzere toplam 342.249,45.-TL tazminatın davalılar …, … ve … Ltd. Şirketi kaza tarih olan 10.03.2013 tarihinden, davalı …Ş temerrüt tarihi olan 30.05.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ayrı ayrı verilmesine, davalı …Ş.’nin yukarıda açıklanan sorumluluğunun destekten yoksun kalma tazminatı yönünden ve (davacılar … yönünden 167.281,92.-TL, … yönünden 20.360,51.-TL, … yönünden 50.593,45.-TL olmak üzere toplam) 238.235,88.-TL ile poliçe limitindeki sınırlama nedeniyle bu miktar üzerinden sorumlu tutulmasına, mahkememizin 05/02/2015 tarihli ara kararı üzerine davalı …Ş. tarafından davacılara 20.000,00.-TL geçici ödeme yapıldığından bu miktarın infazda dikkate alınmasına; manevi tazminat yönünden ise davacı … için 40.000,00 TL, davacılar … ile … için 30.000,00’er TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın 10/03/2013 olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Müddetinde verdikleri istinaf dilekçelerinde özetle,
Davacılar vekili;
1-Olay nedeniyle hem ceza yargılamasında hem de eldeki dosya kapsamında alınan kusur raporları uyarınca davalı sürücünün %75 oranında kusurlu olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, hükme dayanak kılınan İTÜ raporunu kabul etmediklerini,
2-Reddedilen maddi tazminat istemleri yönünden davalılar yararına yüksek vekalet ücretine hükmedildiğini,
Davalılar … ve … Turizm…Şirketi vekili;
1-Müvekkillerinden …’in adına kayıtlı aracı diğer davalı …Şirketine uzun süreli kira sözleşmesi ile kiraladığından işleten sıfatı kalmadığını ve onun yönünden davanın reddi gerektiğini,
2-Müvekkillerinin kazanın oluşumunda bir kusuru bulunmadığını, davalı …’in ağır kusuru ile sebebiyet verdiği kaza nedeniyle müvekkillerinin illiyet bağının kesildiğini,
ileri sürerek kararın kaldırılması ile talepleri gibi hüküm kurulmasını istemişlerdir.
Dava, ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Duruşma açılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından inceleme ve görüşmeler HMK’nın 353 ve 355’inci maddeleri uyarınca istinaf sebepleriyle ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı biçimde dosya üzerinden yürütülmüştür.
Buna göre;
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, usule ve yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle kanıtların toplanması ve değerlendirilmesinde bir usulsüzlük görülmemesine, mahkemenin ilamda yazılı şekilde ortaya koyduğu takdirine, davalıların uzun süreli kiralamaya ilişkin dosyaya bir delil sunamamalarına, husumetin doğru bir biçimde yöneltilmesine, olaya ve mevzuata uygun 12/07/2019 tarihli kusur heyet raporunun hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına, mahkemenin değerlendirmesi ve vardığı neticede istinaf nedenleri yönüyle usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar vekilinin tüm istinaf itirazlarının, davacılar vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair istinaf itirazlarının esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacılar vekilinin maddi tazminat yönünden red vekalet ücretlerine yönelik istinaf itirazlarının incelenmesine göre ise, davacı …’nin 55.914,54TL, davacı …’in 14.496,50 davacı …’nın 16.632,10 TL’lik maddi tazminat istemi reddedilmiş, mahkemece reddedilen maddi tazminatlar yönünden davalılar yararına 21.824,67TL vekalet ücretine hükmedilmiştir. Her ne kadar her bir davacının reddedilen maddi tazminat istemi yönüyle ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmekteyse de, yapılan uygulama davacılar lehine olduğundan ve kamu düzeninden olmadığından, bu husus sadece eleştirilmekle yetinilmiştir. Ancak reddedilen miktarlar yönüyle tek vekalet ücretine hükmedilmesi halinde de, mahkemece hükmedilen tutar hatalı ve fazladır. Davacılar vekili bu yönüyle istinafında haklıdır.
3-HMK’nın 353/1-b,2 madde ve bendine göre, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında, duruşma yapılmadan karar verilir.
4-Açıklanan nedenlerle, müstenif davalılar vekilinin tüm istinaf itirazlarının, davacılar vekilinin ise vekalet ücreti dışında kalan sair istinaf itirazlarının esastan reddine, davacılar vekilinin reddedilen maddi tazminat davasında aleyhlerine hükmedilen vekalet ücretine yönelik istinaf itirazının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının diğer kısımlarına dokunulmamak üzere salt bu yönden kaldırılmasına, reddedilen maddi tazminat istemi yönünden ilk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 12.115,61 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak 5.920,10 TL’sinin davalı … dışındaki davalılara, kalan 6.195,51 TL’sinin ise davalılar … ile …Şirketine verilmesine karar verilmesi için hükmün yeniden tesisi gerekir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçeye göre;
I-Davacılar vekilinin vekalet ücretine yönelen istinaf itirazının kabulüne, sair istinaf itirazları ile müstenif davalıların istinaf başvurularının esastan reddine, kabul edilen istinaf itirazı sebebiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve hükmün HMK’nın 353/1-b,2 madde ve bendi uyarınca aşağıda gösterilen şekilde yeniden oluşturulmasına,
II-Davanın kısmen kabulü ile,
a-Maddi tazminat istemi yönünden;
1-Davacıların desteği …’nin vefatı nedeniyle; davacı … için 212.611,35 TL, davacı … için 25.877,72 TL, davacı … için 64.303,08 TL olmak üzere toplam 302.792,15 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılar …, … ve …Şirketinden 10/03/2013 olay tarihinden, davalı … şirketi yönünden ise 30/05/2013 temerrüt tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine (Davalı … şirketinin 238.235,88 TL ile sınırlı sorumlu tutulmasına),
2-Davacı …’nin kendi yaralanması sebebiyle; 4.378,40 TL geçici, 34.088,92 TL sürekli iş göremezlik tazminatı ile 500,00 TL tedavi gideri ve eşinin ölümü nedeniyle 500,00 TL cenaze gideri toplamı 39.467,32 TL’nin 10/03/2013 olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar …, … ve …Şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Mahkemenin 05/02/2015 tarihli ara kararı gereği davalı …Ş. tarafından yapılan 20.000,00 TL geçici ödemenin infazda dikkate alınmasına,
4-Fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
5-Alınması gereken 24.010,71 TL harçtan peşin ve ıslah yoluyla yatırılan 3.754,71 TL’nin mahsubuna, bakiye 20.256,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Mahkemenin 03/05/2018 tarih … harç nolu harç tahsil müzekkeri ile tahsiline karar verildiğinden yeniden alınmasına yer olmadığına,
7-Davacıların yaptığı 6.496,61 TL yargılama giderinin 1/2’sine denk gelen 3.248,31 TL’sinin, kabul ret oranı nazara alınarak 2.589,70 TL’si ile davacıların peşin ve ıslah yoluyla yatırdıkları 3.754,71 TL toplamı 6.344,41 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine (davalı … şirketinin sorumluluğunun 5.557,31 TL ile sınırlı tutulmasına), kalan kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı …Ş. tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 20,20 TL’sinin davacılardan alınarak anılan davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı … tarafından yapılan 150,00 TL yargılama giderinin 30,40 TL’sinin davacılardan alınarak anılan davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
10-İlk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 32.408,16 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine (davalı … şirketinin sorumluluğunun 25.125,51 TL ile sınırlı tutulmasına),
11-İlk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 12.115,61 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile 5.920,10 TL’sinin davalı … dışındaki davalılara, kalan 6.195,51 TL’sinin ise davalılar … ile …Şirketine verilmesine,
b-Manevi tazminat istemi yönünden;
1-Davacı … için 40.000,00 TL, diğer davacılar için 30.000,00’er TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın 10/03/2013 olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gereken 6.831,00 TL karar harcının davalılar …, … ve …Şirketinden müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Mahkemenin 03/05/2018 tarih ve … harç nolu harç tahsil müzekkeresi ile tahsiline karar verildiğinden yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-Davacıların yaptığı 6.496,61 TL yargılama giderinin 1/2’sine denk gelen 3.248,31 TL’nin, kabul ret oranına göre 2.498,70 TL’sinin davalılar …, … ve …Şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar uhdesinde bırakılmasına,
5-İlk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 13.450,00 TL vekalet ücretinin davalılar …, … ve …Şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
6-İlk derece mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 4.500,00 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davalılar … ve …Şirketine verilmesine,
III-İstinaf yargılama harç ve giderleri yönünden;
1-Davacıların peşin yatırdıkları istinaf ilam harcının talepleri halinde iadesine,
2-Davalılar … ile …Şirketi yönünden alınması gereken 30.841,71 TL istinaf karar harcından peşin yatırdıkları 7.710,45 TL’nin mahsubuna, bakiye 23.131,26 TL’nin anılan davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacıların yaptığı 228,09 TL istinaf başvuru giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
4-Müstenif davalıların yaptıkları istinaf başvuru giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan avansların ilgililerine iadesine,
6-Avans iadesi, kesinleştirme, kararın temyiz edilmemesi durumunda harç tahsil müzekkeresinin düzenlenmesi ve sair işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
12/05/2023 tarihinde 6100 Sayılı HMK’nun 361/1 ve 361/1-a maddeleri uyarınca davalılar … ve … şirketi yönüyle davacı …’nin kabul edilen maddi tazminatı yönüyle kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta süre içinde Yargıtay İlgili Hukuk Dairesi nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, diğer hüküm altına alınan hususlarda tüm taraflar yönüyle kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.